استانا. 15 ماۋسىم. قازاقپارات - بۇگىن استانادا مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ شانحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ مەرەيتويلىق سامميتىنە قاتىستى.

سامميت جۇمىسىنا رەسەي پرەزيدەنتى دميتري مەدۆەدەۆ، قحر توراعاسى حۋ تسزينتاو، وزبەكستان پرەزيدەنتى يسلام كاريموۆ، قىرعىزستان پرەزيدەنتى روزا وتىنباەۆا، تاجىكستان پرەزيدەنتى ەمومالي راحمون، اۋعانستان پرەزيدەنتى حاميد كارزاي، پاكىستان پرەزيدەنتى اسيف ءالي زارداري، يران پرەزيدەنتى ماحمۋد احمادينەجاد قاتىستى، دەپ حابارلايدى قر پرەزيدەنتىنىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى.

سونىمەن قاتار، مونعوليا پرەزيدەنتى اكىمشىلىگىنىڭ باسشىسى باتتۋلگا داشجامتس، ءۇندىستان سىرتقى ىستەر ءمينيسترى سوماناحاللي كريشنا، ديالوگ بويىنشا باقىلاۋشى، ارىپتەس ەلدەردىڭ جانە ءىرى حالىقارالىق ۇيىمداردىڭ دەلەگاتسيالارى قاتىستى.

شىۇ-نىڭ وتكەن ون جىلداعى قىزمەتىنىڭ ناتيجەلەرى ءسامميتتىڭ نەگىزگى تاقىرىبىنا اينالدى جانە ۇيىمنىڭ ودان ءارى دامۋىنىڭ كەلەشەگى ايقىندالدى.

ءوز سوزىندە مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ شانحايدان استاناعا دەيىنگى ۇزاق جولدى ءجۇرىپ وتكەن شىۇ ءارتۇرلى مادەنيەت پەن وركەنيەتتى، زور كەلەشەگى بار الەمدىك ەكونوميكانى دامىتىپ وتىرعان مەملەكەتتەردى بىرىكتىرگەنىن اتاپ ءوتتى. وتكەن جىلدار ىشىندە شىۇ ىشىندە تاۋار اينالىمى جەتى ەسەگە ءوستى. ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق پەن ينتەگراتسيانى ۇلعايتۋ ءۇشىن ستراتەگيالىق نەگىز قالاندى.

استانا. 15 ماۋسىم. قازاقپارات - بۇگىن استانادا مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ شانحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ مەرەيتويلىق سامميتىنە قاتىستى.

سامميت جۇمىسىنا رەسەي پرەزيدەنتى دميتري مەدۆەدەۆ، قحر توراعاسى حۋ تسزينتاو، وزبەكستان پرەزيدەنتى يسلام كاريموۆ، قىرعىزستان پرەزيدەنتى روزا وتىنباەۆا، تاجىكستان پرەزيدەنتى ەمومالي راحمون، اۋعانستان پرەزيدەنتى حاميد كارزاي، پاكىستان پرەزيدەنتى اسيف ءالي زارداري، يران پرەزيدەنتى ماحمۋد احمادينەجاد قاتىستى، دەپ حابارلايدى قر پرەزيدەنتىنىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى.

سونىمەن قاتار، مونعوليا پرەزيدەنتى اكىمشىلىگىنىڭ باسشىسى باتتۋلگا داشجامتس، ءۇندىستان سىرتقى ىستەر ءمينيسترى سوماناحاللي كريشنا، ديالوگ بويىنشا باقىلاۋشى، ارىپتەس ەلدەردىڭ جانە ءىرى حالىقارالىق ۇيىمداردىڭ دەلەگاتسيالارى قاتىستى.

شىۇ-نىڭ وتكەن ون جىلداعى قىزمەتىنىڭ ناتيجەلەرى ءسامميتتىڭ نەگىزگى تاقىرىبىنا اينالدى جانە ۇيىمنىڭ ودان ءارى دامۋىنىڭ كەلەشەگى ايقىندالدى.

ءوز سوزىندە مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ شانحايدان استاناعا دەيىنگى ۇزاق جولدى ءجۇرىپ وتكەن شىۇ ءارتۇرلى مادەنيەت پەن وركەنيەتتى، زور كەلەشەگى بار الەمدىك ەكونوميكانى دامىتىپ وتىرعان مەملەكەتتەردى بىرىكتىرگەنىن اتاپ ءوتتى. وتكەن جىلدار ىشىندە شىۇ ىشىندە تاۋار اينالىمى جەتى ەسەگە ءوستى. ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق پەن ينتەگراتسيانى ۇلعايتۋ ءۇشىن ستراتەگيالىق نەگىز قالاندى.

- ىسكەرلىك كەڭەس پەن بانكارالىق بىرلەستىك قۇرىلدى، شىۇ ەكونوميكالىق فورۋمى تۇراقتى تۇردە وتكىزىلىپ كەلەدى. ساۋدا-ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتىڭ 2020 جىلعا دەيىنگى كوپتاراپتى باعدارلاماسى ىسكە اسىرىلۋدا، - دەپ اتاپ ءوتتى نۇرسۇلتان نازارباەۆ.

لاڭكەستىك، سەپاراتيستىك جانە ەكسترەميستىك قىلمىستارعا قارسى كۇرەس تۋرالى شانحاي كونۆەنتسياسى قابىلداندى.

شىۇ-نىڭ ايماقتىق-لاڭكەستىككە قارسى قۇرىلىمى قىزمەتىنىڭ ارقاسىندا لاڭكەستىك ارەكەت جاساۋدىڭ 500-دەن استام تالپىنىسىنا توسقاۋىل قويىلدى.

