Júma, 22 Qarasha 2024
Janalyqtar 4078 0 pikir 27 Qyrkýiek, 2013 saghat 09:37

Bauyrjan Baybek: «Doktrina – halyqtyng ýni»

Aldaghy aida «Núr Otan» partiyasynyng kezekti qúryltayy ótedi. Dýbirli jiyn qarsanynda partiya Tóraghasynyng Birinshi orynbasary Bauyrjan Baybek tilshimizge búl jolghy qúryltaydyng ereksheligi men úiym aldynda túrghan asqaraly mindetter jóninde әngimeledi.

 

Jas qazaq: Jyl basynda «Núr Otan» partiyasy Tóraghasynyng Birinshi orynbasary atandynyz. Osy aralyqta partiyanyng qyzmetinde, úiymnyng baghyt-baghdarynda týbegeyli ózgerister jýzege asyryldy dep aitugha negiz bar ma?

B.Baybek: Býginde elimiz ózining damu jolynda órkendeu kezenine, janghyru belesine ayaq basty. Elbasy, «Núr Otan» partiyasynyng Tóraghasy N.Á.Nazarbaev «Qazaqstan – 2050» strategiyasyn qabyldady.

Memlekettik jәne ózin-ózi basqaru jýiesin damytu, qoghamdyq baqylaudy kýsheytu jolynda auqymdy sharua qolgha alynyp jatyr. Túnghysh ret jergilikti әkimder saylandy. Endi biylik halyqtyng aldynda esepti. Múny sayasy reformadaghy iri jetistik dep baghalaghan jón. Áriyne, múnyng barlyghy kezen-kezeng boyynsha biregey jýiening izimen atqarylyp jatqan syndarly sayasat.

Aldaghy aida «Núr Otan» partiyasynyng kezekti qúryltayy ótedi. Dýbirli jiyn qarsanynda partiya Tóraghasynyng Birinshi orynbasary Bauyrjan Baybek tilshimizge búl jolghy qúryltaydyng ereksheligi men úiym aldynda túrghan asqaraly mindetter jóninde әngimeledi.

 

Jas qazaq: Jyl basynda «Núr Otan» partiyasy Tóraghasynyng Birinshi orynbasary atandynyz. Osy aralyqta partiyanyng qyzmetinde, úiymnyng baghyt-baghdarynda týbegeyli ózgerister jýzege asyryldy dep aitugha negiz bar ma?

B.Baybek: Býginde elimiz ózining damu jolynda órkendeu kezenine, janghyru belesine ayaq basty. Elbasy, «Núr Otan» partiyasynyng Tóraghasy N.Á.Nazarbaev «Qazaqstan – 2050» strategiyasyn qabyldady.

Memlekettik jәne ózin-ózi basqaru jýiesin damytu, qoghamdyq baqylaudy kýsheytu jolynda auqymdy sharua qolgha alynyp jatyr. Túnghysh ret jergilikti әkimder saylandy. Endi biylik halyqtyng aldynda esepti. Múny sayasy reformadaghy iri jetistik dep baghalaghan jón. Áriyne, múnyng barlyghy kezen-kezeng boyynsha biregey jýiening izimen atqarylyp jatqan syndarly sayasat.

Osy rette, «Núr Otan» partiyasy memlekettik sayasattyng oryndy jýrgizilui ýshin qoghamdyq baqylaudy kýsheytude. Óitkeni, biz, eng aldymen halyqtyng mýddesin kózdeymiz. Songhy parlament saylauynda dauys berushilerding 80 payyzdan astamynyng qoldauyna ie bolghan «Núr Otan» biylik partiyasy emes, biyleushi partiya, halyqtyng partiyasy. Yaghny biz halyqtyng atynan parlamentte fraksiyany qúryp, biylik oryndarynda qatysty baqylaudy kýsheytemiz. Biylik partiyasy men biyleushi partiyanyng aiyrmashylyghy osynda. Týiindep aitqanda, biz biylikting mәselesin sheshpeymiz, halyqtyng joghyn joqtaymyz. Osy túrghydan alghanda, partiyada birqatar auqymdy ózgerister jýzege asyryldy deuge tolyq negiz bar. «Núr Otan» óz qyzmetin jariyalylyq pen tiyimdilik, esep pen baqylau, talap pen jauapkershilik syndy qaghidalargha arqa sýiep, qayta qúruda.

