Qazaqstanda kóp últtyng basyn bir arnagha toghystyrghan Qazaqstan halqy Assambleyasy júmys isteydi. Úiym elimizde toleranttylyq pen tatulyqty saqtauda, elimizde kóp últtardyng birligin nyghaytu jolynda qyzmet etedi. Abai.kz tilshisi elimizdegi biregey úiym Qazaqstan halqy Assambleyasynyn  mýshelerinen Assambleyanyng qyzmeti jayynda súrap bildi.

Assambleyanyng maqsaty – qazaqstandyq azamattyq qoghamdy qalyptastyru!

Suret spiykerding jeke múraghatynan alyndy.

Aziz Áliyev, «Barbang» Qazaqstan kýrdteri qauymdastyghy» RQB tóraghasy:

– Elimizdegi biregey qúrylym Qazaqstan halqy Assambleyasynyng negizgi maqsaty - memlekettik últtyq sayasattyng negizgi qaghidattaryn jýzege asyryp, teng qúqyly barlyq últtyq jәne diny toptardyng ókilderine qolayly jaghday jasau әri konfessiyalardyng bir-birimen qyzmetin odan әriarttyru. Osynyng arqasynda Qazaqstanda on  jyldar boyy etnikalyq nemese diny negizde birde-bir sayasy jappay qaqtyghys bolghan joq. Tәuelsiz Qazaqstannyng alghashqy zannamalyq aktileri dep artyq aitpaugha bolady, barlyq azamattardyng azamattyq jәne sayasy qoghamdastyghyna  negizdelgen qúqyqtyq bazany qúrdy, etnikalyq jәne diny kózqarasyna qaramastan barlyghynyng qúqyqtary men bostandyqtarynyng tendigin qamtamasyz etildi. Qazaqstan jýrgizip otyrghan etnosaralyq sayasat tәjiriybesi joghary bagha aldy әri dýniyejýzilik qoghamdastyq pen halqynyng kóp  últty qúramy úqsas elderding qyzyghushylyghyn tudyrdy. Qazaqstan halyqaralyq qoghamdastyqta Qazaqstanda túratyn barlyq últ ókilderining arasyndaghy toleranttylyqty, konfessiyaaralyq jәne mәdeniyetaralyq kelisimdi qamtamasyz etuge baghyttalghan dәiekti ishki sayasatty jýrgizetin jәne birtútas Qazaqstan halqyn – qazirgi zamanghy jәne últtyq memleketti belsendi qúrushy halyqty bildiretin memleket retinde tanyldy. Elimiz  bәsekege qabiletti zayyrly memleket retinde ózining erekshe modelimen aiqyndala týsti. Qazaqstan órkeniyetter dialogy dep atalatyn dialogty keneytuge jәne terendetuge mýddeli, әrqashan qoldap keledi jәne halyqaralyq eldermen sóilesuge dayyn ekenin bildirdi. Shyghys pen Batys arasyndaghy ózara týsinistikti jaqyndatugha baghyttalghan bastamalar qazirgi әlemdik tәrtipting mәseleleri. Respublika tәuelsizdigining alghashqy jyldarynda elimizde qoghamnyng ruhany ómirine, onyng әleumettik әl-auqatyna, últtyq mәdeniyetting janghyruyna baylanysty óte kýrdeli prosester boldy. Qazaqstan TMD-gha mýshe elder arasynda biregey úiym Qazaqstan halqy Assambleyasy  bar birinshi memleket. Búl institut qalyptasuyna ýlken ýles qosty jәne qyzmeti baghyttalghan kópetnosty qoghamnyng qazaqstandyq ýlgisin bekitu últaralyq jәne konfessiyaaralyq kelisimdi nyghaytu jolyn kórsetti.

