Kókshetau ólkesi Kenestik ataudan aryla ma?!
Oblys әkimi Marat Ahmetjanovtyng nazaryna!
Bizding Qazaqstanda asa kórikti, tabighaty súlu, ózimizge bolsyn, tipti sheteldik qonaqtargha da kókirek kere, maqtanyshpen kórsetuge túrarlyq, keremettey әdemi ólkelerimiz barshylyq. Sonyng biri jәne biregeyi Altay-Tarbaghatay aumaghy, sonday-aq, Alatau baurayy sanalatyn Jetisu óniri jәne manghaz, tәkkәpar, kógildir aimaq Kokshetau atyraby.
Búl shúrayly, sәn-saltanaty kelisken, qútty, qasiyetti ólkeler, jaratushynyng qazaqtyng darhandyghy men әppaq peyiline bergen tendesi joq baq deuge bolady.
Áriyne, búl maqalada mening aitayyn degenim, mýlde basqa oy jәne pikir.
Qazirgi, kýnnen-kýnge kórkeyip kele jatqan, kelbetti Elordamyz oiyp aumaghyna ornalasqan Aqmola oblysy, yaghni, Kókshetau óniri. Biz keyingi kezde, iydeologiyalyq túrghydan mýlde eskirgen, sonau Kenestik dәuirding bodandyghyn elestetip túratyn (tipti, qúldyghyn dese de artyq aitpaghandyq) biraz ataulardy әli kýnge deyin ózgerte almay kelemiz. Úsaq-týiek demey, aitatyn bolsaq, tura Astanamyzdyng irgesinde túrghan seriktes qalalar (sputniyk) Stepnogorsk pen Shuchinsk, sonymen qatar Selinograd audany.
Mysaly: Kórshi Reseyde Kenestik zamannyng ataularyn bayaghyda-aq, sypyryp tastaghan. Búrynghy Leningrad - qazirgi Sankt-Peterbor, Kalinin - Tveri, Kuybyshev - Samara, Gorikiy - Nijniy Novgorod bolyp ózgerdi. Odan da basqa qalalar men audandar tolyp jatyr.
Al, bizding otyz jyldyq biylikpen qazirgi biyleushimiz kóp nәrsege batyly jetpey, uaqyt ozdyryp, sheginumen keledi. Óz uaqytynda, tughan elimiz bodandyqtyng qamytynda jýrgen kezinde, aqymaq Nikita Hrushevtyng kýshtep, qaradýrsin qoyghan Selinograd atauyn da әli kýnge deyin ózgerte almadyq.
Ol túrmaq, osy oblystyng qúramyndaghy audandarda kóptep kezdesetin: Zarechnyi, Dvurechnyi, Priyrechnyi, Daliniy, Razdolinyi, Eiskiy, Kurskiy, Krasnyy Zaporojes, Svobodnyi, Krasivinskiy, Krasivoe, Komsomoliskiy, 37 let oktyabrya, Mirnyi, Mayakovskiy, Krasnogorsk, Kalachevskiy degen ataulardyng qazirgi uaqytqa keregi qansha?
Men osy oblysta úzaq jyldar qyzmet jasaghandyqtan, Esil, Jaqsy, Jarqayyn, Atbasar, Astrahan, Zerendi jәne ózge de audandardyng iyeligindegi okrugterding qalay atalatyndyghyn jatqa bilemin. Tura bir Reseyding guberniyasynda jýrgendey bolasyn. Osynday iydeologiyalyq túrghyda mýlde eskirgen ataulardy Jana Qazaqstan zamanyna say etip, qaytadan ataudy uaqyt ketirmey úiymdastyrudy, yaghni, tezdetip onomastikalyq komissiyanyng júmys isteuine rúqsat berudi qamtamasyz etu kerek.
Jaqynda búrynghy Derjavinsk qalasyn Kenesary dep ózgerttinizder. Sol sekildi, Úly Abylay hannyng reziydensiyasy túrghan Shuchinsk qalasyn da Abylay han qalasy dep atasanyzdar da núr ýstine núr bolary edi ghoy.
Búl úiymdastyrushy adamgha kóp qiyndyq tudyrmaydy, op-onay nәrse. Áytpese, jogharyda atalghan óte eskirgen iydeologiyalyq ataular, qay kezde bolmasyn, kezindegi bodandyqtyn, tipti, qúldyq kezendi eske týsirip túrady.
Sondyqtan, qazirgi Aqmola oblysynyng әkimi, qúrmetti Marat Múratúly myrzanyn, osy ataulargha kónil audaryp, uaqyt ozdyrmay aldyryp tastauyn qalar edik!
Nege deseniz, kógildir Kókshetau ólkesi, qalyng qazaq elinin, mynau ainaladaghy shartarap elderine maqtanyshpen kórsetetin, asyl baylyghymyz desek, artyq ketpegendigimiz!
Beysenghazy Úlyqbek,
Qazaqstan Jurnalister Odaghynyng mýshesi
Abai.kz