Qazaq qoghamy ózge júrttaghy elektoraldy nauqandy, onan keyingi kóp shudy ynta-shyntasymen talqylap jatqanda, Qazaqstannyng óz ishinde de kezekti nauqan bastalar uaq tayap qaldy. Ol nauqan – Parlament saylauy.

Qazir el Parlamentinde ýsh partiya bar. Ol – «Núr Otan», «Aq jol» jәne kommunister partiyasy. Qazaqstannyng Ortalyq saylau komissiyasy saylaudyng «startyn» әli bergen joq. Dese de, oghan dayyndyq әzirden bastalyp ketkeni kórinedi. Óitkeni, Parlamenttegi búl ýsh sayasy partiyanyng da belsendiligi búrynghydan artqan. Mysaly, eski preziydentpen ekinshi preziydent mýshe - biylik partiyasy ótken aidan bastap partiyaishilik irikteudi bastap ketti. Al qazaq sayasatshylary «kelesi Parlamentten ketedi» dep boljaghan qyzyldar (kommunister) partiyasy tarihty qayta jazugha әsire qúlshynyp otyrghan siyaqty. Tipti, «oqulyqtarda kompartiya nege kóp dәriptelmeydi» dep Bilim ministrine bir, «Oybay, últshyldar kóbeyip ketti» dep Bas prokuraturagha eki hat jazyp, alashapqyn bolyp jýrgeni turaly osyghan deyin jazdyq. Al «Aq jol» she?

Ras, partiya tóraghasy Azat Peruashev әleumettik jelide hәm qazaq qoghamynda kóp talqylanatyn deputattardyng biri. Jasyrmaymyz, ol turaly el pikiri de ekiúshty. Partiya Alash iydeyasyn partiya baghdarlamasyna engizgeni, osy baghytta Alashqa, Alashordagha, Últ ziyalylarynyng hәm qazaq tarihshylarynyng zertteu enbekterin shygharu boyynsha birqatar júmystar atqarylghany fakt!

Elding sayasy bolashaghy turaly qoghamda qyzu sóztalas jýrip jatqan byltyrghy jyldyng tamyzynda «Aq jol» tóraghasy abai.kz saytyna kólemdi súhbat bergen. Ol súhbat ótkir boldy. Batyl-batyl pikirler aityldy. Ásirese, eldegi sayasy jýieni reformalau turaly birneshe ózekti mәseleler kóterildi.

Áne-mine degenshe, elde kezekti sayasy nauqan – Parlament saylauy kele jatyr. Demokrattar partiyasy әli de qoghamgha ózgerister qajet dep sanay ma? Álde, sol kezdegi pikir, sol kezdegi ústanym ózgerdi me? Biz nauqan aldynda partiya tóraghasy, Mәjilis deputaty Azat Túrlybekúlymen az-kem әngimeleskendi jón kórdik.

Covid-19 «kórmeytin» memlekettik basqarudyng qalyptasqan olqylyqtaryn әshkerelep berdi

- Azat Túrlybekúly, bir jyldan asa uaqyt ótti. Sizding bizge bergen súhbatynyz da, onda aitylghan ótkir úsynystar da eskirgen joq pa? Kýni keshe ghana preziydent Toqaev óz Joldauynda birshama reformalardy tilge tiyek etti. Aytynyzshy, qoghamnyng ózgeriske degen súranysy bәsendedi me?

- Bәsendegen joq. Elbasynyng byltyrghy memleket biyligin órkeniyetti týrde jana basshygha tapsyrghany der kezinde bolghanyng uaqyttyng ózi dәleldep otyr. Ár kezeng ózine say jana mindetter men jana qúrylymdardy talap etedi. Biylik vertikalyna sýiengen búrynghy jýie el Tәuelsizdigining qalyptasuynda, týbegeyli naryqtyq reformalardy jýrgizude jәne últtyq biregeylikti qalyptastyruda óz missiyasyn oryndady. Kelesi kezenge Qazaqstan qalyptasqan memleket retinde ayaq basty. Al qazir jyldar boyy qordalanghan mәselelerdi sheshu ýshin iykemdi tәsilder, ýilestirilgen basqaru әdisteri kerek. Memleket basqaru isine qogham jan-jaqty aralasuy jәne ony baqylauy qajet. Preziydent Q.Toqaevtyng Joldauynda búl trendter týsinistikpen kórsetilgen. Biraq búl trendke konservatorlyq kózqarastaghy sheneunikter baghynbaugha tyrysady. Al búl qarsylyqty qoghamdaghy ózgeristerge degen ken súranys qana enserui mýmkin.