Qazaqstan halqy Assambleyasy qúrylghan sәtten bastap halyqtar arasyndaghy beybitshilik pen kelisimdi nyghaytuda ýlken ról atqardy. Biraq songhy jyldary onyng qoghamdaghy róli erekshe bayqala bastady. Qazaqstan halqy Assambleyasynyng maqsaty men mindetteri aiqyn qúrylym. Býginde Assambleyanyng belsendi mýsheleri sayasy arenada, ekonomikada, әleumettik qatynasta, jastar sayasatynda bellsendi júmys istep keledi. Barlyghyn Qazaqstan degen ortaq ýiding damuy men bolashaghy alandatady. Sondyqtan assamuleyanyng júmysy elimiz ýshin, onyng bolashaghy ýshin asa qajet dep  oilaymyn. Memleket  basshysy Qasym Jomart Toqaev tv Assambleya júmysyna erekshe bagha berip, onyng jolyn aiqyndap baghyt baghdar berdi. Búl әriyne bizdi odan sayyn jigerlendire  týsti. Assambleya qúramyndaghy  etnomәddeny birlestikterding birlesip óz missiyasyn jýzege  asyrugha, algha qaray jyljugha mýmkindik ashyldy.

Qazaqstandyq patriotizmge negizdelgen biregeylik!

Suret spiykerding jeke múraghatynan alyndy.

Narine Mikaelyan, «Nairi» Qazaqstan Respublikasynyng armyan mәdeny ortalyqtarynyng qauymdastyghy» ZTB basshysy:

– «Nairi» Qazaqstan Respublikasynyng armyan mәdeny ortalyqtarynyng qauymdastyghy» ZTB 2004 jyly 30 qazanda Almaty qalasynda qúrylghan bolatyn. Qazirgi uaqytta elimizding 14 qalasynda armyan mәdeny ortalyqtary bar. Bizding respublikadaghy armyandardyng alghashqy qoghamdyq birlestigi 1991 jyly Almatyda payda bolypty. Sodan beri qauymdastyq elimizdegi Qazaqstan halqy Assambleyasynyng qúramynda belsendi júmys istep keledi.  Assambleyanyng maqsaty – qazaqstandyq azamattyq qoghamdy qalyptastyru ýderisinde Qazaqstan Respublikasyndaghy últaralyq kelisimdi qamtamasyz etu,  qazaqstandyq patriotizmge negizdelgen biregeylik pen bәsekege qabiletti últ, azamattyq jәne qazaq halqynyng toptastyrushy róli bar Qazaqstan halqynyng ruhaniy-mәdeny qoghamdastyghy. Assambleya qyzmetining negizgi baghyttary: memlekettik últtyq sayasatty әzirleuge jәne jýzege asyrugha jәrdemdesu; qazaqstandyq patriotizmdi qalyptastyrugha yqpal etu; memlekettik tildi jәne Qazaqstan halqynyng basqa da tilderin damytu; jaqsartu etnosaralyq saladaghy aimaqtyq sayasat; demografiya jәne kóshi-qon salasyndaghy josparlar men is-sharalardy әzirleuge jәne iske asyrugha qatysu. Assambleyanyng qúrylymy Assambleya sessiyasynan, Assambleya Kenesinen, Apparattan (Hatshylyq) túrady. Assambleyalar, oblystyq assambleyalar (respublikalyq manyzy bar qalalar, astanalar). Assambleya sessiyasy - Assambleya mýshelerining jinalysy Assambleyanyng joghary basqaru organy bolyp tabylady. Sessiyany Qazaqstan Respublikasynyng Preziydenti qajettiligine qaray, biraq jylyna keminde bir ret shaqyrady. Oblystardyng (respublikalyq manyzy bar qalanyn, astananyn) assambleyasy men assambleyasynyng qúramy Qazaqstan Respublikasynyng azamattary – etnomәdeny jәne ózge de qoghamdyq birlestikterding ókilderi, memlekettik organdardyng ókilderi jәne olardyng ókilettikterin eskere otyryp, ózge de adamdar qatarynan qúrylady. Assambleya mýsheleri óz qyzmetin osy Zanda aiqyndalghan ókilettikter sheginde jýzege asyrady. Qúramynda  130-dan astam últ ókilderi, 40-tan astam konfessiya ókilderining 3 myng diny birlestikteri tatu-tәtti ómir sýrip jatqan Qazaqstan iydealdy memleket. Qazaqstan halqy Assambleyasynyng sessiyasynda qazaq qoghamynyng túraqtylyghynyng sharty – Qazaqstanda túratyn barlyq etnostardyng ana tilin, mәdeny múrasy men salt-dәstýrin erkin damytugha jaghday jasau ekendigi aityldy. Últtyq birlikting manyzdy qúramdas bóligi – konfessiyaaralyq kelisim men qoghamnyng damuy. El birligining beriktigin nyghaytuda  Qazaqstan halqy Assambleyasy jәne barlyq etnomәdeny birlestikterding róli zor. Eng aldymen Assambleya janynan Aqsaqaldar alqasy, Analar kenesi, Jastar úiymy qúrylyp respublikamyzdyn  b manyzdy qalalarynda óz júmysyn belsendi atqaryp jatyr. Elimizdegi etnosaralyq qatynastar mәseleleri de Assambleya úiymdarymen birge talqylanady.