Biz júmysymyzdy, eng aldymen, aimaqtardan bastadyq. Ózim elding týkpir-týkpirine, alystaghy auyl-aymaqqa baryp, júrttyng mún-múqtajymen tanysyp qayttym. Kópshilikpen kezdestim.

Shynyn aitu kerek, key jerlerde «Bizding partiyanyng qúndylyqtary qanday? Partiya halyqqa ne ýshin kerek?» – degen saualgha keybir partiya mýsheleri jauap bere almay jatty. Demek, qalyng búqara arasyndaghy júmysty pәrmendi etu kókeykesti mindetimiz. Qazir aimaqtardaghy júmysty kýsheytip, materialdy-tehnikalyq bazasyn jetildirudemiz. Ortalyq apparat shyghyndaryn qysqartu esebinen filial qyzmetkerlerining jalaqysyn 15%-gha kóbeyttik.

Kadr sapasyna airyqsha nazar audaryp, naghyz kәsiby mamandy  irikteuge kýsh salyp jatyrmyz. Onyng biliktiligin jetildiremiz. Yaghny partiya bilimdi de beyimdi, myqty da myghym mamangha «әleumettik saty» bolugha tiyis. Partiya janynda sayasy menedjment mektebi bar. Býgingi tanda partiyanyng 200 mynnan astam mýshesin qamtityn bastauysh partiya úiymdarynyng 400-den asa ókili biliktilik dәrisin aldy.

Atqarylghan auqymdy әri manyzdy júmysymyzdyng biregeyi retinde Elbasy, partiyamyzdyng liyderi N.Á.Nazarbaevtyng tapsyrmasymen partiyanyng jana sayasy Doktrinasynyng dayyndalghanyn aitqan abzal.

 Jas qazaq: IYә, sizderding partiya doktrinasyn dayyndaghandarynyz jóninde aqparat qúraldarynan estip jatyrmyz. Elimizdegi týrli sayasy úiymdardyng baghdarlama, túghyrnama, tújyrymdama siyaqty qújattardy jariyalaghanyn bilemiz. Kóptigi sonsha, júrt olardyng keybirin, tipti úmytyp ta ketti. Doktrina ómirshen, jasampaz, qalyng búqaragha jaqyn әri týsinikti boluy ýshin barlyq qajetti sharttar men talaptar eskerildi me?

B.Baybek: Ana sýtimen, ata sózimen bizge jetken ata-babamyzdyng el birligi, halyqtyng yntymaghy, berekeli otbasy, tól mәdeniyet jәne tamyry tereng ruhaniyat sekildi mәseleler talay aitylyp jýrgenimen, naqty bizding qúndylyqtarymyz retinde esh jerde tolyq, anyq týrde kórinis tappady. Doktrina – eng aldymen, tәuelsizdik jyldary qalyptasqan jәne uaqyt synynan ótken osynday basty qúndylyqtardyng jiyntyghy. Biz tek sol dilimiz, tilimiz, mәdeniyetimiz, tektiligimizdi janghyrtyp, olardy qyzmetimizding ózegi retinde aiqyndap, qújat retinde bir arnagha toghystyrdyq.

Jalpy, partiyanyng basty ýsh qújaty bolady: túghyrnama, baghdarlama jәne doktrina. Túghyrnama – partiyanyng bir saylau merzimine arnalghan qysqa basymdyqtary aiqyndalghan negizgi qújat. Baghdarlamada partiyanyng jana basymdyqtary jazylyp, partiyanyng on jyl merzimdik qyzmetine baghyttalady. Al doktrinada partiyanyng maqsat-múraty men qúndylyqtary aldaghy birneshe onjyldyqtargha arnalyp jazylady.

Yaghny biz jasandy dýniyelerdi qiystyryp, jana nәrse oilap tapqan joqpyz. Halqymyzdyng bolmysy, ziyaly qauymnyng oi-tolghauy men shygharmalary, Elbasynyng ústanghan sayasatyndaghy qúndylyqtardy әrbir partiya mýshesi basshylyqqa alatyn basty qújaty retinde jasaqtadyq. Ol sonysymen-aq úghynyqty. Óitkeni, doktrina – halyq ýni. Demek, әrbir otbasynyng berekeli dastarqany ýstinde biz keltirip otyrghan qúndylyqtar talqylansa, maqsatymyzdyng oryndalghany dep bilemin.

