Men jayly...

 

Erke edim..

Áli de erkemin.

Keudemdi keuleydi kórkem ýn.

Talaydy tәlkekke týsirgen,

Taghdyrdy mandaydan shertemin.

 

Nazdy edim..

Áli de nazdymyn.

Arzangha arbalmas az kýnim.

Sybyzghy ýn - samal jel, sodan son

Syrlas qyp alghanmyn jaz gýlin.

 

Anghal em..

Áli de anghalmyn.

Ózgerte almady zandar myn.

Aqyndy әulie eken dep,

Áuelde aldanyp qalghanmyn.

 

Shýbәli shyndyghym Haqqa әigi,

Aqiqat arymdy aqtaydy.

Alaly-qúlaly adamnyn,

Ayyby arqama batpaydy.

 

Jylaghym kelse eger kýlemin,

Quansam búzylar renim.

Árkimder әldene degenmen,

Men jayly men ghana bilemin.

 

Ólendi ózim dep úghyndy,

..Sezim - ot, birese suyndy.

Allanyng ózine ghana ayan,

Men jayly...

 

Erke edim..

Áli de erkemin.

Keudemdi keuleydi kórkem ýn.

Talaydy tәlkekke týsirgen,

Taghdyrdy mandaydan shertemin.

 

Nazdy edim..

Áli de nazdymyn.

Arzangha arbalmas az kýnim.

Sybyzghy ýn - samal jel, sodan son

Syrlas qyp alghanmyn jaz gýlin.

 

Anghal em..

Áli de anghalmyn.

Ózgerte almady zandar myn.

Aqyndy әulie eken dep,

Áuelde aldanyp qalghanmyn.

 

Shýbәli shyndyghym Haqqa әigi,

Aqiqat arymdy aqtaydy.

Alaly-qúlaly adamnyn,

Ayyby arqama batpaydy.

 

Jylaghym kelse eger kýlemin,

Quansam búzylar renim.

Árkimder әldene degenmen,

Men jayly men ghana bilemin.

 

Ólendi ózim dep úghyndy,

..Sezim - ot, birese suyndy.

Allanyng ózine ghana ayan,

Ár әlem ózgeshe tuyndy!

 

..Pendeni perishte etpeydi,

Jaralsyn aqyldy bop meyli.

Adamnyng baghasyn beruge,

Adamnyng óresi jetpeydi!

 

Men sendikpin...

 

Ansarym, aspannan týs beri,

Men jýrgen shahargha jaqynda.

..Quaty basymdar kýshtedi,

Taghdyrym alyp jýr taqymgha..

 

Sendeltip.. seng soghyp jýrgenin,

Kókirek kózi bar kórmedi.

Sezimim sýiretip sýlderin,

Kýnderim óte me ólmeli?!

 

Kórgenning bolar ma bәri úmyt,

..Maqúlyq miyqtan qarady..

Tirlikte tynysym tarylyp,

Keudemde kýn sónip barady.

 

Jalghandy baramyn jaqtyrmay,

Ázirge serik qoy janyma ar.

Qabaghan itterge qaptyrmay,

Keshikpey tezirek tauyp al..

 

Arysym - armansyng úghyngham,

Aynalam kók múzdaq appaq qar..

Mendegi jýrekke tyghylghan,

Kishkene jyludy saqtap qal.

 

Ádemi әlemdi bar qylyp,

Eserding esinde qalyp ket.

Janymdy janyna jar qylyp,

Aq kóilek kiygizip alyp ket

Men sendikpin..

 

ÚMYTShY MENI

 

Shybyn janyndy shyryl qaqtyryp nәreste,

Degbirindi alyp, týsip jýrmin be taghy eske?

Kóz quanyshyng bola almaymyn dep, sózimnin,

Ashyghyn aittym emes pe?

 

Bayghazy atap.. Baghana sening jetem dep,

Sezim men sózdi shyghyndamashy beker kóp.

Kermeni ýzip kete almaymyn ghoy, bir jigit,

Ghashyq bop qaldy eken dep.

 

Senbeymin bizge arnaydy deseng aspan әn,

Eles ghúmyrdy erterek sýrip tastaghym.

Hanshayymym dep tónirektey berme týndikti,

Hanzadam mening basqa adam.

 

Taghdyrym saldy, kóndigip biraq ketpedim,

Sen-saghym qúshtyn, men-synarymmen sertti edim.

Yqtiyardy búzyp, yqylastynyng yghyna,

Jyghyla keter dep pe edin?

 

Kóldeneng kelip, kes-kestey berme kókbestim,

Búiyrmasa eger búidalay almas baqty eshkim.

Sharq úryp jýrsin.. ózing de biler shyndyqpen,

Kelmey jýr me eken betteskin?

 

Jýrekting emes degeni bolsyn sananyn,

Jauapsyz qalghan sóndirshi sezim alauyn.

Sel bolyp aghyp, seng búzyp qayta kelseng de,

Jalghyz-aq mening jauabym -

Úmytshy meni!

 

Mening syrym - ólende!

 

Men syilaghan kitaptar,

Qattauly túr sórende.

Saghyndyrsam.. jii aqtar,

Mening syrym - ólende!

 

Ózekti jan emespin,

..Kinәlaysyn bosqa sen.