Etnosaralyq jәne konfessiyaaralyq qatynastardyng qazaqstandyq ýlgisin keninen taratu qajet. Assambleya hatshylyghyna Qazaqstannyng etnosaralyq kelisim tәjiriybesin qorytyndylau tapsyryldy jәne osy negizde ony negizgi europalyq tilderde basyp shygharu josparlanuda. Qazaqstan: birlik pen kelisimning ajyramas matrisasy» dep atalatyn arnayy basylymdar jariyalandy. Assambleyanyng qúryluy Qazaqstannyng jәne onyng kóshbasshysynyng tәuelsizdik alghannan bergi ishki jәne syrtqy sayasatynyng zandy jalghasy boldy. Qazaqstan bastapqyda beybitshilik, toleranttylyq jәne syndarly dialog múrattaryna berilgen zamanaui, zayyrly memleket qúru baghytyn belgiledi. Qazaqstan halqy Assambleyasyn qúru instituttyq jobagha ainaldy. Respublikadaghy últaralyq qatynastar salasy, halyq diplomatiyasynyng bir týri. Assambleya qazirgi әlemdik tәjiriybede de balamasy bolmaghan azamattyq qoghamnyng týbegeyli jana instituty retinde qúryldy. Endi Assambleyanyng arqasynda últaralyq qatynastardy sayasilandyrudy boldyrmaugha, sol kezdegi shiyelenis әleuetin syndarlylyqqa baghyttaugha mýmkindik tudy dep senimmen aita alamyz.

Qazaqstan býginde 130 etnos ókilderining ortaq shanyraghy. qazaqtar, ukraindar, úighyrlar, orystar, polyaktar, tatarlar – barlyghynyng qúqyqtary men mindetteri birdey. Euraziya kontiynentining odan әri damu joldary Álemdik auqymdy forumnyng jas әri әdemi elordada ótkeni quantady.

Qazaqstannyng tәuelsizdigi men bolashaqqa degen úmtylysynyng simvoly bolyp tabylatyn Astana. Sammitting arqasynda әlem «Astana ruhyn» sezinip, Qazaqstannyng kóp últty jәne birtútas halqyn moyyndady. Barlyghyna  biz әlemge beybit jәne órkeniyetti damu men progress múrattaryna berilgen el retinde tanyldyq.

Assambleya - qoghamdyq kelisim men últtyq birlikting ýlgisi!

Suret spiykerding jeke múraghatynan alyndy.

Ábilfas Hamedov, Qazaqstandaghy әzerbayjandar qauymdastyghynyng tóraghasy:

– Býginde Qazaqstannyng qoghamdyq kelisim men últtyq birlikting ýlgisi kóptegen әlemdik derjavalargha ýlgi bolyp otyr. Keybir elderde halyqtar dostyghy men olardyng bir aumaqta beybit ómir sýrui mәseleleri qazir erekshe ótkir bolyp otyr. Qazaqstan halqy Assambleyasy azamattyq qogham modelining el ishinde ghana emes, odan tysqary jerlerde de bedelin arttyru maqsatynda qúryldy. Býgingi tanda QHA mýshelerine ýlken jauapkershilik jýkteledi, óitkeni «Qazaqstan halqy Assambleyasy turaly» Zangha sәikes el azamattaryna qatysty kez kelgen kemsitushilikke jol bermeu, beybitshilik pen kelisimdi nyghaytu, sonday-aq olardyng qúzireti sheginde. qoghamdyq-sayasy túraqtylyqty qamtamasyz etu.

Assambleyanyng maqsaty – qazaq últynyng toptastyrushy róli bar Qazaqstan etnostarynyng azamattyq jәne ruhaniy-mәdeny qoghamdastyghy, qazaqstandyq patriotizm negizinde Qazaqstan Respublikasyndaghy qoghamdyq kelisim men últtyq birlikti qamtamasyz etu.

