«Devstvenniyk» qúmar Esqaliyevany efir týgil, toygha da shaqyrugha bolmaydy...
Mandaygha basqan jalghyz últtyq arnamyzda úyat jaghday oryn aldy. Búl jayynda sәl keyinirek.
«Qazaqstan» arnasyndaghy «Eki júldyz» jobasy el kónilin audarghan baghdarlama bolyp túrghany ras.Úiymdastyrylu jaghynan da, bay sahnalyq dekorasiya, býgingi kýn talabyna say bezendiru, jaqsy jarnama men tanymal jýrgizushiler shetelden kóshirilip әkelgen jobanyng kórkemdigin arttyrghanyn aituymyz kerek.
Mandaygha basqan jalghyz últtyq arnamyzda úyat jaghday oryn aldy. Búl jayynda sәl keyinirek.
«Qazaqstan» arnasyndaghy «Eki júldyz» jobasy el kónilin audarghan baghdarlama bolyp túrghany ras.Úiymdastyrylu jaghynan da, bay sahnalyq dekorasiya, býgingi kýn talabyna say bezendiru, jaqsy jarnama men tanymal jýrgizushiler shetelden kóshirilip әkelgen jobanyng kórkemdigin arttyrghanyn aituymyz kerek.
Biraq onda jón-josyqsyz orys tiline basymdyq beru, jýrgizushi Bayannyng batystyq stilige elikteushiligi kózge shyqqan sýieldey kórinip qalatyn. Júldyzdardy iriktegende kim kóringenderding kirip ketkenderine de kuә boldyq. Júldyz dep elge belgili esim iyelerin aitatyn edi, búlardyng ishinde el aty-jónin birinshi ret estip túrghandar da boldy. Parlamentte ne isterin bilmey otyrghan eki deputat - ekeui de ana tilinde maqúrym, kýndiz-týni zeynetker shal Niyding densaulyghyn oilap jýretin senator Ghany Qasymov pen sayasy sauaty 23 aqpan Kenes әskerleri kýnin ataumen shekteletin Tәnirbergen Berdiongharov «Eki júldyzda» jýr. Ánshi kerek bolsa, Bekbolat pen Núrlan sekildi әigili әnshilerdi aitpaghanda, spiyker Oral Múhamedjanovtan bastap, әndi әdemi aitatyn talay deputat bar. Biraq, olardyng bәri arzanqol shougha kelispey, erigip otyrghan ekeui ghana entigip jetip kelgen sekildi. Saqaly sapsighan alpystaghy senatordyng bir barqyrap qoyyp, selten-selteng etip biylegenin kórgende qaraday úyalasyn... Al qazylar alqasynda da әndi baghalaugha qatysy joq kóldeneng kók attylar kóbeyip ketken. Tórt qazynyng ekeui nemese ýsheui orys tildi bolyp keledi. Olardyng kóbisi taghy da óz pikirin saghyzday shaynap otyryp alatyny taghy bar.
12 jeltoqsan kýni ótken «Eki júldyzdyn» kezekti qoyylymynda qazylar ishinde shashy sap-sary bolyp, qobyrap otyrghan belgili әnshi Naghima Esqaliyevany kórgende shoudyng shuy kem bolmaytynyn sezingendey edik...
Kýdigimiz aldamapty, Linda Nigmatulina men Qayrat Týntekovtyng dueti bitken kezde bagha beruding ornyna, qarq-qarq kýlip alghan Naghima - «Qayrat, ty nastoyashiy devstvenniyk. Konsertten keyin qashyp ketpe, meni kýt», - dep aiqaylap, oghan ózi mәz bolyp qarqyldap kýlgenin kóru qanshalyqty masqara edi...
Esqaliyevanyng essizdigine eskertu jasaudyng ornyna «tauyp aitylghan sózge» qosyla mәz bolghan әnshi-biyshi qyzdar, jýrgizushiler toby, ulap-shulaghan kórermender tobyryna qarap, bizding qoghamnyng qayda bara jatqanyn baghamdaghanday bolasyn.
Ótkende ghana Mәjiliste deputat Núrlan Ónerbaevtyng KTK-nyng produsserligimen týsirilgen «Qayrat-chempion», Devstvennik №1» filimin soyyp salghany belgili. Sonda jurnalisterge súhbat berip túrghan Bekbolat Tileuhanovtyng osy kinodaghy ospadarsyzdyqtar turaly aita kelip, «Belgili әnshi Naghima Esqaliyevanyng ishkiyimin basynan asyryp oinap otyrghany qanday jiyirkenishti» degenin býkil el estigen bolatyn. Keshe Parlamentte esep bergen Mәdeniyet jәne aqparat ministri, óner baghasyn tamyrshyday tap basatyn Múhtar Qúl-Múhamed te atalmysh filimning soraqylyghyn myrqymbayshyldyqqa tenedi.
