«ءتىل پوليتسياسى» تاعى دا تەكسەرىسكە شىقتى. الىپ قالا الماتىنىڭ كوشەلەرىن  كەزىپ ءجۇرىپ، كوپتەگەن كەرەناۋ قۇبىلىستاردىڭ كۋاسى بولدىق. وقىرمان! ءا دەگەننەن ءسىزدى شوشىتىپ العىمىز كەلمەيدى. ايقىنى، جانى قازاق، ءتانى قازاق، جۇرەگى «ۇلتىم» دەپ سوعاتىن ءاربىر قانداسىمىزدىڭ مۇنداي كەتەۋى كەيىن كەتىپ بارا جاتقان ماسەلەگە كەلگەندە، ۇركە قاراماۋى مۇمكىن ەمەس. اسىرەسە، انا ءتىلىمىز، مەملەكەتتىك ءتىلىمىز - قازاق ءتىلىنىڭ حال-جايى كۇيلى كورىنىسكە ەنبەي تۇرعان ۋاقىتتا ونسىز دا شىعايىن دەپ تۇرعان كوزگە  شىبىنداي ۇيمەلەيدى  ەكەن مۇنداي مىلقاۋ كارتينالار.

«ءتىل پوليتسياسى» تاعى دا تەكسەرىسكە شىقتى. الىپ قالا الماتىنىڭ كوشەلەرىن  كەزىپ ءجۇرىپ، كوپتەگەن كەرەناۋ قۇبىلىستاردىڭ كۋاسى بولدىق. وقىرمان! ءا دەگەننەن ءسىزدى شوشىتىپ العىمىز كەلمەيدى. ايقىنى، جانى قازاق، ءتانى قازاق، جۇرەگى «ۇلتىم» دەپ سوعاتىن ءاربىر قانداسىمىزدىڭ مۇنداي كەتەۋى كەيىن كەتىپ بارا جاتقان ماسەلەگە كەلگەندە، ۇركە قاراماۋى مۇمكىن ەمەس. اسىرەسە، انا ءتىلىمىز، مەملەكەتتىك ءتىلىمىز - قازاق ءتىلىنىڭ حال-جايى كۇيلى كورىنىسكە ەنبەي تۇرعان ۋاقىتتا ونسىز دا شىعايىن دەپ تۇرعان كوزگە  شىبىنداي ۇيمەلەيدى  ەكەن مۇنداي مىلقاۋ كارتينالار. ءمۇيىزى قاراعايداي قوعام قايراتكەرلەرىنىڭ، اقىن-جازۋشىلاردىڭ  ەسىم-سويى بەرىلگەن كوشە اتتارىنىڭ (بايتۇرسىڭۇلى كوشەسى، رىسكۋلوۆ داڭعىلى، جانسۇگىروۆ كوشەسى، زەىن شاشكين كوشەسى، بايزاكوۆ كوشەسى، بۇقار جىراۋ بۋلۆارى، قوڭاەۆ كوشەسى، ت.ب.) كورىنەۋ كوزگە كورىنەرلىكتەي قاتە جازىلۋى; اتتاعان سايىن الدىڭنان شىعاتىن جارناما بيلبوردتارىنداعى مەنمۇندالاعان قاتە جازۋلار ( «جۇمساق بولا الامىن - بىۆايۋ مياگكيم» (سىراعا بايلانىستى جارناما), «شىنايى جانە سونداي بالعىن - ناستوياششي ي تاكوي سۆەجي» («بۋراتينو» سۋسىنىنا بايلانىستى جارناما), «Beeline» ۇيالى بايلانىسىنىڭ، سونىمەن قاتار وزگە دە ۇيالى بايلانىس تۇرلەرىنىڭ جارنامالارىنىڭ ۇنەمى تولىق قازاقشالانباي بەرىلۋى; بلانكىلەر، ماڭدايشالاردىڭ ( «Extra» كيىم دۇكەنى،  «beautymania» دۇكەنى،  «Zest» ءساندى ايەلدەر كيىمى،  «GARMONIYA Jewellery» ءساندى زەرگەر بۇيىمدارىن ساتاتىن دۇكەن،  «LEGO پليۋس» ويىنشىقتار دۇكەنى،  «Restaurant «Metro» cafe»  رەستورانى، «باشماچوك» اياق-كيىم سالونى، ت.