Oblys әkimdigining jinalys zaly. Ákim aparatynan syrt, oblysqa qarasty әr bólim basshylary qazday tizilip qatyp otyr. Qyzyl beti irkildep múrny zorgha kórinetin qysyq kóz әkim Preziydentimizding «Halyqpen birge bolu» sayasaty boyynsha obylystaghy әkimshilik qyzmetkerler jәne әr bólimdegi jas kadrlar auylgha baryp halyqpen júmysta, tamaqta, jatyn orynda birge bolyp eki apta sonda bolady. Barghandar sol otbasynyng ne ýshin kedey bolyp otyrghan syryn zerdelep kelgen song esep beredi, jatyn oryngha әr kýnine jambas aqysyn óz qaltasynan tóleydi. Sonymen birge sol ýige shamasyna qarap óz erkimen azdy-kópti kómegin qarjylay kórsetse ol belsendigili, jyldyq baghaluda eskeriledi, osy negizinde keyingi kadrlar auys-kýiisite basshylyq qyzmetke taghayyndalady. Sondyqtan búghan sәl qaraugha bolmaydy, shyn jýrek qalauymen júmys atqarghandar marapttalady. Ár bólimnen baratyndardyng tizimin erteng berip bolularynyz kerek, kelesi aptanyng basynda jolgha shyghady.

Ákimning sózinen keyin jinalghandar bir sәt ýnsiz qaldy. Kýnning jiyeginen tógilgen sәule terezeden otyrghandardyng betterine týsti. Basqasha bir is mýnik etti, bir-eki adam sәl qozghaldy, qalghany myz baqpay qaqqan qazyqtay tapjylmaydy. Biraq әkimning dauysy bәsendegen joq:

- Búl - tek sayasy tapsyrma emes, búl - bizding eldik mindetimiz. «Halyqpen birge bolu» sayasaty tek qaghaz jýzinde qalmauy kerek. Auylgha barghan song sol jerdegi aghayynmen birge kýzgi ónim jinaugha birge shyghyp, keshkisin birge as iship, bir ýide qonyp, olardyng mún-múqtajyn óz kózderinizben kórip, óz qúlaqtarynyzben estip qaytasyzdar. Sonda ghana shynayy týsinistik ornaydy, sonda ghana sheneunik pen halyq arasyndaghy kópir myqty bolady.

Sol sәtte otyrghandar arasynan orta boyyn biyik ókshesi jasyrghan, sary shashty, qyr múryndy, kózining oty bar aryq aqqúba qyz qol kóterdi. Búl - әkimshilikting jetekshi mamany Gýlbar bolatyn. Ol әkimning sózine bas iyzey otyryp:

- Jaqsy, joldas әkim. Biraq bizben birge oblystyq auruhana men mektepten de ókilder qatyssa, auyldaghy qyzmet tipten mazmúndy bolar edi. El erteni ýshin densaulyq saqtau men bilim beru salasy asa manyzdy, - dedi.

Ákim onyng úsynysyn qoldap:

- Dúrys aitasyn, Gýlbar. Aytqanyng bolsyn. Aptannyng basynda әkimshilik aldynda avtobus dayyn bolady. Barghan song әrkim ózine bólingen otbasynyng tirligi men birge óz salasy boyynsha da halyqpen júmys istesin. Biraq, úmytpandar - birge bolu degenimiz әr sәtte, әr qimylda júdyryqtay júmylu degen sóz.

Kelesi apta basynda tanghy saghat sezgizde oblys әkimdigining aldyndaghy alanqaygha birnshe ýlken kógildir avtobustar kelip toqtady. Biri portfeli, biri rukzak ústap, tizimdegi sheneunikter men oblsqa qarasty kadrlar jinala bastady. Ishinde mәdeniyet, bilim, densaulyq saqtau, әleumettik qamtu, tipti sport bóliminen de mamandar bar. Barlyghy da Preziydenting «Halyqpen birge bolu» sayasaty ayasynda auylgha eki apta halyqpen birge túryp, birge júmys isteuge dayyndalghan. Ár avtobustyng shekesine baratyn auyldary jazylypty.

Avtobusta Gýlbar tereze janyna jayghasqany sol, qasyna qúiryq basyp jatqan jas jigitke basqasha qarady:

- Sen qay bólimnen bolasyn?

- Qalalyq auruhanadan. Men - Berik, terapevtpin, - dedi ol sәl qysylynqy ýnmen.

- Jaqsy, Berik. Aldaghy eki apta auylda halyqqa kóp qyzmet kórsetesin.

Avtobus silkinip ornynan qozghalghanda bәri ýnsiz otyryp qaldy. Terezeden qalanyng sheti bayqaldy, shany búrqyraghan dala, oidym-oydym joldar, ony eler jýrgizushi joq, gәzdi qúlaqqa deyin basyp zulatyp keledi, az jarysyp ilese almay bir-birine qúlap jatqan elektir baghanalary artta qala berdi. Auylgha bara jatqan top ishinde oquyn jana bitirip qyzmetke ornalasyp, alghashqy ret sapar shegip bara jatqandar da bar edi.

Auylgha jetkende kýn tóbeden auyp bara jatty. «Aqdala» auyly alystan tynysh kóringenmen, auyl shetine ene bere jan-jaqtan jýgirip shyqqan balalar, esik aldynda otyrghan qariyalar, mal jayyp jýrgen jigitter kózge shalyndy. Auyl kensesining aldynda arnayy dayyndalghan qarsy alu rәsimi ótti.

Aq kiymeshekti apalar qonaqtargha shelpek úsynyp, syqpa qúrtyn auyzdaryna saldy. Auyl әkimi - salmaqty, qaratory Erlan myrza - qonaqtardy qarsy alyp, sóz sóiledi:

- Qosh keldinizder! Eki apta boyy sizder bizben birge bolasyzdar. Quanyshtymyz. Mine, әrqaysynyzgha arnayy bólingen otbasylar bar. Sonda birge jatyp, birge túryp, birge tamaqtanasyzdar, birge júmys isteysizder. Eng bastysy - halyqpen aralasu, elding shyn keypin ishinen úghynu. Osy mýmkindikti shyn mәninde paydalanynyzdar.

Berik pen Gýlbar bir kóshenning boyyndaghy ýige ornalasyp, kórshi ýidegi zeynetker dәriger apamen tanysty. Ol Berikke auyldaghy syrqattar turaly biraz әngime aityp berdi. Keshke taman Gýlbar aqqaghazdyng betinde qara qalamyn jorghatyp biraz otyrdy.

Kelesi kýni tanerteng Berik erte túryp ózi jatqan ýiding esik aldyn sypyrdy,

kýsh-quaty әli qayta qoymaghan eki zeynetkerghana túrady eken, basqa isteytin júmys joq, auyl ambulatoriyasyna bardy. Qabyrghalary kógerip ketken eski ghimarattyng ishinde qarapayym qúral-jabdyq qana bar eken. Kelgenderding kóbi - qarttar, arqa, qan qysymy, jýrek shaghymdary.

