Oblys degen sózdi aimaq dep auystyratyn mezgil әldeqashan jetti. Degenmen, búl isti әli de iske asyra almay kelemiz. Mýmkin oiymyz, týsinigimiz nemese bilimimiz jetpeytin shyghar. Biyligimiz qorqady-au, dep oilaymyn. 

Aytayyn degen oiym, eger biz oblys sózin aimaq dep ózgertsek Qazaqstan bir taban últtyq renge jaqyndar edi (nasionalinyy koloriyt). Áytpese, qaysibir últ ókilderining aitpaytyn sózi joq. Solargha aitarlyqtay tosqauyl bolar edi. Sonymen qatar, qazirgi keybir oblys ataularynda mәni men maghynasyna jәne jer-su ataularyna qarap qayta ataghanymyz jónge keletin sekildi.

Mysaly, bylay dep kórsetsek:

Týrkistan oblysyn - Týrkistan aimaghy,

Almaty oblysyn  - Jetisu aimaghy,

Qaraghandy oblysyn - Saryarqa aimaghy,

Shyghys-Qazaqstan oblysyn - Altyn Altay aimaghy,

Aqmola oblysyn - Kókshetau aimaghy,

Qyzylorda oblysyn Syrdariya ózeni jaryp ótetin bolghandyqtan - Syrdariya aimaghy,

Batys Qazaqstan oblysyn - Aq Jayyq aimaghy,

Atyrau oblysyn - Atyrau aimaghy,

Pavlodar oblysyn – Ertis aimaghy,

Soltýstik Qazaqstan oblysyn - Qyzyljar aimaghy,

Pavlodardy  – ózining tarihy atauymen Túzkent qalasy dep,

Petropavlosk qalasyn  – kóne atauymen Qyzyljar dep atau kerek shyghar.

Sonymen qatar, keybir audandardyng attaryn ózgertu uaqyt kýttirmeytin is.

Aytar bolsaq :

Selinograd audanyn – Aqmola audany (ortalyghy Aqmol eldimekeni emes pe),

Shuchinsk qalasyn – Burabay nemese Abylayhan qalasy dep,

Úighyr audanyn – Qaradala әitpese Sharyn audany dep ózgertu jónge keletin sekildi.

Mine osylay jalghasa beredi. Osylay etpesek, qaysibir oblys ortalyghy bolyp sanalatyn qalalardyng atyn tútas aimaqqa kórpeshe sekildi kerip tastaghanbyz. Shyndyghynda sol aimaqtardyng halyq auyzyndaghy jer-su atauy kóneden kele jatqan aty bolghandyqtan jarasymdy, әdemi, tughan elimizge sonshalyqty jaqyn.

Búl ataular el-júrtymyz ýshin bagha jetpes maqtanyshqa ainalary anyq. Shyghys Qazaqstan oblysynyng ortalyghyn, aldaghy uaqytta eger mýmkindik bolsa Ertis nemese Altay dep ózgertse, slavyan júrty da eshtene demes edi. Nege deseniz, Ertis ózeni Reseydi de kesip ótedi. Ertis – týrki-qypshaq sózi bolghanymen olar búl sózge erteden daghdylanghan. Altay sózinede solay. Sondyqtan, qonsy el osy ataugha eshtene dey qoymas. Búl әriyne, mening óz pikirim. Qalay desekte, el auyzyndaghy ataulardy janghyrtudyng jәne qalpyna keltiruding uaqyty keldi deuge bolady.

Memleketimizding ekonomikasy men әleumettik jaghdayyn kótere jatyrmyz. Búl endi biylikting iskerligine baylanysty. Alayda, osyny syltau etip, jogharyda aitylghan ataulardy jәne pikirlerdi eskermey, soltýstiktegi kórshimizden  orynsyz seskene beru, sonymen qatar, ishki keybir úsaq etnosqa jaltaqtay beru jaraspaydy.

Beysenghazy Úlyqbek,

Qazaqstan Jurnalister Odaghynyng mýshesi

Abai.kz