Beysenbi, 2 Qazan 2025
Alang 199 0 pikir 2 Qazan, 2025 saghat 15:54

Qanybekting qaltasynan shygharghan «qaghidaty» qandastargha jaramaydy!

Suretter: abai.kz jәne dalanews.kz sayttarynan alyndy.

QR Oqu-aghartu ministri J.D. Sýleymenovanyng nazaryna!

«Bilim turaly» Zanynyng 66-babynda shet eldegi qazaq diasporasynyng bilim alu qajettilikterin qanaghattandyru turaly arnayy ýsh norma bar.

Sonyng birinshi bóliginde «Qazaqstan Respublikasynyng azamattary bolyp tabylmaytyn últy qazaq adamdardyn Qazaqstan Respublikasynda bilim alugha qúqyghy bar», - dep anyq jazylghan.

Endi osy normagha say, ony oryndaudyng qaghidaty boluy kerek qoy.

«Qazaqstan Respublikasynda túraqty túratyn sheteldikterding jәne azamattyghy joq túlghalardyng mektepaldy, bastauysh, negizgi orta jәne jalpy orta bilim alu erejesin bekitu turaly» sol qaghidat Qazaqstan Respublikasynyng Bilim jәne ghylym ministrining 2010 jylghy 28 qyrkýiektegi №468 Búiryghymen bekitilipti.

Osy qaghidat boyynsha, 16 jasqa deyingi balalardyng ata-analary nemese zandy ókilderi sheteldikter jәne azamattyghy joq adamdar oqugha joldama alghannan keyin bilim beru úiymyna qaghaz tasymaldaghysh týrinde kelesi qújattardy tapsyrady:

1) ata-analardyng nemese basqa zandy ókilderdin 3-qosymshasynyn nysanyna sәikes ótinish;

2) sheteldik jәne azamattyghy joq kórsetiletin qyzmetti alushylar ózderining mәrtebesin aiqyndaytyn, túrghylyqty jeri boyynsha tirkelgeni turaly belgisi bar mynaday qújattardyng birin úsynady:

sheteldik – sheteldikting Qazaqstan Respublikasynda túrugha yqtiyarhaty;

azamattyghy joq adam – azamattyghy joq adamnyng jeke kuәligi;

bosqyn – bosqyn kuәligi;

pana izdeushi – pana izdeushi adamnyng kuәligi;

qandas – qandas kuәligi.

Endi osy qaghidat pen jogharydaghy biz atap kórsetken «Bilim turaly» Zanynyng 66-babynyng birinshi tarmaghyndaghy normany salystyryp kórinizshi!

Zanda «Qazaqstan Respublikasynyng azamattary bolyp tabylmaytyn últy qazaq adamdardyn» dep jazylsa, al anau qaghidatta «Qandas – Qandas kuәligi» dep túr.

Bilesizder, Qaghidat – Zannyng negizinde jasalady.

Al, myna ekeui – mýlde eki basqa úghym.

Birine biri sәikes kelip túrghan joq!

Bir sózben aitqanda, kezinde – 2010 jylghy 28 qyrkýiekte sol kezdegi Bilim jәne ghylym ministri Baqytjan Júmaghúlovtyng qoly qoyylyp, №468 Búiryqpen bekitilgen qaghidat óte sauatsyz jasalghan.

Býgingi tanda atalghan qaghidat shet elderden kelip, Qazaqstannan bilim alghysy keletin qazaq diasporasynyng oqugha týsuin qiyndatyp otyr.

Ár jyly jana mausym bastalghanda, shetten kelgen aghayyndar balalaryn mektepke týsire almay, kóp sabylady. Byltyr tipti shu boldy.

Mektepke barsa, mektep audandyq Oqu-aghartu bólimi men Oqu-aghartu departamentine silteydi.

Oqu-aghartu bólimi men Oqu-aghartu departamenti: «Qandas» kuәligin al dep, keri qaytarady.

Sosyn, amaly tausylghan, tauy shaghylghan ol bayqústar maghan – Auyt Múqiybekke habarlasyp, kómek súraydy.