Olardyng arasynan bir әiel kózge birden týsti. Qara jeletke kiygen, bet-jýzi sharshanqy, kózi qyzarghan. Qolynda on eki-on ýsh jasar qyzdy jetektep alghan. Qyzdyng ong jaq beti sәl qisayyp, kózi bir nýktege qadalyp qalghanday kórindi.

- Keliniz, tәte, otyrynyz, - dedi Berik sypayy ýnmen. -Qyzdyng jaghdayyn aityp berinizshi.

Áyel ýnsiz bir sәt otyrdy da, kózine jas alyp:

- Nemeremning aty - Ayaulym. Byltyrdan beri osylay. Basynan soqqy alghan. Mektepte qúlap qaldy dedi, biraq bizge eshkim anyq týsindirgen joq. Sodan beri sóiley almaydy. Qozghalysy da qiyndady. Audangha aparugha aqsham jetpeydi. Mektepten de habar joq. Mine, bir jyldan asty. Eshkim eshtene istegen joq...

-Áke-sheshsi qayda?

-Ákesi de sheshesi de jol apatynan ketken....

Berik oilanyp qaldy. Búl - jay ghana medisinalyq mәsele emes edi. Búl densaulyq saqtau bólimshesi, mektep, auyl әkimdigining jauapkershiligining joqtyghynyng saldary edi. Ol Ayaulymgha tekseris jasady. Biraq búl jerde emdeuge bolmaytyny belgili edi.

Keshke qaray Gýlbar auyldyq klubta «Mәdeny kesh» úiymdastyryp jatqan. Auyl jastary óleng oqyp, dombyra tartty. Biraq Berik kónilsiz edi. Keshten song Gýlbar Berikten ne bolghanyn súrady.

 

- Biz tek formaldy shara ótkizip jýrgen joqpyz. Múnda shyn kómek qajet. Auylda bir qyzdyng jaghdayy óte auyr. Mektep te, densaulyq saqtau da aralaspaghan. Jýieli kemshilik. Erteng әkimge bayandaymyn, - dedi.

Gýlbar biraz ýnsiz túrdy da:

- Búl sapardyng basty maqsaty - osynday jaghdaylardy anyqtau. Biraq... keyde әkimge bәrin aita beruge bolmaydy. Sayasy mәsele bop ketui mýmkin. Saq bol, Berik.

Berik onyng sózine tanyrqay qarap:

- Al eger bәrimiz ýndemey qalsaq, onda ne ýshin keldik búl auylgha? - dedi de, artyna qaramay shyghyp ketti.

Ertesine auyl mektebinde Ayaulymnyng isi qozghaldy. Berik, Gýlbar, jәne auyl әkimi Erlan arnayy jinalys ótkizdi. Ol jerde mektep diyrektory, múghalimder, tipti audandyq bilim bólimining ókili de sózge tartyldy.

Shyndyq ashyldy: oqigha kezinde eshkim jauapkershilik almaghan, eshkim balanyng taghdyryna tereng boylamaghan.

Sol kýni keshke, kýn úyasyna qonyp bara jatqan shaqta, Berik ýy aldynda jazu jazyp otyrghan Gýlbargha keldi:

- Ayaulymnyng qújattaryn jinap, audan ortalyghyndaghy nevropatologqa jetkizudi úiymdastyrsaq. Qajet bolsa, men óz qaltamnan tóleymin. Biraq búl qyzgha kómek kerek. Naghyz júmys - osy.

Gýlbar alghash ret ýndemedi. Sosyn baryp bayau bas iyzedi.

Osylaysha, sapardyng alghashqy aptasy ayaqtaldy. Key adam ýshin búl - jay tapsyrma, qaghaz ýshin jasalghan nauqandyq is-shara shyghar. Biraq Berik pen Gýlbar ýshin búl - bir adamnyng ómir jolyn ózgertu mýmkindigine ainaldy.

Al Ayaulymnyng kózinde Berikting tamyzghan dәrisinen song bir kishkentay jaryq payda boldy. Búl jaryq qyz ýshin jalghyz ýmit edi.

Sapardyng ekinshi aptasy bastalghanda aua rayy salqyndap, auyl ýstin bozghylt túman býrkep aldy.

Ár kim ózine tiyeseli әleumettik jaghydayy tómen otbasylardyng oty men kirip kýlimen shyghyugha tyrysuda, auylgha jan bitken, abyr-sabyr adamdar, mәz-mәiram balalar, auyzdarynda tәtti, velikterimen tez-tez dýkenge shapqylauda.

Bir kýni keshkisin auyl shetindegi qyrqagha shyghyp, Berik pen Gýlbar biraz otyryp qaytty. Tómende auyl ýilerining sary shamdary jypylyqtap túr. Qyr basynda yzynday soqqan samal, ekeuining arasyndaghy ýnsizdikti búzghysy keldi.

- Sen qalada bәrin tastap, osynday jerge júmysqa kelging kele me?

-Men kelgende shynymen bir nәrse ózgerse keler edim.

- Ayaulymdy qútqarugha sebep jasadyn. Kóp dýnie bizding ýnsizdigimizden búzylady.

-Al sen she?

Men be men dep, Gýlbar sәl jymiyp:

- Men ózimdi tabugha keler em. Búryn tek tapsyrmalar men josparlarmen ómir sýrippin. Múnda jýrip... jýrekting de jospary bar ekenin sezdim.

Sol keshten bastap olardyng arasyndaghy baylanys erekshe kýige ene bastady. Ekeui de bir-birine kózimen kóp nәrse aityp jýrdi, biraq sózben ashyq aita qoyghan joq.

Berik pen Gýlbardyng aralasuymen, Ayaulym audan ortalyghyna jetkizildi. Berik ózining eski tanysy - nevrolog Aydana esimdi dәrigerge tikeley qonyrau shalyp, jaghdaydy týsindirdi. Aydana tekseru jýrgizip, qyzdyng naqty diagnozyn qoydy: travmalyq ensefalopatiya, dúrys em men túraqty terapiya qajet, solay ómir sýru qabiletin qalpyna keltiruge mýmkindik bar.

Osy janalyqty estigende Ayaulymnyng apasy enirep jylap, Berikting qolyn qayta-qayta sýiip, batasyn berdi.

Búl janalyq býkil delegasiya mýshelerining jýregine jetti. Bastapqyda jay ghana tapsyrma ýshin kelgender, auylda shynayy adam ómirining ózgeruin kórip, әrkim ishtey oigha batty. Endi eshkim búl sapardy jay «baryp keldik» dep aita almaytyn edi.

Auyldaghy eki apta ayaqtaldy. Songhy kýn. Barlyq delegasiya mýsheleri auyl halqymen qoshtasyp, shaghyn jinalys ótti. Auyl әkimdigi alghys hattar men estelik syilyqtar tapsyrdy.

Berik obyls ortalyghyna jetip qoshtasarda Gýlbargha qarap, ýnsiz ymmen qoshtasqysy kelgendey boldy. Biraq birden batyldanyp:

- Bir kýn birge qydyrayyqshy. Eshqanday jinalys, qaghaz, forma joq. Tek sen jәne men, - dedi.

