Senbi, 23 Qarasha 2024
Aqmyltyq 2198 4 pikir 18 Qazan, 2023 saghat 15:21

Últtyq audarmashylar odaghy qúryluy kerek!

Memleket basshysy qazaq tilin odan әri damytu әrqashan memlekettik sayasattyng manyzdy baghyty bolyp qala beretinin ýnemi aityp keledi.

Álginde preziydent Qasym-Jomart Toqaev «Qazaq tili» qoghamynyng preziydenti, Últtyq qúryltaydyng mýshesi Rauan Kenjehanúlyn qabyldap, ekeuara elimizding memlekettik tilin óz túghyryna qalay qondyrudyng ózekti mәselelerin talqygha saldy.

Memleket basshysynyng birinshi ret qazaq tilining qoldanys ayasyn arttyruda eng aldymen amalyattyq (praktikalyq júmystargha) baghytttargha basymdyq bergen jón degeni quantyp tastady. Tap osy amalyattyq baghyt elimizde damymay jatyr. Óitkeni ol filologtardyng qatysuynsyz jýzege asady. Ári qazaq tildi internet paydalanushylardyn: internet tútynushy jәne internet qoldanushylar dep eki ýlken topqa bólingenin eskeretin kez keldi.

Osy songhy toptaghylar bilim beru isindegi, tehnologiyadaghy jәne media salasyndaghy qazaqsha kontent pen sifrlyq ónimderdi әzirlep, memleketten kók tiyn almay, miyletshilik ruhpen júrtqa úsynyp keledi. Olardyng kimder ekenin, qayda túratyn, nemen ainalasatynyn «Qazaq tili» qoghamy bilgen de emes, bilgisi kelmeytin shyghar degen oigha qalasyn. Mine, әr jerde toz-toz bolyp, memleket mandayynan syipamaghan media salasyndaghy qazaqsha kontent pen sifrlyq ónimderdi әzirleytin audarmashylar qauymyna airyqsha mәn beru qajet.

Sonday-aq Preziydent balalargha arnalghan animasiyalyq tuyndylar shygharudyn, kópshilikke arnalghan kino ónimderi men ghylymiy-tanymdyq әdebiyetter qoryn molaytudyn, әleumettik jelilerde aghartushylyq baghyttaghy arnalar ashudyng manyzdylyghyna nazar audardy. Oghan qosa ghalamdyq sifrlyq platformalardy qazaqshalap, til ýirenuge mýmkindik beretin otandyq aqparattyq jýielerdi kóbeytu qajettigin atap kórsetti.

Biraq biz osy baghytta «Qazaq tili» qoghamynyng preziydenti, Últtyq qúryltaydyng mýshesi Rauan Kenjehanúly qazaq tildi aimaqtar men ónirlerde subtitrlik jәne jalghyz әm qosar dauysty dubliyajdyq filimderdi kórsetetin qazaq tildi kinoteatrlar men kinoprokat jýiesin qúruda batyldyq tanyta ala ma, joq degen oigha qaldyq.

Al, osy audarmalar jasalynuy ýshin Últtyq audarmashylar odaghy qúryluy kerek. Onsyz Memleket basshysy aitqan asyl oilardyng bәri esebin tabatyn jemqorlardyng jemsauyna ketedi. Óitkeni, amalyattyq baghyttaghy isterdi ózining derbes kәsipodaghy bar Audarmashylar Odaghy ghana atqaryp shygha alady. Al, basqalar ortadan kiyilikse, aqsha taran-talajgha týsip esh nәtiyje bolmaydy.

Ár oblystaghy bilim beru isindegi, tehnologiyadaghy jәne media salasyndaghy qazaqsha kontent pen sifrlyq ónimderdi әzirlep, memleketten kók tiyn almay miyletshilik ruhpen júrtqa úsynyp kele jatqandargha jeke qoldau kórsetetin uaqyt tudy. Biraq olargha osy qoldau kórsetude «Qazaq tili» qoghamy qolúshyn soza ala ma, eger soza qalsa qalay degen oy kókeydi tyraydy.

Preziydent әrtýrli әleumettik toptardyn, onyng ishinde jastardyng arasynda til tazalyghyn saqtau ýshin oqu jәne jazu sauattylyghyn arttyrugha arnalghan sharalardyng qajettiligine erekshe toqtalghany bizdi quantty.

Biraq osy joly qazaq tildi audandarda jeke telearnalar ashyp, oghan jastardy tartu problemasy sóz etilmegeni ókinshi boldy...

Edi memleket basshysynyng asyl oiyn atalghan qogham qalay aqtaydy? Osy ýmitti aqtauda audarmashylar qauymyna jilikting mayly basy tie me? әlde taghy da bir memleket basshysynyng qoldauynyng atyn jamylyp, aqsha asaudyng marafony bastalyp kete me? Ázirshe saual kóp... Jauap joq!

Ábil-Serik Áliakbar

Abai.kz

4 pikir

Ýzdik materialdar

Syni-esse

«Talasbek syilyghy»: Talqandalghan talgham...

Abay Mauqaraúly 1472
Bilgenge marjan

«Shyghys Týrkistan memleketi beybit týrde joghaldy»

Álimjan Áshimúly 3248
Birtuar

Shoqannyng әzil-syqaqtary

Baghdat Aqylbekov 5435