س.س. اتاۋلار)  ءتول تىلىمىزدە ەمەس، شەتەل تىلىندە جازىلۋى كوڭىلگە كىربىڭ ۇيالاتادى. تاۋەلسىزدىك العان العاشقى جىلدارى ورىستاردان ىرگەمىزدى اۋلاق سالىپ ۇلگەرمەگەنىمىزدى سىلتاۋراتتىق. ال، ەندى تىلدەردى دامىتۋدىڭ 2010-2020 جىلدارعا ارنالعان باعدارلاماسى قابىلدانعان كەزدە، تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ 20 جىلدىعى قارساڭىندا  كىمگە، نە ءۇشىن مۇڭىمىزدى شاعامىز؟! ءتىل سالاسىنا جىل سايىن ءبولىنىپ جاتقان قاراجاتتى كورگەن ءبىر شەتەلدىك بۇ قازاقتار نەمەنەگە كوز جاسىن كول قىلادى دەر ەدى. سول كوز جاستىڭ نالاسى نە ءۇشىن، وبالى كىمگە؟ كەشەگى قايران دا قايران ءاز ەرلەردىڭ امانات قياناتى كىمنىڭ موينىندا؟ ءاسىلى، ءار قازاق جۇمعان اۋزىن اشاتىن كەز كەلدى. ۇلت مۇددەسىنە، تىلگە كەلگەندە ءار قازاق شىندىقتى ايتۋى كەرەك. شىندىقتى نىساناعا العان بىزدەر جوعارىدا اتالعان ولقىلىقتارعا ناقتى جاۋاپتى ادامدى نەمەسە مەكەمەنى، الدە ۇيىمدى ىزدەپ جولعا شىقتىق. جۇرگەنىنە جورگەسى ىلىنەتىن جۋرناليست - قوعامدىق قۇبىلىستار تۋىنداتقان جالپىۇلتتىق اۋرۋلاردىڭ دياگنوزىن انىقتايتىن  ادام. ەندەشە، مىندىك اتقا،  جىبەردىك تىزگىندى!

زاڭنىڭ جوقتىعى - وزىمىزگە سوققى

الدىمەن الماتى قالاسى مادەنيەت باسقارماسىنا قارايتىن «الماتىجارناما» شارۋاشىلىق جۇرگىزۋ قۇقىعىنداعى مەملەكەتتىك كوممۋنالدىق كاسىپورنىنا باعىت تۇزەدىك. ويتكەنى، جارنامالار مەن ماڭدايشالار ءدال وسى مەكەمەدە جاسالىپ، جەر-جەرگە ىلەدى. كاسىپورىن ديرەكتورى نايليا احاتقىزى  مۋليۋكوۆا ءبىزدىڭ قويعان ساۋالدارىمىزعا بىلاي دەپ ءۇن قاتتى:
ءتىل پوليتسياسى: الماتى قالاسىنداعى بىلدەي بايتۇرسىنۇلى كوشەسىنىڭ اتالىمى بادىرايىپ  «بايتۇرسىڭۇلى» دەپ   قاتە جازىلعان. سونداي-اق، بۇقار جىراۋ كوشەسىنىڭ اتالىمى  ءالى «بۋلۆار» كۇيىندە تۇر. بۇل قالاداعى كوشە اتتارىنىڭ قاتە جازىلۋىنا بايلانىستى بار بولعانى ەكى-اق مىسال. مۇنداي مىسالداردى كوپتەپ كەلتىرە بەرۋگە بولادى. سوندا ءبىز قاشان جانە قالاي تولىق قازاقىلانباقپىز؟
نايليا احاتقىزى: «الماتىجارناما» مكك مارشرۋتتىق باعدارلاۋ جۇيەسىنە (كوشە اتتارىنىڭ جول كورسەتكىشتەرىنە) قاتىسى جوق. بۇل سۇراق بويىنشا جول پوليتسياسى باسقارماسىنا جانە «سمەۋ گ. الماتى» جشس حابارلاسۋىڭىز قاجەت.
