Júma, 29 Nauryz 2024
Bilgenge marjan 139598 15 pikir 26 Qantar, 2016 saghat 12:57

EN...EN...EN...

1. Álemdegi eng iri materiyk-Euraziya (54 mln km²)
2. Álemdegi eng ýlken shól-Sahara (7 mln km²)
3. Álemdegi eng iri dýnie bólik-Aziya (44 mln km²)
4. Álemdegi halyq eng tyghyz qonystanghan kontiynent-Europa (700 mln)
5. Álemdegi eng suyq jer-Antarktida (83°S)
6. Álemdegi eng biyik tau-Gimalay (Djomolunga, 8848 m)
7. Álemdegi eng úzyn tau-And (9000 km)
8. AQSh-taghy eng biyik sarqyrama-Yosemitsk (739 m)
9. Soltýstik Amerikadaghy eng ystyq jer-Ajal alqaby (57°S)
10. Solt. Amerikadaghy eng ýlken el-Kanada (9mln 970 myng km²)
11. Solt. Amerikadaghy eng ýlken kól-Jogharghy kól (82103 km²)
12. Álemdegi eng ýlken kól-Kaspiy (390 myng km²)
13. Álemdegi eng tereng kól-Baykal (1620 m)
14. Álemdegi teniz dengeyinen eng tómen ornalasqan jer-Ghor oiysy (403 m)
15. Álemdegi eng ýlken týbek-Arabiya (3 mln km²)
16. Solt. jarty shardaghy eng suyq jer-Oymyakon (-71°S)
17. Álemdegi jauyn-shashynnyng eng kóp týsetin jeri-Cherapundjy (jylyna 12000mm)
18. Álemdegi eng úzyn әri endi tau jýiesi-Kordiylera (úzyndyghy 
9000 km, endi bóligi 1600 km)
19. Álemdegi eng ýlken aral-Grenlandiya (2 mln 176 myng km²)
20. Álemdegi eng úzyn jer asty ýngiri–Flint-Mamont (500 km)
21. Álemdegi eng ýlken tau múzdyghy-Habbort (145 km)
22. Álemdegi eng biyik aghash-Sekvoyya (100 m)
23. Soltýstik Amerikadaghy teniz dengeninen eng biyik ornalasqan nýktesi-Mak-Kenly shyny (6193 m)
24. Soltýstik Amerikadaghy eng ystyq jer-Ólim anghary (+57°C)
25. Soltýstik Amerikadaghy teniz dengeninen eng tómen ornalasqan nýktesi-Ólim anghary (86 m tómen)
26. Álemdegi eng suy mol ózen-Amazonka (6400 km)
27. Álemdegi eng biyik sarqyrama-Anheli (1054 m)
28. Álemdegi eng ylghaldy j/e eng jasyl materiyk-Ontýstik Amerika
29. Álemdegi eng iri estuariylyq ózen saghasy–La-Plata (eni 
220 km)
30. Ont. Amerikadaghy teniz dengeninen eng tómen ornalasqan nýktesi-Valdes týbegi (-40 m)
31. Ont.Amerikadaghy teniz dengeninen eng biyik ornalasqan nýktesi-Akonkagua (6960 m)
32. Jer sharyndaghy eng jogharghy temperatura-Afrikada tirkelgen (+58°C)
33. Qúrlyqtaghy eng iri januar-Afrika pili (7,5 tonna)
34. Afrikadaghy eng iri kól-Viktoriya (68 myng km²)
35. Afrikadaghy eng tereng kól-Tanganiika (1470 m)
36. Afrikadaghy eng iri sarqyrama-Tugela (933 m)
37. Álemdegi eng alasa materiyk-Australiya (biyiktigi 215 m)
38. Álemdegi eng qúrghaq materiyk-Australiya (2/3 bóligi shólden túrady)
39. Australiyanyng teniz dengeninen eng tómen ornalasqan nýktesi-Eyr kóli (-16 m)
40. Australiyanyng teniz dengeninen eng biyik ornalasqan nýktesi-Kossushko (2228 m)
41. Álemdegi eng tereng múhiyt-Tynyq múhity (11022 m)
42. Álemdegi eng iri múhiyt-Tynyq múhity (179 mln km²)
43. Álemdegi eng ystyq planeta-Sholpan (462°C)
44. Álemdegi eng suyq planeta-Pluton (-235°C)
45. Álemdegi eng jyldam planeta-Merkuriy (172 myng km/sagh)
46. Álemdegi eng tyghyz planeta-Jer (sudan 5 ese tyghyzyraq)
47. Álemdegi eng ýlken janartau-Gavayyadaghy Mauna-Lao 
(eni10 km, terendigi180 km)
48. Álemdegi eng biyik sónbegen janartau–Ohos-deli-Salado (Ont. Amerikada, 6887 m)
49. Álemdegi eng kishkentay qús-Kolibry (5 sm)
50. Álemdegi eng jyldam qozghalatyn qús-IYtelgi (200 km/s)