Mine, osylaysha, partiya mýsheleri, ministrler, deputattar halyqpen pikirlesip, kóp bolyp talqylaudy qolgha aldy. Partiya mýshelerining 900 mynnan asatynyn, 9 mynnan astam bastauysh partiya úiymdarynyn» qyzmet atqaratynyn jәne 200-den asa filial júmys isteytinin eskersek, búqaralyq aqparat qúraldaryn bylay qoyghanda, bizding bir-birimizge auyzeki aityp, jeke jýzdesu arqyly da qalyng búqaragha oi-pikirimizdi jetkizuge mýmkindigimiz bar.

Ayta ketu kerek, jaqynda Doktrinany qazaq ziyaly qauymynyng arasynda otyryp, taghy bir talqyladyq. Fariza Ongharsynova, Ákim Tarazi, Myrzatay Joldasbek, Gharifolla Esim qújatqa qatysty tilek-lebizderimen qatar, ony jetildiru boyynsha úsynystaryn jetkizdi. Nәtiyjesinde, Sauytbek Ábdirahmanov bastaghan, Namazaly Omashe­v, Aldan Smayyl, Ákim Ysqaq jәne t.b. Doktrinany memlekettik tildegi mәtinin halyq kókeyinen shyghatynday, úghynyqty, jatyq boluy ýshin arnayy júmys toby qúrylyp, júmys jasaytyn boldy.

Doktrina partiya qataryndaghylardyn, deputattardyn, Ýkimet mýsheleri men әkimderding kýndelikti júmysynda basshylyqqa alatyn baghdarlamasyna ainalugha tiyis.

Jas qazaq: Óziniz aitqanday, partiyanyng múrattary men qúndylyqtary keltirilgen «Núr Otan. Núrly bolashaq jolynda!» atty doktrinasyndaghy qúndylyqtar turaly naqtyraq aitsanyz?

B.Baybek: Doktrinada atalghan qúndylyqtardy ýsh-aq auyz sózben aitugha bolady. Birinshiden, bizding kózdegenimiz, Qazaqstannyng órkendeui. Elimiz damyghan elder qatarynan tabylyp, memleketimizding әrbir túrghynyn sapaly ómir sýruine jaghday jasau. Ekinshiden, memleketimizding tәuelsizdigi. «Tәuelsizdik – ata-babamyzdyng san ghasyrlyq azattyq kýresining zandy óteui. Tәuelsizdik tuyn qanshalyqty qajyr-qayrat kerek bolsa, ony qúlatpay saqtap qalugha sonshalyqty qajyr-qayrat kerek». Sondyqtan tәuelsizdigimizdi saqtap qalu keyingi úrpaq aldyndaghy basty mindet. Ýshinshiden, últtyq mýdde, Elbasy ústanymy – beybit memlekettik sayasattyng tiyimdi jýzege asyryluyn qamtamasyz etu. «Núr Otan» partiyasynyng negizin qalaushy, partiya liyderi N.Á.Nazarbaevty doktrinada sayasy iydealymyz dep naqty kórsettik. Óitkeni, memleket basshysynyng Semey poligonyn jabu, yadrolyq qarudy joi, kórshi eldermen tatu, alpauyt alys eldermen syilastyq sayasatynyn, halqymyzdyng birligi men yntymaqtastyghyn nyghaytuy arqasynda, býgingi tanda elimiz tynysh, júrtymyz aman.

Sol sebepten, Elbasynyng «Bizding asyl múratymyz – Tәuelsizdik, birlik, kelisim jәne órkendeu» degen saliqaly sózi Doktrinada kórinis tapqan.

Jas qazaq: Aldaghy aida partiyanyng kezekti qúryltayy ótedi. Osynau alqaly jiyn partiyagha, onyng basshylyghyna, sonday-aq úiymnyng әrbir mýshesine qanday mindetter jýktegeli otyr?

B.Baybek: Sizding qúryltay dep otyrghandyghynyz óte oryndy. Ónirlerdegi partiya mýsheleri jinalyp, túnghysh ret eki kýnge jalghasatyn, partiyanyn, algha qoyghan maqsat-mindetterin, bolashaq baghytyn baghamdaytyn qúryltay ótkiziledi.

Basqosuda strategiyalyq manyzy bar partiyanyng missiyasy men Elbasynyng memlekettik sayasatynyng jetistikterin qamtamasyz etetin qúndylyqtar qarastyrylghan Doktrinasynyng jobasy, ishki partiyalyq iydeologiya, jastar, ónirlerdegi júmys, jana tehnologiyalar siyaqty mәselelerdi qamtidy.