ءتىل پوليتسياسى: قالاداعى جارناما بيلبوردتارىنداعى كالكا اۋدارمالار ءالى كۇنگە كوبەيە تۇسپەسە، ازايار ەمەس. ماسەلەن، «بۋراتينو» سۋسىنىنىڭ جارناماسىندا «ناستوياششي ي تاكوي سۆەجي!» دەگەن  تىركەستىڭ اۋدارماسى بىلايشا كورىنىس تاپقان: «شىنايى جانە سونداي بالعىن!» ءبىر قاراعاندا-اق نەمەسە ءبىر-اق رەت ەستىگەننەن بۇل اۋدارمانىڭ دۇرىس ەمەس، بۇرىستىعىن ءوزىڭىز دە اڭعاراسىز. جارىمجان جارنامالار: سىرا سۋسىنىنا بايلانىستى «بىۆايۋ مياگكيم» تىركەسى «جۇمساق بولا الامىن» دەپ اۋدارىلىپ، بيلبوردتا دەنەلى ەر ادامنىڭ سۋرەتى قىستىرىلىپتى. جالپى، بۇل جارنامانىڭ ورىسشا نۇسقاسى ءاۋ باستا دۇرىس جاسالماعان سىڭايلى. سودان كەيىن ۇيالى بايلانىس جارنامالارىندا جارىمجان اۋدارمالار، ءتىپتى،كوپ. مىسالى، «Beeline»  ۇيالى بايلانىسىنىڭ جارناما بيلبوردىندا «بەزليميتنىي ينتەرنەت-سەرفينگ ۆ تۆوەم تەلەفونە» تىركەسى «ءليميتسىز ينتەرنەت-سەرفينگ سەنىڭ تەلەفونىڭدا»  دەپ جارىمجان اۋدارىلعان. ورىسشادان تيسە تەرەككە، تيمەسە بۇتاققا اۋدارىلا بەرەتىن مۇنداي جارنامالاردى كىم قاداعالايدى؟ ءارىپ جانە ەملە قاتەلەرى ءورىپ ءجۇر. سوندا سىزدەر قۇزىرلى مەكەمە رەتىندە وزىندىك نۇسقالارىڭىزدى  ۇسىنبايسىزدار ما؟
نايليا احاتقىزى: ءسىز مىسالعا كەلتىرگەن ماتىندەر بويىنشا ايتار بولساق، ءيا، راسىندا جارناما باستاپقىدا كوبىنەسە ورىس تىلىندە جاسالادى، سالدەن كەيىن قازاق تىلىنە اۋدارىلادى. قر «جارناما تۋرالى» زاڭىنىڭ 6 باپ، 2  تارماعىنا سايكەس «جارناما مازمۇنىنىڭ ءبىر تىلدەن ەكىنشى تىلگە اۋدارماسى ونىڭ نەگىزگى ماعىناسىن بۇرمالاماۋعا ءتيىس». بۇل مىسالداردا ماعىناسى تەڭ اۋدارىم جاسالعان. كەيبىر جاعدايلاردا ءبىز جارناماعا ءوزىمىزدىڭ ماتىندەرىمىزدى ۇسىنىپ، تۇزەتۋلەردى ەنگىزەمىز.
ءتىل پوليتسياسى: «Extra» كيىم دۇكەنى،  «beautymania» دۇكەنى،  «Zest» ءساندى ايەلدەر كيىمى،  «GARMONIYA Jewellery» ءساندى زەرگەر بۇيىمدارىن ساتاتىن دۇكەن،  «LEGO پليۋس» ويىنشىقتار دۇكەنى،  «Restaurant «Metro» cafe»  رەستورانى، «باشماچوك» اياق-كيىم سالونى، ت.س.س. اتاۋلار نەگە قازاقشا ەمەس؟ بۇل اتاۋلار قاشان جانە قالاي قازاقشالانباق؟
نايليا احاتقىزى: قر  «جارناما تۋرالى» زاڭىنىڭ 6 باپ، 2 تارماعىنا سايكەس «مەرزىمدى ءباسپاسوز باسىلىمدارىن قوسپاعاندا، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اۋماعىنداعى جارناما مەملەكەتتىك جانە ورىس تىلدەرىندە، سونداي-اق جارناما بەرۋشىنىڭ قالاۋى بويىنشا باسقا دا تىلدەردە تاراتىلادى» دەلىنگەن. سوندىقتان جارناما بەرۋشىلەر قازاق جانە ورىس تىلدەرى ماتىندەرىمەن قاتار شەتەلدىك اتاۋلاردى قالاۋعا قۇقىلى.
