Batys pen Resey arasynda «tizim soghysy» bastalghaly qashan. AQSh qúqayy ótken Putindik biylik dәl qazir «jau elderdin» eki birdey tizimin jasap otyr.

Endi Mәskeu tym qatty ketip, ózining osynday birinshi qara tizimining engenderding qarasyn kóbeytip, oghan Grekiya, Daniya, Sloveniya, Horvatiya jәne Slovakiyany qosty. Búghan deyin búl tizimde tek AQSh pen Chehiya ghana bartyn.

Al, búdan ózge ekinshi bir Kremlidik «qara tizimge jiyny 48 memleket engizilgen. Sondaghy uәjderi shetelderdegi orys elshilikteri men konsuldyqtaryna qarsy «jaulyq әreketter» jasaytyndardy týstep tanu orys premieri Mihail Mishustinning qúzyryna berilgen.

Búl bәleng Ukrainadaghy soghysqa deyin, yaghni, 2021 jyldyng 23 sәuirinde tap osynday «qara tizimdi» jasap, Resey paydasyna barlau jasaghan toptardan shyqqan diplomatiyalyq shulardy Resey preziydentining jarylyghymen bekitip alghan-tyn. Jarlyq bekigen son, oghan Reseyge jau elder kiriuge tiyis qoy? Kóp keshikpey búl tizimge alghashqylardyng biri bolyp, 2021 jyldyng 14 mamyrynda AQSh pen Chehiya endi. Odan keyin birinshi tizim osylaysha túraqtandy.

Putindik jarlyq boyynsha olar óz elshilikteri men konsuldyqtaryna Resey jerindegi túrghylyqty júrtty qyzmetke ala almaydy. Ne bolmasa oghan shekteu qoyylady. Búryn Grekiya – 34, Daniya – 20, Slovakiya – 16 adamgha deyin limit berilse, Sloveniya men Horvatiya eshkimdi júmysqa ala almaydy delingen atalghan qújatta.

Ekinshi tizim ótken jyldyng 5 nauryzynda, yaghni, Resey Ukrainagha soghys ashqannan keyin jasaldy. Ony Resey biyligi bekitip, oghan EO-gha mýshe barsha memleketter, Avstraliya, Albaniya, Andorra, Britaniya, Islandiya, Kanada, Lihtenshteyn, Mikroneziya, Monako, Jana Zelandiya, Norvegiya, Koreya Respublikasy, San-Marino, Soltýstik Makedoniya, Singapur, AQSh, Taypey (Qytay), Ukraina, Chernogoriya, Shveysariya jәne Japoniya syndy 48 eldi engizdi.

Putin «jau elderge» gazdy tek rublige ghana satamyz dep sheshti. Ári osy «jau elderge» reseylik boryshkerler óz qaryzyn rubliben óteytini ashyq aityldy.

Resey  ózge elge basa kóktep engeni ýshin sanksiya salghany qatty shamdandyrdy. Óz ekonomikasyn tityqtatyn «qara tizim» nege kerek degen saual júrtty bey-jay qaldyrmaytyny anyq.

Abai.kz