TEGIN TEKSERUDEN ÓTKIZEDI
27-qarasha kýni Qazaq onkologiya jәne radiologiya ghylymiy-zertteu instituty men «Qazaqstannyng onkologtar jәne radiologtary» qoghamdyq birlestigi birigip, «Ardagerlerge arnalghan skriningtik tekseru» sharasyn ótkizdi. Tegin tekseriluge 50-den astam qart qatysyp, densaulyghynyng jay-kýiin bilip qaytty.
2015 jyly Úly Jenisting 70 jyldyghy kele jatyr. Býgingi beybit әri tynysh ómirimiz ýshin soghys ardagerleri men tyl enbekkerlerining aldynda qaryzdarmyz. Sondyqtan, olardyng erligin úmytpau – bizding basty paryzymyz. Alayda, qazir Ardagerler ýiinde, odan qaldy, Qarttar ýiinde ómir sýrip jatqandar az emes. Biri taghdyrdyng tәlkegine týsip, jalghyz qalsa, endi birin bauyr eti balalary tastap ketken. Olar basy auyryp, baltyry syzdasa, óz ayaghymen emhanagha baryp, qajetti em-dom ala almauy mýmkin. Tipti kópshiligi auruyn aita almay-aq, ómirden ótedi. Dәl osyny eskergen Qazaq onkologiya jәne radiologiya ghylymiy-zertteu institutynyng mamandary kómekke zәru jandargha qol úshyn sozudy maqsat etti.
«Onkologiyalyq kómekti arttyru» baghdarlamasy ayasynda múnday tegin skriningtik tekseruler ótkizip túramyz. Al dәl qarttar ýiindegi jandardy alyp kelip, tolyghymen tekseru sharasy birinshi ret bolyp otyr. Búiyrtsa, aldaghy uaqytta da jalghasyn tabatyn bolady» deydi medisina ghylymdarynyng doktory, professor Ghalym Ádilbaev.
Negizi elimizde 58-60 jasqa deyingiler arasynda qaterli isikting aldyn alu maqsatynda skriningtik tekseru ótkiziledi. Búryn tirkelmegender arasynda kolorektaldyq qaterli isikti anyqtau ýshin 70 jasqa deyin, al erler arasynda kezdesetin quyq bezining qaterli isigine qarsy 66 jasqa deyin skrining jasalady. Alayda, búl jastan ótip ketken jandargha, ókinishke qaray, arnayy tekseru jasalmaydy. Al býgin soghys ardagerleri men tyl enbekkerleri bilikti mamandargha qaralyp, urolog, giynekolog, rentgenolog, mammolog jәne hirurgtardyng baqylauynan ótti. Dәrigerler qajet em-sharany da jazyp berdi.
Býgin tekseriluge kelgen tyl enbekkeri Qantarbaev Jaysanbay: «Ózimizding Ardagerler ýiinde de dәrigerler kýndelikti qaraydy. Biraq múnday skriningtik tekseruge birinshi ret әkelip otyr. Bizding densaulyghymyzgha alandap, aurudyng aldyn alu ýshin jasalyp jatqan jaqsylyq qoy búl. Qamqorlyqtaryna raqmet» dep rizashylyghyn bildirdi.
QR Preziydenti Núrsúltan Nazarbaev 2012 jyly 27-qantardaghy halyqqa Joldauynda 2011-2015 jyldargha arnalghan «Salamatty Qazaqstan» baghdarlamasy boyynsha memlekettik densaulyq saqtau salasyn damytudy tapsyrghan edi. Al búl baghdarlama otandyq onkologiya qyzmetin damytugha baghyttalghan.
Skriningtik tekseruler arqyly qaterli isikti birinshi satysynda anyqtau jyl sanap jaqsy nәtiyje kórsetip keledi. Onkologiyalyq aurulardy alghashqy satysynda anyqtau – nauqastyng jartylay aiyghuymen ten. Búl kezde oghan kómek kórsetuge bar mýmkindik bar. Al Qazaqstan – dәl osynday skriningtik tekserulerdi belsendi ótkizetin sanauly elderding biri.
Ózge de qosymsha aqparat alu ýshin Qazaq onkologiya jәne radiologiya GhZY baspasóz ortalyghyna habarlasularynyzgha bolady:
Aygerim Aghyltaeva, 87013606663
Gýlnaz Sembiyeva, 87073456491
e-mail: onco.congressV@gmail.com
Abay-aqparat