Qazaq halqynyng ruhany bolmysy ghasyrlar qoynauynan bastau alady. Búl bolmystyng negizi til men tarihta, salt-dәstýr men dýniyetanymda, sóz óneri men últtyq tanymda kórinis tabady. Halyqtyng últ retinde saqtaluy onyng ruhany negizderining beriktigine tikeley baylanysty. Úrpaq ótkenning taghylymyn boyyna sinirgende ghana bolashaqqa senimmen qadam basa alady. Al tarihy jady әlsiregen qoghamda ruh ta joyylyp, últtyq kelbet kómeskilenip, ruhany tirek әlsireui mýmkin.

Býgingi tanda ruhany qúndylyqtardy saqtau jәne olardy jan-jaqty úghyndyru qogham ýshin ózekti qajettilikke ainalyp, elding órkendeu jolyndaghy manyzdy baghyttardyng birine ainalyp otyr. Mәngilik el boludy múrat tútqan halqymyz ýshin búl jol tek ótkendi eske alu emes, últtyq ómirdi jalghastyrudyng kepili sanalady. Ata-babadan miras bolyp qalghan asyl múrany jas úrpaqtyng sanasyna siniru ýshin jýieli júmys pen ghylymy negizdelgen tәsil qajet. Aqparattyq tehnologiyalar qarqyndy damyghan qazirgi dәuirde búl qúndylyqtardy zamanauy әdispen jetkize bilu asa manyzdy.

Osy baghytta nәtiyjeli júmys atqaryp kele jatqan ortalyqtardyng biri - Almaty qalasy. Búl shaharda últtyq ruhaniyatty nasihattaugha arnalghan jobalar men týsindiru júmystary jýieli jýrgizilude. Qalanyng mәdeny kenistiginde últ tarihyn tanugha jol ashatyn, salt-dәstýr men ana tilin qadirleuge baghyttalghan bastamalar qarqyndy týrde jýzege asyp keledi.

Almaty kórkem kelbetimen ghana emes, últtyq iydeyany óristetip, mәdeny qúndylyqtardy toghystyrghan ruhany orta retinde de erekshelenedi. Búl qalada san týrli últ ókilderi tatu ómir sýrip jatyr. Osynday kópúltty ortada qazaqtyng ruhany negizin aiqyndau, últtyq bolmysty nasihattau airyqsha manyzgha iye. Almaty qalalyq Mәdeniyet basqarmasy osy baghyttaghy júmystardy jýieli týrde iske asyryp keledi. Últtyq tariyh, dәstýr, ana tilimiz ben dilimizge qatysty aqparattyq materialdardy keng kólemde taratu túraqty týrde jalghasuda.

Qala aumaghynda mәdeniyet mekemeleri men aqparattyq alandardyng sany artyp keledi. Kitaphanalar, muzeyler, teatrlar men óner úiymdary arqyly júrtshylyqqa últtyq mazmúndaghy shygharmalar úsynyluda. Múnday iygi isterding týpki mәni – halyq jýregine ruhany sәule týsiru. Búl arqyly últtyq qúndylyqtar janghyryp, jas úrpaqtyng últtyq negizge degen sýiispenshiligi arta týsude. Almaty osynday júmystardyng naqty әri nәtiyjeli ýlgisin kórsetip otyr.

Biz Almaty qalasynyng Mәdeniyet basqarmasyna habarlasyp, songhy jyldary alyp megapoliste atqarylyp jatqan júmystar turaly aqparat súrap-bildik...

ALMATY: ÚLTTYQ QÚNDYLYQTAR – RUHANY TIREK!

Qazirgi tanda Almatyda 91 mәdeniyet nysany júmys isteydi: onyng 45-i respublikalyq, 46-sy qalalyq mekemeler. Búlardan ózge de jekemenshik úiymdar bar. Jalpy mәdeniyet salasynda 7 mynnan astam adam enbek etedi, onyng ishinde 2152 qyzmetker Mәdeniyet basqarmasyna qarasty mekemelerde qyzmet atqarady. Qalada 37 kópshilik kitaphana, 28 muzey, 20 teatr, 20 jekemenshik kinoteatr, 4 arhiyv, sirk, zoobaq jәne 160-tan astam mәdeny is-shara ótetin alang bar.

Kitaphanalar salasy - Almatynyng mәdeny infraqúrylymynyng irgetasy. Qalalyq Ortalyqtandyrylghan kitaphana jýiesine 28 kitaphana kiredi. 471 qyzmetker júmys isteydi, kitap qory 1,3 million danadan asady. Kitaphanalarda 250 mynnan astam belsendi oqyrman tirkelgen, jyl sayyn 3 millionnan astam adam kelip túrady.

Qalada elimiz boyynsha alghash ret tәulik boyy júmys isteytin 3 kitaphana ashyldy: Jambyl atyndaghy jastar kitaphanasy, Alatau Creative Hub jәne №4 kitaphana. Múnday jana format olardyng jyldyq kelushiler sanyn 70%-gha arttyrdy. Sonymen qatar, 24 avtonomdy kitaphana stansiyasy ornatylyp, kitap oqugha qoljetimdilik aitarlyqtay jaqsartyldy.

Muzey isinde de ilgerileu bar. Almaty qalasy Muzeyler birlestigi qúramyna 11 mәdeny nysan kiredi. Birlestik qorynda 66 229 jәdiger saqtalghan, onyng 62 myny sifrlandyryldy. 2021 jyly muzeylerdi 85 myng adam tamashalasa, 2024 jyly búl kórsetkish 310 myngha jetti. Týsken tabys 4 ese ósip, 86 mln tengege jetti. Audiogidter 5 tilde qoljetimdi. «Almatynyng tarihy jady» jobasy ayasynda kórnekti túlghalar zirattary men tarihy nysandar kartagha engizildi.

Sirk pen teatr salasy da belsendi damuda. Qazaq memlekettik sirki kórermen sanyn 3 ese arttyryp, 176 myng adamgha jetti. Tabysy 320 mln tengege deyin úlghaydy. Sirk artisteri halyqaralyq festivaliderde jýlde alyp, tipti Ginnes rekordtar kitabyna endi.

«Alatau» dәstýrli óner teatry songhy jyldary 2 ese kóp kórermen jinap, gastrolidik saparlar men halyqaralyq festivaliderge belsendi qatysuda. Quyrshaq teatry da halyqaralyq dengeyde jetistikterge jetip, birqatar bedeldi festivaliderde jeniske jetti.

2024 jyly Almatyda 160-tan astam mәdeny is-shara úiymdastyrylyp, 800 myng kórermendi qamtydy. Olardyng 84%-yn jeke sektor jýzege asyrdy. Yandex, Milka, Samsung, Tengrinews, Sxodim Fest sekildi iri brendterding qatysuymen ótken festivalider qalanyng mәdeny brendine ainaldy.

Qalada jyl sayyn ótkiziletin «Asia Dauysy», «The Spirit of Tengri», «Apple Fest», «Almaty Cover Show», «Opera Kok-Tobe», «Ballet Globe Gala», halyqaralyq djaz forumy siyaqty mәdeny sharalar Almatyny mәdeny turizm ortalyghyna ainaldyryp otyr.

Almatyda mәdeniyet salasy tek ótkendi saqtau emes, ony zaman talabyna beyimdep, halyqtyng ruhany qajettiligin óteytin quatty qúralgha ainaluda. Búl baghyttaghy júmys - últtyng bolashaghyn bayandy etuding berik negizi.

Abai.kz