Gýlbar jay ghana bas iyzedi.

- Tek jýrek jospary boyynsha, iyә? - dep jymiyp jauap berdi.

- IYә. Tek jýrek josparymen.

Ayaulymnyng jarty jyldan song arnayy emdeu baghdarlamasymen tili men qozghalys qabiletin 80% qalpyna keldi. Apasy oghan arnap "Ýmit" atty kishkentay kitapsha ashty - onyng alghashqy betine bir sóilem jazdy: "Bir adamnyng shyn yqylasy - keyde býkil taghdyrdy ózgertedi."

***

Gýlbar men Berik qym-quyt it tirilkten alqyghan kýide sarala japyraqtar tókilgen kýni bas qosty. Kýzgi keshting júmsaq jaryghy Gýlbardyng jýzine týsip, jan dýniyesinde әldebir sezim tolqynyn oyatqanday boldy. Birazdan son, bayau ghana:

- Jýrek jospary... Ádemi estiledi. Biraq jýrek keyde adaspay ma? - dedi.

Berik kýlmegenmen, janarynda kýlki oinap túrdy:

- Adassa, birge adasayyq. Tek sol jolda sen qasymda bolshy.

Gýlbar iyghyn kishkene kóterip:

- Onda bir kýn emes, osy sәtten bastayyq. Býgin. Qazir. Mýmkin... jýrekting jospary dәl osy sәtten jasalyp jatqan shyghar.

Berik ornynan túryp, qolyn úsyndy. Gýlbar sәl kidirdi de, qolyn onyng alaqanyna saldy.

Kýzding salqyn samaly sipay ótti. Biraq olar ýshin auada jylylyq bar edi.

Jan-jaqtan qysym, mindet, talaptar alysta qalghanday...Tek ekeui jýrek josparymen.

Qalanyng shetinde túrghan eski kitaphana manynan ótip, alansyz, asyqpay jýrip kele jatty. Aynalada kýn enkeyip, aspandy qyzghylt-sary shapaq boyap jatty. Kýzding sybdyry japyraqtarmen birge olardy da terbep túrghanday edi.

Berik bir sәt ýnsizdikti búzyp:

- Saghan qarap otyryp keyde ómir tym jyldam ótip jatyr ma dep oilaymyn, - dedi.

Gýlbar oghan kóz tastady. Dauysy júmsaq shyqty:

- Al keyde ómir tym bayau ótetindey kórinedi. Bәri toqtap qalghanday… tek sening bir auyz sózing ghana ony qayta qozghaltatynday.

Berik jymiyp, onyng jýzine úzaq qarady. Búl joly onyng janarynda jýrek jospary bar edi. Qyzgha degen - naqty senim payda boldy.

Gýlbar tereng tynys alyp, kókjiyekke qarap:

- Jýrek josparynan eshqashan adaspaymyz. Eger adassam, sening dausyng ózimdi qayta tabugha kómektesedi.

Olar qayta jýrip ketti. Qala bayau qaranghylanyp, shamdar jana bastady. Kesh barsha tirshilikke tynyshtyq syilady.

Biraq búl tynyshtyqta - jana bastamanyng lebi bar edi.

Qaghazda syzylmaghan,

Jinalystarda aitylmaghan,

Formalarda bekitilmegen...

Tek jýrek josparymen jazylghan ómir endi bastalyp kele jatty.

Týn kókjiyekke jaylap tóselip, aspan astynda qala shamdary samsap jandy. Gýlbar men Berik bayau basyp, ortalyq sayabaqqa jetti. Japyraqtar ayaqtarynyng astynda sytyrlap, kýzge ýnsiz әuen qosqanday.

- Esinde me, - dedi Gýlbar, oryndyqtardyng birine jayghasyp, - Avtobusta alghash kezdesken sәtimiz.

Berik basyn iyzedi.

- IYә. Sen maghan tandana qaradyn, kózing bir qúshtarlyqty sol kezde aityp qoyyp edi. Men sening kózine qaraugha batylym jetpey, tómen qaray berip edim…

Gýlbar sәl jymidy:

- Mende birtýrli sezim bolghan. Kezdeysoq kezdesu emes ekenin sezgendey edim.

Berik ýndemey, qaltasynan kishkentay qaghazgha býktelgen zat shyghardy.

- Men múny sol kýnnen beri saqtap kelem, - dedi ol. - Sol kezde sen otyrghan oryndyqtyng astynan tauyp alghanmyn.

Gýlbar tanyrqap qaghazdy aldy. Ashyp qarasa - әldebir óleng joldary. Jazuy anyq emes, biraq tanys kórindi. Jýregi lýpildep ketti. Búl onyng student kezinde ózi jazyp, keyinirek joghaltyp alghan óleni edi.

- Búl... meniki... - dep sybyrlady ol.

Berik basyn iyzedi.

- Men ony oqyp, seni týsindim. Sodan beri jýregimde saqtadym. Biraq sening ózine qaytarghym keldi.

Gýlbar kózine jas ýiirilgenin sezdi. Búl kezdesu, búl týn - bәri eshqanday josparmen, kezdeysoqtyqpen týsindirilmeytindey. Tek jýrek ghana seze alatyn, jýrek qana baghyttay alatyn jol sekildi.

- Berik... - dedi ol aqyryn. - Mýmkin, biz bir birimizdi izdegen shygharmyz. Oghan uaqyt kerek bolghan...

- IYә, - dedi Berik. - Jәne qazir - sol uaqyt.

Olar ýnsiz otyrdy. Japyraqtar bayau tógilip jatty. Aspanda bir júldyz jandy.

Sol sәtte bәri oryn-ornyna kelgendey boldy.

Ómir, jýrek, uaqyt - bir arnada toghysqan.

Aspanda taghy bir júldyz janyp, ekeui otyrghan sayabaq shyraghdannyng jyly jaryghymen tynysh kýige enip túrghanday edi. Syrt kózge bәri qarapayym - bir er men bir әiel, kýzgi kesh, oryndyq, sary japyraqtar... Biraq búl sәt - ekeuining jýreginde erekshe mәnge ie sәt edi.

Gýlbar qaghazdy alaqanynda bir sәt ústap túryp, qayta býktep Berikting alaqanyna saldy:

- Búl ólen... endi saghan tiyesili. Sebebi sen meni mening ózimnen búryn týsindin.

Berik basyn iyzep, tereng tynys aldy. Onyng janary tynshyghan, biraq sol tynyshtyqtyng astynda alapat tolqyndar jatqanday - saghynysh, senim, kýtim.

- Gýlbar, - dedi ol júmsaq ýnmen, - men seni joghaltyp almau ýshin endi ýnsiz qalmaymyn. Uaqyt ýndemese de, jýrek sóilesin. Saghan әrdayym shyndyqpen kelem.

Gýlbar kýlimsiredi. Bir kezde dәl osynday sózderdi arman etken kezderi esine týsti. Biraq sol arman endi shyndyqqa ainalyp túrghanday boldy.

