انالار قاۋىمى الىمساقتان وتباسىنىڭ ۇيىتقىسى، ۇرپاق تاربيەسىنىڭ باستاۋى، ىزگىلىكتى، مەيىرىمدىلىكتى جالعاستىرۋشى. مۇنداي ماڭىزدى مارتەبەگە يە بولعان قىز-كەلىنشەكتەردىڭ قازىرگى قوعامداعى ءرولى، الەۋمەتتىك جاعدايى، جاس ۇرپاققا بەرەر ءتالىم-تاربيەسى قانداي كۇيدە ەكەنى ءاردايىم وزەكتى. وسىعان وراي قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى الماتى قالاسى بويىنشا انالار كەڭەسىنىڭ توراعاسى حۋسەينوۆا زۋلفيا شاحمۇراتقىزى ايەلدەردى قولداۋعا قاتىستى قانداي ءىس-شارالار اتقارىلىپ جاتقاندىعىن، قىز-كەلىنشەكتەردىڭ بۇگىنگى احۋالى جايلى ءوز پىكىرىن ءبىلدىردى.  

«قحا جانىنداعى انالار كەڭەسىنىڭ قۇرىلعانىنا 10 جىلدان استى. كونسۋلتاتيۆتىك ورگان وتباسىلىق قۇندىلىقتاردى نىعايتۋدا جانە جاستار تاربيەسىندە ماڭىزدى رول اتقارادى. ءبىز جاس وتباسىلارمەن كەزدەسۋلەر وتكىزىپ، بالا تاربيەسى بويىنشا دارىستەر مەن ترەنينگتەر ۇيىمداستىرامىز، ءتۇرلى الەۋمەتتىك جوبالاردى جاسايمىز. سونىمەن قاتار، قايىرىمدىلىق شارالارىن وتكىزىپ، از قامتىلعان جانە كوپبالالى انالاردى قولداۋ بويىنشا اكتسيالار ۇيىمداستىرامىز. بالالار ۇيلەرى مەن بەيىمدەۋ ورتالىقتارىن قولداپ، قامقورلىق كورسەتەمىز. بۇدان بولەك، قوعامدا ۇلتارالىق كەلىسىم مەن تولەرانتتىق يدەالارىن ناسيحاتتاۋعا بەلسەندى تۇردە اتسالىسامىز، ويتكەنى وتباسى بەرىك بولسا، قوعام دا تۇراقتى بولادى»، - دەيدى زۋلفيا حۋسەينوۆا.  

زۋلفيا شاحمۇراتقىزى ەلىمىزدە ايەلدەردىڭ ءال-اۋقاتىن ارتتىرۋ جانە تۇرمىس ساپاسىن جاقسارتۋعا قاتىستى قولداۋلار تۋرالى ايتتى.   

«قازاقستاندا ازاماتتاردىڭ ءتۇرلى ساناتتارىنا باعىتتالعان كەڭ اۋقىمدى الەۋمەتتىك قولداۋ شارالارى قاراستىرىلعان. سونىڭ ىشىندە ايەلدەر مەن بالالارعا مەملەكەت تاراپىنان جاردەماقىلار بەرىلەدى. ءبىزدىڭ قىز-كەلىنشەكتەر 1,5 جاسقا دەيىن  بالا كۇتىمى بويىنشا جاردەماقى، بوسانۋعا  بايلانىستى ءبىر رەتتىك تولەمدەر جانە از قامتىلعان وتباسىلار اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك الادى. دۇنيەگە ءسابي اكەلگەن، بالا اسىراپ العان نەمەسە نارەستەگە قورعانشىلىق جاساپ جۇرگەن انالار مەملەكەتتىك جانە الەۋمەتتىك 4 ءتۇرلى تولەم الادى. ال، جۇمىس ىستەمەيتىن انالارعا بالا 1,5 جاسقا تولعانعا دەيىن اي سايىن 5,76-8,9 اەك ارالىعىندا جاردەماقى بەرىلەدى. «كۇمىس القا»،  «التىن القا» يەگەرلەرىنە جاردەماقىلار، جەڭىلدىكتەر قاراستىرىلعان. مۇگەدەكتىگى بار قىز-كەلىنشەكتەر الەۋمەتتىك تولەمدەر، مەديتسينالىق قولداۋلار الادى»، - دەيدى ول.  

