Dýisenbi, 4 Qarasha 2024
Dey saldym-au 2000 5 pikir 3 Qazan, 2024 saghat 14:38

Tasmaghambetovte preziydenttik ambisiya qaldy ma?

Suret ÚQShÚ saytynan alyndy.

Qazirgi preziydent Toqaevtyng jeti jyldyq merzimi orta túsyna jaqyndaghan sayyn, istiblishment pen sayasattanushylar «Imanghaly Tasmaghambetovte preziydenttik ambisiya qaldy ma?» degen súraqqa jauap izdeude. Búl turaly DALA INSIDE jazdy. 

Kezinde Núrsúltan Nazarbaev Tastyng osy ambisiyasyn ýnsiz túnshyqtyru ýshin týrli sharalargha barghanyn bilemiz. Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev qoghamgha aiqyn belgi berdi. «Euraziyalyq kenistiktegi túraqty damu jәne qauipsizdik» konferensiyasynda ol taghy da preziydent ókilettigi bir ghana 7 jyldyq merzimmen shekteletinin eske saldy. Yaghni, Qasym-Jomart Kemelúly qayta saylanbaydy jәne ókilettiligin úzartu ýshin qiytúrqylargha barmaydy. Búl postkenestik elderde óte siyrek kezdesetin qúbylys. Qazaqstan búl jaghynan shynymen de algha shyghyp otyr.

«Osyny paydalanyp óz kandidatyn dayyndap jatqan toptar bar ekeni jasyryn emes. Ýlken qyzgha qarasty top Sanjar Boqaevty, taghy bir «kishitýrki» konglameraty Múhtar Jәkishevti dayyndauda. Resey ózine ynghayly preziydent qoiy ýshin Imanghaly Tasmaghambetovpen búl mәsele boyynsha әli talay aqyldasatyny anyq», - deydi, DALA INSIDE derekkózi.

Imanghaly Tasmaghambetov 2017 jyly Reseyge elshi bolyp barghaly beri, sol elding oligarhtary men sheneuikterimen ózara til tabysyp, óz biznesin jaqsy jolgha qoyghan bolatyn. Qazir onyng negizgi tabys kózi Reseymen tyghyz baylanysty. Osy sebepti, orys әlemin jaqtaytyn sayasatker retinde Reseyding ynghayyna keletin tәtti mәlimdemeler jasap, Kremlige әdemi jaghyna bildi.

Al ODKB qúlaghyn ústaghaly beri Tasmaghambetov tura Putin men Lukashenko siyaqty «Újymdyq Batys qauip tóndirip túr. AQSh, Europamen kýresu kerekpiz» degen sarynda qayta-qayta sóz sóilep, onyng aqyry Toqaevtan sypayy eskertu aluymen ayaqtaldy. Qasym-Jomart Toqaev Minskte ótken ODKB sammiytinde «ÚQShÚ-gha mýshe memleketterding qauipsizdigine qater tónip kele jatqanyn, eger onday qauip bolsa da, ony ýnemi aita beruding qajeti joq dep oilaymyn. Týptep kelgende, qauip-qater әrdayym bolghan. Halyqaralyq qoghamdastyqtyng bolmysy osynday. Búl taqyrypty qayta-qayta kóteru, bizdi әldekimnen qorqatynday kórinis qalyptastyrady. Múnday mәlimdemeler mýlde qate týsinikke alyp kelui mýmkin, tipti qazirding ózinde solay bolyp kórinedi. Qatysushy memleketterding abyroy-bedelin jәne olardyng әskeriy-sayasy әleueti men quatyn eskere otyryp, Úiymnyng ritorikasy qatal, әitse de belgili bir dengeyde qisyndy bolugha tiyis», – dep, búl sózdi naqty Tasmaghambetovke arnap jetkizgen.

«Qazaqstandaghy eng iri elektorat – qazaqsha sóileytin, qazaqsha oilaytyn qazaqtar. Olardyng barlyghy 2010 jyldary Tasmaghambetovke 100 payyz dauys beruge dayyn boldy. Endi onyng Qazaqstan mýddesinen alystap, Reseyge tym berilip ketkenin kórgendikten, qazir eshkim qolday qoymaydy», - deydi, derekkóz.

Kremli ózining әkimshilik resursymen Tasty preziydent qylyp qoya ala ma? Kóp nәrse Kremliding Tas ýshin qanshalyqty jankeshtilikke baratynyna baylanysty. Sebebi ol Taspen shektelip qalmay, basqa da kanidattarmen sóz baylasatyny zandy. Jәne qay ýmitkerding shansy joghary, sony tandap ketui de ghajap emes.

Mәskeuding negizgi armany, Qazaqstangha reseyshil basshy әkelip, Resey-Belarus-Qazaqstan odaqtas memleketin qúru. Biraq reseyshil kandidatty qazaq halqy qoldamay qoysa, ol jospardy iske asyru mýmkin bolmaydy. Imanghaly Núrghaliyúly biyl qysta 68 jasqa tolady.

Anau aitqanday jas ta emes. 2025 jyldyng ayaghynda onyng ODKB bas hatshysy retindegi ókilettiligi ayaqtalady. Odan keyin Tas ne isteydi?

Abai.kz

5 pikir

Ýzdik materialdar

Syni-esse

«Talasbek syilyghy»: Talqandalghan talgham...

Abay Mauqaraúly 804
Bilgenge marjan

«Shyghys Týrkistan memleketi beybit týrde joghaldy»

Álimjan Áshimúly 1040
Birtuar

Shoqannyng әzil-syqaqtary

Baghdat Aqylbekov 984