Tәuelsizdigimizding bastapqy kezeninde últtyq iydeologiya jayynda biraz aitylyp, jazylyp, qoghamdyq pikir qazanday qaynap-aq jatatyn.  Osy kýni tynyshtaldy. Tipti ol qaqynda auyz ashpaytynday kýige jetippiz. Telearnalarymyzda kýndiz-týni әn-muzyka, bitpeytin bir teleserialdar, bir-birining ainadaghy kórinisindey egiz qozyday úqsas baghdarlamalar. Áygili deytin ziyalylarymyz, biylik basynda otyr deytin qalaulylarymyz búl taqyrypty ýsti jauyr bolghan minis attay kórip, aidalagha qantaryp qoyghan sekildi. Jabuly qazan jabuly kýii jatyr...

Negizi bizde últtyq iydeologiyanyng alghy sharttary men tetikteri bar ghoy, biraq ol myna sauda-sattyq, gender-tender, sybaylastyq jaylaghan zamanda bizge onay bayqala bermeydi. Últymyzdyng ústyny retinde tasqa týsken tanbaday qylyp bekitken iydeologiyamyz bolmaghan son, ony joqtaudy da qoyyp baramyz.

Qazaqstannyng on alty millionnan asa týsken halqyn birtútas etip ústap, bir baghytqa - azat ruhymyzdy asqaqtatyp, tәuelsizdigimizdi bayandy qylyp, ghasyrdan ghasyrgha amanattar últtyq iydeologiya býgin auaday qajet! Onsyz jasalar qadam - qúrdym aldyndaghy dalbasa qimyl.

Qazir óz halqymyzdy «kóp últty, kóp últty elmiz» dep әbden miyn shayqap tastadyq. Shynynda Qazaqstanda 130 últtyng ókili joq.

2009 jyly jýrgizilgen últtyq halyq sanaghynyng deregi boyynsha:

Qazaqtar 63,6%,

Orystar - 23,3%,

Tәuelsizdigimizding bastapqy kezeninde últtyq iydeologiya jayynda biraz aitylyp, jazylyp, qoghamdyq pikir qazanday qaynap-aq jatatyn.  Osy kýni tynyshtaldy. Tipti ol qaqynda auyz ashpaytynday kýige jetippiz. Telearnalarymyzda kýndiz-týni әn-muzyka, bitpeytin bir teleserialdar, bir-birining ainadaghy kórinisindey egiz qozyday úqsas baghdarlamalar. Áygili deytin ziyalylarymyz, biylik basynda otyr deytin qalaulylarymyz búl taqyrypty ýsti jauyr bolghan minis attay kórip, aidalagha qantaryp qoyghan sekildi. Jabuly qazan jabuly kýii jatyr...

Negizi bizde últtyq iydeologiyanyng alghy sharttary men tetikteri bar ghoy, biraq ol myna sauda-sattyq, gender-tender, sybaylastyq jaylaghan zamanda bizge onay bayqala bermeydi. Últymyzdyng ústyny retinde tasqa týsken tanbaday qylyp bekitken iydeologiyamyz bolmaghan son, ony joqtaudy da qoyyp baramyz.

Qazaqstannyng on alty millionnan asa týsken halqyn birtútas etip ústap, bir baghytqa - azat ruhymyzdy asqaqtatyp, tәuelsizdigimizdi bayandy qylyp, ghasyrdan ghasyrgha amanattar últtyq iydeologiya býgin auaday qajet! Onsyz jasalar qadam - qúrdym aldyndaghy dalbasa qimyl.

Qazir óz halqymyzdy «kóp últty, kóp últty elmiz» dep әbden miyn shayqap tastadyq. Shynynda Qazaqstanda 130 últtyng ókili joq.

2009 jyly jýrgizilgen últtyq halyq sanaghynyng deregi boyynsha:

Qazaqtar 63,6%,

Orystar - 23,3%,

Ózbekter - 2,9%,

Ukraindyqtar - 2,0%,

Úighyrlar - 1,4%,

Tatarlar - 1,2%,

Nemister - 1,1%,

ózge de etnostar - 4,5% qalghany qaghazdan qaghazgha jay aqpar retinde kóship jýrgenderin bilem. Kelimdi-ketimdi adamdardy qosyp, resmy aqparat jasap, múqym eldi baladay aldap otyrmyz. Jaraydy, jaqsy. Endi osy «qyryq ruly» halqymyzdy úiystyrar ne nәrse? Assambleya degenbiz, ol da emes siyaqty. Dinnen izdegenbiz, neshe bir dinbúzarlar qaptap, dәstýrli qos din: islam men hristian dinin shayqap aldyq. Búlar da kerek. Biraq endi yntymaqtyng altyn kiltin neden izdep, qaydan tabamyz? Meninshe, ol - әli qalyptaspaghan, dúrysy hatqa týsip, Ata Zanymyzday berky qoymaghan últtyq iydeologiyamyzda bolsa kerek.

Onyng jón-josyghyn, baghyt-baghdaryn tarqatyp berer men bir danyshpan emen, alayda osy elding perzenti, azamaty retinde shyn jýregimmen onday basty qújattyng eng aldymen qazaqtyng atynan aitylyp, sonyng maqsat-mýddesin kózdeui kerektigin sezinemin. Búl alyp elde qazaq baqytty bolmay basqa baqytty bola almaydy. Toyynar, erkin jýrip-túrar, biraq ol tolyqqandy baqyt emes qoy. Baqyt degeniniz - birlikte. Álem aldynda ózindik damu joly, azat ruhy bar el bola bilude.  Sol sebepti de Qazaq tilin shyn mәnindegi memlekettik til dәrejesine kóterip, san salalyq enbek pen tәlim-tәrbie mәselesinde Qazaq deytin birtútas úghym, birtútas ruh jatuy qajet! Elding aty Qazaqstan ekeni ras bolsa, qazaq mýddesi aldynghy orynda túruy qúdayy әdildik. Qazaq jerinde tuyp-ósken, azamattyghyn alyp túryp jatqan ózge últ balasy múnymen talaspauy tiyis,qayta shyn qazaqstandyq bolsa, qoldap-quattauy kerek. Mәselen, olimpiadanyng qay jenimpazyna da qazaq biri qalmay qol soqty, bórkin aspangha atyp quandy, ógeysimedi, bәrin ózim dedi, mine, osy tәrizdi kim-kim de últtyq iydeologiyany óz ómirining manyzdy sharty, basty qajeti dep týsinui kerek jәne osy talapqa say iydeologiya da jasaluy kerek dep oy týiip, ýmittenemin.

Osy manyzdy mәseleni qaytyp auyzgha alyp, el bolyp at salysar kýn tudy. Búdan eshkim de syrt qalmauy tiyis. Sebebi últtyq iydeologiya - elding bolashaghyn bolghyzar, soghan qadam basqyzar tyng serpin, kýsh-quat kózi!

Oyan, qazaq!

Oral qalasy

«Abay-aqparat»