Assambleyanyng negizgi qaghidalarynyng biri – «tegine, әleumettik, lauazymdyq jәne mýliktik

jaghdayyna, jynysyna, nәsiline, últyna, tiline, dinge kózqarasyna, nanymyna, túrghylyqty jerine nemese kez kelgen basqa jaghdayattargha baylanysty kez kelgen kemsitushilikke jol bermeu».

Býgingi tanda QHA qyzmeti barlyq etnostardyng mýddelerin biriktiruge ghana emes, til ýirenudi, mediasiya institutyn, qayyrymdylyqty damytugha, sonday-aq elimizding etnomәdeny birlestikterin akkreditasiyalaugha baghyttalghan. Assambleya qyzmetining negizgi baghyttarynyng biri – qoghamdyq kelisim men jalpyúlttyq birlikti qamtamasyz etu jónindegi memlekettik sayasatty әzirleuge jәne jýzege asyrugha jәrdemdesu.

Assambleyanyng taghy bir qyzmeti, onsyz boluy mýmkin emes, búl salada qazaqstandyq jastarmen belsendi júmys jýrgizilude.

QHA mýsheleri memlekettik últtyq sayasat mәseleleri boyynsha zang jobalarynyng qoghamdyq-sayasy saraptamasyna qatysady, kelispeushilikter men daulardy sheshu, etnosaralyq qatynastar salasyndaghy shiyelenis jaghdaylarynyng aldyn alu boyynsha úsynymdar әzirleydi jәne praktikalyq sharalardy jýzege asyrady.

Assambleyanyng etnomәdeny birlestikterin bólek atap ótken jón. Búl assambleyanyng maqsaty men mindetterin bólisetin kommersiyalyq emes úiymdar. Assambleyanyng etnomәdeny birlestikterining maqsattary azamattardyng belsendiligi men bastamasyn damytu, olardyng salt-dәstýrlerdi, tilderdi jәne mәdeniyetti saqtau jәne damytu salasyndaghy mýddelerin qanaghattandyru. Azamattyq qoghamnyng búl instituty últyna qaramastan azamattardyng qúqyqtary men bostandyqtarynyng mýltiksiz saqtaluyn qamtamasyz etetin barlyq etnostardyng mýddelerin biriktiretin Qazaqstannyng sayasy jýiesining manyzdy elementi bolyp tabylady.

Assambleyanyng joghary organy sessiya bolyp tabylady. Onyng barlyq sheshimderi memlekettik organdardyng da, azamattyq qogham instituttarynyng da qarauyna mindetti. Assambleyanyng basty erekshelikterining biri – kepildi ókildik retinde elimizding jogharghy zang shygharushy organy – Parlamentte etnostardyng mýddelerin bildiru.

Barlyq oblystarda kóp últty halqy bar ónirlerde ornalasqan Dostyq ýileri bar. Almaty qalasynda respublikalyq Dostyq ýii, Astanada Elbasynyng atynan salynghan Beybitshilik jәne kelisim sarayy bar. Múnda jyl sayynghy Qazaqstan halqy Assambleyasynyng sessiyalary, әlemdik jәne dәstýrli dinderding sezderi, aituly sharalar ótedi.

Assambleyanyng maqsaty – Qazaqstan Respublikasynda qazaqstandyq patriotizmge negizdelgen qazaqstandyq azamattyq biregeylikti jәne bәsekege qabiletti últty, Qazaqstan halqynyng azamattyq jәne ruhaniy-mәdeny qoghamdastyghyn biriktirushi rólin qalyptastyru prosesinde últaralyq kelisimdi qamtamasyz etu.

Assambleya Qazaqstanda senim, yntymaqtastyq jәne ózara týsinistik atmosferasy bar últaralyq jәne konfessiyaaralyq kelisimning biregey modelin qúrugha ýles qosty, onda әrbir azamat últyna jәne dinine qaramastan, azamattyq qúqyqtar men bostandyqtardyng tolyqtyghyn paydalanady.

Búl organ etnosaralyq jәne konfessiyaaralyq kelisimdi nyghaytugha baghyttalghan!

Suret spiykerding jeke múraghatynan alyndy.

