Analar qauymy әlimsaqtan otbasynyng úiytqysy, úrpaq tәrbiyesining bastauy, izgilikti, meyirimdilikti jalghastyrushy. Múnday manyzdy mәrtebege ie bolghan qyz-kelinshekterding qazirgi qoghamdaghy róli, әleumettik jaghdayy, jas úrpaqqa berer tәlim-tәrbiyesi qanday kýide ekeni әrdayym ózekti. Osyghan oray Qazaqstan Halqy Assambleyasy Almaty qalasy boyynsha Analar kenesining tóraghasy Huseinova Zulifiya Shahmúratqyzy әielderdi qoldaugha qatysty qanday is-sharalar atqarylyp jatqandyghyn, qyz-kelinshekterding býgingi ahualy jayly óz pikirin bildirdi.  

«QHA janyndaghy Analar kenesining qúrylghanyna 10 jyldan asty. Konsulitativtik organ otbasylyq qúndylyqtardy nyghaytuda jәne jastar tәrbiyesinde manyzdy roli atqarady. Biz jas otbasylarmen kezdesuler ótkizip, bala tәrbiyesi boyynsha dәrister men treningter úiymdastyramyz, týrli әleumettik jobalardy jasaymyz. Sonymen qatar, qayyrymdylyq sharalaryn ótkizip, az qamtylghan jәne kópbalaly analardy qoldau boyynsha aksiyalar úiymdastyramyz. Balalar ýileri men beyimdeu ortalyqtaryn qoldap, qamqorlyq kórsetemiz. Búdan bólek, qoghamda últaralyq kelisim men toleranttyq iydealaryn nasihattaugha belsendi týrde atsalysamyz, óitkeni otbasy berik bolsa, qogham da túraqty bolady», - deydi Zulifiya Huseinova.  

Zulifiya Shahmúratqyzy elimizde әielderding әl-auqatyn arttyru jәne túrmys sapasyn jaqsartugha qatysty qoldaular turaly aitty.   

«Qazaqstanda azamattardyng týrli sanattaryna baghyttalghan keng auqymdy әleumettik qoldau sharalary qarastyrylghan. Sonyng ishinde әielder men balalargha memleket tarapynan jәrdemaqylar beriledi. Bizding qyz-kelinshekter 1,5 jasqa deyin  bala kýtimi boyynsha jәrdemaqy, bosanugha  baylanysty bir rettik tólemder jәne az qamtylghan otbasylar atauly әleumettik kómek alady. Dýniyege sәby әkelgen, bala asyrap alghan nemese nәrestege qorghanshylyq jasap jýrgen analar memlekettik jәne әleumettik 4 týrli tólem alady. Al, júmys istemeytin analargha bala 1,5 jasqa tolghangha deyin ay sayyn 5,76-8,9 AEK aralyghynda jәrdemaqy beriledi. «Kýmis alqa»,  «Altyn alqa» iyegerlerine jәrdemaqylar, jenildikter qarastyrylghan. Mýgedektigi bar qyz-kelinshekter әleumettik tólemder, medisinalyq qoldaular alady», - deydi ol.  

Almaty syndy alyp megapolistegi Analar kenesin basqaryp otyrghan tóragha, әielderding ómir sýru sapasyn jaqsartugha qatysty óz oilarymen bólisti.   

«Áyelderding ómir sýru sapasyn tómendetetin basty qiyndyq - túrmystyq zorlyq-zombylyq mәselesi shyghar. Qazaqstanda jyl sayyn otbasyndaghy zorlyq-zombylyqtan 300-ge juyq әiel zardap shegedi eken. Jylyna shamamen 80 әiel qaza tabady degen statistikalyq mәlimetter bar. Túrmystyq zorlyq zombylyqqa qatysty zang 2024 jyldyng 16 mausymynan bastap kýshine endi. Endi әielge, balagha qol kóterip, ýiding berekesin ketirgender qatang jazalanady, búl әkimshilik emes, qylmystyq jauapkershilik bolyp ózgertildi. Osy zannamanyng arqasynda úryp-soghu, janjaldasu syndy kelensiz jaghdaylar azayady dep senemiz. Degenmen mening oiymsha, әielder men balalardy qorghaudy odan ary kýsheyte beru kerek. Túrmystyq zorlyq-zombylyqtan zardap shekkenderge naqty qauipsizdikti qamtamasyz etken dúrys. Sonymen qatar, әielderge júmys pen otbasyn qatar alyp jýruge mýmkindik beru ýshin qoljetimdi balabaqsha jýiesin damytu manyzdy. Elimizde әielder kәsipkerligine bólinetin granttar men jenildetilgen nesiyeler jýiesin odan ary damytqan abzal. Enbekke jaramdy qyz-kelinshekterding eshqanday diskriminasiyasyz mansaptyq ósuine mýmkindikter berilse eken deymiz. Búghan qosa, psihologiyalyq qoldau kórsetu baghdarlamalaryn engizu – manyzdy qadamdardyng biri bolar edi», - deydi ol.   

Zulifiya Shahmúratqyzy otbasy instituty jayly óz  payymdaularymen bólisti.  

«Negizgi mәselelerding biri – ajyrasusanynyng kóbengi. Kóptegen jastar otbasyn qúru kezinde onyng barlyq jauapkershiligin tolyq sezinbeydi jәne alghashqy qiyndyqtar tuyndaghanda-aq ajyrasudy jón kóredi. Jas otbasylar kóbine qarjylyq jәne psihologiyalyq qiyndyqtargha tap bolyp jatady. Bizding Analar kenesi osyndayda kómekke keledi. Júmys barysynda bayqaghanymyz, bizde dәstýrli otbasylyq qúndylyqtargha degen qúrmet tómendegen jәne úrpaqtar arasyndaghy baylanystyng әlsireui alandatady. Qazirgi problema, otbasynda er azamat jauapkershilikti bile bermeydi, al qyz balalar otanasy bolghanyn tereng týsine bermeydi. Árbir shanyraqta erli-zayyptylar arasynda syilastyq, týsinistik pen meyirim bolsa, otbasy berik әri baqytty bolady. Biz júmys barysynda osyny negizge alamyz», - dep oy týiindedi Zulifiya hanym.

Abai.kz