Mәskeu men Beyjinning shekesi tyrysty
Tәjikstanda AQSh-tyng bastamasymen iri әskery jattyghu ótude. "Regional Cooperation – 22" jattyghuyna Reseyding senimdi seriktesteri dep sanalatyn elderding barlyghy derlik qatysyp jatyr. Tәjikstan, Qazaqstan, Ózbekstan, Qyrghyzstan, Pәkistan men Mongholiya jasaqtary bar. AQSh әskeri aitarlyqtay kóp emes, alayda olar jattyghudy qarjylandyrushy jәne algha jyljytushy sanalady.
AQSh-tyng Dushanbedegi sayty әskery jattyghu aimaqtyq qauipsizdikti nyghaytugha baghytalghanyn aitady. Terrorizmge qarsy kýresting bir elementi deydi. Áskery jattyghudyng ashylu saltanatynda AQSh-tyng Tәjikstandaghy elshisi Djon Mark osy jattyghu arqyly Ortalyq Aziyadaghy qauipsizdik sharalary kýsheytilip, әriptestik artatynyn basa aitqan bolatyn.
AQSh-tyng Ortalyq Aziyada jattyghu ótkizui tegin emes deydi mamandar. Tura bir jyl búryn AQSh óz әskerin Aughanstannan әketti. Aughanstanda jaghday tym túraqsyz kýige kóshti jәne ózimen shekaralas elderding túraqtylyghyna keri әser etui mýmkin. Osy mýmkindikti paydalanyp, AQSh Aughanstanmen kórshiles eldermen әskery qatynasyn nyghayta týspek.
AQSh tәjik әskerimen jeke jattyghudy da ótkizu ýstinde. Jattyghu Fahrabad әskery poligonynda ótip jatyr. Búl jattyghular Mәskeuge de, Qytaygha da, Aughanstangha da únamaydy. Olar qazirding ózinde Rahmon biyligine jasyryn habarlama jiberip ýlgergen deydi mamandar.
Tәjikstanda Reseyding Ortalyq Aziyadaghy eng iri әskery bazasy túr. 201-bazada Reseyding 7 myng sarbazy bar. Key derek boyynsha Ukrainadaghy soghysqa baylanysty olardyng sany eki esege azayghan. Resey Aughanstandaghy jaghdaygha baylanysty búl bazagha zymyran keshenderin, tankter men brondy tehnikalardy jetkizgen bolatyn. Birneshe mәrte iri әskery jattyghu da ótkizdi.
Resey Tәjikstanda iri әskery baza ústau arqyly Ortalyq Aziyadaghy yqpalyn arttyrghysy keledi. Reseyding әskery bazasy Rahmon biyligining kepildigi de bolyp otyr. Rahmon Ortalyq Aziyada biylikte eng úzaq otyrghan basshy bolyp qaluda. Key aqparat boyynsha ol taqty óz úlyna qaldyru niyette deydi. Ortalyq Aziyada onyng mysaly da bar. 2022 jyldyng nauryzynda Týrkimenstan basshysy úlyna taqty tabystady. Osylaysha Ortalyq Aziyadaghy eng jas basshy retinde Serdar Týrkimen biyligining tizginin qolyna ústady. dәl osy joldy, Tәjikstan biyligi de qaytalauy mýmkin. biraq ol ýshin Rahmon biyligine Resey әskerining kepildigi kerek. Al qazirgi әskery jattyghular ol kepildikti kýmәndi etpek.
Resey biyliginen bólek, Qytaygha da búl jattyghular únamaydy. Qytay Tәjikstan biyligine eng kóp qarjy qúngshy elding biri. Birneshe ken ornyn da alyp otyr. Olar Ortalyq Aziyagha AQSh-tyng dendep enuine niyetti emes. Tәjikstandaghy AQSh әskery jattyghulary Aughanstandaghy tәlibterge de únamaydy. Olar tәjik әskerin ózine qarsylas sanaydy. Sonymen qatar tәlibter Masud jasaqtaryn AQSh әskeri jasyryn Tәjikstanda dayyndap jatyr dep kýdiktenedi.
Osylaysha AQSh-tyng Tәjikstandaghy jattyghuy Rahmon biyligine qatysty Mәskeu, Kabul, Beyjinning súraqtary men kýdikterin arttyra týskendey...
Abai.kz