Ómir degen elestin,

Óleng bolghan núsqasy em.

 

Jalt beretin ghúmyrda,

Jarq etetin - jasyn jyr!

Qúzdan tartyp túghyrgha,

Bauyryna basyp jýr.

 

Jayym boldy belgili,

Jannan synar tappasym.

..Eles enshim endigi,

Kýpirlikke jatpasyn.

 

Tausylsa da tózimin,

Moyyndamay jýrgensin.

Jan syzdatar sezimin,

Aqylyna kýrmelsin.

 

Men alystap ketkem joq,

Qasyndamyn ýnemi.

Jyr jazylghan better bop,

Janym ómir sýredi.

 

Men syilaghan kitaptar,

Qattauly túr sórende.

Saghyndyrsam.. jii aqtar,

Mening syrym - ólende!

 

ANSAR

 

Sening shertkening dombyra,

Mening shekkenim sher me eken?

Bir ghúmyrdy eki sorlygha,

Ortaq qyp nege berdi eken?

 

Sening kóniling aspanda,

Mening ónirim - qara jer.

Ansaryng aughan asqargha,

Qosh aityspay-aq bara ber.

 

Sen ústa búlttyng etegin,

Sýrleuim menin.. myng synaq.

Kórerge kónip ketermin,

Jýremin kimnen qún súrap?

 

Kýn bop shyq alan-elennen,

Jaqsygha joq qoy talasym.

Delighúlylau.. degenmen,

Jelmen de tabam jarasym.

 

Ketseng ket endi jelikpe,

Kók bolsyn sening túraghyn.

Sorymdy sýigen keyipte,

Sary bel bolyp túramyn.

 

Júldyz ómir dep layyq,

Ýzdige bermey bar endi.

Búdan song meken qylayyq,

Ekeumiz eki әlemdi.

 

Sening kóniling aspanda,

Mening ónirim - qara jer.

Ansaryng aughan asqargha,

Qosh aityspay-aq bara ber.

 

Ókinbe

 

Kónip kelem

Kóshken shaqta kýn algha,

Uaqyt syrghyp múnymdy ildi múnargha!

Jýreginde janartau bop jarylsam,

Janarynnan bir tamshy jas shygharma!

 

Barsyn.. Joqsyn.. búldyr-búldyr birdene,

Qiyalynda ghajap ómir sýr deme.

Ýlbiregen ýmitimning songhysyn,

Ýp etken jel ýzip ketse

Ýndeme!

 

Ilgeri ozghan ilese almay nópirge,

Del-sal bolsang dýley dauyl ótinde!

Ótken kýnning ózekti órter elesi,

Ómirindi órt qyp ketse

Ókinbe!

 

Jyly jýrek jasqa orandy.. múz dene,

Jaqyn jýrip jat bop kettik biz nege?

Kók tәniri qolyn sozyp bir kýni,

Kók әlemge alyp ketse

Izdeme!

 

Kóndiktim..

 

Sýrintti synaq san qyrly,

(..Jay súraghysh jaqynsyn).

Týsinging kelse taghdyrdy,

Tandayyna dәm tatyrsyn.

 

Janymnyng ar ed sýigeni,

Jetpedim.. nesin jasyram?

Ázәzil әlem biyledi,

Aylamdy qalay asyram?!

 

Baqyt qúsham dep qalayda,

Toghyshar kónil topshylar?

Baqytsyzdyqtyng alayda,

Sebebi mýlde joq shyghar?

 

Jyghylghan emen jolymnan,

..Paryqty ózi payymdar.

Ong jýrsem daghy onymnan,

Tuylmay qalghan aiym bar.

 

Júmbaghy kópteu jalghanda,

Maghynaly bolar mendik mún.

Baspaqshyl.. basqa salghangha,

Kóne beruge kóndiktim.

 

Ata amanaty

 

Kóteremge qaysar janyng kekti me ed?!

Eki oiynnyng bola berdi-au, biri mún.

Aqynsymaq ardan bezip ketti dep,

Laghyl jyrgha laghnet aitpa, qúlynym!

 

Ghaziz janda ghazal jyrdyng asyly,

Qúdyretti Qasym ýnmen qayymdas.

Alaqúiyn aiqayshynyng asyry,

Aq ólenge bola almaydy aiyrbas!

 

Sal-serining astarly ghoy syry әli..

..Kýn astynda gýlsiz qaldy kóp qyrat..

Pir tútqanyng asqarynan qúlady,

Óleng shirkin, ólip ketken joq biraq!

 

Qúm astynda kýnirendi qúba bel,

Alaqanda aqyq ólen, aqyrghy ýn!

Alty alashqa әkeler dep múrager,

Qalqam, saghan amanattap jatyrmyn!

 

Múqaghali, Maghjan kóshin tabarsyn,

Jýdә, jaqsy Jýmekenge jolyqsan.

Enshindi alyp eski júrtta qalarsyn,

Qara ólenning kiyesinen qoryqsan!

 

Sabyr, sabyr sәl-sәl taghy tózim qyl,

Janardaghy otty óshirme, jaray ma?

Qúnsyz ghúmyr qúryqtasa ózing bil,

Jyrsyz janyng jetimek qoy alayda.