«قاۋىپسىزدىك پەن ىنتىماقتاستىق جولىنداعى ون جىل» اتتى قازاقستاندىق توراعالىقتىڭ ۇرانى اياسىندا 110-نان استام بىرلەسكەن ءىس-شارا وتكىزىلدى. «بەيبىتشىلىك ميسسياسى -2010» اتتى لاڭكەستىككە قارسى جاتتىعۋ ءوتتى. شىۇ-نىڭ ەسىرتكىگە قارسى ستراتەگياسى قول قويۋعا ازىرلەندى. وتكەن جىل ىشىندە شىۇ-نىڭ ەلدەرى اۋعانستاندى رەتتەۋ ۇدەرىسىنە تيىسىنشە قولداۋ كورسەتتى.

- ءبىزدىڭ ەلىمىز 2010 جىلى قاتتى ىشكى ساياسي داعدارىستى باستان كەشكەن قىرعىزستان حالقىنا دەر كەزىندە كومەگىن كورسەتتى. كورسەتىلگەن كومەكتىڭ جالپى كولەمى 50 ميلليون دوللاردان اسادى، - دەدى نۇرسۇلتان نازارباەۆ.

مەملەكەت باسشىسى اتاپ وتكەندەي، وسى ون جىل ىشىندە «زۇلىمدىقتىڭ ءۇش كۇشىنە» - لاڭكەستىك، سەپاراتيستىك جانە ەكسترەميستىك قىلمىستارعا قارسى كۇرەس شىۇ قىزمەتىنىڭ نەگىزگى باعىتىنا اينالدى. بۇگىندە جاھاندىق ناركوسينديكات پەن ينتەرنەت كەڭىستىكتى دەسترۋكتيۆتى پايدالانۋ از قاۋىپ تۋدىرىپ وتىرعان جوق.

نۇرسۇلتان نازارباەۆ حالىقارالىق قۇقىققا «ەلەكتروندى شەكارا»، «ەلەكتروندى ەگەمەندىك» ءتارىزدى جاڭا تۇسىنىكتەردى ەنگىزەتىن كەز كەلگەنىن اتاپ ءوتتى.

- «كيبەرپول» مىندەتىن اتقاراتىن شىۇ-نىڭ ارنايى ورگانىن قۇرۋ تۋرالى ويلاستىرۋ قاجەت سياقتى، - دەدى پرەزيدەنت.

مەملەكەت باسشىسى شىۇ-نىڭ مۇشەلەرى ۇيىمنىڭ ودان ءارى دامۋىنا نەگىز قالاۋى قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى. نۇرسۇلتان نازارباەۆ تاياۋ ون جىل ىشىندە الەم دامۋىنىڭ نەگىزگى تالابىنا جاۋاپ بەرەتىن بەس جاعىمدى ۇلتتىق ماقساتتى نەمەسە بەس يىگىلىكتى ءىستى اتادى.

ءبىرىنشى. لاڭكەستىككە، ەكستەرميزمگە جانە ەسىرتكى قاۋىپ-قاتەرىنە قارسى كۇرەستى جانە ايماقتىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن اۋماقتىق جانە ايماقتىق كيكىلجىڭدەردى رەتتەۋ جونىندە شىۇ كەڭەسىن قۇرۋ.

ەكىنشى. ەۋرازيالىق قۇبىر تارتۋ جۇيەسى مەن ەلەكتروتاسىمالداۋ جەلىسى نەگىزىندە شانحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنا مۇشە مەملەكەتتەر بىرىڭعاي ترانسەنەرگەتيكالىق كەڭىستىگىن قۇرۋ. وسىعان بايلانىستى ينفراقۇرىلىم ينتەگراتسياسى جونىندە كوميتەت قۇرۋ ۇسىنىلدى.

ءۇشىنشى. تىعىز ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتىڭ جاڭا تەتىكتەرىن ىزدەۋ.

مەملەكەت باسشىسى شىۇ-نىڭ سۋ-ازىق-تۇلىك كوميتەتىن قۇرۋدى جانە بىرلەسكەن جوبالار مەن يننوۆاتسيالاردى قارجىلاندىرۋ ءۇشىن دامۋ قورىن جەدەلدەتىپ قۇرۋدى ۇسىندى.

ءتورتىنشى. توتەنشە جاعدايلار جونىندە كەڭەستى قالىپتاستىرۋ.

بەسىنشى. «شىۇ-2030» جانە «شىۇ-2050» بولجامدى جوبالاردى ازىرلەي الاتىن شىۇ-نىڭ بولجام جاساۋ بىرىڭعاي ورتالىعىن قۇرۋ.

نۇرسۇلتان نازارباەۆ توراعالىق ەستافەتاسىن قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنا تاپسىرا وتىرىپ، قازاقستان قحر-نىڭ تاتۋ كورشىلەستىك جانە دوستىق جىلىن جاريالاۋ تۋرالى باستاماسىن تولىق قولدايتىنىن اتاپ ءوتتى.

- مەن بۇگىن استانادا ەۋرازياداعى بەيبىتشىلىك، تۇراقتىلىق پەن قاۋىپسىزدىك ءۇشىن شانحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنا بىرىككەن ءبىزدىڭ حالىقتارىمىزدىڭ تاريحىنىڭ تاعى ءبىر شەشۋشى تاراۋى اشىلاتىنىنا سەنەمىن، - دەپ اتاپ كورسەتتى پرەزيدەنت.

شىۇ مەرەيتويلىق ءسامميتىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا شانحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمى ونجىلدىعىنىڭ استانا دەكلاراتسياسى قابىلداندى.