Dmitriy Redler, «Vozrojdeniye» Qazaqstandyq nemister qauymdastyghy qoghamdyq qorynyng jetekshisi:

– Mәdeny әrtýrlilik jahandanu әlemining qúramdas bóligine ainalyp otyrghan qazirgi qoghamda mәdeny dәstýrlerdi saqtau men qúrmetteuge yqpal etetin úiymdardyng róli arta týsude. Osy túrghyda Qazaqstan halqy Assambleyasy týrli etnos ókilderining basyn qosyp, mәdeny baylyqtyng jaqyndasuyna yqpal etetin negizgi institut retinde kózge týsedi.

Qazaqstan TMD-gha mýshe elder arasynda birinshi bolyp biregey institut – Qazaqstan halqy Assambleyasyn qúrdy. Búl organ etnosaralyq jәne konfessiyaaralyq kelisimdi nyghaytugha baghyttalghan Qazaqstandaghy kópúltty qogham modelin qalyptastyrugha jәne bekituge eleuli ýles qosty.

Qazaqstan halqy Assambleyasy qúrylghan kýnnen bastap elimizde túratyn últtar arasyndaghy tatulyq pen kelisimdi nyghaytuda eleuli ról atqardy. Songhy jyldary onyng qoghamdaghy әseri erekshe bayqaldy. Qazaqstan halqy Assambleyasy – týrli etnostardyng mәdeny múrasyn saqtaugha qatysty manyzdy mәselelerdi talqylaugha jәne jýzege asyrugha arnalghan kóp funksiyaly alan. Ol birtútas mәdeny landshafttyng qalyptasuyna yqpal etetin әrbir etnostyng ortaq qúndylyqtary men biregey erekshelikterin qúrmetteu iydeyasyna negizdelgen.

«Ádiletti Qazaqstan: birlik, túraqtylyq, damu» atty Qazaqstan halqy Assambleyasynyng HHHII sessiyasynda Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev Assambleya elimizding sayasy janghyruynda jәne últtyq birlikti nyghaytuda manyzdy ról atqarghanyn atap ótti.

Assambleyanyng qyzmeti Qazaqstan Respublikasynyng halyqaralyq bedelin nyghaytugha, eldi etnosaralyq qatynastar mәselelerin tiyimdi sheshushi retinde kórsetuge aitarlyqtay әser etedi. Assambleyanyng búl baghyttaghy ýlesi jahandyq dengeyde joghary baghalandy.

Osy qasiyetterding ishinde elimizding týkpir-týkpirinde enbeksýigishtikke, zandy, oryndaushylardy qúrmetteuge jәne azamattardyng týrli mәseleleri men mún-múqtajdaryn naqty, tiyimdi sheshuge erekshe mәn beriledi. El damuynyng jana kezeninde Qazaqstan halqy Assambleyasy azamattardyng Otany – Qazaqstan Respublikasyna degen sýiispenshiligin nyghaytu, Konstitusiyagha degen qúrmetti damytu, sonday-aq azamattardyng әleumettik jauapkershiligin tәrbiyeleu boyynsha manyzdy memlekettik funksiyalardy jýzege asyrady.

Býgingi tanda Qazaqstan halqy Assambleyasynyng mýshelerine ýlken jauapkershilik jýkteledi, óitkeni olardyng mindetterine «Qazaqstan halqy Assambleyasy turaly» Zangha sәikes el azamattaryn kemsituge jol bermeu, beybitshilik pen kelisimdi nyghaytu, sonday-aq sonday-aq qoghamdyq-sayasy túraqtylyqty qamtamasyz etu.

Assambleya memlekettik organdar men týrli etnostar arasyndaghy deldal rólin de atqarady. Assambleya ókilderi әrtýrli әleumettik-mәdeny birlestikterding mýddelerine qatysty zang jobalaryn talqylaugha jәne sheshimder qabyldaugha belsendi qatysady. 2022 jyldan bastap QHA joghary zang shygharushy organ – Qazaqstan Respublikasy Parlamentining Senatynda ókildik etedi. Memleket basshysynyng Jarlyghymen QHA úsynysymen 5 deputat taghayyndaldy.