 

Kýn sekildi kókten ghana kórinip,

Aq didarly aida bolghyng keledi!

Ór kónilding ózeginde órilip,

Óleng bolyp tuylghansyng sebebi!

 

Janashyryng jarym es bop jolyqty,

Júmyr basqa baq sekildi sor da syn.

Sanalyghy sabyr joldas bolypty,

Al, soqpaghyng saparyndy ondasyn.

Bara ghoy..

 

Dos bola almaspyz..

 

Kóktemde kýlimdep tang atpay,

Kónilim kýpti bop kezdi kýz.

Aqylym arymdy aghartpay,

Jýrgenin sezdiniz.

 

Qúshaqqa ap, qoynyna baspady,

Janymdy jatyrqap jeldi kýz.

Mahabbat múngha orap tastady,

Ony da kórdiniz.

 

Bәribir baz keship jýrgenim,

Qualay bersinshi kýzdi kýz.

Adaspay aq jýrgim kelgenin,

Siz ghana bildiniz.

 

Dәt jetpey ýmitti ýrleuge,

Ekeumiz dospyz ghoy dediniz.

Qysqa jip kelmedi kýrmeuge,

Tiregim ediniz.

 

Áuelde qalsam da ilanyp,

Ómirim.. Ólenim qúnarsyz.

Keudeme saghym bop jinalyp,

Taghylghan túmarsyz..

..Bayqaghan shygharsyz..

 

Siz barsyz...

 

Jalqy janymdy júbatamyn dep,

Tanda terbeydi óleng kep!

Kóktem kónilde býr atamyn dep,

Sizdi izdey berem elendep!

 

Áldekimderding aitaq úlynday,

Óktem sóileydi óresiz!

Qasiretimning qaytarymynday,

Esime týse beresiz..

 

Etekten tartty.. etpeyin kýpir,

Fәny kýn ótpes yzgharsyz..

Baqytym bolyp búiyrghan shýkir,

Ólenim.. jәne Siz barsyz!

 

ALDANU

 

Kimge ókpelep, kimge kinә artasyn?

Sandy soghyp, sabyryndy sarqasyn!

Ózinmenen ózing qalyp bir auyq,

Bolmysynnyn syzyp kórshi kartasyn.

 

Betke basyp, aita bermey beker syn,

Óz kýnәsin әrkim ózi kótersin.

Ar aldynda aiybym jok dep kórshi,

Ózindi ózing alday alar ma ekensin?

 

Áz janynnyng jyr bop jýr me qorghany,

Seri sezim sayqalgha erip sorlady..

Adamdardy alday salu tym onay,

Ózindi ózing sendire alsang bolghany.

 

Ýr kónilden ýzilse de kýder shyn,

Kýngirttengen kómeski oigha kim ersin?

Jannyng jary ary ghana ekenin,

Ózindi ózing tapqan kýni bilersin.

 

Qasiyetti qúrban qylghan kýni ýshin,

Qúmdy qúshqan kóp kólshikting birisin.

Jigerindi jasyptyp ap.. kýmiljip,

Óz ózinnen qashqan týring qúrysyn!

 

Avtor turaly: Saltanat Smaghúlova 1982 jyly Qaraghandy oblysy, Aqtoghay audanynda dýniyege kelgen. Oblystyq, respublikalyq jyr mýshәiralarynyng jýldegeri. Akademik E.A. Bóketov atyndaghy Qaraghandy Memlekettik uniyversiytetinde agha oqytushy bolyp qyzmet atqarady.

"Abay-aqparat"

Men jayly...

 

Erke edim..

Áli de erkemin.

Keudemdi keuleydi kórkem ýn.

Talaydy tәlkekke týsirgen,

Taghdyrdy mandaydan shertemin.

 

Nazdy edim..

Áli de nazdymyn.

Arzangha arbalmas az kýnim.

Sybyzghy ýn - samal jel, sodan son

Syrlas qyp alghanmyn jaz gýlin.

 

Anghal em..

Áli de anghalmyn.

Ózgerte almady zandar myn.

Aqyndy әulie eken dep,

Áuelde aldanyp qalghanmyn.

 

Shýbәli shyndyghym Haqqa әigi,

Aqiqat arymdy aqtaydy.

Alaly-qúlaly adamnyn,

Ayyby arqama batpaydy.

 

Jylaghym kelse eger kýlemin,

Quansam búzylar renim.

Árkimder әldene degenmen,

Men jayly men ghana bilemin.

 

Ólendi ózim dep úghyndy,

..Sezim - ot, birese suyndy.

Allanyng ózine ghana ayan,

Men jayly...

 

Erke edim..

Áli de erkemin.

Keudemdi keuleydi kórkem ýn.

Talaydy tәlkekke týsirgen,

Taghdyrdy mandaydan shertemin.

 

Nazdy edim..

Áli de nazdymyn.

Arzangha arbalmas az kýnim.

Sybyzghy ýn - samal jel, sodan son

Syrlas qyp alghanmyn jaz gýlin.

 

Anghal em..

Áli de anghalmyn.

Ózgerte almady zandar myn.

Aqyndy әulie eken dep,

Áuelde aldanyp qalghanmyn.

 

Shýbәli shyndyghym Haqqa әigi,

Aqiqat arymdy aqtaydy.