Jalpy, partiyanyng «2017 maqsattary. Últtyq is-qimyl jospary» atty saylaualdy túghyrnamasynda atalghan mindetterdi jýzege asyrudyng tiyimdiligin arttyru joldaryn qarastyramyz. Saylaualdy túghyrnama ayasyndaghy naqty mindetteme men berilgen uәdening oryndaluyn Ýkimet pen jergilikti atqarushy organdar jýzege asyryp, Parlament jәne mәslihat deputattary arqyly bekitilgen indikator men is-sharalar boyynsha partiya baqylaudy jýieli týrde kýsheytetin bolady.

Jas qazaq: Partiya biylik pen halyq arasyndagha kópir nemese dәneker bolyp tabylady. Ashyghyn aitu kerek, keybir әkimderdin, qaysybir basshylardyng ózderin sol aumaqtyng jalghyz qojayyny retinde ústaytyny, zandy belden basatyny jasyryn emes. Múny dәleldeytin derekter de jetkilikti. Osy túrghydan alghanda, partiyanyng baqylau komissiyasynyng ókilettiligi jetkilikti dengeyde dep esepteysiz be?

B.Baybek: Óte oryndy súraq. Biz elmen etene jaqyn aralasyp, qoghamdyq qabyldau bólmeleri, «partiya bastauysh úiymdary» arqyly júrtshylyqtyng tynys-tirshiliginen әrdayym habardarmyz. Ári halyqtyng búl túrghyda senimi artyp keledi dep tolyq aitugha bolady. Aytalyq, elimiz boyynsha júmys isteytin 300-den asa qoghamdyq qabyldaugha kelgen aryz-shaghymdardyng sany eki esege juyq úlghayghan.

Mәjilis pen barlyq mәslihattardaghy bizding fraksiya deputattarynyn, partiyalyq baqylau beketi, sybaylas jemqorlyq jónindegi kenes qyzmetining manyzdylyghy ósedi. Búl degeniniz – memlekettik qyzmetkerding halyqpen etene jaqyn sóilesip, jyly qabyldap, «әkesinen qalghan oryn» retinde qaramay, búqaragha qyzmet etu dep qabyldauy ýshin jasalyp jatqan dýniyeler.

Partiya – ýlken әri kýrdeli mehanizm. Onyng fraksiyalarda deputattary, ókiletti organdarda, sayasy kenes, buro mýsheleri bar. Árbir mýshesining óz oi-pikiri, kózqarasy bar. Olardyng bәri bir-birin baqylap, jariyalylyq, esep beru qaghidasy negizinde júmys isteu kerek. Sol sebepti, biz tazalyqty, ashyqtyq pen esep berudi, jauapkershilik pen talap qoidy aldymen ózimizden bastaymyz. Naqty mәlimet keltirsek, biyldyng ózinde sybaylas jemqorlyq sanatyndaghy is-әreketi ýshin partiya qatarynan shygharylghandar sany 4 esege ósip, 200-den astam mýsheni qúrady. Olardyng qatarynda Aqmola, Jambyl, Qostanay, Manghystau, Ontýstik Qazaqstan oblystaryndaghy búrynghy oblys, qala әkimderi men әkim orynbasarlary da bar. Dәl osylay mýshelik tólemaqyny tólemegeni ýshin de partiya mýshelerining 1 payyzgha juyghy, yaghny 12 mynday adam jyl sayyn partiyadan shygharylady.

Búghan qosa, qazirgi zaman talabyna say, qalaghan jangha qoljetimdi «Elektrondy partiya» jýiesin engizu isin ayaqtap kelemiz. Ol әrbir aimaqtardaghy aryz-shaghymnyng barynsha ontayly qaralyp, tiyimdi sheshilui ýshin jasalyp otyr. Árbir ónirden kelip týsken kez kelgen aryz, meyli ol partiyanyng belsendi mýshesining ýstinen týsken nemese belgili bir qiyn әleumettik jaghdaygha qatysty bolsyn, osy ortalyqtan kórinip, ónirlerdegi ahual, qauip-qaterdi anyqtaugha mýmkindik beredi. Jýie, sonday-aq jergilikti jerde sheshimin tappaghan mәseleni respublika kóleminde týbegeyli qarastyrugha septigin tiygizedi.