«Zanda «Qandas» degen úghym joq, «Bilim turaly» Zanynyng 66-babynyng birinshi bóliginde «últy qazaq adamdar» dep túr ghoy, Sizder shetten bilim alu maqsatynda kelgen últy qazaq balalardyng zandy qúqyghyn taptap otyrsyndar!», - dep men shygham...

Qoyshy, sóitip shulatyp jýrip, byltyr biraz balany mektepke týsirgen bolatynbyz.

Meni bilmeytin keybir balalardyng mynaday sandalystan beti qaytyp, kelgen Eline keri qaytugha mәjbýr bolypty…

Sodan, ótken jyly atalghan №468 Búiryqa ózgertuler men tolyqtyrular engizip, ony «Bilim turaly» Zanynyng 66-babynyng birinshi bóligimen sәikestendiru turaly Oqu-aghartu ministri Ghany Beysembaevtyng atyna ótinish hat jazghan bolatynbyz.

Jay hat jazyp qana qoymay, tórt-aq qújatpen búl mәseleni mektep diyrektorynyng dengeyinde ghana sheshiletin etip, óz jobamyzdy qosa úsyndyq.

Naqtylap aitsaq, №468 Búiryqa «3-1» etip, «Qazaqstan Respublikasynyng azamattary bolyp tabylmaytyn últy qazaq adamdar jәne (nemese) olardyng senimdi ókilderi 16 jasqa deyingi Qazaqstan Respublikasynyng azamattary bolyp tabylmaytyn últy qazaq adamdardyng bilim beru úiymdaryn anyqtau barysynda oblystyq, respublikalyq manyzy bar qala, astana audan (oblystyq manyzy bar qala) MEKTEPTERINE ótinish jasaydy jәne kelesi qújattardy tapsyrady», - degen jana tolyqtyru engizudi jәne sol tolyqtyrudaghy qújattardy da atap kórsetken edik.

- Qazaqstan Respublikasynyng azamattary bolyp tabylmaytyn 16 jasqa deyingi últy qazaq adamdardyng últyn anyqtaytyn qújat;

- At-anansynyng bireui Qazaqstanda túraqty tirkeude túrmaytyn bolsa, onyng jazbasha kelisimi;

- Ata-anansynyng ekeui de Qazaqstanda túraqty tirkeude túrmaytyn bolsa, olardyng Qazaqstan Respublikasynyng azamaty bolyp tabylatyn tuystaryna bergen senimhaty;

- Senimhat iyesining balanyng ómiri men qauipsizdigine baylanysty jauapkershilikti ózine alghany turaly mektep diyrektorymen kelisimi.

Sonday-aq, osy norma engen jaghdayda, atalghan Búiryqtyng ózge tarmaqtaryndaghy «qandastar» degen sóz alynyp tastaluy kerek.

Sonymen birge, qaghidatqa «Qazaqstan Respublikasynyng azamattary bolyp tabylmaytyn últy qazaq adamdargha» arnap, arnayy jana qosymsha engizu qajet ekenin, mine, býgin aityp otyrmyz.

Beker obaly kәne, myng bolghyr Ghanekeng – Ghany Bektayúly mәselening mәn-jayyn birden týsinip, búl týiindi sheshudi Ózining qarmaghyndaghy Orta bilim komiytetining tóraghasy Qanybek Júmashevke tapsyrghan-túghyn.

Qanybek Júmashev Ministrding sol tapsyrmasyn oryndaghan joq! Tek, jazbasha jauap berdi de, qarasyn kórsebey ketti.

Qanybek Júmashev sol jauabynda bylay depti:

«Qazaqstan Respublikasyndaghy balanyng qúqyqtary turaly» Qazaqstan Respublikasy Zanynyng (búdan әri – Zan) 21 jәne 25-baptaryna sәikes balanyng mýddelerine qayshy keletin jaghdaylardy qospaghanda, әrbir balanyng otbasynda ómir sýruge jәne tәrbiyelenuge qúqyghy bar. Yaghni, balalargha qamqorlyq jasau jәne olardy tәrbiyeleu ata-analardyng qúqyqtary men mindetteri bolyp tabylady (Qazaqstan Respublikasynyng Konstitusiyasyna, «Neke jәne otbasy turaly» QR Kodeksi). Jogharyda bayandalghandar negizinde, ata-analardyng óz balasyn senimhat boyynsha basqa adamgha tәrbiyeleuge bere almaydy...