ءتىل پوليتسياسى: كوشە اتتارىنىڭ، جارنامالاردىڭ، دۇكەن اتاۋلارىنىڭ قازاقشالانباۋى مەن اۋدارىلۋىنداعى قاتەلىكتەرگە كىم جاۋاپ بەرۋى ءتيىس؟ سىزدەردىڭ مەكەمەدە وسى سالا بويىنشا فيلولوگ، لينگۆيست ماماندار جۇمىس اتقارادى ما؟ اتقارسا، ولاردىڭ ەڭبەكتەرى نەگە جەمىسسىز؟
نايليا احاتقىزى: راسىندا جارناما ماتىندەرىندە قاتەلەر كەزدەسەدى. بىراق، بۇل نەگىزىندە زاڭسىز ورنالاستىرىلعان جارناماعا بايلانىستى. ءبىزدىڭ كاسىپورىندا تىركەلەتىن جارنامانىڭ سۇلباسى مەن ءماتىنى تەكسەرىلىپ، بەكىتىلەدى. كاسىپورىندا فيلولوگيالىق ءبىلىمى بار رەداكتور-اۋدارماشى قىزمەت اتقارادى. بىزدەر كوشەنىڭ اتتارىن قاداعالايمىز. كوشە اتتارىنا تىلدەردى دامىتۋ باسقارماسىنىڭ ونوماستيكا ءبولىمى جاۋاپ بەرەدى. «مەگاالماتى»، «ارمادا»، «پرايمپلازا» ىسپەتتى قوعامدىق ورىندار وزگە تىلدە جازىلعان. سەبەبى، ءبىز ادىلەت مينيسترلىگىنەن قالاي تىركەلىپ كەلەدى، سولاي بەرۋگە ءماجبۇرمىز. ويتكەنى، زياتكەرلىك مەنشىك قۇقىعى سولاي. «اۆتورلىق قۇقىق» دەگەن جانە بار. ولاردىڭ ءبارى -  الەمدىك برەندتەر. «كوكا-كولا» كومپانياسى  سياقتى عوي. سوندىقتان سول قالپى جازىلادى. زاڭدا بۇل جازۋلارعا ەشقانداي قارسىلىق جوق. قازاقستان ازاماتتارىنىڭ كوپشىلىگى اعىلشىنشاعا قۇمار. ماسەلەن، ءسىز نىساناعا العان وبەكتىلەردىڭ باسىم كوپشىلىگىنىڭ يەلەرى - ءوزىمىزدىڭ قازاقتار.
ءيا، قازاق دەسەڭ، وزىڭە تيەدى دەگەن وسى ەكەن عوي. جەمە-جەمگە كەلگەندە، وزدەرىڭىز كورىپ وتىرعانداي، ءشيدىڭ باسى سوناۋ ادىلەت مينيسترلىگىندە جاتىر. دەگەنمەن، سول قۇزىرەتى كۇشتى ادىلەت مينيسترلىگىنەن قاتە كەلگەن جازبالاردى «الماتىجارنامادا» وتىرعان رەداكتور-اۋدارماشى نەگە تۇزەتپەيدى؟ مۇنداي ءبىردى-ەكىلى كوڭىل تۇكپىرىندە قالىپ قويعان ساۋالدار سىرتقا شىقپاي قالىپ قويدى. ويتكەنى، ءبارىبىر وزدەرىنە شاڭ جۋىتپايتىن كاسىپورىن قىزمەتكەرلەرىنىڭ بەرەر جاۋابى بەلگىلى ەدى.