Jas qazaq: Jemqorlyq qoghamnyng ózegine týsken jegiqúrtqa ainaldy. Ásirese, qazyna qarjysyn talan-tarajgha salu, paraqorlyq tyiylmay túr. Ras, partiya janyndaghy Sybaylas jemqorlyqqa qarsy kýres qoghamdyq kenesi talay bylyqtyng betin ashty. Jemqorlyqty jong ýshin aldaghy uaqytta qanday is-әreketke jýginbekshisizder. Ózge elderdegi partiyalardyng búl istegi tәjiriybesi eskerile me?

B.Baybek: Áriyne, eskerildi. Sybaylas jemqorlyqpen kýresu tek memlekettin, partiyanyng ghana enshisinde emes, ol barsha halyqtyng mindeti. Jemqorlyq әdette eki adamnyng qarym-qatynasyna kep tireledi. Yaghny bireui para alady, ekinshisi aqsha beredi. Qarapayym mysal. Jýrgizushi kuәligin alghysy keletinder nemese sessiya tapsyratyn student emtihangha dayyndalghannan góri aqshany jinaudy jón kóredi. Ne bolmasa, polisiya qyzmetkeri jol erejesi búzylghan song baryp, jýrgizushini toqtatyp jatady. Yaghny aldyn almaydy. Múnday mysaldardy kóptep keltiruge bolady. Sondyqtan, negizgi  mәsele - halyqtyng arasynda jemqorlyqqa qarsy  mentaliytetti qalyptastyru qajet. Ekinshiden, ýgit pen nasihatty kýsheytip, týsindiru qajet. Jastar sapaly bilim alyp, bilikti maman boluy ýshin  jaqsy oquy tiyis. Aqshagha satyp alghan bilimmen úzaqqa bara almaysyn. Bәlkim, aghan, kóken  kómekteser. Biraq biliksiz maman bir jerde úzaq túraqtamaydy. Sebebi zaman ózgerip, talap kýsheyip keledi.

«Núr Otan» janyndaghy jemqorlyqpen kýres jónindegi respublikalyq qoghamdyq kenes júmysynyng nәtiyjesinde sybaylas jemqorlyq derekteri ashyq, jariyaly týrde qaralyp,  halyqtyng jan-jaqty talqysyna týsti. Qazirgi tanda, partiyanyng Parlamenttegi fraksiyasy deputattary osy keleli de kýrdeli mәseleni jýieli týrde jana dengeyde sheshui ýshin «Sybaylas jemqorlyqqa qarsy is-qimyl turaly» Zang jobasyn әzirledi.

Sonymen birge partiya qatarynyng taza boluy men partiya ishindegi tәrtipting saqtaluy – partiya organdary qyzmetining manyzdy baghyttarynyng biri retinde basa nazar audaryp jatyrmyz. Eger osyghan sәikes kelmese, qanday da qyzmette bolsyn, partiyadan shygharylatyn bolady.

Jas qazaq: Búl súraq redaksiyagha kelip týsken hattardyng negizinde dayyndaldy. Ángime jastardy jaqynnan tolghandyratyn mәseleler jóninde. «Núr Otan» túrmysy tómen, әleumettik jaghynan nashar qorghalghan, júmyssyz nemese bolmashy jalaqygha jegilgen jastardyng nemese baspana tauqymetin tartqan jas otbasylardyng ýmit artatyn úiymyna, bolashaqqa senimmen qarauyna yqpal etetin sýiikti partiyasyna ainaluy ýshin ne isteu kerek? «Jas Otan» júmyssyz jastardyng arasyna bara ma?