Qazirgi uaqytta respublikada 1000-nan astam etnomәdeny birlestikter bar, onyng ishinde 14 respublikalyq. Jalpy sanynan 405 etnomәdeny birlestik Qazaqstan halqy Assambleyasynda akkreditasiyadan ótti, onyng ishinde 14 respublikalyq jәne 391 oblystyq.

Elimizding 17 oblysynda «Jastar assambleyasy» respublikalyq qoghamdyq birlestigining filialdary júmys istese, jaqynda qúrylghan 3 oblysta filialdardy resmy tirkeu mәselesi qarastyryluda. Atalmysh birlestikting aktivteri – 8 mynnan astam jas.

2022 jyly Qazaqstan halqy Assambleyasynyng jastary 200 myng adamnyng qatysuymen 2 mynnan astam is-shara ótkizdi.

Assambleya júmysynyng manyzdy baghyttarynyng biri – qoghamdyq kelisim men jalpyúlttyq birlik salasynda mediasiya institutyn damytugha jәrdemdesu. Assambleyanyng mediasiya jelisine 1 respublikalyq jәne 19 oblystyq kenester, sonday-aq Dostyq ýileri janyndaghy 19 aimaq kiredi.

Qazaqstan halqy Assambleyasy memleket damuynyng qazirgi jana kezeninde azamattyq biregeylik pen qazaqstandyq patriotizmdi qalyptastyru negizinde etnostardy toptastyru jәne biriktiru, elimizding egemendigin qorghau jónindegi negizgi mindetterdi jýzege asyruda.

Úiymnyng maqsaty qazaq últyn biriktiretin negizgi qasiyetterdi tәrbiyeleu, onyng ishinde eng bastysy – enbeksýigishtik, zandy jәne ony oryndaytyn adamdardy qúrmetteu, el aumaghynda azamattardyng barlyq mәseleleri men qajettilikterin naqty jәne tiyimdi sheshu.

Osylaysha, Qazaqstan halqy Assambleyasy algha qoyylghan mindetterdi tiyimdi sheshuding ózekti baghyttary men tәsilderine sýiene otyryp, Jana Qazaqstan damuynyng qazirgi kezeninde últaralyq qatynastardy, birlikti, beybitshilik pen kelisimdi nyghaytu jәne damytu salasyndaghy memlekettik sayasatty jýzege asyrady.

Elimizde últaralyq qarym-qatynasty qúrghan ýlgi salmaqty, tiyimdi, uaqyt synynan ótken jәne barshagha ýlgi-ónege... Assambleya alghashqy kýnnen bastap memleket pen barsha halyq aldyndaghy jauapkershilikti kórsetti jәne kórsetude.

Kóbinese Qazaqstan halqy Assambleyasy júmysynyng arqasynda qoghamda senim, yntymaqtastyq jәne ózara týsinistik atmosferasyn qúrugha mýmkindik bergen etnosaralyq jәne konfessiyaaralyq kelisimning biregey qazaqstandyq modeli qalyptasty.

Búl túrghyda QHA-nyng etnomәdeny birlestikterdi biriktiru, Qazaqstan halqynyng últtyq mәdeniyetterin, tilderi men dәstýrlerin janghyrtu, saqtau jәne damytu jónindegi júmysyn atap ótu qajet.

Biregey qazaqstandyq ýlgining arqasynda eldegi kýrdeli últaralyq jәne dinaralyq qaqtyghystardyng aldyn alghany býginde belgili bolyp otyr. Osy orayda Qazaqstan halqy Assambleyasynyng tәjiriybesi әlemning kóptegen elderine, әsirese, postkenestik kenistiktegi elderge ýlgi bolyp otyrghany әdiletti.

Osylaysha, Qazaqstan halqy Assambleyasynyng qyzmeti qazirding ózinde tanghalarlyq nәtiyjelerge qol jetkizdi. Búl rette Elbasy aiqyndaghan janartylghan qaghidattardy jýzege asyru onyng zamanauy jaghdayda últaralyq jәne qoghamdyq kelisimdi nyghaytudaghy tiyimdiligin arttyrugha yqpal etedi.

Býginde biz birtútas, bir otbasy bolyp qalyptastyq!

Suret spiykerding jeke múraghatynan alyndy.