Covid-19 pandemiyasy bastalghannan beri bolyp jatqan oqighalar vertikaldy basqaru jýiesining qordalanghan olqylyqtaryn, jýieli kemshilikterin әshkerelep kórsetti. Halyq sybaylas jemqorlyqtyn, әdiletsizdikting shyn auqymyn kózimen kórdi, janymen sezindi. Pandemiya jaranyng betin ashty...

Tәuelsizdikting eng basty kepili tankiler emes!

Jarty jyldyq karantin kezinde halyqtyng túrmysy nasharlap ketti. Shaghyn jәne orta biznes qúldyrady. Halyqtyng biylikke degen senimi tómendedi. Jastardyng keleshekke degen ýmiti azaydy. Ónirlerdi aitpaghanda, eldegi iri-iri megapolisterding ózinde bylyq-shylyq az emes. Syrtqa jýni qompayyp kóringenimen, ishi irip-shirip jatyr. Joghalghan senimdi qaytaru ýshin jeng úshynan jalghasqan jemqorlyqty jong, әbden lastanghan jýieni tazalau kerek. Sondyqtan, ózgeristerge degen qajettilik saqtalyp qana qoyghan joq, kerisinshe kóbeydi. Mәsele – ol ózgerister sanaly jәne josparly týrde me, әlde beybereket jolmen jasala ma? Mine, súraq osynda. Atalghan ózgeristerdi tym soza beruding qauiptiligi sonda - keshegi Ukraina, býgingi Belarusiting memleket bolyp qaluynyng ózine kýmәn tudyrghany. Al, Tәuelsizdikting eng basty kepili tankiler emes, óz memleketin baghalaytyn azamattyq qogham boluy kerek!

Karantin shaghyn jәne orta biznesti «taqyrgha» otyrghyzdy

Sondyqtan,  qazirgi biylik modeline  bir ghana balama bar – ol tereng әleumettik-ekonomikalyq jәne sayasiy reformalardy qabyldap, jýzege asyruy qajet. Sonda ghana atalghan ózgerister qarapayym adamdardyng ómirin jenildete alady.

«Aq jol» Parlamenttik Respublikagha kóshuge shaqyrady

- Ózgerister turaly aitqanda, Siz halyqtyn jalpy kónil-kýii turaly nemese jelidegi júrttyng aityp jýrgen úsynystaryn aityp otyrsyz ba, әlde ózinizding naqty úsynystarynyz bar ma?

- Shynyn aitsaq, qazirgi barlyq olqylyqtardy joyatyn birden-bir qúral – memlekettik organdardy qoghamgha baghyndyru, ókiletti organdardyn, yaghny parlamentting aldynda esep berui. Búl degenimiz – demokratiya, demek parlamentarizm. Parlamentarizmning negizgi instituttary – Parlament pen  jergilikti mәslihattary. Sondyqtan, «Aq jol» demokratiyalyq partiyasy parlamentarizm instituttaryn kýsheytudi jәne preziydenttik basqaru jýiesinen  Parlamenttik  Respublikagha kóshuge shaqyrady.

- Ájeptәuir batyl mәlimdeme eken! Biraq, Azeke, nelikten Siz búl mәlimdemeni Parlamentte aitpay, qazir aityp otyrsyz?..

- Olay emes. Mening ózim parlamenttik institutardy kýsheytu turaly 2012 jyly 4 mausymda Elbasy N.Nazarbaev parlament fraksiyalardyng jetekshilerimen kezdesken kezde aitqanmyn.

2012-2016 jyldary «Aq jol» deputattary Ýkimet pen fraksiyalardyng arasynda teng qarym-qatynas qaghidalaryn qalyptastyru ýshin kóp kýsh saldy. Osy qaghidalardyn  biri – biz әzerlegen,  segiz jyldan keyin qabyldanghan «Parlamenttik oppozisiya turaly» zanda iske asyryldy.

Biz óz úsynystarymyzdy 2017 jylghy Konstitusiyalyq reformalar kezinde de  úsyndyq. Mysaly, birpalataly parlamentke kóshu mәselesin kóterdik, t.b.  Kóp bastamalarymyz zang talqylaytyn júmys toptaryna jiberildi, parlament minbesinen de aityldy. Onyng ishinde, byltyr sizding saytynyzgha bergen súhbatymda da bayandaghanmyn. Yaghni, «Aq jol» partiyasy ýshin parlamentarizmdi damytu – uaqytsha әuestik emes, onshaqty jyl boyy jasaghan bizdin tynymsyz enbegimiz.