ادىلەت مينيسترلىگى ءالسىز

ءبىز بەت العان كەلەسى مەكەمە - الماتى قالاسىنىڭ تىلدەردى دامىتۋ باسقارماسىنىڭ ونوماستيكا ءبولىمى. ءبولىم باستىعى - ورازوۆ سايلاۋ اعامىز. اعامىزدى كورگەن ساتتە قولىمىزدا بار قاتە جازۋلار مەن قيسايعان قارىپتەردى كورسەتە سالىپ، «كىم كىنالى؟» دەيمىز عوي. ءتىل، ءتىل دەپ ءجۇرىپ تابانىنان توزعان ءبولىم باستىعى وزىنە ءتان سابىرلىلىقپەن ءسوزىنىڭ باسىن بىلاي باستادى: - زاماننىڭ اسا قۋاتتى دامۋى جارناما سالاسىنداعى زاڭنامالاردى جەدەل جەتىلدىرىپ، وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزىپ وتىرۋدى تالاپ ەتەدى. بۇل ماسەلە، اسىرەسە، رەسپۋبليكامىزدىڭ اسا ءىرى دە ىرگەلى شاھارى - الماتىنىڭ كۇندەلىكتى تۇرمىس-تىرشىلىگىنەن ايقىن كورىنىس بەرىپ وتىرادى.
الماتى قالاسى كورنەكى اقپاراتتار مەن جارناما ماسەلەسىن رەتتەۋ مەن جەتىلدىرۋ بارىسىندا باسقالارعا ۇلگى بولۋى ءتيىس. ەلىمىزدىڭ تاريحي، مادەني، رۋحاني جانە ەكونوميكالىق جەتىستىكتەرىن، وتاندىق ءوندىرىس پەن الەۋمەتتىك-ساياسي تۇراقتىلىعىن اسەم دە كوركەم ءتىلدى جارنامالارمەن ناسيحاتتاۋ ءىسىن جەتىلدىرۋ مەن قالىپتاستىرۋدى باقىلاۋ - ءبىزدىڭ باستى ماقساتىمىز.
كەيىنگى جىلدارى قالامىزداعى قارقىندى ەكونوميكالىق وزگەرىستەر سالدارىنان كوپتەگەن جەكەمەنشىك كاسىپورىندار، فيرمالار، ساۋدا ورتالىقتارى، دۇكەن جۇيەلەرى، حالىققا تۇرمىستىق قىزمەت كورسەتۋ ورتالىقتارى مەن قوعامدىق تاماقتانۋ ورىندارى، ىسكەر بىرلەستىكتەر كۇن ساناپ كوبەيۋدە. تىركەلگەن كوممەرتسيالىق نىسانداردىڭ ءوزى تەك الماتى قالاسىندا 50 مىڭعا جۋىق جانە ولاردىڭ سانى كۇننەن-كۇنگە ارتىپ كەلەدى. ولاردىڭ الەۋمەتتىك ءرولى ماڭىزدى ەكەنى بارىمىزگە بەلگىلى.
جارنامالار مەن كورنەكى اقپاراتتاردىڭ تىلدىك نورماعا سايكەستىگىن تەكسەرىپ، مەملەكەتتىك تىلدەگى ماتىندەرىن زاڭ تالاپتارىنا ساي جازىلۋىن قاداعالاۋ ءۇشىن الماتى قالاسىنىڭ تىلدەردى دامىتۋ باسقارماسى، «الماتىجارناما» مەملەكەتتىك كاسىپورنى، اۋدان اكىمدىكتەرىنىڭ مەملەكەتتىك تىلگە جاۋاپتى قىزمەتكەرلەرىنىڭ قاتىسۋىمەن بىرلەسكەن تەكسەرۋلەر توقسان سايىن ۇيىمداستىرىلۋدا. دەگەنمەن، بۇل شارالار ءالى دە تۇبەگەيلى ناتيجە بەرمەي وتىر. سەبەبى «جارناما تۋرالى»، «زاڭدى تۇلعالاردى تىركەۋ تۋرالى»، «زات جاپسىرمالارى تۋرالى»، ت.ب. زاڭنامالاردا «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى ءتىل تۋرالى» زاڭ باپتارىمەن سايكەس كەلە بەرمەيدى. ماسەلەن، شەتەلدىك مەكەمەلەر مەن ولاردىڭ ساۋدا بەلگىلەرىن مەملەكەتتىك تىلدە راسىمدەۋدىڭ جولدارى كورسەتىلمەگەن. ونى ادىلەت ورىندارى قالاي بەكىتىپ بەرسە، جارناما اگەنتتىكتەرى سولاي جازادى. سونداي-اق، مەملەكەتتىك مەكەمەلەر جارناما قاتەسىن ەسكەرتپە بويىنشا تۇزەيدى، ال مەملەكەتتىك ەمەس ۇيىمدارمەن جۇمىس ىستەۋ وتە قيىن. ويتكەنى، ولارعا اكىمشىلىك-قۇقىقتىق شارا قولدانۋ مەن ايىپپۇل سالۋدىڭ تەتىكتەرى زاڭدا بەلگىلەنبەگەن. سول سياقتى قالادا جارنامامەن اينالىسىپ وتىرعان 130-عا جۋىق مەملەكەتتىك ەمەس جارناما اگەنتتىكتەرى بار، ولار قازاقشا ءماتىننىڭ مازمۇنىنا، ورفوگرافياسىنا كوڭىل بولە بەرمەيدى.