Qanekeng atap kórsetken zandardy biz de aqtaryp shyqtyq.

«...ata-analardyng óz balasyn senimhat boyynsha basqa adamgha tәrbiyeleuge bere almaydy», - degen normany eshbir zannyng eshbir babynan tappadyq.

Kerisinshe, «Qazaqstan Respublikasyndaghy balanyng qúqyqtary turaly» zannyng «Balanyng ata-anasymen birge túru qúqyghy» degen 25-babynyng birinshi tarmaghynda: «Balanyng óz ata-anasymen nemese basqa da ZANDY ÓKILDERIMEN birge túrugha qúqyghy bar», - dep taygha basqan tanbaday anyq jazuly túr.

Kórdiniz be, balanyng basqa da zandy ókilderimen birge túrugha qúqyghy bar eken.

Endi, «zandy ókilderi» degen kimder eken dep izdep edik, ony da taptyq.

Osy «Balanyng qúqyqtary turaly» zannyng 1-babynyng altynshy tarmaghynda «zandy ókilderi» degen úghymgha mynaday anyqtama berilipti:

– 6) balanyng zandy ókilderi – ata-analar (ata-ana), bala asyrap alushylar, qorghanshy nemese qamqorshy, balany qabyldaytyn ata-ana (balany qabyldaytyn ata-analar), balany qabyldaytyn kәsiby tәrbiyeshi (balany qabyldaytyn kәsiby tәrbiyeshiler), patronat tәrbiyeshi jәne Qazaqstan Respublikasynyng zannamasyna sәikes balagha qamqorlyq jasaudy, bilim, tәrbie berudi, onyng qúqyqtary men zandy mýddelerin qorghaudy jýzege asyratyn olardyng ornyndaghy basqa da adamdar;

«Balanyng qúqyqtary turaly» zandy jasaghan zangerler aqyldy әri óte bilikti eken, biz astyn syzyp kórsetken 1-baptyng altynshy tarmaghynyng sonyndaghy «...bilim, tәrbie berudi, onyng qúqyqtary men zandy mýddelerin qorghaudy jýzege asyratyn olardyng ornyndaghy basqa da adamdar;», - degen túsy «Bilim turaly» Zanynyng 66-babyndaghy «Qazaqstan Respublikasynyng azamattary bolyp tabylmaytyn últy qazaq adamdardyn Qazaqstan Respublikasynda bilim alugha qúqyghy bar», - degen normany eskerip jasapty.

Maghan senbesenizder, mening osy hatymdy qosa tirkep, Ádilet ministrline hat jazyp, súranyzdar.

Demek, Orta bilim komiytetining tóraghasy  Qanybek Bekbolatovich «...ata-analardyng óz balasyn senimhat boyynsha basqa adamgha tәrbiyeleuge bere almaydy», - degen «qaghidatty» ózining qaltasynan shygharyp, perip kep jibergen ghoy!

Qanekeng maghan renjimesin, búl – naghyz biliksizdik.

Búl – Zandy syilamau!

Búl – Preziydentimiz Qasym-Jomart Toqaev jolgha qoyyp otyrghan «Zang men Tәrtip» qaghidatyn tabangha basyp taptau!

Búl – Úly kóshke jasalghan zor qiyanat!

Sondyqtan, Orta bilim komiytetining tóraghasy  Qanybek Bekbolatovichting jauabyndaghy «Osyghan oray, kәmeletke tolmaghan balalardyng qúqyqtary men mýddelerin qorghau maqsatynda jәne jogharyda kórsetilgen zang talaptaryna sәikes qandas oqushylarymyzdyng ata-anasymen nemese basqa da zandy ókilderimen birge túryp, ata-anasynyng túrghylyqty jeri boyynsha bilim aluy dúrys dep sanaymyz», - degen uәjimen biz tolyq kelise almaymyz.