Alaly-qúlaly adamnyn,

Ayyby arqama batpaydy.

 

Jylaghym kelse eger kýlemin,

Quansam búzylar renim.

Árkimder әldene degenmen,

Men jayly men ghana bilemin.

 

Ólendi ózim dep úghyndy,

..Sezim - ot, birese suyndy.

Allanyng ózine ghana ayan,

Men jayly...

 

Erke edim..

Áli de erkemin.

Keudemdi keuleydi kórkem ýn.

Talaydy tәlkekke týsirgen,

Taghdyrdy mandaydan shertemin.

 

Nazdy edim..

Áli de nazdymyn.

Arzangha arbalmas az kýnim.

Sybyzghy ýn - samal jel, sodan son

Syrlas qyp alghanmyn jaz gýlin.

 

Anghal em..

Áli de anghalmyn.

Ózgerte almady zandar myn.

Aqyndy әulie eken dep,

Áuelde aldanyp qalghanmyn.

 

Shýbәli shyndyghym Haqqa әigi,

Aqiqat arymdy aqtaydy.

Alaly-qúlaly adamnyn,

Ayyby arqama batpaydy.

 

Jylaghym kelse eger kýlemin,

Quansam búzylar renim.

Árkimder әldene degenmen,

Men jayly men ghana bilemin.

 

Ólendi ózim dep úghyndy,

..Sezim - ot, birese suyndy.

Allanyng ózine ghana ayan,

Ár әlem ózgeshe tuyndy!

 

..Pendeni perishte etpeydi,

Jaralsyn aqyldy bop meyli.

Adamnyng baghasyn beruge,

Adamnyng óresi jetpeydi!

 

Men sendikpin...

 

Ansarym, aspannan týs beri,

Men jýrgen shahargha jaqynda.

..Quaty basymdar kýshtedi,

Taghdyrym alyp jýr taqymgha..

 

Sendeltip.. seng soghyp jýrgenin,

Kókirek kózi bar kórmedi.

Sezimim sýiretip sýlderin,

Kýnderim óte me ólmeli?!

 

Kórgenning bolar ma bәri úmyt,

..Maqúlyq miyqtan qarady..

Tirlikte tynysym tarylyp,

Keudemde kýn sónip barady.

 

Jalghandy baramyn jaqtyrmay,

Ázirge serik qoy janyma ar.

Qabaghan itterge qaptyrmay,

Keshikpey tezirek tauyp al..

 

Arysym - armansyng úghyngham,

Aynalam kók múzdaq appaq qar..

Mendegi jýrekke tyghylghan,

Kishkene jyludy saqtap qal.

 

Ádemi әlemdi bar qylyp,

Eserding esinde qalyp ket.

Janymdy janyna jar qylyp,

Aq kóilek kiygizip alyp ket

Men sendikpin..

 

ÚMYTShY MENI

 

Shybyn janyndy shyryl qaqtyryp nәreste,

Degbirindi alyp, týsip jýrmin be taghy eske?

Kóz quanyshyng bola almaymyn dep, sózimnin,

Ashyghyn aittym emes pe?

 

Bayghazy atap.. Baghana sening jetem dep,

Sezim men sózdi shyghyndamashy beker kóp.

Kermeni ýzip kete almaymyn ghoy, bir jigit,

Ghashyq bop qaldy eken dep.

 

Senbeymin bizge arnaydy deseng aspan әn,

Eles ghúmyrdy erterek sýrip tastaghym.

Hanshayymym dep tónirektey berme týndikti,

Hanzadam mening basqa adam.

 

Taghdyrym saldy, kóndigip biraq ketpedim,

Sen-saghym qúshtyn, men-synarymmen sertti edim.

Yqtiyardy búzyp, yqylastynyng yghyna,

Jyghyla keter dep pe edin?

 

Kóldeneng kelip, kes-kestey berme kókbestim,

Búiyrmasa eger búidalay almas baqty eshkim.

Sharq úryp jýrsin.. ózing de biler shyndyqpen,

Kelmey jýr me eken betteskin?

 

Jýrekting emes degeni bolsyn sananyn,

Jauapsyz qalghan sóndirshi sezim alauyn.

Sel bolyp aghyp, seng búzyp qayta kelseng de,

Jalghyz-aq mening jauabym -

Úmytshy meni!

 

Mening syrym - ólende!

 

Men syilaghan kitaptar,

Qattauly túr sórende.

Saghyndyrsam.. jii aqtar,

Mening syrym - ólende!

 

Ózekti jan emespin,

..Kinәlaysyn bosqa sen.

Ómir degen elestin,

Óleng bolghan núsqasy em.

 

Jalt beretin ghúmyrda,

Jarq etetin - jasyn jyr!

Qúzdan tartyp túghyrgha,

Bauyryna basyp jýr.

 

Jayym boldy belgili,

Jannan synar tappasym.

..Eles enshim endigi,

Kýpirlikke jatpasyn.

 

Tausylsa da tózimin,

Moyyndamay jýrgensin.

Jan syzdatar sezimin,

Aqylyna kýrmelsin.

 

Men alystap ketkem joq,

Qasyndamyn ýnemi.

Jyr jazylghan better bop,

Janym ómir sýredi.

