Mamytbekovting mәlimdemesin Avstriya biyligi joqqa shyghardy
ADAM ÓMIRINE QAUIP TÓNDIRETIN ShMALLENBERG AURUYNYNG QAZAQSTANDA TABYLUYNA KIM KINÁLI?
Seysenbi kýni ótken ýkimet otyrysynan keyin auyl sharuashylyghy ministri Asyljan Mamytbekov Soltýstik Qazaqstan oblysyndaghy "Leonov" sharua qojalyghy men "Poltavskoe" kәsipornyndaghy Avstriyadan әkelingen 722 bas siyrdan virustyq diareya men Shmallenberg auruy tabylghanyn rastap, aqparat berdi.
Asyljan Mamytbekovting aituynsha, dәl osy iri qaralardyng syrqat ekenin Qazaqstannyng veterinarlyq qyzmeti karantin kezinde anyqtaghan. Kelisimshart boyynsha mal karantinnen shyqqansha olardy jetkizgen kompaniyanyng menshigi bolyp tabylady. Sondyqtan barlyq shyghyn sol kompaniyanyng esebinen óteledi. Dәl qazir barlyq zandy talaptar men shaghymdar maldy jetkizushi Vengriyanyng kompaniyasy men Avstriyanyng veterinarlyq qyzmetine jiberildi.
ADAM ÓMIRINE QAUIP TÓNDIRETIN ShMALLENBERG AURUYNYNG QAZAQSTANDA TABYLUYNA KIM KINÁLI?
Seysenbi kýni ótken ýkimet otyrysynan keyin auyl sharuashylyghy ministri Asyljan Mamytbekov Soltýstik Qazaqstan oblysyndaghy "Leonov" sharua qojalyghy men "Poltavskoe" kәsipornyndaghy Avstriyadan әkelingen 722 bas siyrdan virustyq diareya men Shmallenberg auruy tabylghanyn rastap, aqparat berdi.
Asyljan Mamytbekovting aituynsha, dәl osy iri qaralardyng syrqat ekenin Qazaqstannyng veterinarlyq qyzmeti karantin kezinde anyqtaghan. Kelisimshart boyynsha mal karantinnen shyqqansha olardy jetkizgen kompaniyanyng menshigi bolyp tabylady. Sondyqtan barlyq shyghyn sol kompaniyanyng esebinen óteledi. Dәl qazir barlyq zandy talaptar men shaghymdar maldy jetkizushi Vengriyanyng kompaniyasy men Avstriyanyng veterinarlyq qyzmetine jiberildi.
"Aqsaq qoy týsten keyin manyraydy", indet tabylghan iri qaralardy qazaq jerine kirgizbesten búryn nege otandyq veterinarlyq qyzmet baqylaugha almaghan? Endi búl indet tarap, eldegi tórt týlikke júghyp, mandayymyz tasqa tiymesine qanday kepildik bar? Ministrding sózine qaraghanda, býginde aurudyng tarap ketpeui ýshin barlyq is-sharalar jasalyp jatyr. Iri qaralardy eksporttau kezinde Avstriya jaghy arnayy sertifikat bergen. Degenmen, tiyisti saraptama júmysy tolyq jýrgizilmegenin Avstriya eli moyyndap otyr. Al auru tabylghan maldarmen birge tólderi de órtelip, kózi joyylatyn bolady.
Qazaqstandaghy Avstriya elshiligining habarlauynsha, Avstriya biyligi Soltýstik Qazaqstan oblysyna әkelingen iri qara "bizden ketkende sau boldy" dep, barlyq aiyptaulardy joqqa shygharuda. "Avstriya óz tútynushylarynyng qauipsizdigi men januarlarynyng densaulyghyna erekshe den qoyady. Sonday-aq, әlemning týkpir-týkpirine mal eksporttaytyn joghary damyghan auylsharuashylyq sektoryn da maqtan tútady. Ghylymy dәlelderge sýiene otyryp, Avstriya óz tarapynan búghan deyingi mәlimdemelerdi joqqa shygharady. Avstriyalyq maldy importtau kezinde Qazaqstannyng agroqauipsizdigine núqsan keltirushiler "Poltavskoe" jәne "Leonov" sharuashylyqtary" dep biletinin" de mәlimdegen. Sonymen qatar, Avstriya taraby eksporttau kezinde siyrlargha Shmallenberg diagnozy qoyylmaghanyn, iri qaradan virus anyqtalghany ýshin Qazaqstan biyliginen keshirim súramaghanyn da atap ótti.
Soraqysy sol, mamandardyng aituynsha, býginde Shmallenberg dertine qarsy ekpe joq. Búl dertting teriskeyge qanshalyqty tarap ýlgergeni de beymәlim. Eng qauiptisi, mamandar dәl osy Shmallenberg indeti adamgha da júghyp, ómirine qauip tóndirui mýmkin ekenin joqqa shygharmaydy.
Ministr Mamytbekov býginde Avstriyadan basqa shetelderden iri qara tasymalyna shekteu qoyylmaghanyn jetkizdi. "2 jyldan beri shetelden әkelingen asyl túqymdy iri qaranyng sany 35 myngha jetti. Biraq naq osynday auru birinshi ret anyqtalyp otyr. Bir jerden auru tabyldy, biraq búl shetelden mal alyp kelu toqtatylady degen sóz emes. Dәl qazir Avstriyadan mal satyp alu toqtatylghanymen, basqa elderden alyp keluge rúqsat bar", - deydi ministr.
Ókinishtisi sol, shetelden asyl túqymdy iri qarany tasymaldau, oghan qazynadan qyruar qarjy qarastyru mәselesin talqylau kezinde ýkimet otandyq, mәselen, qazaqtyng etti әri sýtti aqbas nemese әuliyekól túqymdy siyrlaryna múryn shýiire qarady. Qazaqtyng búrnaghy tәjiriybesine, mamandardyng pikirine ýnilmedi. Jaqynnan dorbalamay, alystan arbalady. Eng bolmaghanda, baqylau, tekseru sharalary tәrtipke qoyylmady. Nәtiyjesinde nebәri 2 jyldyng ishinde tórt týlik týgili, adam ómirine qauipti dertting qazaq jerinde tabylghany anyqtaldy. Tyrnaq astynan kir izdeu emes, múnday nemqúraydylyqqa, shala tirlikke ýkimet kinәli emes pe? Onyng ýstine Avstriya biyligi Mamytbekovting mәlimdemesin joqqa shyghardy. Emi joq júqpaly dertting betin aulaq qylsyn, biraq, indet onsyz da basy birikpey jatqan tórt týlikke, nemese adamdargha júghyp ketse ne istemekpiz? Aytpaqshy, jurnaliysterding saualdaryna jauap bergen ministr Mamytbekov Pavlodar oblysyndaghy jút qoldan jasalghanyn da atap ótti. Onyng aituynsha, Pavlodarda jút eki sharua qojalyghynda bolyp jatyr. Sharualardyng 535 mal qyryldy degen mәlimdemesi ótirik, búrmalanghan mәlimet. Anyghynda onda bas-ayaghy 250-ge juyq mal qyrylghan. Qalghan ólgen maldyng túyaghy da, sýiegi de joq. Búl júttyng basty sebebi sharuashylyqtardyng qysqa dayyndyq jasamaghandyghy, qamdanbaghandyghy. Sondyqtan múny jút dep baybalam salugha әste bolmaydy.
Dilara ISA,
Astana
«Jas Alash» gazeti