Áne, Qanybek Bekbolatovichting ózi de bayqamay aityp qoyypty ghoy, qandas oqushylarymyzdyng basqa da zandy ókilderimen birge túryp bilim aluyna zang jol beredi.

Sol ýshin, zandy saqtauymyz, búljytbay oryndauymyz jәne  qaghidatty zangha tezirek sәikestendirip, Qazaqstan Respublikasynyng azamattary bolyp tabylmaytyn 16 jasqa deyingi últy qazaq adamdardyng mektepke týsuin mektep diyrektorynyng dengeyinde sheshiletin etui kerek!

***

IYә, balanyng amandyghy men qauipsizdigi – bәrimiz ýshin manyzdy!

Qanybek Bekbolatovichting oghan alandap otyrghanyn da óte jaqsy týsinemin jәne oghan zor qúrmetpen qaraymyn!

Bir nәrse – anyq, eshkim balasyn dalagha tastamaydy!

Qúdaygha shýkir, Tәuelsizdikten beri bir jarym milliongha juyq qazaq Atajúrtyna oraldy. Shette әli alty-jeti million qandasymyzdyng bar ekeni belgili.

«Qazaq – qargha tamyrly halyqpyz!» dep aitamyz ghoy, sol shette qalghan alty-jeti million qazaqtyng kóbining jaqyn tumalary, asa senimdi adamdary Qazaqstanda túrady. Arghy bette qalghan qazaqtar balalaryn sol jaqyn tumalary men asa senimdi adamdaryna senip tapsyrady.

Mysaly, Qanybek Júmashevti Qytaydyng qazaghy dep oilayyq.

Ol Ýrimjidegi Oqu-aghartu ministrliginde bir komiytetti basqarady deyik.

Áyeli Shynjang telearnasynda jurnalist bolsyn.

Ýrimjide qazaq mektep joq, eki bolasy taza qytay mektebinde qytay tilinde oqidy. Auyldan kelgen ata-әjesimen de, naghashy atasy men naghashy apasymen de nemereleri sóilese almaydy. Olardyng arasyna Qanybek pen әieli audarmashy bolugha tura keledi.

Qanekeng men joldasy býkil qyzmetti tastap, balalaryn alyp, Atajúrtqa tayyp túrayyn dese, Qytay ýkimeti: «Sender memlekettik qyzmetkersinder!»,-dep, olardyng shetelge shyghuyna shekteu qoyghan. Zeynet jasyna әli biraz jyl bar. Ekeui balalarynyng qytay bolyp bara jatqanyna ishtey qatty kýizeledi. Auyldaghy ýlkenderding de qayghysy – balalardyng osy taghdyry...

Endi ne isteu kerek?!

IYә, Almaty oblysynyng Shelek auylynda Qanybek Júmashevtyng tughan aghasynyng qyzy túrady. Ol anau jyly Qazaqstaghangha  otbasymen kóship ketken. Osy elding azamattary...

Mәsele sheshildi, altynshy jәne jetinshi synypta oqyp jatqan eki balasyn qoldaryna «Senimhat» berip, Qanekeng men joldasy birinshi Qúdaygha, sosyn sol nemere qaryndasy ne әpkesine tapsyryp, Atajúrttan oqugha attandyryp salady.

Shelektegi tuystar balardy qúshaq jayyp qarsy alady. Tipti, «Bayaghyda jiberulering kerek edi!» dep, Ýrimjidegi Qaekeng men joldasyn bir kinalap alady.

Eki balany alyp, «Senimhatty» kóterip mektepke barady. Sonymen, bayaghy «Jarapazan» bastalady.

Amaly tausylghan «Senimhat» iyeleri Auyt Múqiybekke telefon soghyp, kómek súraydy.

Auyt Múqiybek Shelektegi mektep diyrektoryna qonyrau shalyp, «Bilim turaly» Zanynyng 66-babynyng birinshi bóligindegi BALANYNG QÚQYGhYN algha tartady.

Qoyshy, aqyry diyrektor Qanybekting eki balasyn mektepke alugha mәjbýr bolady.

Býl – býgingi kýnning shyndyghy!