 

Men syilaghan kitaptar,

Qattauly túr sórende.

Saghyndyrsam.. jii aqtar,

Mening syrym - ólende!

 

ANSAR

 

Sening shertkening dombyra,

Mening shekkenim sher me eken?

Bir ghúmyrdy eki sorlygha,

Ortaq qyp nege berdi eken?

 

Sening kóniling aspanda,

Mening ónirim - qara jer.

Ansaryng aughan asqargha,

Qosh aityspay-aq bara ber.

 

Sen ústa búlttyng etegin,

Sýrleuim menin.. myng synaq.

Kórerge kónip ketermin,

Jýremin kimnen qún súrap?

 

Kýn bop shyq alan-elennen,

Jaqsygha joq qoy talasym.

Delighúlylau.. degenmen,

Jelmen de tabam jarasym.

 

Ketseng ket endi jelikpe,

Kók bolsyn sening túraghyn.

Sorymdy sýigen keyipte,

Sary bel bolyp túramyn.

 

Júldyz ómir dep layyq,

Ýzdige bermey bar endi.

Búdan song meken qylayyq,

Ekeumiz eki әlemdi.

 

Sening kóniling aspanda,

Mening ónirim - qara jer.

Ansaryng aughan asqargha,

Qosh aityspay-aq bara ber.

 

Ókinbe

 

Kónip kelem

Kóshken shaqta kýn algha,

Uaqyt syrghyp múnymdy ildi múnargha!

Jýreginde janartau bop jarylsam,

Janarynnan bir tamshy jas shygharma!

 

Barsyn.. Joqsyn.. búldyr-búldyr birdene,

Qiyalynda ghajap ómir sýr deme.

Ýlbiregen ýmitimning songhysyn,

Ýp etken jel ýzip ketse

Ýndeme!

 

Ilgeri ozghan ilese almay nópirge,

Del-sal bolsang dýley dauyl ótinde!

Ótken kýnning ózekti órter elesi,

Ómirindi órt qyp ketse

Ókinbe!

 

Jyly jýrek jasqa orandy.. múz dene,

Jaqyn jýrip jat bop kettik biz nege?

Kók tәniri qolyn sozyp bir kýni,

Kók әlemge alyp ketse

Izdeme!

 

Kóndiktim..

 

Sýrintti synaq san qyrly,

(..Jay súraghysh jaqynsyn).

Týsinging kelse taghdyrdy,

Tandayyna dәm tatyrsyn.

 

Janymnyng ar ed sýigeni,

Jetpedim.. nesin jasyram?

Ázәzil әlem biyledi,

Aylamdy qalay asyram?!

 

Baqyt qúsham dep qalayda,

Toghyshar kónil topshylar?

Baqytsyzdyqtyng alayda,

Sebebi mýlde joq shyghar?

 

Jyghylghan emen jolymnan,

..Paryqty ózi payymdar.

Ong jýrsem daghy onymnan,

Tuylmay qalghan aiym bar.

 

Júmbaghy kópteu jalghanda,

Maghynaly bolar mendik mún.

Baspaqshyl.. basqa salghangha,

Kóne beruge kóndiktim.

 

Ata amanaty

 

Kóteremge qaysar janyng kekti me ed?!

Eki oiynnyng bola berdi-au, biri mún.

Aqynsymaq ardan bezip ketti dep,

Laghyl jyrgha laghnet aitpa, qúlynym!

 

Ghaziz janda ghazal jyrdyng asyly,

Qúdyretti Qasym ýnmen qayymdas.

Alaqúiyn aiqayshynyng asyry,

Aq ólenge bola almaydy aiyrbas!

 

Sal-serining astarly ghoy syry әli..

..Kýn astynda gýlsiz qaldy kóp qyrat..

Pir tútqanyng asqarynan qúlady,

Óleng shirkin, ólip ketken joq biraq!

 

Qúm astynda kýnirendi qúba bel,

Alaqanda aqyq ólen, aqyrghy ýn!

Alty alashqa әkeler dep múrager,

Qalqam, saghan amanattap jatyrmyn!

 

Múqaghali, Maghjan kóshin tabarsyn,

Jýdә, jaqsy Jýmekenge jolyqsan.

Enshindi alyp eski júrtta qalarsyn,

Qara ólenning kiyesinen qoryqsan!

 

Sabyr, sabyr sәl-sәl taghy tózim qyl,

Janardaghy otty óshirme, jaray ma?

Qúnsyz ghúmyr qúryqtasa ózing bil,

Jyrsyz janyng jetimek qoy alayda.

 

Kýn sekildi kókten ghana kórinip,

Aq didarly aida bolghyng keledi!

Ór kónilding ózeginde órilip,

Óleng bolyp tuylghansyng sebebi!

 

Janashyryng jarym es bop jolyqty,

Júmyr basqa baq sekildi sor da syn.

Sanalyghy sabyr joldas bolypty,

Al, soqpaghyng saparyndy ondasyn.

Bara ghoy..

 

Dos bola almaspyz..

 

Kóktemde kýlimdep tang atpay,

Kónilim kýpti bop kezdi kýz.

Aqylym arymdy aghartpay,

Jýrgenin sezdiniz.

 

Qúshaqqa ap, qoynyna baspady,

Janymdy jatyrqap jeldi kýz.

