1925 jyly Qazaqstanda medisina salasyndaghy túnghysh ghylymiy-zertteu mekemesi - Sanitarlyq-bakteriologiya instituty qúryldy. HH ghasyr basynda elde oqtyn-oqtyn órship túrghan sheshek, tyrysqaq, qyzylsha jәne basqa júqpaly aurulardyng oshaghyn joyghan osy institut qyzmetkerleri bolatyn. Institut ghalymdary eldi aralap týrli virustyq aurulardy zerttep, emin anyqtaugha, vaksinalaugha kóp ýles qosqan.

Al Qazaqstan Ghylym akademiyasynyng Tropikalyq aurular instituty 1944 jyly qúryldy. Búl instiytut elimizde mal sharuashylyghy basym bolghandyqtan brusellez, enbek gigiyenasy men patologiyasy, parazitologiya, ishek aurularyn zerttegen.

Semeydegi atom poligonynyng halyq densaulyghyna әserin eng birinshi zerttegen de osy institut. Ataqty ghalym Baqiya Atshabarov sol zertteumen ainalysqan.

Búdan bólek KSRO kezinde Qazaqstanda Gigiyena jәne kәsiby aurular ghylymy zertteu instituty bolghan.

Mine, osynday irgeli ghylymy mektebi qalyptasqan instituttar 1990 jyldary jabylyp, sol kezdegi densaulyq saqtau agenttigine qarasty Gigiyena jәne epiydemiologiya ghylymy ortalyghy bolyp qúryldy. Ontaylandyru búl salany da ondyrmady sóitip.

Qazirgi tanda elimizde jeke epiydemiologiya ghylymiy-zertteu instituty da, virusologiya ortalyghy da joq (zerthana bar). Algha jyljudyng ornyna keri ketip, bәrin qýrtyp tyndyq. Júqpaly aurudy zertteytin naghyz osy mekemeler. Ghylymsyz medisina damymaydy. Endi sheteldikterding zertteu nәtiyjelerine jәutendep otyrmyz.

Ár eldin, últtyng ózgesheligi bar, mentaliytet siyaqty eshbir últtyng immuniyteti de bir-birine úqsamaydy. Jeke institut bolsa sonyng bәrin eskere otyryp, qazirgi koronavirusty egjey-tegjeyli zertteytin edi.

Últtyng densaulyghy - memleketting qauipsizdigi! Koronavirus indeti halqymyzdyng densaulyghy alandatarlyq kýide ekenin kórsetti. Sondyqtan respublikalyq dengeyde Epiydemiologiya GhZY men Virusologiya ortalyghyn qaytadan ashu qajet. JOO-larda osy mamandyqtargha grantty kóbeytu kerek. Últty saqtaghymyz kelse uaqyt talabyna say qimyldaytyn kez keldi.

Dina Imambaeva

Abai.kz