- Onda uәdeleseyik, - dedi ol, - eger jýrek jospary bizdi erteng basqa joldargha jetelese de, býgingi sezimdi úmytpaymyz, sol arqyly әr kez ózimizdi qayta tabamyz dep serttesti. Sosyn jýrekter sóilesti... ýnsizdik jalghaty....Búl kesh... búl ýnsizdik... bizding taghdyr syzyghy.

Ekeui sayabaq jolymen ýnsiz jýrip kele jatty. Biraq búl ýnsizdik - ekeuin alystatatyn emes, kerisinshe jaqyndastyra týsetin, týsinistik pen tynysh kelisimning ýnsizdigi edi.

Aynaladaghy әlem bayau alystap bara jatqanday. Shu, uayym, bitpeytin jinalystar, sheksiz qaghazdar - bәri artta qalghanday.

Qazir tek ekeui, jýrekpen salynghan jol. Jol - alda. Kýzden kóktemge, ýmitten senimge, tek birge.

Jol boyy olar qala shamdarynyng altyn sәulesinde boy týzep, jana bastamalardyng tәtti ýmitin bólisti. Árbir qadamda ótken ómirlerining sәtteri esine týsip, jýrekterindegi jaralar birtindep jazylyp, ornyna jyly sezim ornyqty.

- Sen bilesing be, - dedi Gýlbar, aspangha qarap, - keyde men ómirding qalaysha kýrdeli ekenin úmytyp ketkim keledi. Barlyghy esep, jospar, mindetterden túrady. Al býgin, dәl qazir, men erkinmin.

Berik onyng qolyn alyp:

- Men de dәl osylay sezinip otyrmyn. Búl bir sәttik tynyshtyq emes, mening jýregimning shynayy qalauy. Gýlbar basyn iyzedi. Kózinde jyly әri tereng bir kóz jas jarqyrady.

Olar bir-birine qarady da, qalanyng jaryqtary astynda ózderining jana ómirining alghashqy tarauyn jazugha dayyn edi. Jýrek josparlarynyng beti ashylyp, bolashaqqa senimmen bastalghan sapar endi shynayy ómirge ainalghan edi.

Qala, kesh, eki jýrek - barlyghy jarasym tapqan bir ýilesimge ainaldy.

Kýnning alghashqy sәulesi qala kókjiyegin aqyryndap boyay bastaghanda, Berik pen Gýlbar әli de bir-birining qolynan ústap jýrdi. Týngi tynyshtyqtyng ornyn jana kýnning ýmiti men sergektigi basqanday edi.

***

Taghy bir kýn kýn tolyq úyasyna batyp, qala shuly basylghanda, Berik pen Gýlbar bayau jýrip, ózderi barghan sayabaqqa sol bayaghy oryndyqqa keldi. Týngi syr, jýrek jyluy, ýnsiz týsinistik - bәri osy jerde bastalghan edi. Endi búl oryn estelik qana emes, uәdening kuәsine ainaldy.

Gýlbar toqtap, tynysh kókjiyekke kóz tikti. Qolyn Berikting alaqanynda ústap túryp:

- Qarashy, bәri ózgermey túrghanday. Biraq biz ózgerdik, iyә?

Berik bas iyzedi:

- IYә. Jәne búl ózgeris - eng әdemi boldy. Sebebi biz endi bir-birimizdi izdemeymiz. Biz qatar jýrip kelemiz.  Gýlbar kilit búrylyp:

- Sen meni ýirenshikti tirlikten oyattyn. Jýrekpen kórudi ýirettin.

Berik sәl ezu tartyp:

- Al sen maghan ózimdi úmytpau keregin kórsettin. Tek kýndelikti jalghan róldermen emes, naghyz men bolugha rúqsat berdin.

Olar úzaq ýnsiz túrdy. Aynalada avtobustar toqtap, dýkenderding jabylyp jatqany bayqalady. Biraq olardyng arasynda bir ghana tynysh, anyq baylanys bar edi - búl baylanys sózge múqtaj emes, jýrekten jýrekke ótken jylu edi.

- Mýmkin, endi biz jýrek josparymen ortaq ómirimiz birge jazayyq, - dedi Berik.

Gýlbar jyly jymiyp:

- IYә, әr kýndi jýrekpen bastap, ýmitpen ayaqtayyq. Olardyng janary toghysyp, ortaq tilsiz kelisim ornady. Búl - búrynghydan mýldem basqa, tereng әri túnyq baylanystyng bastamasy boldy.

Qala oyanyp, adamdary kýndelikti tirshiligine kirisip jatqanda, olardyng әlemi tekke emes, naghyz ómirge ainalghan jýrek josparymen tolyghyp jatty.

Búl jospar - tek qana olar ýshin ghana emes, ómirding ózi ýshin de erekshe maghynagha ie boldy.

Jana kýn jana mýmkindik әkeldi.

Al olar birge, jýrekting ýnimen, birge bastalghan ómir.

Sol sәtte tang shapaghy ekeuin de jyly shuaghymen qúshaghyna aldy. Búl endi bir kýnning bastaluy ghana emes - olardyng bir-birine adaldyqpen, senimmen, jýrekpen qadam basqan jana ómirining alghashqy tany edi.

Sol kýnnen keyin bәri bayau, biraq nyq ózgerdi. Endi Gýlbar da, Berik te kýnderin búrynghyday qaghaz, jinalys, shekteuli kestemen ghana emes, jýrek qalauyn tyndaudan bastaytyn boldy. Ár kezdesulerinde olar ózderin jana qyrynan tanitynday sezindi - ekeuining de ishki ýni endi anyq estile bastady.

Keshterde qala shetine baryp, ýnsiz seruendeytin. Eshqanday josparsyz, eshqanday nәtiyje kýtpey...

Bir kýni Gýlbar jay ghana sybyrlady:

- Osy tynyshtyqty joghaltyp aludan qorqam...

Berik onyng qolyn qysa týsti:

- Biz ony joghaltpaymyz. Sebebi endi ol tynyshtyq - bizding ishimizde.

Gýlbar oghan qarady. Ol sózsiz sendi. Sebebi Berikting kózinde býginge bekingen senim bar edi.

Kýnder ótti. Uaqyt algha jyljydy.

Biraq bir nәrse ózgermedi - ekeuding jýrek jospary.

Búl josparda naqty meken-jaylar, naqty merzimder, núsqaulyqtar joq edi. Onyng jalghyz erejesi bar - bir-birine adal bolu. Jәne soghan qaray birge jýru.

Bir kýni Berik Gýlbardy búrynghy sayabaqtaghy sol oryndyqqa qayta ertip keldi. Auada qystyng alghashqy belgileri bilinip, qyryqtan asqandardyng jilinshigin qaqsatar suyq yzghar soqty. Dәl sol oryndyq, dәl sol keshki jaryq.

Berik ýnsiz qaltasynan kishkentay qorapsha shyghardy. Ashyp kórsetti - ishinde jýzik.

- Búl da jýrek josparynyng bir paraghy shyghar, - dedi ol jay ghana. - Biraq búl joly men seni tek bir kýnge emes, ómirge shaqyram. Janymda bolugha. Kýnine emes, әr demime ortaq bolugha. Kelesing be?

