Júma, 29 Nauryz 2024
Osy ghoy endi... 5513 0 pikir 20 Qarasha, 2015 saghat 23:25

«SMETA» MA, ÁLDE « ISMET» PE?


Tәuelsizdik alghannan keyin kóshe ataularyn qazaqshalau qajet dedik. 1990 jyldan bastap Leniyn, Kirov, Dzerjinskiy... ataularyna qazaq batyrlarynyn, bi, sheshen, handardyng esimderin berdi.  Alayda atau beremiz dep, qorlap jýrmiz-au osy?

Sebebi, halyqtan kóshe ataularyn súraghanda, orysshalap «ova», «eva» qosyp alyp aitamyz. Kezinde sol er túlghalar «Abaya», «Jumabaeva», «Seyfullina», «Jansugirova» degen әiel nyspysymen atalu ýshin enbek etti me? Sonda bir ghana Almatydaghy eki myngha juyq kóshelerimizding atauyn (onyng basym kópshiligi er adamdar) әielder nyspysyna ainaldyryp jibergenimiz ghoy...  

Eger ózimizding ayauly túlghalarymyzdyng esimin layyqty etip qoldana almasaq, kóshe ataularyn beruding ne qajeti bar? Madaq emes, mazaq etip jýrgen joqpyz ba?

Bir ghana mysal! Almatynyng «Tau samaly» auylynyng manayynda «Smeta Kenesbaeva» degen kóshe bar. Eng birinshi esimine nazar audarasyz. Qaydaghyny balasyna qoya beretin qazaq balasyn shynymen de «Smeta» dep ataghan da shyghar degen oy keledi basynda. «Smetanyz» esep-qisap emes pe? Olay bolmay shyqty. «Smeta Kenesbaeva» degen kim sonda? Óz basym Ismet Kenesbaevty bilemin. Qazaq tilining fonetikasy men fraziologoiyasyn zerttegen ghalym. Qazaq tilining damuyna orasan ýles qosqan song ghalym atamyz ózining  «Ismet» esimining keyin oryssha núsqasy «Smeta» bolyp shygha keletinin bilgen joq shyghar? Búl sauatsyzdyq pa, әlde... Meninshe, kóshe ataularyn jazghanda tek qazaqsha núsqasy men latyn qarpindegi ataudy jazghan dúrys siyaqty. Nemese orys tilindegi núsqasyn erlerimizdi әielge ainaldyrmaytynday etip bir jýiege keltirgen jón bolar. Búl mening osy elding qarapayym azamaty retindegi úsynysym! Sizder qalay oilaysyzdar?

Nazerke Sharapaddiyn, student

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1575
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2271
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3584