Esti syndy estir qúlaq Esqaliyevada joq bolghanymen, últtyq arna «Qazaqstanymyz» qayda qarap otyr? «Eki júldyz» jobasynyng jetekshisi Gýlnaz Mamasaripovagha bәribir shyghar, últtyq arna redaktorlary habar montajdalghan kezde kesip alyp tastamay ma? «Kókpardaghy» últtyq mýddeni qorghaghan sózder men demokratiyalyq oi-pikirlerdi qalt jibermey qaghyp týsiretin qyraghy basshylar múnday últtyq ústanymymyzgha qara batbaq jaghatyn beypil sózdi býkil elimizge jaygha nege jol bergen? Álde «demokratiya» degenimiz osy ma?
Aypaqshy, osy jerde eske týsip otyr, Esqaliyevany memlekettik efir týgil, jeke toylargha da shaqyru úyatqa qaldyrady. Elitalyq toylardyng kóbinde toyyp alyp Esqaliyeva jýredi. Ol ózining alghan aqshasyna eki-ýsh әnin aityp, jas júbaylargha aq tilegin aityp, jónine ketse bir sәri ghoy, 3-4 ret bayqadyq, bireuding qyzyghyn «shougha» ainaldyrady. Tayauda ghana Almatydaghy eng qymbat meyramhanada ótken, biraz sheneunikter, әkimqaralar men deputattar, qalamgerler, elden kelgen qariyalar qatysqan toyda ýilenu toylary ótip jatqan, ómirge jana qadam jasaghan uyzday eki jasqa, әsirese kýieu balagha әdettegidey biraz shabuyl jasady. «Ty chto, boishisya brachnoy nochiy? Pervyy raz zamujem chto li? Ne boysya, ya pomogu. A srazu vidno, chto nevesta pervyy raz zamujem?» dep qarq-qarq kýlgende, toygha qatysyp otyrghandardyng úyaty barlary jerge kirip kete jazdady. Imandylyq pen últtyq dәstýrdi úmytqan kópshilik jastar jaghy, әriyne, Esqaliyevadan beter esirip, aiqaylap mәz boldy. Men sonda jana ómirge qadam basyp otyrghan eki jasqa - aq shymyldyghyn jana ashyp, appaq sәukele kiygen aru qalyndyqqa, symbatty kýieu jigitke janym ashydy. Olardyng elge qadirli ata-analaryna, toy iyesine janym ashydy. Biraq, toy iyesi Esqaliyevany osymen ekinshi ret toygha shaqyryp otyr. Túnghysh úly ýilengende «Ankara» meyramhanasynda da Esqaliyeva kelip, dәl osy shou qaytalanghan. Aralasatyn dostary boluy kerek, soghan qaraghanda...
Jana ýilenip otyrghan, balasynday jas bozbalagha bata berip, aq tilek aitatyn apasy - Esqaliyevanyng aityp túrghany anau, «neke týnindi ótkizuge kómektesem» dep, eki jastyng taghdyry bastalatyn qasiyetti neke týnin mazaqqa ainaldyrghysy kelip, beti býlk etpey soghyp túr... IYә, qoyannyng kójegindey әnshimiz Qayrat Týntekov te Naghimanyng kishi balasynday emes pe? Sonda Naghimagha kózi qarayyp, esinen aljasatynday ne bolghan ózi? Búlay auzyna kelgenin ottau qanday «imidj», qanday bylghanysh «piar»?
Osy jerde esime týsip otyr, Esqaliyevagha anyq devstvennik kerek bolsa, men bir aqysyz kenes bere keteyin. Bizding auylda, Syr boyyndaghy qalyng toghayda bir anshy tanysym bar. Qazir jasy 47-ge qarady, ózi dәu qara, әli ýilenbegen, sýp-sýr boydaq. Ang quady, balyq aulaydy, qús atady. Býgingi kýnning Maugliyi. Kezinde eshqanday qyzdy únatpay jýrip aldy, keyin qyzdar múny kәrisindi me, әiteuir eluge jaqyndasa da әli salt basty, sabau qamshyly. Naghimagha kerek naghyz «devstvenniyk». Onyng osy uaqytqa deyin ýilenbey qalay shydap jýrgenin qaydan bileyin, әiteuir, qaban shoshqagha qúmar... Qalay qolgha týsiretinin qaydam, aulaydy da jýredi... Estuimshe qabanyn atyp alady, megejinin (úrghashysy - keybir tilshiler jazyp jýrgendey «analyghy» emes) qaqpangha týsiredi. Amaldary kóp әiteuir... Vot, naghyz devstvenniyk! Aty jónin, mekenin tek Qazaqstannyng enbek sinirgen әrtisi Naghima Esqaliyevagha ghana sms-pen jiberemin. Donyz kórse domalatyp jayratyp tastaytyn dәu qaradan son... Naghima «devstvenniyk» aulaudy birjolata qoyatyn shyghar...
Qazybek ISA
«Jas qazaq ýni» gazeti,
№51-52 28.12.2009-03.01.2010.
Týpnúsqadaghy taqyryp - "eki júldyz" eldi úyatqa qaldyrdy
«Devstvenniyk» qúmar Esqaliyevany efir týgil, toygha da shaqyrugha bolmaydy...