Gýlbar esh oilanbastan kýlimdedi. Kózinde jas, jýreginde tynyshtyq.

- Men әldeqashan kelistim, Berik. Jýregimmen.

Berkiting qúshaghyna enip, qala shamdary astynda ýnsiz otyrdy. Ómir asyghyp jatqanday kórinbedi.

Biraq saghat tili shapshang emes edi. Sebebi jýrek jospary - endi shyndyqqa ainalghan edi.

Berik pen Gýlbar qol ústasyp, úzaq ýndemey otyrdy. Jauap aityldy, uәde berildi, biraq búl - ertegi ayaqtaldy degen sóz emes edi. Búl - jana taraudyng bastalghany.

- Erteng bәri ózgeshe bolady, - dedi Gýlbar aqyryn.

- IYә, - dep qyzdy qysa týsti Berik.

Gýlbar salmaqpen: - Birge bolu... onay estilgenimen, eng ýlken jauapkershilik qoy.

Berik sәl jymiyp:

- Biraq jýrek tandaghan adammen birge bolu - eng ýlken jenildik. Sebebi men ózimdi saghan senip tapsyrdym. Býtin bolmysymmen.

Sol týni olar ýige qaytqanda, Gýlbar alghash ret Berikting pidjagyn iyghyna japty. Búryn ózin ózi qorghap ýirengen ol alghash ret qorghanugha rúqsat etti. Al Berik, ýnemi bәrin josparlap, baqylauda ústaytyn jan, alghash ret jýrekke erik berdi. Ómirding eng shynayy sәtteri, tәtti shaqtary osynday qarapayym kórinisterde jasyryn bolatynyn ekeui de endi týsingen edi.

Uaqyt óz aghysymen algha jyljydy.

Toy ótti - qarapayym, biraq jýrekten shyqqan quanyshpen. Dostar men jaqyndar arasynda olar bir-birine taghy da uәde berdi. Búl joly dauystap, kuәgerler aldynda. Biraq ekeui ýshin - eng shynayy uәde sol bir kýzgi keshte, oryndyqta berilgen.

«Halyqpen birge boludan» esep berip Berik te Gýlbarda Oblys әkimining marapatyna ie bolghan, ósetin, bolashaghy bar jastardyng aldynghy tiziminde túrdy.

Birge túra bastady. Bólme ishinde kýlki, keyde kelispeushilik, biraq bәrinen de biyik - týsinistik payda boldy. Olar bir-birining kýndelikti әdetterine ýirendi:

Gýlbar tanerteng qara shay ishpey oyanbaytynyn, Berik keshke deyin telefon quattaugha úmytatynyn.

Olar bir birine ýirendi, keshirdi, qabyldady.Bir kýni keshki as ýstinde Gýlbar Berikting qolyn ústap:

- Bilesing be, biz jýrek josparynyng baghytymen kele jatyrmyz. Biraq bir qyzyghy - búl joldyng sony joq siyaqty.

Berik oghan kýle qarap:

- Sebebi búl jospar sheksiz. Ol ómirmen de bitpeydi. Ol - saghan degen mahabbat sheksizdigimen ólshenedi. Al ol... - dep ol onyng jýregine alaqanyn qoydy, - mәngilik.

Gýlbar kózin júmyp, sol sәtti jýreginde saqtap qalugha tyrysty. Sebebi ol jaqsy bildi - keybir sәtter eshqashan qaytalanbaydy. Biraq olar mәngilikke ainaluy mýmkin.

Jýrek jospary ayaqtalghan joq.

Sebebi mahabbat - jospar emes. Ol - jol. Jәne olar búl joldy birge jalghastyryp kele jatty.

Búl jolda bastysy - birge. Al baghyty... jýrekten.

Kýnder ótip jatty. Kýntizbeler auysyp, mezgilder almasyp, tereze syrtynda tabighat myng qúbylyp túrdy. Biraq Berik pen Gýlbardyng arasyndaghy baylanys - sol alghashqy kýzgi keshtegidey túnyq, taza kýiinde qaldy.

Olar endi әr tandy birge qarsy alatyn. Bir-birining tynysyn, ýnsizdigin, kýlkisin jattap alghan. Gýlbar Berikting tanghy ýnsiz sәtterinde qanday oigha batqanyn bilip qoysa, Berik Gýlbardyng keshki shay ýstindegi kózqarasynan onyng kónil-kýiin sezetin. Búl - sózsiz týsinistik edi.

Sezimnen emes, senimnen qúralghan baylanys. Kóktemning bir jyly keshinde, Gýlbar balkonda otyrdy. Qolynda - kýndeligi. Búryn ózi jii jazatyn, songhy kezde tek ishke saqtap ýirenip qalghan oilaryn qayta paraqtaghysy kelgendey.

Birinshi bette bayaghy óleng joldary túr edi.

Sol - Berik tauyp alghan, jýrekting kiltine ainalghan ólen.

Ol qalamdy qolyna alyp, janadan jazdy:

«Jýrek jospary - syzba emes. Ol - sezimning sabyry. Ol - ýnsizdik ishindegi ýn. Ol - jannyng joldasy.» Sol sәtte Berik syrtqa shyqty. Qolynda eki shynyayaq shay. Birin ýnsiz Gýlbargha úsyndy.

- Neni oilap otyrsyn? - dedi ol jay ghana.

Gýlbar oghan qarady da, jymiyp:

- Qanday baqytty ekenimizdi oilap.

Berik az ghana kidirdi. Oilanghanday. Sosyn:

- Baqyt sezinuden túrady. – Biz ýy bolghaly kýn sayyn baqytty jýrekpen sezindik.

Gýlbar basyn iyzedi. Ol týsindi.

Uaqyt óte kele, ýiding búrysh-búryshynda olardyng tarihy jinalyp jatty.

Kitap sóresinde - birge oqylghan kitaptar. Qabyrghada - ekeu týsken fotolar. Aspazdyq sóresinde - birge pisirgen dәmdi toqashtardyng esteligi. Búlar jýrekte - sózdermen sipattau qiyn, biraq sezetin әlem.

Jaz bastalghanda, olar sol eski sayabaqqa qayta oraldy. Bayaghy oryndyq. Bayaghy aghashtar. Biraq endi ekeui ghana emes edi. Gýlbardyng qolynda kishkentay sәbiydi orap alghan júqa kórpe bar. Bala úiyqtap jatqan. Berik jay ghana sybyrlady: - Jýrek jospary endi ýsheumizge ortaq. Gýlbar kózine jas alyp kýlimsiredi. Olar ýnsiz otyryp, aspangha qarady. Qalanyng u-shuy estilip túrdy.

Sebebi shyn mahabbat - bir sәtke emes, bir ómirge. Al ómirdi - birge ótkizgende ghana tolyq mahabbat bolady.

Bir jýrek. Bir jospar. Bir baghyt. Baqytty birge sezinu.

***

Kýnder óte berdi. Jazdyng aptap ystyghy sayabyrsyp, sarghysh japyraqtar kósheni kómkergende, qalagha kýz taghy qaytyp kelip jetti. Sol mezgil - Gýlbar men Berikting alghash jaqyndasqan mausymy bolatyn. Biraq búl kýz - mýldem basqa edi.