كورنەكى اقپاراتتار مەن جارنامالاردا كەتكەن قاتەلىكتەرگە توقسان سايىن تەكسەرۋ جۇرگىزىلىپ، قاتەلەر انىقتالىپ، قالالىق پروكۋراتۋرانىڭ قاراۋىنا جىبەرىلەدى. وسى جارنامالاردىڭ بارىنە قۇقىقتىق جاعىنان شارا قولدانۋ - سول پروكۋراتۋرانىڭ قۇزىرىندا. تىلدەردى دامىتۋ باسقاراماسىنىڭ  ەسكەرتۋ جاساۋعا، تيىم سالۋعا ەشقانداي قۇزىرى دا، قۇقى دا جوق. ولار ءبىزدى ماڭىنا دا جۋىتپايدى. زاڭ سولاي.
ءتىل پوليتسياسى: وعان دەيىن ارنايى ماماندار جۇمىس ىستەمەيدى مە سوندا؟
ۇلكەندى-كىشىلى دۇكەندەر بولسىن، كومپانيا، فيرمالار جارناما ورناتاتىن بولسا،  مىندەتتى تۇردە «الماتىجارناما» مەكەمەسىمەن كەلىسىلەدى. سودان سوڭ «الماتىجارناما» ولارعا كۋالىك بەرەدى. «الماتىجارنامانىڭ» وزدەرىنىڭ اۋدارماشىلارى بار.
جاڭا توقتالعانىمداي، قالادا 130-داي جەكەمەنشىك جارناما اگەنتتىكتەرى جۇمىس ىستەيدى. كىشىگىرىم دۇكەندەر سونداي اگەنتتىكتەردىڭ كومەگىنە جۇگىنەدى. ال جەكەمەنشىكتىكى تەك قانا اقشا تابۋ عوي. ءبىزدىڭ ولارعا اۋىز اشۋعا  ەشقانداي قۇقىمىز جوق. مىسالى، ءبىر كاسىپكەر دۇكەن اشادى. اۋەلى ول جارعىسىن جاسايدى. جارعىسىندا دۇكەننىڭ اتىن «فلامينگو» دەپ قويادى. جارعىنى ادىلەت باسقارماسىنا تىركەتەدى. ال باسقارماداعىلار جارعىدا قالاي جازىلسا، سولاي تىركەيدى. قارپى، ءتىپتى، لاتىنشا جازىلعان بولسا دا.
بۇل جولى دا گاپ ادىلەت مينيسترلىگىندە بولىپ شىقتى. دەسەك تە، مەكەمە اتىن وزدەرى قوياتىن وتانداستارىمىزعا جول بولسىن! اتاۋىن باقىرايتىپ شەتەلشە قويساق، تۇتىنۋشى بالعا ۇيمەلەگەن اراداي ۇيىلە قالادى  دەيدى-اۋ وسى.