B.Baybek: Áriyne, barady. «Jas Otannyn» 200 mynnan astam mýshesi bar. Osydan birer apta búryn Zerendide jastardyng basyn qostyq. Ýsh jýzden astam adam jinaldy. Jalpy, ýlkenderding jastargha aqyl aityp, jón silteui iygi dәstýr, bylaysha aitqanda, zandylyq. Al jastardyng qúrby-qúrdastaryna mәn-jaydy úqtyruy mýldem sony qúbylys. Qazir  biz «jasotandyqtargha» mýmkindik jasap otyrmyz. Ózderi  jas bolghan son, jastardyng tilimen sóilep, jastyng tirligin kýitteui kerek.  Búl – jobalyq prinsiyp. Ári sәtti qadam. Negizgi  iydeya­sy – jol kórsetip múryndyq bolu. Bireuding bilimi bar, endi bireu búdan qúralaqan. Onyng ýstine, naryqtyq  ekonomikanyng talaby, óziniz bilesiz, qatal. Sol sebepti biz jasotandyqtardy ashyq týrde  irikteu jasap, eng ýzdikterdi partiya arqyly últtyq holdingter men memlekettik qyzmetterde tәjiriybe jinaugha  jiberemiz. Ol ózining júmysy turaly kópshilikti habardar etip otyrady. Jasyratyny joq, auyl jastary memleket tarapynan olargha qanday kómek bar ekenin bile bermeydi. Bazardaghy jigitter men qyzdardyng bos uaqytyn mәndi ótkizuge jetkilikti jaghday jasalmaghan. Olardyng futbol, voleybol siyaqty sport týrlerimen ainalysuyna jaghday tughyzsaq deymiz. Pavlodarda  qyzmet kórsetu ortalyghy ashyldy. Tek qana jastar mәselesin qaraydy. Mәselen, nesiyege qalay qol jetkizuge bolatynyn týsindiredi. Biz әkimderge jastargha qyzmet kórsetetin ortalyqtar ashudy tapsyrdyq. Onymyz negizsiz emes. Aytalyq, qabyldau bólmelerining qyzmetine taldau jasaghanda, aryzdanyp kelgen azamattardyng 40 payyzyna tek zangerding kómegi kerek ekenine kóz jetkizdik.

Partiya ýshin jastardyng jaghdayy basty nazarda kóterilip otyrghan keleli mәselelerding biri. Búl baghyttaghy jýmysymyzdy da basqa arnagha búrdyq. «Jas Otan» jastar qanatynyng júmysy naqty jobalardy jýzege asyrugha baghyttaluda.

Biylghy 2 shildede bastalghan «Sәtti qadam» jobasy alghashqy jemisin berip ýlgerdi. Joba ayasynda bilikti jastar respublika kólemindegi iri holdingter, memlekettik organdarda is-tәjiriybeden ótu mýmkindigin aldy. Mysaly, jobagha qatysqan Júldyz Qúdabaeva ózin maman retinde jaqsy qyrynan kórsetip, nebәri bir apta is-tәjiriybeden keyin Bilim jәne ghylym ministrligining resmy týrde mamany atandy.

Jyl basynan beri jýzege asyrylyp jatqan taghy bir joba – «Jastar-auylgha!». Múnda auyl jastaryna qúqyqtyq kómek kórsetilip, tiyimdi memlekettik baghdarlamalardyng mýmkindikteri týsindirildi. Býgingi tanda memleketimizding 16 qalasynda sauda oryndarynda osy «Kenes ortalyqtary» júmys jasaydy. Naqty aitsaq, zang ayasyn, memlekettik baghdarlamalar shenberi týsindirilgennen keyin, Qyzylordadaghy «Kenes ortalyghynda» Maqsat Biyseyitov, Isatay Aqbergenov, Núrsúltan Ahmeto­v, Quanysh Dәliyevter nәtiyjesinde janadan salynyp jatqan qala әkimdigi ghimaratyn soghugha «Abu-Ser» kompaniyasyna júmysqa túrdy.

Jas qazaq: Elbasynyng tapsyrmasymen «Bolashaq» baghdarlamasy boyynsha bilim alghan óziniz sekildi jastar qazir asa joghary qyzmetke kóptep tartyluda. «Bolashaq» qauymdastyghy Kenesining tóraghasy retinde aitynyzshy, shetelde bilim alyp kelgen osy jastar bizdegi әkimshilik-basqaru jýiesine jana lep, sony ózgeris әkeldi me?

B.Baybek: Biz jahandanu zamanynda ómir sýrip jatyrmyz. Damyghan memleketter, myqty kórshilerimiz bar. Olarmen terezemizdi teng ústaghymyz kelse, Abay aitpaqshy «Árbireuding tilin, ónerin bilgen kisi sonymen birdey tendikke kiredi. Zararynan qashyq bolugha, paydasyna ortaq bolugha tilin, oquyn, ghylymyn bilmek kerek» dep, syrttyng bilim-ghylymyn, óner-mәdeniyetin bilgen dúrys.

