Elimizdegi tatulyq pen birlikti saqtauda Qazaqstan halqy Assambleyasynyng manyzy zor. Assambleya etnosaralyq kelisimdi, qoghamdaghy tatulyq pen  toleranttylyqty jәne halyq birligin odan әri nyghaytugha  septigin tiygizedi. Biz elimizdegi etnomәdeny birlestik ókilderinen tatulyq pen últtar dostyghyn nyghaytudaghy atqaryp jatqan júmystaryn súradyq. Qazaqstan dep atalatyn ortaq shanyraqtyng astynda ómir sýrip jatqan etnomәdeny birlestikting ókilderi assambleya júmysymen tanystyryp,  josparlary men maqsaty jayynda әngimelep berdi.

Barlyghymyzdy ortaq maqsat biriktiredi

Ruben MIKAELYaN, «Nairi» Qazaqstan armyan mәdeny ortalyqtary qauymdastyghynyng Jastar isi jónindegi komiytetining tóraghasy:

- «Nayri» armyan mәdeny ortalyghynyng basty maqsaty – bastapqyda kópúltty Qazaqstanymyzda últaralyq qarym-qatynasty nyghaytu, últtyq salt-dәstýrlerdi saqtau jәne damytu. Armyan mәdeny ortalyghy qalanyng jәne respublikanyng basqa mәdeny ortalyqtarymen ýnemi belsendi baylanysta júmys isteydi. Biz óz kýsh-jigerimizdi qoghamdyq túraqtylyqty saqtaugha, óskeleng úrpaqty tәrbiyeleuge, armyan mәdeniyetin damytugha jәne tanymal etuge baghyttaymyz jәne әsirese bilim beru mәselelerimen ainalysamyz. Qazirgi uaqytta jaqsy sertifikattalghan maman әrqashan súranysqa iye. Bizde jeksenbilik mektep bar, onda 6 jastan bastap, ýlkenge deyin barlyghy memlekettik jәne armyan tilderin ýirenedi. Óitkeni, Memleket basshysy: «Til – últtyq bolmystyng negizi» dep óte oryndy atap ótti. Statistikalyq mәlimetterge sýiensek, býginde Almatyda 3-4 myngha juyq armyan últynyng ókilderi, al Qazaqstanda 20 mynday adam túrady. Al biz barlyghymyz bir kópúltty otbasyna qosylyp otyrmyz. Meninshe, óz halqyna, tarihy Otanyna, tughan eline degen sýiispenshilik bala kezinen, otbasynda qalyptasady. Ata-anam maghan besikten osyny ýiretti, men bizding etnos pen kópúltty Qazaqstannyng barlyq etnostary birtútas ekenin týsindim.

Armyan mәdeny ortalyghynyng barlyq is-sharalaryna kómektesken apam Nariynening arqasynda uaqyt óte kele jauapkershilik jýgin moynyma alyp, kóshbasshy bolugha dayyn ekenimdi týsindim. Qazirgi zamanda jyly, jaqsy qarym-qatynas pen últaralyq dostyqtyng taptyrmas dýnie ekenin týsindim. Qazaqstan halqy assambleyasy janynan qúrylghan «Jarasym» respublikalyq jastar úiymynda júmys isteymin. Búl respublikanyng barlyq etnomәdeny ortalyqtarynyng jastar úiymdaryn biriktiretin dialog jәne mәdeniyetaralyq alan. QHA, әkimdikter men etnomәdeny ortalyqtar ótkizetin barlyq sharalargha jas úl-qyzdar belsene qatysady.Árkim ózine únaytyn nәrseni tabady. Barlyghymyzdy birlesken kezdegi  bos uaqyt biriktiredi, biz demalysqa shyghamyz, kezdesuler men is-sharalar úiymdastyramyz. Biz biriguge tyrysamyz jәne múny jaqsy jasaymyz. Jazda QHA qory etnomәdeny ortalyqtardyng jastar kóshbasshylaryna arnalghan shara úiymdastyrdy. Almaty irgesindegi lageride boldyq, treningterge qatystyq, toptyq júmysty, sheshendik ónerdi ýirendik, eng bastysy, aralastyq. Jaqynda biz sheberlik sabaqtary siyaqty is-sharalar formatyn engizdik. Birinshi, saualnamany ózimiz úiymdastyrdyq. Óitkeni, әrkim belgili bir salada júmys isteydi, bireu tabysqa jetip, óz sheberligimen, qabiletimen, tәjiriybesimen bólisuge dayyn. 50-den astam adamnyng basyn qosqan ekinshi sheberlik sabaghyna tabysty armyan kәsipkerin shaqyryp, sauda salasyndaghy júmysty talqylap, kóptegen paydaly kenester aldyq. Kóterilemin desen, qol qusyryp otyrmay, baryp enbek et, otbasynnyn, elinning iygiligi ýshin enbek etu kerek degen oidamyn. Jastarymyz әr jeksenbi sayyn ortalyqqa jinalady. Almatydaghy armyandar  bir-birin az biledi. Al mening mindetim – olardy tanystyryp, aralasugha mýmkindik beru. Eresek úrpaq ta bas qosyp, últtyq merekelerdi toylaydy. Solardyng biri «Terendez» dep atalady. Búl óte әdemi mereke 13 aqpanda ótedi. Onyng negizgi atributy әli kýnge deyin ot bolyp tabylady. Júptar onyng ýstinen qol ústasyp sekirui kerek. Eger olar qoldaryn bosatpay, búl tabysqa jetse, otbasy berik jәne tatu bolady. Bizding «Nairi» últtyq ansambli Qazaqstanda da, respublikadan tys jerlerde de óte tanymal. «Nairi» 2000 jyly qúrylghannan beri jyl sayynghy esep beru konsertterin berip, barlyq is-sharalardyng túraqty qatysushysy. Toptyng alghashqy kórkemdik jetekshisi Avetis Mheyan boldy. 2005 jyldan beri «Nairiydi» onyng qyzy Tatevik Mheyan basqarady. Júmys barysynda QHA men qala әkimdigi tarapynan kóptegen alghys hattar aldyq. Ansambliding repertuarynda armyan jәne әlemdik biyler bar. Bizde komediyalyq qoyylymdar men eskizder de bar. Osynday is-sharalar arqyly elimizdegi birlikti saqtaugha barynsha ýles qosudamyz.

