Beysenbi, 28 Nauryz 2024
Din 4026 11 pikir 10 Qyrkýiek, 2021 saghat 13:23

Kópshilikting kókeyine kýmәn úyalatpasaq...

Songhy kezderi búqaralyq aqparat qúraldary men әleumettik jelide din qyzmetkerlerine qatysty, onyng diny bilimi jayly negizsiz aiyptaular men orynsyz syn jazbalar jii jariyalanyp, músylman qauymy arasynda týsinbeushilik tudyruda.

Eng ókinishtisi, osy baghytta jazylghan maqalalar men jazbalargha pikir qaldyrghan әleumettik jeli qoldanushylary qoghamda Islam, meshit turaly jaghymsyz pikir qalyptastyryp jatqanyn bayqamauda.

Halqymyz: «Adam bilmegenning jauy», – degendey, Islam dini turaly tolyq kózqarasy qalyptaspaghan, meshit júmysynan habarsyz keybir agha-bauyrlarymyz ben әpke-qaryndastarymyz qasiyetti dinimiz jayly jaghymsyz pikirin ashyq aityp, ózgelerding kókeyine kýmәn úyalatuda.

Búqaralyq aqparat qúraldary qyzmetkerleri men әleumettik jeli qoldanushylary Islam turaly, sonymen qatar elimizdegi kýlli iysi músylman qauymynyng qarashanyraghy – Qazaqstan músylmandary diny basqarmasy jayly teris aqparat taratu arqyly ózining ary men namysyn, diny senimi men asyl dinin qorlap jatqanyn týsinse eken dep oilaysyn.

Osy rette 2006 jyly elimizde ótkizilgen Álemdik jәne dәstýrli din kóshbasshylarynyng kezekti sezinde búqaralyq aqparat qúraldary ókilderine qarata aitylghan Elbasynyng myna sózi eriksiz eske týsedi: «Búqaralyq aqparat qúraldary basqa dindegilerding qasiyetti sezimderin qorlaudy úshyndyra týsse, onda búl jurnalisterding erte me, kesh pe óz nanymdarynyng qorlanuymen betpe-bet keletini aiqyn. Bireu ýshin qasiyetti nәrse basqa bireu ýshin әzil nemese kelemej taqyryby bolmauy kerek. Búl qarapayym qaghidany, ókinishke qaray, jurnalister men sayasatshylar jii búzady».

Sharighatymyz әr músylmannan dúrys sóileudi nemese ýndemeudi talap etedi. Songhy Payghambarymyz Múhammed (oghan Allanyng salauaty men sәlemi bolsyn): «Kimde-kim Alla Taghalagha jәne aqyret kýnine iman keltirse, jaqsy sóz sóilesin nemese ýndemesin», – dep eskertken.

Jýsip Has Qajyb Balasaghúny babamyz bir óleninde:

«Qadirlisi – tiline úyat singender,

Jýrek sózin jýregimen bilgender.

Tura sózge kelgende til tartpaghyn,

Qynyr sózdi jasyr, tekke laqpaghyn», – dep jyrlaydy.

Qazir aqparattyng zamany. Biz kýnine qanshama aqparat alamyz. Alayda sol aqparattardy oy sýzgisinen ótkize bermeymiz. Tipti, kórmegen nemese dәleldenbegen aqparatty bireuge jibere salamyz. Búl isimizge qatysty Qúrannyng aitar ýkimi bar: «Áy mýminder! Pasyq bireu habar әkelse, ony anyqtandar. Áytpese, bilmey bir elge kesirlering tiyip, istegenderine ókinesinder» («Hujurat» sýresi, 6-ayat).

Búqaralyq aqparat qúraldary men әleumettik jelilerde oryn alyp jatqan taghy bir jaghymsyz jayttyng biri – kýmәndi nәrseni shyn etip kórsetip, oqyrmannyng oiyn odan sayyn kýmәngha iytermeleu. Islam dini jala jabylghan adam jayly jaman oy oilaudan saqtanugha shaqyrady. Ózgening syrtynan eshbir dәlelsiz aitylghan sózder arqyly әlde bireu jayly jaman oy oilaugha, kýmәndanugha, ony jek kóruge bolmaydy. Qúranda Aysha anamyzgha  jabylghan jaladan keyingi týsken ayatta: «Eger ony estigen sәtte: «Búny bizding aituymyzgha bolmaydy. Alla saqtasyn. Búl bir iri jala» degen bolsandar edi» («Núr» sýresi, 12-ayat), – delinedi.

Izgi ghúlamanyng biri: «Eger qanday da bir músylmannyng jaman isi turaly habar estisen, oghan jetpis týrli aqtau izde. Eger jetpis týrli aqtaudy qabylday almasang «Áy, mening jýregim! Ne degen qatty jýrek edin» dep ózinning jýregindi aiypta» degen eken. Jaratushy Jabbar IYemiz Qúranda kýlli adamzat balasyn jaman oidan saqtandyryp, bylay degen: «Áy, mýminder! Kýmәnnyng kóbinen saqtanyndar. Óitkeni, kýmәnnyng keybiri kýnә. Syr teksermender, bireudi-bireu ghaybattamasyn. Bireulering ólgen tuysynyng etin jeudi jaqsy kóre me? Áriyne ony jek kóresinder. Rasynda Alla tәubeni tym qabyl etushi, erekshe meyirimdi».

Aqparat qúraldarynda jazylghan maqalalardyng mazmúnyna qarasaq, avtor qazirgi imamdardyng bilimine kýmәn keltiredi. Allagha shýkir, din qyzmetkerlerining bilimi men tәjiriybesi jyldan jylgha shyndalyp keledi. Imamdarymyz Mysyr, Týrkiya elderinen bilim jetildirip, tәjiriybe jinaqtauda. Olardyng qatarynda men de barmyn. Ras, diny salagha әli de joghary bilimdi ghalymdar men tәjiriybeli din qyzmetkerleri qajet. Búl mәsele Qazaqstan músylmandary diny basqarmasynyng strategiyadyq josparyna sәikes, kezeng kezenimen óz sheshimin tauap keledi. Endigi maqsat – býlikke boy aldyrmay, sauapty iske qoldan kelgenshe ýles qosu.

Baqdәulet qajy Núrmatúly 

Shymkent qalasynyng bas imamy

Abai.kz

11 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1562
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2256
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3525