Berik - býginde qalalyq auruhanada bilikti bas dәriger. Óz isine berilgen, sabyrly, jauapty adam. Aynalasy ony qúrmetteytin, al nauqastar - senetin. Júmysy kóp, keyde tipti týngi kezekshiliktermen qatar, auyr sheshimder qabyldaugha mәjbýr bolatyn.

Gýlbar bolsa - Oblys әkimining kómekshisi. Ýnemi resmy kiyimde, qolynda papka, kýndelikti jinalystar men hattamalar arasynda jýrgen әiel. Jasy otyz jetige jetken.

Gýlbar ýiine kesh qaytty. Qolynda - taghy da qaghazdar. Júmys, tapsyrma, josparlar. Jol-jónekey dýkenge kirdi.

Ýige kelip, ainagha qarady, kózining aldyna syzyq týsipti...Berik te әli syzyq joq, úyaldy...as ýige kirip shayyn qaynatyp otyrghanda, esik qonyrauy soghyldy. Ashsa - Berik.

Kәdimgi sabyrly keyippen túr. Azdap sharshau bar.

- Jaqsysyng ba? - dedi ol jay ghana.

Berik bas zedi. Gýlbar oghan kýtpegen súraq qoydy: - Men senen bes jas ýlkenmin sony bilesing be? Berik kýlip- nege ony aittyn?

Berik ýnsiz onyng qasyna otyrdy. Qolyn ústap:

- Men bәrin bilemin, biraq seni tandadym. Sening ishki batyldyghyndy tandadym. Sen ýilengenge deyin de әkimshilikte jalyndap istep, ózindi ghana emes, ózgelerdi de algha sýiredin. Auylgha birge bardyq, bәrin kózimmen kórdim, jýrekpen sezdim... Al men... saghan sýisindim.

Gýlbardyng kózinen jas domalap týsti. Birinshi ret - әlsizdigin jasyrmady. Birinshi ret - júbanysh izdedi.

- Al el meni ol kezde syrtymnan «kәri qyz» deytin?  Aqyryn sybyrlady.

- El qazir sening ornynda basqa bireudi әngime etedi. - Biz... jýrekpen tandadyq. Bizge syrttyng ýni emes, ishki ýn manyzdy.

Aspanda júldyzdar kórinip túrdy. Ýy ishinde sәbiyding tynys alghany ghana estiletin. Gýlbar Berikting iyghyna sýienip, tereng bir tynys aldy.

- Eshqashan meni ayama, jaray ma? Berik ony qúshaqtay týsip: ýnsiz maqúldyq bildirdi.

Sol sәtte Gýlbar búryn eshqashan sezbegen tynyshtyqqa endi. Búl tynyshtyq – qalyng elding arasyndaghy jalghyzdyqtan qútylu emes, jýrekpen tandalghan jalghyz janmen ómirdi birge sýruding lәzzaty edi. Kezinde kәri qyz atanghan Gýlbar Berikting jýregimen qalaghan jary.

Jýrek jospary mahabbat. Mahabbat jasqa qaramaydy. Al jýrek - esepke emes, shyndyqqa senedi.

Kýz ótti. Taghy qys keldi. Gýlbardyng ishki jyluy syrtqy suyqty basyp túrdy. Búryn ózi ýshin ghana ómir sýrip kelgen әiel endi bir shanyraqtyng iyesi, bir sәbiyding anasy, bir erding jary edi. Tirshiligi kóp ózgergen joq – tanerteng kensege barady, kýndizgi jiyndargha qatysady, keshke bala men Berikke asyghady. Biraq ózgergen – jýrek. Búryn salmaqty, salqyn, esepke qúrylghan dýniyening arasynda tiri jangha syr ashpay jýretin jýrek – endi tolyq oyanyp, әr kýndi sezinuge beyim.

Al Berik bolsa, búrynghydan da sabyrly, biraq búrynghydan da júmsaq. Onyng ýnsizdigi endi salqyndyq emes, qauipsizdik edi. Ol da ózgerdi – bir kezderi júmystyng qúrsauynda jýrgen dәriger, endi týn ortasynda balasyn qúshaghyna alyp, әndete jýretin әke, әielining әr kýiin ishinen sezinuge tyrysatyn jargha ainaldy.

Bir kýni әkimdik dәlizinde әriptesterining biri Gýlbargha әzil aralas kýlip aitty:

- E, Gýlbar hanym, sizding de "josparynyz" iske asty ghoy. Búryn: "Júmys, júmys," - dep jýrip, zulap jýretinsiz. Endi mine, jarqyrap túrsyz.

Gýlbar sabyrly jymiyp:

- Búl mening josparym emes, jýrekting jospary, - dedi jay ghana.

-A, ne deysiz.

- IYә. Keyde eng dúrys jospar - eshtene josparlamau. Tek jýrekti tyndau.

Keshke ýige kelgende, Berik balany terbetip otyr eken. Bala jymiyp, kózin anasyna tikti. Sol sәtte jýregi taghy da әldeneni sezdi - rahat, tynysh, eshkimge dәleldeuding qajeti joq, tek ózi ýshin, ózi tandaghan ómirdegi eng shynayy sәtter.

Berik oghan qarap:

- Erteng mening kezekshiligim joq. Balany anama qaldyryp, ekeumiz seruendeyik pe?

Gýlbar kýldi:

- Seruen deysing be? Songhy ret qay kezde ózimiz ýshin shyqtyq eken?..

- Mine, sol ýshin.

Kelesi kýni olar qalanyng syrtyndaghy búrynghy sayabaqqa bardy. Taghy kóktem. Japyraqtar jana býrshik jardy. Bayaghy sol oryndyq...

Berik qaltasynan kishkentay qaghaz alyp shyqty. Gýlbargha úsyndy. Ashyp qarasa - bayaghy ólen, biraq sonyna bir jol qosylypty:

"Jýrek jospary - senen bastaldy.

Al mening baqytym - senimen jalghasty."

Berik Gýlbargha qarap:

- Mahabbat - kýntizbemen emes, batyldyqpen ólshenedi. Sebebi jýrekpen qúrylghan odaq – eng berik qúndylyq. Al ol qúndylyq... kýnde birge oyanudan, birge keshti qarsy aludan bastalady. Búl mahabbattyng shynayy jalghasy.

Kýnder kýntizbeden syrghy berdi. Bala ósti. Ýiding ishi búrynghydan da jylylyqqa tola týsti. Endi tanghy as ýstinde ýsh kese qoyylady. Ekeui kofe ishse, ýshinshisinde – jyly sýt. Al ýsh tabaqtyng ishindegi kishkentay qasyq – osy otbasynyng eng ýlken ýmitindey edi.

Berik әdetinshe erte túryp, júmysqa asyghady. Gýlbar da kensege dayyndalady. Biraq búrynghyday emes. Endi әr ekeuining kýntizbesi qansha tyghyz bolsa da, bir-birine qaraytyn "kenistik" bar. Ol – uaqytpen emes, jýrekpen ólshenetin kenistik.