الماتى سىندى الىپ مەگاپوليستەگى انالار كەڭەسىن باسقارىپ وتىرعان توراعا، ايەلدەردىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن جاقسارتۋعا قاتىستى ءوز ويلارىمەن ءبولىستى.   

«ايەلدەردىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن تومەندەتەتىن باستى قيىندىق - تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىق ماسەلەسى شىعار. قازاقستاندا جىل سايىن وتباسىنداعى زورلىق-زومبىلىقتان 300-گە جۋىق ايەل زارداپ شەگەدى ەكەن. جىلىنا شامامەن 80 ايەل قازا تابادى دەگەن ستاتيستيكالىق مالىمەتتەر بار. تۇرمىستىق زورلىق زومبىلىققا قاتىستى زاڭ 2024 جىلدىڭ 16 ماۋسىمىنان باستاپ كۇشىنە ەندى. ەندى ايەلگە، بالاعا قول كوتەرىپ، ءۇيدىڭ بەرەكەسىن كەتىرگەندەر قاتاڭ جازالانادى، بۇل اكىمشىلىك ەمەس، قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىك بولىپ وزگەرتىلدى. وسى زاڭنامانىڭ ارقاسىندا ۇرىپ-سوعۋ، جانجالداسۋ سىندى كەلەڭسىز جاعدايلار ازايادى دەپ سەنەمىز. دەگەنمەن مەنىڭ ويىمشا، ايەلدەر مەن بالالاردى قورعاۋدى ودان ارى كۇشەيتە بەرۋ كەرەك. تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىقتان زارداپ شەككەندەرگە ناقتى قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتكەن دۇرىس. سونىمەن قاتار، ايەلدەرگە جۇمىس پەن وتباسىن قاتار الىپ جۇرۋگە مۇمكىندىك بەرۋ ءۇشىن قولجەتىمدى بالاباقشا جۇيەسىن دامىتۋ ماڭىزدى. ەلىمىزدە ايەلدەر كاسىپكەرلىگىنە بولىنەتىن گرانتتار مەن جەڭىلدەتىلگەن نەسيەلەر جۇيەسىن ودان ارى دامىتقان ابزال. ەڭبەككە جارامدى قىز-كەلىنشەكتەردىڭ ەشقانداي ديسكريميناتسياسىز مانساپتىق وسۋىنە مۇمكىندىكتەر بەرىلسە ەكەن دەيمىز. بۇعان قوسا، پسيحولوگيالىق قولداۋ كورسەتۋ باعدارلامالارىن ەنگىزۋ – ماڭىزدى قادامداردىڭ ءبىرى بولار ەدى»، - دەيدى ول.   

زۋلفيا شاحمۇراتقىزى وتباسى ينستيتۋتى جايلى ءوز  پايىمداۋلارىمەن ءبولىستى.  

«نەگىزگى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى – اجىراسۋسانىنىڭ كوبەيۋى. كوپتەگەن جاستار وتباسىن قۇرۋ كەزىندە ونىڭ بارلىق جاۋاپكەرشىلىگىن تولىق سەزىنبەيدى جانە العاشقى قيىندىقتار تۋىنداعاندا-اق اجىراسۋدى ءجون كورەدى. جاس وتباسىلار كوبىنە قارجىلىق جانە پسيحولوگيالىق قيىندىقتارعا تاپ بولىپ جاتادى. ءبىزدىڭ انالار كەڭەسى وسىندايدا كومەككە كەلەدى. جۇمىس بارىسىندا بايقاعانىمىز، بىزدە ءداستۇرلى وتباسىلىق قۇندىلىقتارعا دەگەن قۇرمەت تومەندەگەن جانە ۇرپاقتار اراسىنداعى بايلانىستىڭ السىرەۋى الاڭداتادى. قازىرگى پروبلەما، وتباسىندا ەر ازامات جاۋاپكەرشىلىكتى بىلە بەرمەيدى، ال قىز بالالار وتاناسى بولعانىن تەرەڭ تۇسىنە بەرمەيدى. ءاربىر شاڭىراقتا ەرلى-زايىپتىلار اراسىندا سىيلاستىق، تۇسىنىستىك پەن مەيىرىم بولسا، وتباسى بەرىك ءارى باقىتتى بولادى. ءبىز جۇمىس بارىسىندا وسىنى نەگىزگە الامىز»، - دەپ وي تۇيىندەدى زۋلفيا حانىم.

Abai.kz