Mahabbat múngha orap tastady,

Ony da kórdiniz.

 

Bәribir baz keship jýrgenim,

Qualay bersinshi kýzdi kýz.

Adaspay aq jýrgim kelgenin,

Siz ghana bildiniz.

 

Dәt jetpey ýmitti ýrleuge,

Ekeumiz dospyz ghoy dediniz.

Qysqa jip kelmedi kýrmeuge,

Tiregim ediniz.

 

Áuelde qalsam da ilanyp,

Ómirim.. Ólenim qúnarsyz.

Keudeme saghym bop jinalyp,

Taghylghan túmarsyz..

..Bayqaghan shygharsyz..

 

Siz barsyz...

 

Jalqy janymdy júbatamyn dep,

Tanda terbeydi óleng kep!

Kóktem kónilde býr atamyn dep,

Sizdi izdey berem elendep!

 

Áldekimderding aitaq úlynday,

Óktem sóileydi óresiz!

Qasiretimning qaytarymynday,

Esime týse beresiz..

 

Etekten tartty.. etpeyin kýpir,

Fәny kýn ótpes yzgharsyz..

Baqytym bolyp búiyrghan shýkir,

Ólenim.. jәne Siz barsyz!

 

ALDANU

 

Kimge ókpelep, kimge kinә artasyn?

Sandy soghyp, sabyryndy sarqasyn!

Ózinmenen ózing qalyp bir auyq,

Bolmysynnyn syzyp kórshi kartasyn.

 

Betke basyp, aita bermey beker syn,

Óz kýnәsin әrkim ózi kótersin.

Ar aldynda aiybym jok dep kórshi,

Ózindi ózing alday alar ma ekensin?

 

Áz janynnyng jyr bop jýr me qorghany,

Seri sezim sayqalgha erip sorlady..

Adamdardy alday salu tym onay,

Ózindi ózing sendire alsang bolghany.

 

Ýr kónilden ýzilse de kýder shyn,

Kýngirttengen kómeski oigha kim ersin?

Jannyng jary ary ghana ekenin,

Ózindi ózing tapqan kýni bilersin.

 

Qasiyetti qúrban qylghan kýni ýshin,

Qúmdy qúshqan kóp kólshikting birisin.

Jigerindi jasyptyp ap.. kýmiljip,

Óz ózinnen qashqan týring qúrysyn!

 

Avtor turaly: Saltanat Smaghúlova 1982 jyly Qaraghandy oblysy, Aqtoghay audanynda dýniyege kelgen. Oblystyq, respublikalyq jyr mýshәiralarynyng jýldegeri. Akademik E.A. Bóketov atyndaghy Qaraghandy Memlekettik uniyversiytetinde agha oqytushy bolyp qyzmet atqarady.

"Abay-aqparat"

Men jayly...

 

Erke edim..

Áli de erkemin.

Keudemdi keuleydi kórkem ýn.

Talaydy tәlkekke týsirgen,

Taghdyrdy mandaydan shertemin.

 

Nazdy edim..

Áli de nazdymyn.

Arzangha arbalmas az kýnim.

Sybyzghy ýn - samal jel, sodan son

Syrlas qyp alghanmyn jaz gýlin.

 

Anghal em..

Áli de anghalmyn.

Ózgerte almady zandar myn.

Aqyndy әulie eken dep,

Áuelde aldanyp qalghanmyn.

 

Shýbәli shyndyghym Haqqa әigi,

Aqiqat arymdy aqtaydy.

Alaly-qúlaly adamnyn,

Ayyby arqama batpaydy.

 

Jylaghym kelse eger kýlemin,

Quansam búzylar renim.

Árkimder әldene degenmen,

Men jayly men ghana bilemin.

 

Ólendi ózim dep úghyndy,

..Sezim - ot, birese suyndy.

Allanyng ózine ghana ayan,

Ár әlem ózgeshe tuyndy!

 

..Pendeni perishte etpeydi,

Jaralsyn aqyldy bop meyli.

Adamnyng baghasyn beruge,

Adamnyng óresi jetpeydi!

 

Men sendikpin...

 

Ansarym, aspannan týs beri,

Men jýrgen shahargha jaqynda.

..Quaty basymdar kýshtedi,

Taghdyrym alyp jýr taqymgha..

 

Sendeltip.. seng soghyp jýrgenin,

Kókirek kózi bar kórmedi.

Sezimim sýiretip sýlderin,

Kýnderim óte me ólmeli?!

 

Kórgenning bolar ma bәri úmyt,

..Maqúlyq miyqtan qarady..

Tirlikte tynysym tarylyp,

Keudemde kýn sónip barady.

 

Jalghandy baramyn jaqtyrmay,

Ázirge serik qoy janyma ar.

Qabaghan itterge qaptyrmay,

Keshikpey tezirek tauyp al..

 

Arysym - armansyng úghyngham,

Aynalam kók múzdaq appaq qar..

Mendegi jýrekke tyghylghan,

Kishkene jyludy saqtap qal.

 

Ádemi әlemdi bar qylyp,

Eserding esinde qalyp ket.

Janymdy janyna jar qylyp,

Aq kóilek kiygizip alyp ket

Men sendikpin..