51. Álemdegi eng kýshti siklon-1991j, Bangladeshtegi siklon (138 myng adam qaza tapty)
52. Álemdegi eng dýley su tasqyny-1888j, Australiyadaghy Jana Ont. Uelis (biyiktigi 1500 m)
53. Álemdegi eng ýlken búrshaq-1970 j, Kanzasqa jaughan (shenberi 44,5 sm, salmaghy 1kg)
54. Álemdegi eng qatty búrshaq jauu-1888 jyly Ýndistanda (246 adamnyng ómirin qighan)
55. Álemdegi eng iri japyraq-Rafiya palimasy (20 m)
56. Álemdegi eng iri túqym-Kokos palimasy (20 kg)
57. Álemdegi eng ejelgi ósimdik-Kauchik aghashy, antarktikalyq qyna (12 myng jyl)
58. Álemdegi eng auyr jyrtqysh-Kasatka (salmaghy 9000 kg, úzyndyghy 9 m)
59. Álemdegi eng úzyn qúrt-Solt. teniz nemertiyni (55 m)
60. Álemdegi eng ýlken órmekshi-Qús jeytin órmekshi (228 sm)
61. Álemdegi eng ýlken shayan-Órmekshi-shayan (eni 2 m)
62. Álemdegi eng auyr jәndik–Goliaf-qonyz (70-100 g)
63. Álemdegi eng biyik sýtqorekti-Kerik (6 m)
64. Álemdegi eng ýlken tropikalyq orman-Ont. Amerikada ornalasqan (6 mln km )
65. Álemdegi jerining aumaghy jaghynan eng ýlken el-Resey
67. Álemdegi eng úzyn el-Chily (4300 km)
68. Álemdegi eng qúrghaq jer-Atakama shóli (jylyna 1 tamshy janbyr jaumaydy)
69. Álemdegi eng auyr jylan-Anakonda (200 kg)
70. Álemdegi eng jyldam úshatyn bunaqdeneliler-IYnelikter (9km/sagh)
71. Álemdegi eng biyik shóp-Bambuk (25 m)
72. Álemdegi eng tez ósetin shóp-Bambuk (kýnine 1m ósedi)
73. Álemdegi eng qauipti sanyrauqúlaq-Boz aramqúlaq
74. Álemdegi eng ejelgi, tiri aghash-Qylqandy qaraghaylar (5000 jyl boyy tirshilik etip keledi)
75. Qúrlyqtaghy eng jyldam januar-Qabylan (100 km/sagh)
76. Álemdegi eng úzyn búghaz-Mozambik (1670 km)
77. Álemdegi eng úzyn túshy kól-Tanganiika (1470 m)
78. Álemdegi eng ir qús-Afrika týieqúsy
79. Álemdegi eng eski tau-Oral taulary (úzyndyghy 2,5 myng km)
80. Álemdegi eng kishi múhiyt-Soltýstik Múzdy múhiyt
81. Álemdegi eng tereng búghaz-Dreyk búghazy (5248 m)
82. Álemdegi eng jyly quatty aghys-Golifstriym
83. Álemdegi eng suyq quatty aghys-Batys jelder aghysy
84. Álemdegi eng iri sarqyrama-Iguasu (eni 270 m, biyiktigi 72 m)
85. Álemdegi teniz deygeyinen eng tómen ornalasqan nýktesi-Óli teniz 
86. Álemdegi eng túzdy teniz-Qyzyl teniz
87. Álemdegi eng ýlken jәne eng tereng kanion-Kolorado
88. Soltýstik Amerikanyng suy eng mol ózeni-Missisipy (3268 myng km²)
89. Álemdegi eng iri jәne túnghysh ashylghan últtyq park-Yelloustan 
90. Batys jarty shardyng eng biyik shyny-Akonkagua (6960 m) 
91. Ontýstik Amerikadaghy eng iri araly-Otty Jer (18 myng km²)
92. Álemdegi eng iri oipat-Amazonka
93. Álemdegi eng biyik tauly astana – La-Pas (3630 m)
94. Álemdegi eng iri marjandyq qúrylym-Ýlken Tosqauyl
95. Australiyanyng suy eng mol ózeni-Murrey (1057 myng km )
96. Australiyanyng eng iri kóli-Eyr
97. Antarktida materiygining eng biyik nýktesi-Vinson (5140 m)
98. Antarktida materiygining eng tómen nýktesi-Bently oiysy 
(-2555)
99. Álemdegi eng iri seysmikalyq beldeuler-Alipi-Gimalay, Tynyq múhity
100. Álemdegi eng biyik tolysu tolqyny-Fandy shyghanaghynda tirkelgen (18 m) 
әlem

Derekkózi: surak.szh.kz

15 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1569
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2265
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3563