Keshkilik. Dala qarauytyp qalghan. Gýlbar ýide jalghyz – balasy әjesinde, Berik auruhanada keshke deyin. Eski qoyyn dәpterin ashyp otyr. Bayaghyda jazyp, ayaqsyz qalghan paraqtardy oqyp shyqty. Sodan song jana bet ashyp, jazdy:

Keybir әielderge ómir bәrin erte beredi:

Sýiikti jar, bala, tatu otbasy, tynysh tirlik.

Basqalaryna – keshiktirip.

Biraq keshiktirip bergen baq – terenirek ornyghady eken.

Men asyqpadym.

Sebebi kýtuding ózi – jýrekting batyldyghy...

Sol sәtte esik ashylyp, Berik kirdi. Sharshaghan, biraq ýige kirgen boyda jýzi jadyrap ketken.

- Bala úiyqtap qaldy ma?

- Ájesinde. Bizge keshke demalys, - dep jymidy Gýlbar.

Berik shәy demdep, ekeui birge as ýige otyrdy. Ýndemey otyryp shay ishti. Biraq búl ýnsizdik – bótendikten emes, tolyq týsinistikten tughan tynyshtyq edi.

Berik bir sәt Gýlbardyng dәpterine kózi týsip:

- Taghy jazdyng ba?

- IYә. Búryn men ishime syimay, ýnsiz jylaytynmyn, jazatynmyn, jenildep qalatynmyn. Endi jýregim tolyp ketkende – jazam, búl quanysh, taghy rahattanyp qalamyn. Sebebi jazu tynyshtyq syilaydy. Jazu naghyz enbek, baylar artyna zәuilm qúrylys salyp qaldyrsa, biz mәngige óshpes jazular qaldaramyz, ia búl odan әlde qayda baghaly.

Berik onyng qolyn ústap:

- Sen meni tappaghanda, men ózimdi taba almas edim.

Gýlbar kózine jas alyp, eriksiz jymidy:

- Men de. Kóp jyl boyy ózimdi jalghan rólding ishinde joghaltyp alghanday edim... Júmys, esep, hattama. Biraq sen kelgende - men jay ghana әiel bolugha rúqsat aldym. Jay ghana baqytty bolugha...

Sol sәtte terezening ar jaghynda alghashqy qar jaua bastady. Jaryq shamgha týsip, ýlpildep týsken әr týiirshik - dәl qazirgidey bir sәtting qaytalanbas ekenin eske salghanday.

Gýlbar ornynan túryp, Berikting iyghyna jamylghy japty.

- Sen ýnemi meni jylytyp ýlgeresin, - dedi Berik.

Gýlbar aqyryn jauap qatty:

- Sebebi sen meni tonghanda emes, tonbay túryp-aq týsindin.

Sol týni Gýlbar tereng úiqygha keter aldynda songhy joldardy jazdy:

Jýrek jospary...Ol maghan kesh keldi. Biraq dәl uaqytynda jetti.

Sebebi ol – jýrekpen tandaldy. Endi búl jol – bizding balagha bastau, bolashaqqa baghdar.

Naghyz mahabbat – uaqyttyng emes, tandau men senimning jemisi.

Ýsh jýrek. Bir ýi. Bir ómir. Bir-birine adal ýsh taghdyr.

Qys bitip, kóktem lebi esti. Qar erip, kýn jylyna bastady. Qalanyng shetinde ornalasqan ýilerding aulasy laygha tolyp, balalar dalagha shyghyp, su keship oinaytyn shaq keldi. Al Berik pen Gýlbar ýshin kóktem - ishki janghyrudyng belgisi boldy. Olardyng balasy - Aydar - endi ýshke tolyp, tilge kelip, әkesin «aghash dәriger», anasyn «qaghaz bas» dep ataytyn bolghan. Ekeui de búl sózderge renjimeytin. Sebebi sol kishkentay auyzdan shyqqan әr sóz – jýrekten shyqqanday edi.

Sol kóktemde audan әkimdiginde ózgerister bastaldy. Gýlbargha joghary qyzmet úsynyldy - oblystyq basqarmada orynbasarlyq. Jauapkershiligi kóp, mәrtebesi joghary, biraq qala auystyru qajet. Ol keshke Berikke qarap:

- Maghan jana qyzmet úsynyldy, - dedi qysqa ghana. Berik tandanbady. Oghan tandanar eshtene joq edi - ol Gýlbardyng qabiletin, tabandylyghyn, óz-ózine talapshyldyghyn búrynnan biletin.

- Quanyshtymyn, - dedi ol jay ghana. Gýlbar irkilip:

- Biraq sening júmysyn... Bala... Bәri osy qalada.

Berik ýndemey túryp qaldy. Tereng oigha shomdy. Sosyn:

- Búl bizding ekeuimizge berilgen mýmkindik. Bala qayda ósse de, mahabbat pen tynyshtyq bolsa - jetedi.

- Al sen?

- Men qayda da emdeytin adam tabam. Al seni joghaltyp, osynda qalyp ne payda?

Gýlbar kózine jas alyp, iyghyna sýiene ketti.

- Sen mening ómirime kesh keldin, biraq sensiz ómirdi endi elestete almaymyn. Bir birine sonday bauyr basyp ketti. Tuys, dos, syrlas....

Berik jymiyp:

- Sebebi men jýrekpen keldim. Uaqytpen emes.

Olar kóshti. Jana qala, jana ýi, jana ómir. Biraq ishki ýilesim ózgermedi. Aydar jana balabaqshagha ýirene bastady. Berik jana emhanada júmysqa túrdy. Al Gýlbar - endi búrynghyday emes, jýrek ýnimen sheshim qabyldaytyn basshy boldy.

Bir kýni Gýlbar kensede keshke deyin qalyp, ýige sharshap keldi. Biraq esikten kirgende - ýstel ýstinde bir paraq túrdy. Berikting jazuy:

"Biz búl qalagha qonys audarghanda, men ózimdi joghaltyp alam ba dep qoryqtym. Biraq sening janynda qayda barsam da - ózimdi tauyp kelemin.

Sening arqanda men jaqsy dәriger ghana emes, jaqsy adam bolyp kelem.

Al bizding úlymyz... ol - jýrek josparynyng jalghasy." Gýlbar paraqty keudesine basyp, kózin júmdy. Búl sәtte ol bir ghana nәrseni bildi - ómir kesh bastalghan joq. Tek dәl uaqytynda, eng qajet kezinde óz baghytyna týsti.

Keybir mahabbat erte keledi. Keybiri kýttirip.

Biraq eng shynayysy - jýrekpen kelgeni.

Gýlbar ýshin búl mahabbat - baqyttyng keshigu edi.

Berik ýshin - uaqytynan búryn dúrys tandau.

Aydar ýshin - mahabbattyng ishinde ósu.

Baqyt – asyqpay kelgenderge de jetedi.

Jana qala. Jana kóshe. Terezeden qaraghanda beytanys dýnie kórinetin, biraq ýiding ishi - sol bayaghy jylu, sol bayaghy iyis, sol bayaghy tynyshtyq.