Moyyndasang da, moyyndamasang da, jaghday osylay…

Osy arada, men endi QR Oqu-aghartu ministrligi Orta bilim komiytetining tóraghasy Qanybek Júmashev dosymnyng nazaryn myna bir qyzyq jaghdaygha audarghym kelip otyr.

Jogharydaghy mysaldan kórip otyrghandarynyzday, ata-anasy Qazaqstanda túraqty tirkeude túrmaytyn Qazaqstan Respublikasynyng azamattary bolyp tabylmaytyn últy qazaq balalar arghy bettegi ata-anasy bergen «Senimhatpen» Qazaqstandaghy tuystarynyng qolynda oqyp jatyr. Olardyng sany bireu, ekeu emes, neshe jýzdep sanalady.

Jalpy, qaghaz betindegi zangha «jan» bitirip, ony iske qosatyn – onyng qaghidaty!

Al, biz aityp otyrghan Qazaqstan Respublikasynyng Bilim jәne ghylym ministrining 2010 jylghy 28 qyrkýiektegi №468 Búiryghynnyng «Bilim turaly» Zanynyng 66-babynyng birinshi bóligimen sәikes kelmeui bylay túrsyn, onda ata-anasy Qazaqstanda túraqty tirkeude túrmaytyn, biraq ózderi Qazaqstan mektepterinde oqyp jatqan Qazaqstan Respublikasynyng azamattary bolyp tabylmaytyn amandyghy men qauipsizdigin «Senimhat» alghan azamatqa mindetteuge arnalghan bir norma túrmaq, bir auyz sóz joq!

Bolsa, Komiytet tóraghasy: «Mine!» dep maghan kórsetsin!

№468 Búiryqpen qaghidat etip bekitilmegen son, ol jauakershilikti sizding bireuden talap etuge esh qúqyghynyz joq!

Sonda, ata-anasy Qazaqstanda túraqty tirkeude túrmaytyn, biraq ózderi Qazaqstan mektepterinde oqyp jatqan Qazaqstan Respublikasynyng azamattary bolyp tabylmaytyn neshe jýzdegen últy qazaq balalardyng amandyghy men qauipsizdigin osyghan deyin Qanybek Júmashaev qanday qújattyng negizinde kimnen qalay talap etip keldi eken?!.

Mine, Qanybek Joldasty naghyz alandatatyn, týn úiqysyn tórt bóletin mәsele – osy edi!.

Biraq, Qanekeng oghan alandap otyrghan joq!

Kerisinshe, «...ata-analardyng óz balasyn senimhat boyynsha basqa adamgha tәrbiyeleuge bere almaydy», - dep ózining qaltasynan «qaghidatty» shygharyp, bir jyldan beri qoyanbúltaqqa salumen keledi.

Qyzyq bolghanda, sol №468 Búiryqta joq sol jauakershilik jýkteytin tetikti – «Senimhat» iyesining balanyng ómiri men qauipsizdigine baylanysty jauapkershilikti ózine alghany turaly mektep diyrektorymen kelisimidi» Qanybek Júmasheke men úsynyp otyrghan joqpyn ba?!

Endi, osy «kelisimdi» №468 Búiryqqa engiziniz de, «Senimhat» iyesine balanyng amandyghy men qauipsizdigine baylanysty talapty qalaghanynyzsha jazyp qoyynyz!

Sosyn, ol «Kelisimdi» notoriuspen tastay qyp bekttip tastanyz!

Sodan keyin ózine zandy jauapkershilik alghan «Senimhat» iyesi anau balagha eki shoqyp, bir qaraytyn bolady!

Tipti, onday jauapkershilik aludan keybir azamattar bas tartuy da mýmkin!

Onday jaghdayda Qazaqstan Respublikasynyng azamattary bolyp tabylmaytyn últy balanyng ózi de, Qazaqstanda túraqty tirkeude túrmaytyn ata-anasy da, olardyng qúqyghyn qorghap jýrgen Auyt Múqiybek te Qanybek Júmashevti kinalaudy dogharady...

Eger, Qazaqstan mektepterinen oqyghysy keletin Qazaqstan Respublikasynyng azamattary bolyp tabylmaytyn últy qazaq balalargha shynymen jany ashysa, Qanybek Júmashev myrza mәselening osy jaghyna mәn berui kerek edi ghoy! Búl – bir!