Býginde bәrimiz bir otbasyna ainaldyq

Dýniyadar ABDULLAEV, Jambyl oblysynyng «Ahyska» týrik etnomәdeny birlestigining tóraghasy:

- Men osynda tuyp-óstim, onda bәrimiz ýlken, tatu otbasynda ómir sýrdik, onda shekara men aiyrmashylyq joq. Bauyrmaldyq ruhta tәrbiyelenip, Otanymyzdyng ósip-órkendeuine ýles qosugha úmtyldyq. Býginde bәrimiz – qazaqtar, orystar, ózbekter, qyrghyzdar, armyandar jәne basqa últ ókilderi ýlken tatu-tәtti otbasyna ainaldy. Sonymen qatar, biz ata-babamyzdan qalghan salt-dәstýrdi damytyp, balalarymyzgha sinirip kelemiz. Elimizdegi Qazaqstan halqy Assambleyasynyng múryndyq boluymen 130 últ ókilderi tatu-tәtti ómir sýrude. Dostyq pen birlik – bizding kýshimiz.  Qazaqstandy mekendegen barlyq etnostar birtútas halyq bolyp ómir sýrude. Bizde últaralyq arazdyq joq, qan tókpeymiz jәne búl bizding shynayy qúndylyghymyz. Týrkiyanyng dos jәne bauyrlas Qazaqstanmen qarym-qatynasy strategiyalyq seriktestik dengeyinde jәne eki el basshylarynyng basshylyghymen damyp keledi. Sayasi, ekonomikalyq, gumanitarlyq jәne mәdeny mәselelerdegi týsinistik birligi ónirding túraqtylyghy men damuyna da qyzmet etedi. Qazaqstan men Týrkiya arasyndaghy yntymaqtastyq jaqsy dengeyde damyp keledi. Bizding elderimizdi ortaq tarih pen mәdeniyette odan da kýshti baylanystar baylanystyrady. Býginde etnosymyz qazaq halqynyng bir bóligine ainaldy, biz әli de berik dospyz, bir-birimizdi syilaymyz, bir týrki tilinde onay sóileymiz, Biz, ortaq tarihy taghdyr biriktirgen qazaqstandyqtar, bir ghana eldin, yaghny Qazaqstannyng azamattarymyz. Al bizding basty maqsatymyz – Otanymyzdyng odan әri damuyna ýles qosu. Beybitshilik ornaghan, týrli etnos ókilderi tatu-tәtti ómir sýrip jatqan el ghana tolyq damy alady. Qazaqstan múnday nәtiyjelerge el basshylyghynyng jýieli sayasatynyng arqasynda qol jetkizdi. Ár shanyraqqa, densaulyq pen bereke, baq-yrys, tynyshtyq tileymin! Árbir el azamaty ózi ýshin emes, eli ýshin qyzmet etse memleketimiz kórkeyedi!.

 Abai.kz