"Men aqylshy bolsam, Iran atom bombasyn jasar edi!"

Izrailidyng Irangha jalpy bettik әue shabuylyna bir apta toldy. Álem ghalymdary men zertteu oryndary Iran islam respublikasy Tramp pen Netaniyahu aitqanday atom bombasyn jasaugha shaq qaldy ma degen súraqqa jauap izdep jatyr. Oghan әigili "Derjavalardyng sayasy tragediyasy" kitabynyng avtory, Chikago uniyversiytetining professory Djon Mirshaymer de pikir bildirdi.
Álemdik yqpaldy sayasattanushy Iran biyligining qauqarsyzdyghyn synap: "Soltýstik Koreyany, KimChenEndi qarashy atom bombasyn jasap aldy. Oghan AQSh soghys ashty ma, joq. AQSh Iraqty, Aughanstandy, Libiyany nege bombalady? Izraili Gazada nege genosid jasady? sebebi olarda atom bombasy joq. Men Irannyng qauipsizdik hatshysy bolsam, Iran bayaghyda atom bombasyna ie bolar edi. Sebebi atom bombasy ses, qauipsizdik kepili. Irandy atomsyzdandyrmaq bolyp otyrghan Izraili de, AQSh ta atom qaruynan ólse de bas tartpaydy" deydi.
Ol sonday-aq Iran atom qaruyn jasaugha jaqyn qaldy degen sheshimmen de kelispeydi. Tramptyng Netanyahudyng sybaylas bolghanyn da qúp kórmeydi. "Aq ýy basshysy bir aidyng aldynda Shyghys Aziyadaghy әskery kýshin Orta shyghysqa jótkep, Hursitterding kózin joyam dep dauryqty. Bir ay ótken song joya almasyn bilip, Qyzyl tenizdi tastap shyqty. Endi Izrailge bolysyp ekinshi ret qatelik jasap otyr. Soghysqa AQSh aralassa Iran men Hursitter birlesip Parsy shyghanaghy men Qyzyl tenizdi jabady. AQSh әue kýshin jana qaqtyghysqa saryp etedi. Qorghanys quaty әlsireydi. AQSh-tyng strategiyalyq mýddesi Orta shyghysta, Europa da emes, Ýndi-Tynyq múhit aimaghynda dep sanaydy. Áygili ghalymnyng payymynsha Tramp pen IYetaniyahu bastaghan soghystan әlipting artyn baghyp otyrghan Putin men Qytay biyligi ghana payda kóredi. AQSh-tyng jana soghys oshaghyna kirisuin olar quana qarsy alady. Esesine Ukraina soghysy nazardan tys qalady, AQSh-tyng Shynys tenizdegi әskery kýshi de azayady" dep sanaydy.
Kesheli beri Amerikanyng beldi basylymdary Izrailidyng әue qorghanys jýiesining endi 10-12 kýnge ghana shydas beretinin jarysa jazyp jatyr. AQSh kómek bermese jaghdayy qiyn bolmaq.
Tramp Irangha shabuyldy taghy 2 aptagha keyinge qaldyrdy. Onyng sebebi Irannyng jer astyndaghy 90 metr terendiktegi uran bayytu qondyrghylaryna úzyndyghy 6 metrlik jerdi oiyp ketetin bombany qoldanu mәselesinde Tramptyng komandasynda alauyzdyq tuylghan. Áygili telejýrgizushi Taker Karlson el aldynda Tramptyng jaqtasyna Iranda qansha halyq túrady dep súraq qoyyp, geografiyalyq bilimnen júrday respublikashyl sayasatkerge Iranda 90 million adam túratynyn aityp, el aldynda masqara qyldy.
Álemdik beldi basylymdar "men preziydent bolghanda birde bir soghys bolghan joq" dep kýpingen Tramptyng Irannyng ekinshi Liviyagha ailanuynan qorqyp, bir baylamgha kele almay, sheginshektep otyr dep jarysa jazuda.
Abai.kz