Kýni keshe ghana AQSh-ta kezekti preziydent saylauy ayaqtalyp, respublikashyl Donald Tramp jeniske jetkenin  habarlaghan edik. Saylaushylardyng 48 payyz dauysyn jinaghan Donald Tramp AQSh-tyng nómiri 45-preziydenti boldy. Álem memleketterining basshylary ózderining aqjarma qúttyqtaularyn joldady. Donaldtyng basty qarsylasy demokratiyashyldar atynan dodagha týsken Hilary Klinton jenilgenin moyyndap, Trampty qúttyqtady. Hosh, bolsa bolypty da.

Alayda kýlli әlemge naghyz demokratiyanyng qanday bolatynyn pash etken Amerika túrghyndary kesheli beri kóshede jýr.  Saylaudyng sony jalpy halyqtyq narazylyq sheruine úlasty. Trapmqa qarsy. «Tramp bizding Preziydentimiz emes!» deydi belsendi qogham azamattary. Búl narazylyq bizding de nazarymyzdy audarghandyqtan sholu jasaudy jón kórdik.

«BBC» agenttigining aqparattaryna sýiensek, Trampqa qarsy narazylyq sharalary Niu-York, Oklend (Kaliforniya), Portlend, Los-Andjeles, Chikago, Vashington, Filadelifii, Boston, Sietl jәne San-Fransisko qalalarynda ótude.

Demonstranttardyng deni «Mening Preziydentim emes!» dep úrandap, Donald Tramp beynelengen quyrshaqtardy órteude.

Al AQSh-tyng 44-preziydenti Barak Obama saylau dodasynda Trampty «týkke jaramsyz» (unfit) dep, Amerika túrghyndaryn Hilary Klintongha dauys beruge shaqyrghanymen, saylau qorytyndysy shyqqan song halyqty Tramptyng jenisin moyyndau kerektigin mәlim etti.

«Qazir biz barlyghymyz onyng júmysyna sәttilik tileymiz», - dedi ol.

Tipti, júrtty sabyrgha shaqyrghan Hilary Klinton da Trampqa bir mýmkindikting berilui tiyis ekenin aitty. 

Al «Independent» basylymy «Antiy-Donald Tramp narazylyq sharasy: milliarder bizding Preziydentimiz emes!» atty maqala jariyalady.

Sәrsenbining týninde AQSh kóshelerine shyqqan belsendiler Doanlid Tramptyng preziydent bolyp saylanghanyn moyyndamaytynyn aitqan.

Basylymnyng jazuynsha, alangha jinalghandardyng basym kópshiligi jastar bolghan. Al jergilikti polisiya «Trump Tower» ghimaratyn qorshaugha alyp, qúm tiyelgen jýk kólikterin jetkizgen.

Demonstranttar «Tramp f**king» degen sәlemderin qabyldamaytyn bolsa, kýnde jinalatyndaryn aityp ses kórsetude.

«CNN» agenttigining habarlauynsha, narazy topqa Donalid Tramptyng rassistik kózqarastary únamaghan. Ásirese, Amerika-Meksika shekarasynda qorghan túrghyzu turaly bastamasy ksenofobiyalyq ahualdy ushyqtyryp otyr.

Al «THEGUARDIAN» basylymy «Antiy-Tramp aksiyasyna qatysasyz ba?»   atty saualnama jasaghan. Atalghan basylym Donalid Trampqa qarsy narazylyq sharalarynda aitylghan úrandardy tizbelep shyqqan eken. Mysaly, «Donald Trampty doportasiyalau kerek», «f**k Tramp», «Fashisterge jol joq», «Tramp, sen bossyn!», «Trans qúqyq – adam qúqyghy shenberinde», «Adam qúqyghy – әielder qúqyghy», «mening denem – mening tandauym» t.b.

Týiin: Batys basylymdarynyng kóbi búl saylaudy AQSh tarihyndaghy eng las saylau dep baghalapty. Jenimpaz Donalid Tramp saylaualdy nauqanda eger Preziydent atanyp, Aq ýige baratyn bolsa, eldegi bosqyndardy, islamdy tútynatyn túrghyndardy, alys-jaqyn elderden kelgen enbek migranttaryn Amerikadan quyp shyghatynyn aityp, Amerika men Meksika shekarasynda qorghan túrghyzugha uәde bergen. Odan bólek, Tramp nәsildik, jynystyq diskriminasiyagha jol berip, Hillariydi «әiel keypindegi erkek» dep әjualaghan bolatyn.

«Financial Times» basylymy Donalid Tramp pen qashqynda jýrgen Almatynyng eks-әkimi Viktor Hrapunov arasynda qarym-qatynas bar ekendigin jazghan edi.

Al kýni keshe ghana Qazaqstan Preziydenti Núrsúltan Nazarbaev Donalid Trampty saylaudaghy jenisimen qúttyqtap, Qazaqstangha shaqyrdy.

Núrgeldi Ábdighaniyúly

Abai.kz