Ukraina beybitshilikke dayyn. Biraq, búl jau aldynda tize býgu emes!

Songhy aptalardaghy kelissózder fonynda Kiyev búryn-sondy bolmaghan ymyralargha barugha әzir ekenin ashyq kórsetti: Úrysty toqtatu, is jýzinde jau basyp alghan aumaqtardyng taghdyryn belgisiz merzimge qaldyru, auyr-auyr sayasy sheshimder. Alayda Zelenskiy men Ukraina ýshin prinsipti bir mәsele bar. Ol — Donesk oblysynan Ukraina әskerin tolyq shygharu.

Bild basylymynyng mәlimetinshe, Ukraina ýshin búl «qyzyl syzyq». Ukraina soghysty maydan shebinde toqtatugha kelisui mýmkin, biraq óz әskerin Donbasstan tolyq әketu — búl kelissóz emes, kapitulyasiya. AQSh úsynghan «demilitarizasiyalanghan aimaq» iydeyasy da Kiyev ýshin qauipti túzaq retinde qabyldanady. Sebebi Kremli búl aimaqqa beybit kýsh emes, óz Últtyq gvardiyasyn ornalastyrudy úsynady. Yaghni, «demilitarizasiya» degen atpen Reseyding jana әskery baqylauy ornaydy. Ukraina ýshin búl — armiyany erikti týrde shegindirumen ten. Sol sebepti de Kiyevting jauaby: «Biz búghan kelispeymiz!».

Búl ústanym Ukraina kelissózden qashyp otyr degendi bildirmeydi. Kerisinshe, Kiyev búrynghydan da auyr kompromisterge dayyn ekenin anghartty. Alayda maydannan birjaqty týrde әskerdi shygharu — búl soghysty toqtatu emes, ony basqa formada jalghastyrugha jol ashu. Sondyqtan Zelenskiy әkimshiligi ýshin Donbasta әskerin qaldyru — tek taktikalyq emes, memleket tútastyghyna qatysty strategiyalyq mәsele!

Politico basylymy taratqan mәlimet te osy kartinany tolyqtyra týsedi. Ukraina Donbasta demilitarizasiyalanghan «erkin ekonomikalyq aimaq» qúru iydeyasynan bas tartty. Al AQSh búl mәselede Europanyng qatang qarsylyghyna qaramastan aumaqtyq jenildikterdi talap etip otyr. Búl Vashington men europalyq astanalar arasyndaghy tereng qayshylyqty aiqyn kórsetti. Europa ýshin basty mәsele — qauipsizdik kepildikteri. Onsyz kez kelgen aumaqtyq kelisim uaqytsha әri qauipti. Berlinde ótken kelissózder osy alauyzdyqty ashyq betke shyghardy.

Wall Street Journal jazghanday, Berlindegi kezdesuler óte auyr ótken. AQSh tarapy beybitshilik kelisimining naqty jobasyna kelisuge asyqpady. Sebebi taraptar soghys barysyn mýlde әrtýrli baghalaydy. Tramp әkimshiligindegi kóptegen sheneunikter Ukraina soghysta jenilip jatyr, al soghys sozylsa, tolyq jeniledi dep sanaydy. Al Ukraina әskery qolbasshylyghy men birqatar europalyq sayasatkerler búghan mýlde qarsy pikirde: olardyng oiynsha, jetkilikti qoldau bolghan jaghdayda Ukraina keminde taghy bir jyl boyy, tipti odan da úzaq qorghana alady.

Mine, týitkil dәl osy jerde. Bir tarap Ukrainagha «qazir kelis, әitpese bәrinen aiyrylasyn» dep qysym kórsetse, ekinshi tarap «qauipsizdik kepildiginsiz jasalghan kelisim — kelesi soghystyng resepti» dep dabyl qaghuda. Sondyqtan Berlindegi kelissózderding basty ózegi aumaq emes, qauipsizdik kepildikteri bolyp otyr.

Zelenskiyding «qyzyl syzyghy» osy túrghyda tek Donesk oblysyna qatysty emes. Búl — Ukraina soghysty qalay ayaqtaghysy keletinining sayasy maniyfesi. Ol beybitshilikti qalaydy, biraq elin qarudan aiyrylghan, qorghansyz, bolashaqta qayta shabuylgha ashyq kýide qaldyrmaydy. Donbastan әskerdi shygharu — soghysty toqtatu emes, ony keyinge qaldyru ghana. Kiyev dәl osy ssenariyden bas tartyp otyr.

Biraq bir nәrse anyq: Ukraina endi beybitshilik ýshin bәrine kónetin el emes. Al Donbass — sol tabandylyqtyng simvolyna ainaldy.

Abai.kz