Aydar balabaqshagha beyimdelip qalghan. Tili de shirap, әkesine kýnde jana sóz ýiretip keledi.

- Áke, bilesing be, “kosmos” degenimiz - aspannyng ar jaghy. Men óskende sol jaqqa baryp, senderge júldyz alyp kelem!

Berik kýldi:

- Tek júldyz emes, anana aidy da ala kel.

Gýlbar sol sәtte as ýide shay qúiyp jatqan. Ekeuining әngimesin estip, jýregi eljirep ketti. Osy sәtter ýshin ol talay ýnsiz týnderden, kóp aitylmaghan sózderden, auyr tynystardan ótip edi. Endi bәri ornynda. Endi bәri óz uaqytynda.

Kóktem ayaqtalyp, jaz jetti. Jana qyzmette alghashqy jobalar bastalyp, Gýlbar kýn sayyn sheshim qabyldaytyn. Biri manyzdy, biri shúghyl, biri auyr. Biraq barlyghynda onyng ishinde búrynghy Gýlbardan bólek - jana bir senimdilik bar edi.

Búl senimdilik - mahabbattan tughan. Berik bergen tynyshtyqtan.

Sebebi endi ol jalghyz emes. Sóz jýzinde emes - shyn mәninde.

Keshkilik. Ýsheui terrassada otyr. Aydar oiynshyqtarymen oinap jatty. Berik pen Gýlbar ýnsiz shәy iship otyr.

- Qarashy, - dedi Gýlbar sybyrlap. - Balam óz әlemin salyp jatyr. Óz ertegisin.

- Sebebi onyng ertegisining shyndyqqa ainaluy - bizden bastaldy, - dedi Berik.

Gýlbar ýnsiz bas iyzedi. Bir sәtten son:

- Keyde oilanyp ketem. Eger erterek jýrekke erik bergenimde, bәri erterek bastalar ma edi?

Berik ony tyndap bolyp:

- Mýmkin. Biraq erte kelgen gýl keyde suyqtan ýsip qalady. Sening sheshiming - ózing pisip-jetilgen kezde kelgen sheshim. Sondyqtan ol myzghymaydy. Sondyqtan ol berik.

Osylay, ómir jalghasty. Olar qartayyp bara jatty. Biraq búl - qorqynyshty emes edi. Sebebi qarttyq - birge kórgen tandar sanynyng belgisi ghana.

Jyldar ótkende Aydar mektepke bardy. Sosyn uniyversiytetke. Keyin basqa qalagha, óz jolymen. Al ýide Berik pen Gýlbar qaldy.

Biraq búl joly - ýnsizdik qorqynyshty emes. Búl joly - ol tynyshtyqtan qúralghan estelikterge toly edi. Bir keshte, Aydar demalysqa kelip, ata-anasymen keshki shay ýstinde otyrghanda, kenet súrady: - Áke, anamdy alghash qashan sýidin?

Berik pen Gýlbar bir-birine qarap, kýlip jiberdi.

- Men ony alghash kórgen kýni sýidim, - dedi Berik. Biraq onyng rúqsaty ýshin jýrek kýtui kerek boldy.

Aydar tandana:

- Sonda sizder bәrin jýrekpen sheshkensizder me?

Gýlbar oghan qarap, bayau bas iyzedi:

- Biz - shyn boldyq. Shyn bolghan nәrse ghana úzaqqa barady, balam.

Aydar oilanyp qaldy. Sosyn:

- Sonda búl sizderdin... jýrek josparlarynyz ba?

Berik shәiin úrttap qoyyp, jay ghana:

- Búl - Jýrek jospary

Kýz taghy keldi. Ýiding aulasyn sarghayghan japyraqtar kómkerip, tereze syrtynda bayau jel esip túr. Búl ýiding ishindegi jylylyq sol bayaghy qalpynda saqtalghanymen, uaqyt óz izin qaldyra berdi.

Gýlbar bir kýnderi júmysyn tapsyryp, zeynetke shyqty. Jay ghana emes - qúrmetpen, qoshemetpen, ornyn basqan jastargha aqylyn qaldyryp. Qansha jyldar boyy qyzmet, jauapkershilik, josparmen ómir sýrgen әiel endi birinshi ret óz uaqyty ózine tiyesili ekenin sezindi.

-Qazir ne isteging keledi? - degen Berik sol kýni tanghy shay ýstinde.

Gýlbar terezege qarap otyryp:

- Biraz uaqyt eshtene istegim kelmeydi. Tek tynys alghym keledi, - dedi jymiyp. - Sosyn... mýmkin ózimning bayaghy jazu dәpterimdi qolgha alarmyn.

Kýnder óz arnasymen aqty. Aydar óz jolyn tauyp, júmysyn bastady. Áke-sheshesine jii habarlasady. Keyde kelip túrady. Biraq endi ýiding ishi búrynghyday balanyng kýlkisine toly emes. Búrynghy qarbalas ornyn birqalypty tynyshtyq basqan.

Gýlbar dәpterine «Sen mening mahabbatym emes, ómirlik tynyshtyqqa ainalghan adamymsyn.

Birge ómir sýru – men ýshin maqsat emes, syy boldy».

Berik ony oqyp bir sóilem qosty: «Sen - mening ómirimdegi eng ýlken shyndyqsyn. Ómirding ayaghyna deyin emes... ómirden keyin de arghy dýniyede birge bolamyz».

Jazdyng songhy kýnderining biri. Aydar ata-anasyn kóruge kelgen. Ekeui aulada otyr. Anasy oryndyqta, Berik shәy qúiyp otyr. Aydar sәl oilana:

- Men sizderge qarap, mahabbatty týsindim.

Gýlbar jymiyp:

- Mahabbatty sózben emes, jýrek josparymen bolady.

Aydar bas iyzedi:

- Sizderde úrys-keris bolmady ma?

Berik kýlip: - Boldy, balam. Ayqay da boldy, ýndemey renju de. Biraq biz eshqashan bir-birimizge teris qarap úiyqtamadyq. Mine, aiyrmashylyghy sonda.

Gýlbar- Mahabbat degen – ýnemi jaqsy kóru emes. Qiyn kezde de birge qalu. Sol arqyly jýrek shyndalady.

Aydar oilanyp qaldy. Anasy men әkesine qarap otyryp, men de sonday mahabbatty qalaymyn dep shyn jýregimen kýbirledi.

Uaqyt bayau jyljydy. Kýnder men jyldar tereng iz qaldyryp, keyde janghyrghan esteliktermen eske týsti. Jel әli de sәl suyq, biraq jýrek jyly. Qasyndaghy Berik kózine qarap:

- Eske alsan, bәri qalay bastaldy?

Gýlbar jay ghana jymiyp:

- Halyqpen birge boludan... auyldan kelgen song bir kýn birge qydyru turaly aitqan edin.

- IYә, - dedi Berik. - Sonda jýrek josparymyz bastaldy.

Olar ýndemey, aspangha qarap otyryp, birge ótken kýnderin ýnsiz oilady.

Núrhalyq Abdyraqyn

Abai.kz