ابزال قۇسپان. جۇيەسىزدىك
جۇيەسىزدىك - بەلگىلى-ءبىر ماقساتتىڭ جانە سوعان قول جەتكىزۋگە باعىتتالعان ارەكەتتىڭ بولماۋى. جۇيەسىزدىك سالدارىنان ءسىز ەشتەڭە اتقارماي اق، قارادان-قاراپ وتىرىپ شارشايسىز، ول جۇيكەڭىزدى جۇندەي تۇتەتىن، مەديتسينالىق جولمەن ەمدەلمەيتىن اۋرۋ. ءوز انىقتامام.
قازىرگى قازاق قوعامىندا، جالپى دامىماي قالعان ەلدەردىڭ كوبىندە قالىپتاسىپ قالعان پسيحولوگيا، ول - ەرلىكتى، باتىرلىقتى اڭساۋ دەر ەدىم. قوعامدىق جۇمىستارمەن اينالىسىپ جۇرگەنىمە 10 جىلدان استى. ەلدىڭ ويى، قوعامنىڭ پىكىرى، اسىرەسە قازاقتىلدى ورتادا مىزعىماعان كۇيى قالعانداي اسەر بەرەدى ماعان. ءبارى الدەكىمدى، الدەنەنى كۇتەدى. تۋرا دىنشىلدەردىڭ ءمادىنى كۇتكەنىندەي كۇتىس. ادەتتە ءوزىن قوعام بەلسەندىسى، ساياساتكەر، ەل جاناشىرى سانايتىن اعايىننىڭ ورتاق پورترەتى مىناداي; ازدى-كوپتى ءىس قىلىپ ەل الدىندا جۇرگەن ازاماتتاردى العاشقىدا قولدايدى، قولپاشتايدى (ىسپەن ەمەس ارينە), كەيىن سول ادامىنىڭ ءبىر پىكىرى، ءبىر اۋىز ءسوزى، ءدىني ۇستانىمى ت.ب. ۇناماي قالدى، بولدى! سول قازاققا قارسى شىعۋدى ءوزىنىڭ قاسيەتتى مىندەتى سانايدى، دۇنيەدەگى شارۋانىڭ ءبارىن ىسىرىپ قويىپ، الگىنى وتىرسا وپاق، تۇرسا سوپاق قىلادى. ويتكەنى، ول بەلسەندى ونىڭ كۇتكەنىندەي بولماي شىقتى، ول ويلاعانداي يدەال، باتىر بولماي شىقتى!
ال، دامىعان ەلدەر باتىرلىقتى ەمەس، جۇيەلى جۇمىستى عانا مويىندايدى، سونىڭ ارقاسىندا ناقتى ناتيجەگە قول جەتكىزۋدى ماقسات تۇتادى، قوعامدىق، ساياسي جۇمىستا، بيزنەستە دە سول. باتىرلىق، ەرلىك تاقىرىبى ولاردا بالا-شاعا تاربيەسى، قالا بەردى گولليۆۋدتىڭ كينووندىرىسى ەنشىسىندەگى شارۋا. ناقتى مىسال رەتىندە، ۇلكەن سپورتتى الىپ قارايىق. شەتەلدە ۇلكەن سپورت، ۇلكەن بيزنەسپەن عانا اسسوتسياتسالانادى. ال بىزدە بۇل قۇداي باسقا سالماسىن ەرلىك، سپورتشى ءوزىنىڭ گونورارى، كۇن كورىسى، اتاعى ءۇشىن ەمەس، تەك قازاق ءۇشىن شارشى الاڭعا (بوز كىلەمگە، رينگكە) شىعادى-مىس. بۇل پسيحولوگيا (پسيحوز دەسە دە بولادى) مەملەكەتتىك يدەولوگيا دەڭگەيىنە دەيىن جەتكەن. ءبارىمىز جاپپاي بوكسشى، پالۋان، ت.ب. بولعىمىز كەلەدى. ال سوندا ەگىندى كىم ەكپەك، جەرمەن كىم اينالىسپاق، بيزنەستى كىم جاسايدى، قوعامدىق جۇمىستارمەن كىم اينالىسادى؟
قوعامدىق جۇمىس دەمەكشى، ءوزىم جاقسى بىلەتىن ءتىل ماسەلەسىن الايىن. زاڭ دا بار، بەلگىلى-ءبىر دارەجەدە قالىپتاسقان سوت تاجىريبەسى دە بار. بىراق سول، وزىنە زاڭمەن بەرىلىپ تۇرعان مۇمكىندىكتى پايدالاناتىن ادام جوققا ءتان. ايتاتىندارى، ەرتەڭ ەل باسىنا ءبىر تاسماعامبەتوۆ سياقتى ۇلتشىل كەلسە، ءبىر كۇننىڭ ىشىندە شەشەر ەدى، كەزىندە ۇلت زيالىلارىن قىرىپ تاستاماعاندا ءبارى باسقاشا بولار ەدى ت. ب.
ەرتەڭگى كۇننىڭ ىرگەتاسى بۇگىن قالىپتاسادى. ەشۋاقىتتا اياق استىنان قوي ۇستىنە بوزتورعاي جۇمىرتقالاعان زامان ورناي قالمايدى. ونىڭ ءبارى تەك ءسىز بەن ءبىز ءبىر جەڭنەن قول، ءبىر جاعادان باس شىعارا قيمىلداساق قانا جۇزەگە اساتىن شارۋا. مەملەكەت ءىسى تەك قانا بيلىك باسىندا وتىرعانداردىڭ ءىسى دەگەن مۇلدەم قاتە تۇسىنىك. ءار ادام، اسىرەسە جاس بۋىن وزىنە جاۋاپكەرشىلىك ارقالاپ ۇيرەنبەي، ەلدەگى جاعداي باياعى جارتاس سول جارتاس كۇيىندە قالا بەرمەك!
ابزال قۇسپان
Abai.kz