«الماتىجارناما» بار ماسەلەنى ونوماستيكا بولىمىنە اۋدارسا، ءتىل باسقارماسىنداعىلار كەرىسىنشە سىلتەيدى. ءمان-جايعا وسىلاي قانىق بولدىق. الايدا، ونوماستيكا ءبولىمى كوشەدەگى جارىمجان جارنامالار مەن شەتەل تىلىندە جازىلعان ماڭدايشالارعا ادىلەت مينيسترلىگىن كىنالاعانىمەن، كوشە اتتارىنا كەلگەندە جۇپ-جۋاس بولا قالاتىنى قالاي؟

بيلىكتىڭ نەمكەتتىلىگى نەسى؟!

قازاق ءتىلىنىڭ شىن مانىسىندە كوسەگەسىن كوگەرتۋگە بارىن سالىپ جۇرگەن «الماتى» تەلەارناسىنداعى «ءتىل ساقشىسى» باعدارلاماسى ءبىرشاما ولقىلىقتىڭ ورنىن تولتىرۋمەن كەلەدى. ىلۋدە بىرەۋ بولماسا، بۇل باعدارلامانىڭ ءتۇسىرۋ  توبىنىڭ كوزىنە تۇسكەن وبەكتىلەردىڭ ەشقايسىسى دا ارنايى ماماندار تاراپىنان «5» دەگەن باعا العان ەمەس. ۇنەمى، ۇشتىكتەر مەن تورتتىكتەردىڭ قاتارى كوبەيۋدە. ەسەسىنە، ەكىلىك العان وقۋشىنىڭ اناسىن رەنجىتپەس ءۇشىن بارىنشا تىرىساتىنىنداي، اتالعان كاسىپورىندار دا ەسكەرتپە سوزدەرگە قۇلاق اسىپ ءجۇر. اتتەڭ، ءبارى بىردەي ەمەس. ءبارى تەگىس قۇلاق اسۋى ءۇشىن ەلىمىزدە قولدانىسى بەرىك ورتاق زاڭ جەتىسپەۋدە. مۇنداي زاڭ ۇلگىلەرىنىڭ ءتۇر-ءتۇرى ادىلەت مينيسترلىگىنە جىل سايىن جولدانىپ جاتىر. كىم جولدايدى دەسەڭىز، ايتايىق. ونوماستيكا ءبولىمى قاداۋ-قاداۋ ۇسىنىستارىمەن استانانى اينالشىقتاپ ءجۇر ەكەن. بىراق، بيلىك ادەتتەگىدەي ءۇنسىز. ءسوزدىڭ توقەتەرى، ءبىز بۇل اۋرۋدىڭ دياگنوزىن - «بيلىكتىڭ نەمكەتتىلىگى» دەپ انىقتادىق. ايتپەسە، ادىلەت مينيسترلىگىنە ەلىمىز اۋماعىندا، تۋعان جەرىندە تەپەرىش كورىپ جۇرگەن ءتول ءتىلدى جەتىمسىرەتپەسە جاراسپاي ما؟! «الماتىجارناما» -كالكا ونىمدەرىمەن قارجىنى قالتاعا باسىپ وتىرعان كاسىپورىن. قالاداعى نەگىزگى جاۋاپتى مەكەمە ونوماستيكا ءبولىمى كوشەدەگى قاراپايىم تۇرىكتىڭ «Doner Kebab»-نا ءلام دەپ اۋىز اشا الماي دال. نەگە دەسەك، زاڭمەن قۋدالانادى. وتكەن جىلى عانا المالى اۋدانىنداعى ءبىر مەيرامحانانىڭ اتاۋىنا قارسى داۋ ايتقانى ءۇشىن نۇرمۇحان شايمەردەنوۆ دەگەن قىزمەتكەرىنىڭ  14 000 تەڭگە ايىپپۇل تولەگەنى بار. بيلىكتە بەكىتىلگەن ارنايى زاڭسىز ءبىزدىڭ دە باسقان قادامىمىزدىڭ تەك ەكەنىن ۇقتىق. بىزگە زاڭ كەرەك، زاڭ!

ءمولدىر كەنجەباي

http://mtdi.kz/kz/til-policiaciy/materialdar/545