Iran-Izraili soghysy: Yadrolyq qaqtyghys bola ma?

13 mausymnan beri týn Tayau shyghys aspany aighyz-úighyz bolyp jatyr. Izrailiding әskeriy-sayasy basshylyghy «oyanghan arystan» operasiyasyn bastap, ony «Teheran tarapynan ósip kele jatqan yadrolyq qaterge jauap» dep týsindirdi.
Sonymen Izrailiding әue soqqysy saldarynan Islam revolusiyasy Saqshylar korpusynyng (IRSK) joghary basshylyghyn qosa alghanda ondaghan adam qaza tapty. Al Iran óz tarapynan «qangha – qan, jangha – jan» dep úrandata qatygez kek alugha uәde berip, yadrolyq baghdarlama jónindegi kelissózderden at-onyn ala qashyp otyr.
Iranda shahtar rejiymi qúlatylyp, biylikke ayatolla Ruholla Hameney bastaghan shiit din ókilderi kelgennen beri, 1979 jyldan beri Izrailiding Iranmen qaqtyghysy jalghasyp keledi. Ayatolla Hameney «Iran Izraili memleketining bar ekenin moyyndamaytynyn» mәlimdep, ony «tarihy arab jerlerin basyp aldy» dep aiyptady. «Sionizm - rasistik iydeologiya» dep jariyalandy.
Soghys bastalghaly-beri Iran Izraili aumaghyna balistikalyq zymyrandarmen soqqy jasauda. Al Izraili Iran aumaghyndaghy әskery jәne yadrolyq nysandargha bombalaushy úshaqtarmen shabuyldauda.
Iran: Hayfadaghy múnay óndeu zauytyna, Hayfa portyndaghy ammiak qoymasyna, Teli-Avivtegi Izraili Qorghanys ministrligining shtab-pәterine, Ben-Gurion halyqaralyq әuejayyna, Hayfa portyna, Ashkelon terminalyna, Orot Rabin elektrstansiyasyna jәne Dimondaghy yadrolyq ortalyqqa jәne Bat-Yam qalasyna shabuyldar jasady.
Izraili: Tegerandy soqqylady. Tegeran manyndaghy múnay bazasyna, Tegerandaghy janarmay terminalyna, Irandaghy 2 MÓZ-ge, Tegerandaghy Iran Qorghanys ministrligi shtaby men tehnologiyalyq uniyversiytetke, Kermanshah qalasyndaghy Imam Hasan әskery garnizonyna, Natanzdaghy uran bayytu zauytyn, Iran aumaghyndaghy zymyran atu qondyrghylaryna t.b. 150-den asa nysangha dóp soqqylar jasady.
Izraili bir uaqytta birneshe baghytta soghys jýrgizip: Gazagha soqqy jasady. Gazanyng birneshe eldi-mekeninde joyqyn jarylystar boldy. Sonymen qatar Yemendegi Husitterge soqqy berdi.
Irannyng әskery hәm yadrolyq nysandaryna jasalghan effektivti soqqylar men shabuyldardy sóz etpegende, Izraili Irannyng әskery qolbasshylyghyn mәjbýrli týrde almastyrdy (qolbasshy generaldardyng kózin joydy). 9 birdey Irannyng negizgi yadrolyq ghalymyn óltirdi.
Soqqylar saldarynan Islam revolusiyasy saqshylary korpusynyng qolbasshysy general-mayor Hosseyn Salami, yadrolyq ghalymdar Mohammad Mahdy Tehranchy men Fereydun Abbasi, sonday-aq Iran Qaruly Kýshteri Bas shtabynyng bastyghy Mohammad Bagery qaza tapty. Qaza tapqan әskery túlghalar sany úlghayuda.
Keshe Iran Syrtqy ister ministrligi arnayy mәlimdeme jasap: «Iran ózinde yadrolyq qaru bolmaytynyna kepildik bere otyryp, kelisim jasaugha dayyn», - dep mәlimdedi. Mәlimdemege sәikes: Izraili úrysty toqtatsa, Iran da Izrailige shabuyldardy toqtatady.
Biraq, Izraili toqtaghan joq. Izraili Irannyng yadrolyq nysandaryna jappay soqqy jasaytynyn aitty. Izraili úshaqtary Irannyng ondaghan nysanyna soqqy jasauda. Janarmay jәne әskery qoymalar otqa oranuda.
Býgin «Reuters» agenttigi: «Iran Oman men Katardyng araghayyndyghynan bas tartty. Irannyng Saqshylar korpusy Izrailidi týgel talqandaghangha deyin soghysty jalghastyratynyn mәlimdedi», - dep habarlady.
Abai.kz