Ekinshiden, jogharyda Qanybek Júmashevti mysalgha alyp aitqanymyzday, qazirgi tanda sheteldegi qazaq balalary tilinen, dilinen aiyrylyp barady. Ásirese, sheteldegi qandastarymyzdyng basym bóligi qonystanghan Qytaydaghy, Reseydegi qazaq balalary.

Búl eki elde qazaq mektebi mýlde joq!

Mektep jasyndaghy balalar sol elderdi qúraytyn últtardyng tilinde bilim aluda. Atalary men әjeleri nemerelerining tilin týsinbeytin, bir-birimen ana tilinde tildese almaytyn jaghdaygha jetti.

Mangholiyadaghy qazaqtardyng da jaghdayy mәz emes, mongholdasu prosessi bastalyp ketti.

Qysqasy, sheteldegi qazaq balasy últy ghana qazaq demesen, tili men dili mýlde baghytqa ketti. Ózge últtargha sinip barady.

Taghy qaytalap aitayyn, men Qanybek Júmashev joldastyng balanyng qauipsizdigine alandap otyrghanyn týsinemin jәne oghan zor qúrmetpen qaraymyn.

Biraq, Qanekeng joldas tútas últ retinde ózge halyqqa jútylyp bara jatqan sol ÝLKEN QAUIPTI de tereng sezinip, qolda bar mýmkindikti dúrys paydalanyp, olardy qútqarugha bilek sybana kiriskeni dúrys!

Olardyng últ retinde ózderin saqtap qalatyn jalghyz taban tirer tiyanaghy – Qazaqstan!

Qúdaygha shýkir, Túnghysh Preziydent Núrsúltan Nazarbaev sol qauipti erterek sezgen bolsa kerek, shet eldegi qazaq diasporasynyng bilim alu qajettilikterin qanaghattandyru ýshin «Bilim turaly» Zanynyng 66-babyna olargha arnap, bir emes, ýsh birdey normany engizip qoyypty;

Ol az deseniz, Ghylym jәne joghary bilim ministrining 2023 jylghy 26 shildedegi №357 búiryghyna say, Joghary bilimning bilim beru baghdarlamalaryn iske asyratyn bilim beru úiymdaryna oqugha týsu kezinde Qazaqstan Respublikasynyng azamattary bolyp tabylmaytyn últy qazaq adamdar ýshin – 4 payyz kvota qarastyrylghan;

Onyng syrtynda, әr jyly dayyndyq kursqa neshe jýzdegen, tipti myndaghan shetten oralghan qazaq balasy qabyldanyp keledi…

Qazirgi Preziydentimiz Qasym-Jomart Toqaev ta preziydenttik taqqa otyra salyp, «Sheteldegi qandastarymyzdy elge qaytaru isi eshqashan nazardan tys qalghan emes, qalmaydy da. Dýniyejýzindegi qandastarymyzdyng basyn tughan jerde biriktiru – bizding qasiyetti paryzymyz», - dedi.

Qysqasy, jogharyda kórsetilgendey, Zannyng qaghidatyn dúrys jasay almay, qoldan kedergi jasap, shetten kelip oqyghysy keletin qazaq balalarynyng mektepke týsuin ózimiz qiyndatyp otyrghanymyz bolmasa, Elimizde Qazaqstan Respublikasynyng azamattary bolyp tabylmaytyn últy qazaq adamdardyn Qazaqstan Respublikasynda bilim alu mýmkindigi tolyq qamtamasyz etilgen.

Qanybek Júmashev joldas óte jaqsy biledi, byltyrghy shu biyl da qaytalandy.

Mektep pen Bilim bólimderinin, Bilim departamentterining arasynda sendelgen balalardy kórip, týn úiqymyz tórt bólindi.

Ishken asymyz – iring boldy.

Taghy da byltyrghyday itshilep jýrip, otyzday balany mektepke týsirdik.

Oqugha týse almay, kelgen Eline qaytyp ketken balanyng qansha ekeni belgisiz!

Ár bala – bir әuletting keleshegi.