Tahirbek Nishanbaev, Shymkent qalasyndaghy «Ózbek etnomәdeny qoghamy» birlestigining tóraghasy:

– Qazirgi uaqytta biz respublikamyzdaghy barlyq etnostardyng mәdeniyetin, tilin, salt-dәstýrin damytu ýshin barlyq qajetti jaghdaylardy jasadyq. Assambleya qyzmeti Qazaqstannyng etnosaralyq qatynastar mәselelerin tiyimdi sheshetin memleket retindegi halyqaralyq bedelining artuyna yqpal etedi.

Assambleya júmysynyng arqasynda elimizde etnosaralyq jәne konfessiyaaralyq kelisimning biregey modeli, etnostyq jәne diny kózqarasyna qaramastan әrbir azamattyng senim, yntymaq pen ózara týsinistikting erekshe atmosferasy qalyptasty. Konstitusiyamen kepildik berilgen azamattyq qúqyqtar men bostandyqtardyng tolyqtyghy.

QHA-nyng el ómirindegi róli men manyzy onyng qyzmet etken jyldarynda onyng sessiyalarynda talqylanghan mynaday ózekti qoghamdyq-sayasy jәne әleumettik manyzdy mәselelerding mazmúnymen aiqyn sipattalady.

Biz ekonomikasy serpindi kýshti memleket qúrdyq. Olar birge tarihtyng barlyq túzaqtaryn boldyrmay, pragmatikalyq jәne salmaqty syrtqy sayasattyng arqasynda joghary halyqaralyq bedelge ie boldy.

Bizding elimizde últaralyq qarym-qatynastardy qúru ýlgisi salmaqty, tiyimdi, uaqyt synynan ótken jәne barshagha ýlgi. Osy ýderisterdi saralay kele, men Qazaqstan halqynyng birligi men kelisimin nyghaytudyng dúrys jolyn tandaghanymyzgha әrqashan senimdimin.

Qazaqstannyng tәjiriybesin halyqaralyq sarapshylar joghary baghalady. Kezinde BÚÚ Bas hatshysy Kofy Annan Qazaqstandy «dýnie jýzining basqa memleketteri ýshin últaralyq kelisimnin, túraqty jәne túraqty damudyng ýlgisi» dep ataghan bolatyn.

Býginde elimizding týkpir-týkpirinde 150-den astam týrli últ pen úlys ókilderi túrady. Beybitshilik pen kelisimdi qamtamasyz etu maqsatynda Qazaqstan halqy Assambleyasy tarapynan auqymdy júmystar atqaryluda. Jiyn barysynda atalghan júmystargha sholu jasalyp, nәtiyjeler talqylandy. Sharanyng basty maqsaty – el birligin nasihattau, qoghamdyq kelisimdi nyghaytugha baghyttalghan josparlardy talqylau.

Qazaqstan halyqtary assambleyasy qúrylghan kýnnen bastap etnostardy birtútas halyqqa biriktiru jolynda ýlken júmys atqarghanyn jaqsy bilesiz. Býginde biz birtútas, bir otbasy bolyp qalyptastyq. Al endi Assambleyanyng mindeti – birligimizdi kezen-kezenimen odan әri nyghaytu. Al biz ortaq maqsattargha qol jetkize aldyq. Assambleya ókilderi jastardy tәrbiyeleu, ana men balany qoldau, kәsipkerlerge kómek kórsetu siyaqty birneshe baghytta júmys isteydi. Basty maqsat – qoghamdaghy birlikti saqtap, últaralyq dostyqty nyghaytu. Búl rette qarapayym halyqtyng da róli zor. Sondyqtan әrbir azamat ózine de, ózgege de qúrmetpen qarauy kerek.

Býgingi Qazaqstan – azamattardy etnikalyq, әleumettik, diny toptargha bólmeytin, óz memleketin tek algha, órkendeuge jeteleytin birtútas halyq.

Songhy jyldary elde túraqtylyq boldy, jaghdaydy shayqaytyn kýshter joq. Elimizdegi әrbir últ óz ana tilinde sóilep, sóiley alady, salt-dәstýrleri men ruhany baghdarlaryn saqtay alady.

Demokratiyalyq normalardy túraqtandyru men damytugha, jastardy otansýigishtikke tәrbiyeleuge, halyq birligin nyghaytugha baghyttalghan memlekettik sayasat últtyq birlik pen biregeylikke ong yqpalyn tiygizetini sózsiz.

Abai.kz