Ýkimetting qúramyn Preziydent emes, Parlament jasaqtauy kerek!

- Qosh! Súlu sóz ghana bolmasyn... «Parlamentik Respublikagha kóshu» turaly egjey-tegjeyli aitynyzshy... Qazaqstannyng qazirgi jaghdayynda búl qanshalyqty mýmkin?

- IYә, «iydealdyq modeliden» góri, qazirgi jaghdaydy sheshuding naqty joldary turaly aitqan dúrys. Birneshe mysal keltireyin.

Mysaly, qazirgi qoldanystaghy Konstitusiyagha sәikes Preziydent biylikting barlyq tarmaqtarynyng ýilesip júmys isteunin kepili bolyp tabylady. Búl, Preziydent - Parlamenpen de, Ýkimetpen de teng qarym-qatynysta boluy kerek degen sóz.

Olay bolsa, biz, «Aq jol» demokratiyalyq partiyasy, Ýkimetting qúramyn Memleket basshysy emes, parlamenttik saylauda jeniske jetken partiya qúruy kerek, sol partiya Ýkimet qúramyn jasaqtap Preziydentting bekituine úsynuy tiyis. Sonda búl partiya óz Ýkimetining júmysyna jauapty bolmaq.

Sonymen birge, taghayyndalatyn Ýkimet Parlament aldynda ózining baghdarlamasyn jәne maqsat, mindetterin jariyalap, ony qorghauy kerek. Sonda ghana ministrlerding júmysyn budjetti iygergeni ýshin emes, uәdesinin oryndalghan, oryndalmaghany boyynsha baghalaugha bolady.

Kim kimge qyzmet etip jýr?

Osy túrghydan qala (onyng ishinde oblys ortalyqtary men Núr-Súltan, Almaty, Shymkent megapolisteri) әkimderin halyq partiya men azamattyq qogham ókilderi arasynan tikeley dauys beru arqyly saylauy kerek. Preziydent Toqaevtyng 2021 jyly auyl әkimderining saylauyn ótkizu turaly mәlimdemesi osy baghyttaghy batyl qadam. Bastysy ony ayaghyna deyin jetkizu kerek. Biraq, múnday mәselelerge burokratiya tarapynan qarsylyq qatty bola ma dep oilaymyn. Óitkeni, sheneunikterding kýshi olardyng kóptiginde jәne ayaqtan shalatyn yqpaly bar ekendiginde.

Ekonomikalyq yntymaqtastyq pen damu úiymynyng (OESR) mәlimdeuinshe, júmyspen qamtylghandar arasynda Qazaqstanda sheneunikter men kvaziymemlekettik qyzmetkerlerdin ýlesi 21%-dy qúraydy eken. Salystyru ýshin, Avstriyada búl kórsetkish - 8%, Ontýstik Koreyada– 6,5%. Japoniyada 100 myng túrghyngha 7 memlekettik qyzmetshi kelse, Qazaqstanda 550-den astam sheneunik bar. Kimning kimge qyzmet etetini týsiniksiz...

Mәjilis pen Senatty qosu arqyly birpalataly Parlament jasaqtau kerek

- Osydan birneshe jyl búryn Siz Qazaqstangha birpalataly Parlament kerek degen mәsele kótergen ediniz...

- 2017 jyldan beri «Aq jol» demokratiyalyq partiyasy sheneunikter men memlekettik menedjerlerdi qysqartudy birneshe ret úsyndy. Olardyng arasyndaghy sauatty adamdar jeke biznes pen óndiris salasynda elge paydasyn tiygizer edi. Múnday qysqartular kem degende 3-5 ese boluy kerek.

Parlament pen mәslihattardyng baqylau funksiyalaryn keneytip, qoghamdyq rezonans tudyrghan oqighalardy, azamattardyng qúqyqtary men bostandyqtarynyng búzyluyn, biylik qúramyndaghy jemqorlyq faktilerdi boyynsha parlamenttik tergeulerdi jýrgizudi qoldaryna beru qajet.