 

ÚMYTShY MENI

 

Shybyn janyndy shyryl qaqtyryp nәreste,

Degbirindi alyp, týsip jýrmin be taghy eske?

Kóz quanyshyng bola almaymyn dep, sózimnin,

Ashyghyn aittym emes pe?

 

Bayghazy atap.. Baghana sening jetem dep,

Sezim men sózdi shyghyndamashy beker kóp.

Kermeni ýzip kete almaymyn ghoy, bir jigit,

Ghashyq bop qaldy eken dep.

 

Senbeymin bizge arnaydy deseng aspan әn,

Eles ghúmyrdy erterek sýrip tastaghym.

Hanshayymym dep tónirektey berme týndikti,

Hanzadam mening basqa adam.

 

Taghdyrym saldy, kóndigip biraq ketpedim,

Sen-saghym qúshtyn, men-synarymmen sertti edim.

Yqtiyardy búzyp, yqylastynyng yghyna,

Jyghyla keter dep pe edin?

 

Kóldeneng kelip, kes-kestey berme kókbestim,

Búiyrmasa eger búidalay almas baqty eshkim.

Sharq úryp jýrsin.. ózing de biler shyndyqpen,

Kelmey jýr me eken betteskin?

 

Jýrekting emes degeni bolsyn sananyn,

Jauapsyz qalghan sóndirshi sezim alauyn.

Sel bolyp aghyp, seng búzyp qayta kelseng de,

Jalghyz-aq mening jauabym -

Úmytshy meni!

 

Mening syrym - ólende!

 

Men syilaghan kitaptar,

Qattauly túr sórende.

Saghyndyrsam.. jii aqtar,

Mening syrym - ólende!

 

Ózekti jan emespin,

..Kinәlaysyn bosqa sen.

Ómir degen elestin,

Óleng bolghan núsqasy em.

 

Jalt beretin ghúmyrda,

Jarq etetin - jasyn jyr!

Qúzdan tartyp túghyrgha,

Bauyryna basyp jýr.

 

Jayym boldy belgili,

Jannan synar tappasym.

..Eles enshim endigi,

Kýpirlikke jatpasyn.

 

Tausylsa da tózimin,

Moyyndamay jýrgensin.

Jan syzdatar sezimin,

Aqylyna kýrmelsin.

 

Men alystap ketkem joq,

Qasyndamyn ýnemi.

Jyr jazylghan better bop,

Janym ómir sýredi.

 

Men syilaghan kitaptar,

Qattauly túr sórende.

Saghyndyrsam.. jii aqtar,

Mening syrym - ólende!

 

ANSAR

 

Sening shertkening dombyra,

Mening shekkenim sher me eken?

Bir ghúmyrdy eki sorlygha,

Ortaq qyp nege berdi eken?

 

Sening kóniling aspanda,

Mening ónirim - qara jer.

Ansaryng aughan asqargha,

Qosh aityspay-aq bara ber.

 

Sen ústa búlttyng etegin,

Sýrleuim menin.. myng synaq.

Kórerge kónip ketermin,

Jýremin kimnen qún súrap?

 

Kýn bop shyq alan-elennen,

Jaqsygha joq qoy talasym.

Delighúlylau.. degenmen,

Jelmen de tabam jarasym.

 

Ketseng ket endi jelikpe,

Kók bolsyn sening túraghyn.

Sorymdy sýigen keyipte,

Sary bel bolyp túramyn.

 

Júldyz ómir dep layyq,

Ýzdige bermey bar endi.

Búdan song meken qylayyq,

Ekeumiz eki әlemdi.

 

Sening kóniling aspanda,

Mening ónirim - qara jer.

Ansaryng aughan asqargha,

Qosh aityspay-aq bara ber.

 

Ókinbe

 

Kónip kelem

Kóshken shaqta kýn algha,

Uaqyt syrghyp múnymdy ildi múnargha!

Jýreginde janartau bop jarylsam,

Janarynnan bir tamshy jas shygharma!

 

Barsyn.. Joqsyn.. búldyr-búldyr birdene,

Qiyalynda ghajap ómir sýr deme.

Ýlbiregen ýmitimning songhysyn,

Ýp etken jel ýzip ketse

Ýndeme!

 

Ilgeri ozghan ilese almay nópirge,

Del-sal bolsang dýley dauyl ótinde!

Ótken kýnning ózekti órter elesi,

Ómirindi órt qyp ketse

Ókinbe!

 

Jyly jýrek jasqa orandy.. múz dene,

Jaqyn jýrip jat bop kettik biz nege?

Kók tәniri qolyn sozyp bir kýni,

Kók әlemge alyp ketse

Izdeme!

 

Kóndiktim..

 

Sýrintti synaq san qyrly,

(..Jay súraghysh jaqynsyn).

Týsinging kelse taghdyrdy,

Tandayyna dәm tatyrsyn.

 

Janymnyng ar ed sýigeni,

Jetpedim.. nesin jasyram?

Ázәzil әlem biyledi,

Aylamdy qalay asyram?!

 

Baqyt qúsham dep qalayda,

Toghyshar kónil topshylar?

Baqytsyzdyqtyng alayda,

Sebebi mýlde joq shyghar?

