Reforma degende...
Preziydent eki sózining birinde reforma, reforma dep jatyr. Biraq ony jasaytyn myna Ýkimette sayasy jigeri kýshti reformatorlar bar ma? Mәselen, Ýkimet basy Álihan Smayylov reforma jasaydy degenge kim senedi? Búghan deyingi qyzmetterining birinde ol el statistikasymen ainalysypty. Yaghny elge ótirik taratudyng basy-qasynda bolyp, jalghan sóileuge әbden shyndalghan sheneunikting naq ózi. Erteng búl Ýkimbasy qúshaq-qúshaq ótiriktermen taghy da auzymyzdy úrmasyna kim kepil?
Samúryq-qazynany reformalau da migha simaydy. Búl mekeme eldi sýliktey sorghan elimizdegi eng iri jemqorlar ordasy ekeni bәrimizge maghlúm. Múny Preziydentting uaqyt sozbay taratqany abzal. Qazir oblystardyng budjetine óz aumaghyndaghy óndiris oryndarynan kók tiyn qarjy týspeytini belgili. Óitkeni barlyghyn Samúryq-qazyna sypyryp, siyryp alyp qoyady. Samúryq-qazynagha qarjynyng kirgen izi bar da, shyqqan izi joq, aidahar tәrizdi qylghyp júta beretin bir jútqyn pәle. Sondyqtan Samúryq-qazynany el ekonomikasyna tiyimsiz qúrylym retinde týp ornymen typ-tipyl joyyp, oblystardy bayaghyday óz budjetine ie qylghan jón.
Sosyn naghyz reforma jasaytyn organ – polisiya. Múny týbegeyli janartu kerek.
Qantar dýrbeleninde polisiyanyng NKVD-lik instingi oyanghanyn kórdik. Qannyng iysin sezgende qútyryp ketetin ash qasqyrlar siyaqty myna kýnderi halyqqa aiuandyqtyng nebir týrin kórsetip jatqan múnday polisiyanyng barynan – joghy. Múnday polisiyamen keleshekte qúqyqtyq memleket qúra almaymyz.
Negizi kýshtik qúrylymdardyng barlyghyn – ÚQK-nen bastap batyl reformalau kerek. Jalghyz kýshtik qúrylymdargha ghana emes, jalpy memlekettik reforma qajet. Ol ýshin qazaqqa Ata Týrik siyaqty úly reformator kerek. Endeshe, búl kýnde qazaqta reformator bola alatyn túlgha bar ma? Bolsa – kimdi kórip túrsyzdar?
Erlan Tóleutay
Abai.kz