Mәjilis pen Senatty qosu arqyly Parlamentti birpalataly organ retinde qúrghan dúrys. Eki palataly parlament federaldyq memleketterge tәn.  Qazaqstan siyaqty unitarlyq memleket ýshin artyq dep sanaymyz.

Memleket mýmkindikteri kez-kelgen mәseleleni sheshu kezinde budjetke baylanysty. Sóitkenmen memleket qarjysynyng edәuir bóligi budjetten tys shyghyndargha júmsalady jәne  qoghamnan jasyrylady. Sol kezde zang búzushylyqtar men sybaylas jemqorlyq damidy. Sondyqtan, eng basty mindet – Parlamentke barlyq memleket qarjysynyng júmsaluyn  bekitu men baqylaudy tapsyru manyzdy.

Qazaqstannyng shetke qaryzy 160 milliard dollardan asady

Aldymen, últtyq kompaniyalar men memlekettik kәsiporyn budjetterinen bastayyq. Olardyng kóbi memlekettik budjet qoldauynsyz ómir sýre almaydy. Onyng ýstine shet elderden de nesie alatyndary bar. Búl qarajat qoghamnan jasyryn paydalanylghan son, sol jerlerde jemqorlyqqa jol ashylady. Sondyqtan da últtyq kompaniyalardy, olardyng «enshiles» kompaniyalaryn, ministrlikter men әkimdikter janyndaghy әrtýrli memlekettik kәsiporyndar men jauapkershiligi shekteuli seriktestikterdi, «SK-Farmasiya» nemese әleumettik-kәsipkerlik korporasiyalar siyaqtylardy keneytilgen memlekettik budjetke engizip, olardy óz shyghyndary men jetistikteri turaly qoghamgha esep beruge mindetteu kerek .

Memlekettik organdar men kvaziymemlekettik kәsiporyndardyng syrttan nesie aluyn tәrtipke keltirip, ashyqtyghyn talap etu qajet. Qazir shyndap kelsek, sol iri kompaniyalar alghan qaryzdar elimiz budjeti esebinen qaytaryluda.

Qazaqstan býgingi kýni syrtqy nesie berushilerge 160 mlrd. dollargha juyq qaryz. Ol eldegi JIÓ-nin  90%-yn qúraydy. Sonyng ishinde 12 mlrd dollar memlekettik qaryz bolsa, 25 mlrd-tay kvaziymemlekettik kompaniyalar bereshek eken. Búl jerde atalghan qos qaryzgha da budjetimiz kepil bolyp otyr. Besiktegi sәbiyden bastap, enkeygen qariyagha deyingi әrbir qazaqstandyq shetelge myndaghan dollar qaryz. Sol sebepten, últtyq kompaniyalar men kvaziymemlekettik kәsiporyndardy syrtqy nesiyelerdi alu qajettiligin parlamentte ashyq dәleldeu  men olardyn paydalanyluyna esep beruin mindetteu kerek.

Últtyq kompaniyalar men kvaziymemlekettik kәsiporyndardyng taza kirisin budjetke alu kerek. Eger  5-10 jyldan keyin qanday bolmasyn múnday kompaniya  budjetten aqsha súraytyn bolsa –  ol memlekettik resurastardy paydalanyp, memleketke emes, óz qaltasyna júmys isteytini anyq.  Onday kompaniyalardy taratyp, onyng ornyng jeke bizneske berip, solar óz qarajatyn salyp, budjetke salyq tóleytin bolady.

Ekinshiden, azamattar men biznes tóleytin týrli mindetti «mýshelik», «jinaqtaushy», «saqtandyru» jәne taghy basqa tólemaqylar qosymsha salyqqa ainaldy. Mysaly, mindetti әleumettik-medisinalyq saqtandyru qoryndaghy qarjyny salymshylardyn ózi baqylay almaydy. Birynghay zeynetaqy jinaqtau qoryna qatysty janjaldar bolyp túrady. Sondyqtan búl qorlardy basqarudy, olardyng shyghyndary men syiaqylaryn baqylaudy Parlamentke beru kerek.

Demokratiyalyq elderde budjetti oppozisiya ókilderi baqylaydy

Demokratiyalyq elderde budjettik  baqylaudy parlamenttik oppozisiya ókilderi basqarady. Onyng qisyny anyq -  saylauda jeniske jetken partiya budjetti bóledi, iske asyrady, biraq, qarsylastary qadaghalap otyrady.