Negizi, «Bolashaq» baghdarlamasy daryndy jastargha keleshekte ózderining jinaqtaghan tәjiriybelerin memleket iygiligine paydalanu ýshin shetelde sapaly bilim alugha kómektesu iydeyasyna negizdelgen. Eldin, Elbasynyng qoldauymen basqa memleketting ýzdik tәjiriybelerin zerdeley otyryp, elimizdi damytugha baghyttaytyn óz jolyn aiqyndady.

Meninshe, әrbir «Bolashaq» týlegi óz salasynda, óz júmysy barysynda sheteldik ozyq tehnologiyalardy barynsha tiyimdi paydalanyp jatyr. Árige barmay, óz tәjiriybemdi keltirsem. Preziydent Ákimshiliginde júmys jasap jýrgenimde, әkimder reytingisi, memlekettik organ qyzmetining tiyimdiligin baghalau jýiesi engizildi. Múnyng barlyghy óz elimizding mentaliytetin eskere otyryp, syrt elding ýzdik tәjiriybelerin eskeruding jemisi dep bilemin.

Býgingi tanda «Bolashaq» týlekterining jeke-jeke emes, qauym bolyp ta el damuyna qosyp jatqan ýlesteri bar. Myqty jobalardyng biri retinde songhy jyldary qazaq tili ayasyn keneytu ýshin 6 Gollivud filimderin halyqaralyq standartqa sәikes audarylghandyghyn atap ótuge bolady.

Jas qazaq: Osydan birneshe jyl búryn ózinizge «Til janashyry» nominasiyasynyng berilui sondyqtan bolar? «Bolashaq» qauymdastyghynyng tóraghasy retinde bastama kóterip, osy jobalardy jýzege asyrghandyghynyz ýshin be?

B.Baybek: IYә, dәl solay. Túnghysh ret Elbasy sayasatynyn, memleketimizdi syrt elding tanyp, bizding el bolyp, abyroyymyzdyng asqaqtauynyng arqasynda Gollivud bizdi tanydy. Dýniyejýzi boyynsha 7 mynnan asa til bar. Alayda Gollivudtyng eng tanymal filimderi audarylghan nebәri 7 tilding qataryna qazir qazaq tili qosyldy. Sol arqyly, ana tilimizdi shetelge tanytyp, qazaq tilin bilmeytinderding kókjiyegin keneytip jatyrmyz.

Sonymen qatar býginde «Núr Otan» partiyasy atynan «Batyrlar» atty qazaq halqynyng aty anyzgha ainalghan qaysar batyrlary turaly animasiyalyq mulit­serial shygharugha partiya tarapynan qoldau kórsetip jatyrmyz. Býginde tek tilimiz ghana emes, últtyq sport týrlerin damytyp, tól mәdeniyetimizdi janghyrtugha partiya tarapynan den qoyyldy.

Mysal retinde qazir elimizding auyl-aymaqtarynyng barlyghyna tegis tanymal bolghan «Qazaqstan Barysy» jobasyn keltire ketuge bolady. Sonymen qatar osy keshe ghana halyqaralyq dengeyde túnghysh ret úiymdastyrylghan Kókpardan I ashyq Aziya chempionatyn atar edim. Býrkitshiler arasynda da tartysty oiyn ótkizu josparlanghan.

Aytys dese ishken asyn jerge qoyatyn barsha qazaq halqy ýshin basty jaqsy janalyghymyz jaqynda, partiya sezi qarsanynda dýbirli aitystyng ótetindigi. Onda tek aitys qana emes, termeshiler, jazba aqyndar qatysyp ónerlerin ortagha salady.

Osy júmystardyng barlyghy Doktrinada atalghan otbasynyng berekeli boluy, el yntymaghy, dәstýrding sabaqtastyghy negizinde jasalyp otyr. Demek, «Núr Otan» halyqtyng partiyasy bolghandyqtan el mýddesin qoldap, últtyq qúndylyqtardy qorghaydy.

Jas qazaq: Ángimenizge rahmet!

Súhbattasqan, Srayyl Smayyl

«Jas qazaq» gazeti

0 pikir

Ýzdik materialdar

Syni-esse

«Talasbek syilyghy»: Talqandalghan talgham...

Abay Mauqaraúly 1457
Bilgenge marjan

«Shyghys Týrkistan memleketi beybit týrde joghaldy»

Álimjan Áshimúly 3225
Birtuar

Shoqannyng әzil-syqaqtary

Baghdat Aqylbekov 5279