QR Premier-Ministrining atyna

TALDAMALY ÚSYNYS HAT

Taqyryby: Qazaqstanda jemis-jiydek jәne bau-baqsha sharuashylyghyn damytu strategiyasyn jetildiru...

Qúrmetti Premier-Ministr!

Qazaqstan Respublikasynyng Preziydenti Qasym-Jomart Kemelúly Toqaev 2023 jyly ótken Auyl sharuashylyghy enbekkerlerining birinshi forumynda Ýkimetke bau-baqsha sharuashylyghyn damytu, infraqúrylymyn janghyrtu jәne memlekettik qoldaudy kýsheytu jóninde naqty tapsyrmalar bergen bolatyn.

Sonday-aq Senat deputaty Súltan Dýisembinovting 2024 jylghy Parlament otyrysynda aitqan bayandamasy elimizding búl salada josparlanghan mejelerge jetpey otyrghanyn kórsetedi.

Atap aitqanda:

Jemis-jiydek daqyldarynyng egis kólemi 2024 jyly nebәri 35,3 myng gektar boldy, al 2030 jylgha qaray 1 362 myng gektar mejelengen.

Óndirilgen ónim kólemi — 317,1 myng tonna, búl DDÚ úsynghan tútynu mólsherining (2,4 mln tonna) nebәri 13%-yn ghana qamtidy.

Jýzim sharuashylyghy — 9,6 myng gektar ghana, búl Ózbekstandaghy 133 myng gektarmen salystyrghanda 14 ese az.

Negizgi problemalar:

1. Memlekettik baghdarlamalardyng naqty tetikteri men nәtiyjeli monitoringi joq.
2. Su infraqúrylymynyng eskirgeni jәne zamanauy tehnologiyalardyng az qamtyluy.
3. Shaghyn sharua qojalyqtaryna tiyimsiz burokratiyalyq talaptar men kooperasiyagha mәjbýrleu.
4. Saqtau qoymalary men logistikalyq jýielerding jetkiliksizdigi.
5. Sala mamandary men fermerler arasynda bilim men tәjiriybening tapshylyghy.

ÚSYNYSTAR:

1. “Aula baqshasy” baghdarlamasyn engizu:
Ózbekstan tәjiriybesi negizinde auyl túrghyndaryna jeke aulasynda bau-baqsha egudi yntalandyryp, ótkizilgen әr keli ónim ýshin subsidiya beru.
2. Tamshylatyp suaru men kólenkeleu jýielerine qoljetimdi nesiyeler:
Bәsekege qabiletti bolu ýshin su paydalanudy azaytatyn tehnologiyalardy qoldanugha memleketten granttar bólu.
3. Jemis-jiydek saqtaytyn qoymalar men óndeu sehtaryn damytu:
Jergilikti kooperativterge memlekettik-jekemenshik әriptestik negizinde tonazytqysh qoymalar salugha qoldau kórsetu.
4. Bilim beru jәne servistik qoldau:
Fermerlerge arnalghan agrotehnikalyq treningter, onlayn platformalar jәne agrokenes beru ortalyqtary úiymdastyru.
5. Sala damuyna jauapty arnayy operator qúru:
«KazAgroFruit» sekildi salalyq ýilestiru ortalyghy qúrylyp, eksport, standarttau, tehnikalyq sýiemeldeu mindetteri jýktelui tiyis.

QORYTYNDY:

Preziydent tapsyrmasyna sәikes, jemis-jiydek sharuashylyghy strategiyalyq sala retinde qaraluy tiyis. Búl — azyq-týlik qauipsizdigi, auyl halqynyng tabysyn arttyru, eksporttyq әleuet pen júmys oryndaryn qúru syndy manyzdy baghyttardy qamtidy.

Osy úsynystar Ýkimet janyndaghy tiyisti júmys toby ayasynda qaralyp, últtyq dengeydegi jana salalyq baghdarlama әzirlense, 2030 jylgha deyingi maqsattar naqty oryndalar edi.

Qúrmetpen, Órken Toqtarúly

Abai.kz