Biylghy jyly Preziydenttin  qoldauymen «Aq jol» demokratiyalyq partiyasy jogharyda aitylghan «Parlamenttik oppozisiya turaly» zanyn ótkizuge qol jetkizdi. Osy zandy paydalana otyryp, kezen-kezenmen biylik  monopoliyasyn tejemeler men tenestirmeler jýiesine ainaldyru qajet.

Sonymen birge, Ýkimetting qarsylyghyna qaramastan, Parlamentting saylaushylar múqtajyna kerek qarajatty budjetten bólu  qúqyghy boluy óte manyzdy. Preziydent Q.Toqaev  Joldauda búl taqyrypqa da toqtaldy. Qarjy bólu kezinde mәslihat pikirlerining eskerilmeytini jәne de keybir mәseleler onshaqty jyl boyy sheshimin tappay otyrghanyn aitty.

Shynyn aitsam, búl mәselede Parlament deputattarynyng da jetisip túrghany shamaly. Zangha sәikes, deputattardyn budjettik úsynystary Ýkimettin kelisiminsiz qaralmaydy da.

Al, saylaushylar senimin ministrlerge emes, Parlamentke artady ghoy. Preziydentting mәslihattargha qatysty búl jaghdaydy «sayasy anahronizm» degeni beker emes, sebebi kez kelgen bastama qarajatqa tireledi emes pe?

Parlamentting tikeley qarjylandyru ókilettigi bolsa, kópbalaly otbasylarda túrghyn-ýy jetispeushiligi bolmas edi.  Daryndy jastar shetelderge ketpes edi.

Parlamentke budjetting 1% bóligin saylaushylardyn  qoghamdyq manyzdy amanattaryn qarjylandyrugha (budjettik proseduralar arqyly) bólingeni jón bolar edi. Kvaziymemlekettik kompaniyalargha milliondaghan syiaqy bergenshe, temirjol ýstinen ótetin jolaushylar kópirin nemese auyl kóshesine  asfalittalghan jol tóseu әldeqayda manyzdyraq.

-  Osy iydeyalar parlament pen mәslihat uәkilettigin kýsheytetinimen kelisemin. Ashyq aitsam, keshirersiz, deputattardyng ózining qalay saylanatyny barshagha belgili emes pe?.. Sheneunikterding zorlyghy ornyna, deputattardyng zorlyghy oryn almay ma? Al adamdardyng mýddesi sol bayaghysha nazardan tys qalmay ma? 

- Parlamentrizmnin eng alghashqy talaby - tipti uәkilettikterdi taratu ghana emes, eng aldymen, adal jәne ashyq saylau ótkizu.

Biylikting qaynar kózi halyq, jәne óz ókilderin (deputattardy) saylau - onyng ajyrmas qúqy. Al olar halyqtyng atynan Ýkimetti qúrugha, memlekettik baghdarlamalardy bekituge jәne memlekettik organdardyng júmysyn baqylauy tiyis.

Osy túrghyda Qazaqstan saylau jýiesi tereng reformagha, azamattar qúqyqtary ornatugha jәne dauys berudi qorghaugha múqtaj.

Saylauda dauys búrmalau – biylikti zansyz basyp alumen ten!

-  Saylau kezinde buletenderdi toptap salu degendi onyng sanyn az shygharu arqyly jenu mýmki emes qoy...

-  IYә, ol ýshin barlyq saylau uchaskelerinde internet  arqyly tikeley beynebaqylau jýiesi kameralaryn ornatu kerek. Beynebaqylau saylau barysy men dauys beru bulletenderining sanaghyn, әrbir bulletendi kameragha kórsetip týsiru kerek. Beynetýsirilimder barlyq saylau uchaskelerinen ortalyq saylau komissiyasynda birynghay serverde, saylau esebi men dauly oqighalardy sheshudi anyqtau ýshin saqtaluy kerek.

Bәrimizge belgili «karuselidi» jәne әrbir meken-jay boyynsha qayta dauys berudi boldyrmau ýshin, saylau uchaskelerin adamdardyng kelbetin tanityn birynghay avtomatty beynebaqylau baghdarlamalarmen jabdyqtau kerek. Osy atalghan is-sharalar azamattardyng saylau prosesine senimin úlghaytu, saylaushylar men qadaghalaushylardyng belsendiligin arttyru, saylaudyng ashyqtyghyn kýsheytu ýshin kerek.

