Memleket basshysynyng QR Parlamenti Mәjilisi jәne mәslihat deputattary saylauyn taghayyndau turaly ýndeui

Qúrmetti otandastar!

Býgin men Parlament Mәjilisi deputattarynyng saylauyn taghayyndau turaly Jarlyqqa qol qoydym. Ortalyq saylau komissiyasynyng qaulysymen barlyq dengeydegi mәslihat deputattarynyng saylauy taghayyndalady.

Aldaghy saylau konstitusiyalyq merzimge sәikes, 2021 jyldyng 10 qantarynda ótedi. Barlyq sayasy partiyalardyng búl saylau nauqanyna qatysugha dayyndaluyna, saylau aldyndaghy platformasyn әzirleuine, partiyalyq infraqúrylymdardy jetildiruine uaqyty jetkilikti boldy.

Ortalyq saylau komissiyasy men Bas prokuratura saylaudyn zandylyghyn, ashyqtyghyn jәne әdildigin saqtau ýshin túraqty baqylau jýrgizip otyrady.

Jana saylau nauqanyna deyin sayasy janghyru, kóppartiyalyqty damytu jәne elimizding qoghamdyq-sayasi  ómirine azamattardyng qatysu ayasyn keneytu jóninde sharalar qabyldandy.

Birinshi. «Qazaqstan Respublikasynyng Parlamenti jәne onyng deputattarynyng mәrtebesi turaly» konstitusiyalyq  zangha jәne «Qazaqstan Respublikasy Parlamentining komiytetteri men komissiyalary turaly» zangha týzetuler engizu arqyly parlamenttik oppozisiya institutyn qúru mәselesin qarastyratyn jәne onyng qyzmetin reglamentteytin ózgerister men tolyqtyrular jasaldy.

Endi Parlament Mәjilisi túraqty komiytetterinin bir tóraghasy men eki hatshysy parlamenttik oppozisiya deputattary arasynan saylanady.

Sonymen qatar, parlamenttik oppozisiya bir sessiya kezinde keminde bir ret parlamenttik tyndau ótkizu jóninde bastama kóteru qúqyghyn iyelenedi. Sonday-aq bir sessiya kezinde keminde eki ret ýkimet saghatynyng kýn tәrtibin aiqyndaytyn bolady.

Búdan bólek, sayasy partiyalar fraksiyalarynyng jetekshilerine Parlament palatalarynyng birlesken otyrystarynda, Parlament Mәjilisining plenarlyq otyrystarynda, túraqty komiytetterdin, júmys toptarynyng otyrystarynda, parlamenttik tyndaularda jәne basqa is-sharalarda sóz sóileuge kepildi qúqyq beriledi.

Ekinshi. «Qazaqstan Respublikasyndaghy saylau turaly» konstitusiyalyq zanda jәne «Sayasy partiyalar turaly» zanda qarastyrylghan erejeler boyynsha parlamenttik tәjiriybemizde alghash ret partiyalyq tizimge әielder men jastar ýshin 30 payyzdyq kvota engizildi. Búl norma Parlamentke jәne jergilikti ókildi organdargha әielder men jastardy tartudyng tiyimdi joly retinde olardyng elimizdegi qoghamdyq-sayasy ýderisterge belsendi qatysuyna septigin tiygizedi.

Ýshinshi. Aldaghy mәslihattar saylauy alghash ret partiyalyq tizim boyynsha ótedi. Proporsionaldy modeli әlemdik demokratiyalyq tәjiriybege tolyq say keledi, sayasy jýieni nyghaytugha, demokratiyany damytugha yqpal etedi, sayasy partiyalardyng júmysyn jandandyrady.

Búl jana bastamalar partiyalargha elimizding sayasy jýiesindegi ústanymyn nyghaytu ýshin qosymsha mýmkindikter beredi.

***

Koronavirus pandemiyasy saldarynan tuyndaghan kýrdeli ekonomikalyq daghdarys kóptegen eldi qamtydy, sonday-aq, býkil әlemdik ekonomikagha keri әser etti.

Qazirgi kýrdeli kezende Qazaqstannyng aldynda daghdarysqa qarsy tiyimdi sharalar qabyldau, ornyqty ekonomikalyq damudy jәne azamattarymyzdyng әleumettik iygiligin qamtamasyz etu, halyqtyng әl-auqatyn arttyru mindeti túr.

Osy basymdyqtar jóninde mening Qazaqstan halqyna arnaghan Joldauymda aityldy.

Parlamentting jәne jergilikti ókildi organdardyng janartylghan qúramy elimizdegi әleumettik-ekonomikalyq reformalardy sapaly әri zannamalyq túrghydan qamtamasyz etuge basa mәn beredi.

Aldaghy saylau elimizding sayasy jýiesin janartudy qamtamasyz etetin sayasy instituttardy dәiekti týrde demokratiyalandyrugha jәne janghyrtugha Qazaqstannyng asa yqylasty ekenin taghy da bir dәleldeytin bolady.

Bizding ortaq missiyamyz – Qazaqstandy órkendetu, azamattarymyzdyng iygiligi ýshin qyzmet etu. Qazaqstan halqy asa manyzdy tarihy syndarly sәtterde bir jennen qol, bir jaghadan bas shyghara bildi. Halqymyz osy joly da elimizdi jan-jaqty janghyrtu baghytyndaghy jana tarihy missiyasyn layyqty atqarady dep senemin. Tәuelsizdikting 30 jyldyghy qarsanynda elimiz kemeldene týsip, damudyng jana kezenine shyghatynymyz anyq.

Memleketimizding barlyq azamattaryn belsendi azamattyq ústanymyn tanytugha, Parlament Mәjilisining jәne mәslihattardyng aldaghy saylauyna úiymshyldyqpen qatysugha shaqyramyn.

Abai.kz