Belarusitegi «Jeltoqsan janghyryqtary»
Lukashenkonyng Minskidegi MZKT zauytynda aitqan búralqy sózi beloruss halqyn qatty ashyndyrdy. Búl endi preziydent aitatyn sóz emes edi. Óz tandau qúqyghyn qorghap, kóshege shyqqan jýz myndaghan qarapayym jandardy ol «banditter, maskýnemder, nashaqorlar» dep masqaralady. Namysyna tiydi. Shiyrek ghasyrdan asa biylikting buyna pisip, óz taghynan aiyrylghysy kelmegen diktatordyng búl jan aiqayy jәy ghana sandyraq emes edi. Ol keshegi milliondaghan adamnyng qanyn suday sapyrghan, qyzyl terrordy úiymdastyrghan kommunisterding qaldyryp ketken «múrasyn» qayta janghyrtty.
Biz múny óz azattyghymyzdy ansap, kóshege atoylap shyqqan albyrt shaghymyzda – 1986 jyldyng әigili Jeltoqsanynda estigenbiz. Biz múny kýni keshe ghana Qorday oqighasynda estigenbiz. Áli de estip kelemiz. Totalitarlyq jýiening tamyry terenge ketken basqaru әdisinen arylmayynsha, qarapayym halyq dauys kóterse boldy, mindetti týrde «bandiyt, maskýnem, nashaqor» bolyp shygha keledi. (Z.Kamaliydenovting SOKP Ortalyq Komiytetine jazghan qúpiya hatyn qaranyz. 1987 jyl 6 qantar. Jeltoqsandyqtardyng әreketine ol «...nasionalisticheskie vylazky huliganstvuishih grupp molodejiy...» dep bagha beripti.).
Jana ghasyrda sonyng janghyryghy әli basylmapty. Belorussiyadaghy jaghdaydy kórip otyrmyz. Sol bayaghy jartas! Bayaghy totalitarlyq kózqaras! Ózgermegen.
Úly Jeltoqsanda Reseyden әkelingen múzday qarulanghan qalyng әsker, BTR, órtsóndirgish mashinalar qazaqtardy qayta bas kótermeytindey etip, jaypap saldy. Almaty qalasynyng 70-razezinde arnayy tank polki qalany qorshap, ýrey tughyzyp túrdy. Kóshege qalyng әskermen birge, kommunistik biylikting aitaqtauymen júmysshy jasaqtary shyqty. Sonyng saldarynan myndaghan jazyqsyz qazaq jastary auyr jaraqat aldy. Abaqtygha toghytyldy. Sottaldy. Atyldy.
Býgingi Belorussiyada sonday jaghday qaytalanbasyn dep tileyik! Lukanyng Reseyden kómek súraghany ras bolsa, arty súrapylgha úlasuy bek mýmkin. Layym, ótirik bolghay!
Osy bir syndarly sәtterde belarustar naghyz er ekendikterin kórsetude! Yntymaghy berik, mәdeniyeti biyik, kózi ashyq halyq ekendikterin әlemge tanyta bildi! Demokratiyany qoldaytyn býkil әlem júrtshylyghy olargha qoldau bildirude. Soghan qaraghanda, diktatorlyq biylikting saghaty sanauly qalghan siyaqty...
Qayym-Múnar Tabeevting jazbasy
Abai.kz