Saylau turaly aitqanda, taghy bir toqtala ketkim keletini - saylaualdy kompaniyalar kezinde әkimshilik resurastardy qoldanu mәselesi.

Studentterdi saylaualdy is-sharalargha mәjbýrlep qatystyrghan, olardan kimge dauys bergeni turaly esep berudi talap etken jәne taghy basqa әreketterge barghan basshylar qyzmetten bostatyluy kerek. Jastargha óz tandauyn jasaugha mýmkindik beruge mindettimiz. Jastardyng oy erkindigin shekteu – sanaly týrde olardy jalghandyqqa jәne ózin kem sanaugha ýiretumen birdey. Onday últtyng úrpaghy ez bolyp ósedi. Al bizge ez emes, erkin, kýshti jәne ózine senetin úrpaq kerek.

Alashtyng ýni bolghan Maghjan Júmabaev «Men jastargha senemin» demep pe edi. Eshkim studentterdi óz erkinen tys jalaushalardy búlghaugha mәjbýrleuge qaqysy joq. Eshkim jastardan ózderining saylau bulletenderin suretke týsirip, jiberudi talap etuge jәne olardy kimge dauys bergenin andugha qaqy joq.

Saylau tәrtibin búzghany ýshin  jauapkershilik turaly aitsaq, qaytara dauys beru, zansyz bulletenderdi toptap jәshikterge salu nemese saylau protokoldaryn búrmalaugha qatysu, halyqty óz ókilderin saylaudan aiyru  - biylikti zansyz basyp alghanmen ten!

Múnday úsynystar bizding tarapymyzdan birneshe ret, onyng ishinde Ortalyq saylau komissiyasynyng otyrystarynda aityldy, biraq, estir qúlaq bolghan joq.

Saylau ashyq bolsa, biylik partiyalary jii auysyp túrushy edi...

- Qatang sheshimder. Áytse de, adamy faktordyng da róli manyzdy ekenimen kelisersiz. Saylau barysyn mýlde qadaghalatpay, barlyghyn kamera men tehnikagha artyp qoigha bizding qogham qanshalyqty dayyn? Múnyng arty Belorussiya elindegidey kóshe narazylyqtaryna әkep soqtyrmay ma?

- Sebep pen saldardy shatastyrmayyq.  Narazylyq – saylau erejelerin búzudyng saldary, ol sebebi emes. Biz saylau tәrtibining búzyluyn, - dauys beru  men bulletender  sanaudyng ashyqtyghy arqyly azaytugha shaqyramyz. Búl sharalar adamdardyng saylaugha  degen senimin  kýsheytedi  jәne narazylyq  sebepterin joyady. Kez-kelgen saylau uchaskesinde beynejazba arqyly dauys berudi nemese bulletender sanaghyn qaytadan kóruge mýmkindik bolsa, - júrt ne ýshin narazy bolmaq?

Demokratiya mәni de sonda, saylau qorytyndylary kerek kórsetkishterge qoldan «beyimdelmeui» kerek.

Qoghamynyng minezi qúbyluy mýmkin, múnda túrghan eshqanday tragediya joq. Sayasattyng auyq-auyq ózgerip túruy – qoghamnyng qayta janaruyna,  jana sheshimder izdestiruine  әkeledi.  Al, janaru – damudyng negizgi alghysharty. Kerisinshe, bir jolda túralap qalu – toqyrau degen sóz. Tipti KSRO siyaqty alyp imperiyanyng týbine jetken de osy toqyrau. Áriyne, men oghan ókingen emespin.

- IYә, Sizding aityp otyrghan format – әdemi. Álemdik qoldanysta bar. Alayda, bizding Qazaqstanda búl qanshalyqty ómirsheng format?

-  Áriyne, býgin emes, biraq memlekettik mýddelerding ózi jana tәsilder men jana sheshimderdi talap etude.

«Aq jol» demokratiyalyq partiyasynyn  tandauy -  memleket pen qogham arasynda europalyq qarym-qatynastardy, ashyq sayasi  mәdeniyetti qalyptastyru.  Al  búghan Parlament pen mәslihattargha naghyz qogham ókilderin saylap, olardyng qolyna qoghamgha qajetti sheshimderdi qabyldaugha mýmkindikter beru arqyly jetuge bolady.

- Ángimenizge kóp rahmet! Býgingi tughan kýniniz qútty bolsyn! El aman, júrt tynysh bola bersin.

Súhbattasqan Núrgeldi Ábdighaniyúly

Abai.kz