 

Jyghylghan emen jolymnan,

..Paryqty ózi payymdar.

Ong jýrsem daghy onymnan,

Tuylmay qalghan aiym bar.

 

Júmbaghy kópteu jalghanda,

Maghynaly bolar mendik mún.

Baspaqshyl.. basqa salghangha,

Kóne beruge kóndiktim.

 

Ata amanaty

 

Kóteremge qaysar janyng kekti me ed?!

Eki oiynnyng bola berdi-au, biri mún.

Aqynsymaq ardan bezip ketti dep,

Laghyl jyrgha laghnet aitpa, qúlynym!

 

Ghaziz janda ghazal jyrdyng asyly,

Qúdyretti Qasym ýnmen qayymdas.

Alaqúiyn aiqayshynyng asyry,

Aq ólenge bola almaydy aiyrbas!

 

Sal-serining astarly ghoy syry әli..

..Kýn astynda gýlsiz qaldy kóp qyrat..

Pir tútqanyng asqarynan qúlady,

Óleng shirkin, ólip ketken joq biraq!

 

Qúm astynda kýnirendi qúba bel,

Alaqanda aqyq ólen, aqyrghy ýn!

Alty alashqa әkeler dep múrager,

Qalqam, saghan amanattap jatyrmyn!

 

Múqaghali, Maghjan kóshin tabarsyn,

Jýdә, jaqsy Jýmekenge jolyqsan.

Enshindi alyp eski júrtta qalarsyn,

Qara ólenning kiyesinen qoryqsan!

 

Sabyr, sabyr sәl-sәl taghy tózim qyl,

Janardaghy otty óshirme, jaray ma?

Qúnsyz ghúmyr qúryqtasa ózing bil,

Jyrsyz janyng jetimek qoy alayda.

 

Kýn sekildi kókten ghana kórinip,

Aq didarly aida bolghyng keledi!

Ór kónilding ózeginde órilip,

Óleng bolyp tuylghansyng sebebi!

 

Janashyryng jarym es bop jolyqty,

Júmyr basqa baq sekildi sor da syn.

Sanalyghy sabyr joldas bolypty,

Al, soqpaghyng saparyndy ondasyn.

Bara ghoy..

 

Dos bola almaspyz..

 

Kóktemde kýlimdep tang atpay,

Kónilim kýpti bop kezdi kýz.

Aqylym arymdy aghartpay,

Jýrgenin sezdiniz.

 

Qúshaqqa ap, qoynyna baspady,

Janymdy jatyrqap jeldi kýz.

Mahabbat múngha orap tastady,

Ony da kórdiniz.

 

Bәribir baz keship jýrgenim,

Qualay bersinshi kýzdi kýz.

Adaspay aq jýrgim kelgenin,

Siz ghana bildiniz.

 

Dәt jetpey ýmitti ýrleuge,

Ekeumiz dospyz ghoy dediniz.

Qysqa jip kelmedi kýrmeuge,

Tiregim ediniz.

 

Áuelde qalsam da ilanyp,

Ómirim.. Ólenim qúnarsyz.

Keudeme saghym bop jinalyp,

Taghylghan túmarsyz..

..Bayqaghan shygharsyz..

 

Siz barsyz...

 

Jalqy janymdy júbatamyn dep,

Tanda terbeydi óleng kep!

Kóktem kónilde býr atamyn dep,

Sizdi izdey berem elendep!

 

Áldekimderding aitaq úlynday,

Óktem sóileydi óresiz!

Qasiretimning qaytarymynday,

Esime týse beresiz..

 

Etekten tartty.. etpeyin kýpir,

Fәny kýn ótpes yzgharsyz..

Baqytym bolyp búiyrghan shýkir,

Ólenim.. jәne Siz barsyz!

 

ALDANU

 

Kimge ókpelep, kimge kinә artasyn?

Sandy soghyp, sabyryndy sarqasyn!

Ózinmenen ózing qalyp bir auyq,

Bolmysynnyn syzyp kórshi kartasyn.

 

Betke basyp, aita bermey beker syn,

Óz kýnәsin әrkim ózi kótersin.

Ar aldynda aiybym jok dep kórshi,

Ózindi ózing alday alar ma ekensin?

 

Áz janynnyng jyr bop jýr me qorghany,

Seri sezim sayqalgha erip sorlady..

Adamdardy alday salu tym onay,

Ózindi ózing sendire alsang bolghany.

 

Ýr kónilden ýzilse de kýder shyn,

Kýngirttengen kómeski oigha kim ersin?

Jannyng jary ary ghana ekenin,

Ózindi ózing tapqan kýni bilersin.

 

Qasiyetti qúrban qylghan kýni ýshin,

Qúmdy qúshqan kóp kólshikting birisin.

Jigerindi jasyptyp ap.. kýmiljip,

Óz ózinnen qashqan týring qúrysyn!

 

Avtor turaly: Saltanat Smaghúlova 1982 jyly Qaraghandy oblysy, Aqtoghay audanynda dýniyege kelgen. Oblystyq, respublikalyq jyr mýshәiralarynyng jýldegeri. Akademik E.A. Bóketov atyndaghy Qaraghandy Memlekettik uniyversiytetinde agha oqytushy bolyp qyzmet atqarady.

"Abay-aqparat"