Eger, bir bala Qazaqstangha kelip, qoldan jasalghan kedergining kesirinen mektepke týse almay, kelegen Eline keri qaytsa, onda ol bir әuletting Atajúrtqa artyp otyrghan ýmitin ýzedi, kónilin suytady!

Búl – óte ókinishti jaghday!

***

Býgin Komiytet tóraghasy Qanybek Júmashevting tapsyrmasymen habarlasyp túrmyn dep, Orta bilim komiytetinen Gýlnaz Esjanova degen kelinshek meni Oqu-aghartu ministrligine shaqyrdy.

Jogharydaghy kelensiz jaghdaydy aityp, Qanybek Júmashevke “Ashyq hat” jazyp, ony Qanekenning Ózine de joldagham. Telefon arqyly da sóilesip, qabyldauyn da súragham.

Jogharyda atalghan zandar men normativtik qújattardy algha tarta otyryp, «Bilim turaly» Zanynyng 66-baby men №468 Búiryqtaghy qaghidattyng mýlde sәikes kelmeytinin bir saghattan artyq uaqyt júmsap, Nazgýl hanymgha týndirdim.

Gýlnaz Myltyqbayqyzy qazaqy tәrbede ósken zerek qyz eken, bәrin týsindi, uәjimen kelisip, ótinishimdi qabyldady.

Jasyratyny joq, ol da Zang men Búiryqtaghy qaghidattyng sәikes kelmeytinin moyyndaghanymen, Qanybek Júmashev qúsap, ol da Qazaqstannan oqyghysy keletin Qazaqstan Respublikasynyng azamattary bolyp tabylmaytyn últy qazaq balalardyng amandyghy men qauipsizdigin qayta-qayta aityp, qatty alandap otyr.

«Qúqyq» degen óte qasiyetti úghym. Ony adam balasyna birinshi Qúday bergen. Qúday bergen sol qúqyty Birikken Últtar Úiymy Bas Assambleyasynyng rezolusiyasymen «Adam qúqyqtarynyng jalpygha birdey deklarasiyasy» degen atpen 1948 jyly otyz bapqa sighyzyp, Deklarasiya etip, bekitip qoyghan. BÚÚ-na mýshe memleketterding konstitusiyalary men zandary sol Deklarasiyanyng negizinde jasalady.

Allanyng ózi bergen, «Bilim turaly» Zanynyng 66-baby osynau qúqyghyn Qazaqstan mektepterinen oqyghysy keletin Qazaqstan Respublikasynyng azamattary bolyp tabylmaytyn últy qazaq balalar óz dengeyinde esh kedergisiz paydalanuy kerek!

Eger, Qazaqstan mektepterinen oqyghysy keletin Qazaqstan Respublikasynyng azamattary bolyp tabylmaytyn últy qazaq balalargha alandaghanynyz shyn bolsa, taghy qaytalap aitam, «Senimhat» alghan azamattargha sol jauapkershilikti mindetteytin etip, anau qaghidattarynyzdy tezirek dúrystanyzdar!

Qúrmetti Qanybek Bekbolatúly!

Sondyqtan, búl mәseleni endi kelesi jylgha qaldyrugha mýlde bolmaydy!

Eng aldymen, Zannyng abyroyy men bedelin syilauymyz, qorghauymyz kerek!

Men bórkime sengendey senemin, Ghany Beysenbaev myrza bastap jasap jatqan Zang men qaghidatty sәikestendiruge qatysty búl úsynysty  jana ministr Júldyz Sýleymenova da birden qoldaydy jәne sózsiz jýzege asyrady degen senimdemin!

Kómek kerek bolsa, men 24/7 dayynmyn!

Qúzyrly ministrlikter tirsegine siyip, qarsy bolsa, maghan aitynyzdar!

Inderine su qúiyp, quyp shygharamyn!

Qúrmetpen, Auyt Múqiybek

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

46 - sóz

Profilaktika bytovogo nasiliya

Almaz Eshanov 408
Qauip etkennen aitamyn

Jau joq deme – jar astynda...

Quat Qayranbaev 6350
46 - sóz

Kәraghanyng kórkemdik kókjiyegi

Dәuren Baqdәuletúly 385