Memlekettik qyzmetshilerding mansaptyq ilgerileui qalay jýzege asyrylady? Basshylyq qyzmetke ýmitkerler konkurstyq komissiyanyng sheshimderimen kelispegen jaghdayda ne isteu kerek? Memlekettik qyzmet ótili degenimiz ne?

Osy jәne basqa da saualdargha býgin Qazaqstan Respublikasynyng Memlekettik qyzmet jәne sybaylas jemqorlyqqa qarsy is-qimyl agenttinde ótetin brifingte agenttikting memlekettik qyzmet departamenti diyrektorynyng m.a. Jarqyn Tileukenov, Memlekettik qyzmet salasyndaghy baqylau departamenti diyrektorynyng orynbasary Maqsat Musin jәne Qazaqstannyng HR-menedjerleri qauymdastyghynyng preziydenti Gýlmira Raisova jauap berdi.

Ishki konkurstar instituty

2016-shy jyldan bastap Qazaqstanda memlekettik qyzmetting mansaptyq modeli qoldanysqa engizildi. Búl modeliding tiyimdi júmys isteui ýshin Avstraliya, Fransiya, Japoniya elderindegi memlekettik qyzmetting tәjiriybesi negizge alynyp, ishki konkurstar instituty engizildi. Múnday konkurstar eki kezennen túrady.

Bos lauazym payda bolghan kezde memlekettik organ ishki konkurstyng birinshi kezenin ótkizedi. Oghan birinshi kezekte osy organnyng tómengi lauazymdaryna ie qyzmetshiler qatysady. Múnday amaldar memlekettik qyzmetshilerge ózderining mansaptyq ilgerileuin úzaq merzimge josparlaugha mýmkindik beredi. 

Ishki konkurstyng birinshi kezeninde konkursty jariyalaghan memlekttik organnyng qyzmetshilerimen qatar onyng aumaqtyq bólimshelerining qyzmetkerleri qatysa alady. Ol ýshin tómengi lauazymdarda enbek ótili boluy shart jәne bos lauazymnyng mindetterin atqarugha sәikes keletin bilimi boluy tiyis.   

Konkurstyq irikteuding ashyqtyghyn qamtamasyz etu maqsatynda Agenttikte jәne onyng aumaqtyq departamentterinde apellyasiyalyq komissiyalar júmys isteydi. Irikteuding nәtiyjelerine kýmәn keltirgen ýmitkerler osy komissiyalargha shaghym týsiruge qúqyly. Búdan bólek olar sotqa da aryzdana alady. Osy kýnge deyin elimiz boyynsha 10 mynnan astam konkurs jariyalanyp, konkurstyq irikteuding әdil ótuie kýmәn keltirgen 30 adam apellyasiyalyq shaghym týsirgen.  

Mansaptyq ilgerileuding arqasynda jyl basynan beri ishki konkurstardyng qorytyndysy boyynsha tómengi lauazymnan joghary lauazymgha auysqan qyzmetshilerding sany 2 512 adamgha jetti.

Ishki konkurstardyng ekinshi kezeni memlekettik qyzmettegi tiyisti enbek ótili bar barlyq memlekettik qyzmetshiler arasynda ótkiziledi. Jyl basynan beri 651 memlekettik qyzmetshiler ishki konkurstardyng ekinshi kezeni arqyly ótip, joghary lauazymdargha taghayyndalghan.

Konkurstyng ýshinshi kezeni, yaghny jalpy konkurs, tek memlekettik qyzmetshiler arasynda tiyisti ýmitkerler anyqtalmaghan jaghdayda ghana jariyalanady. Oghan barlyq azamattar qabyldana alady. Sonyng ishinde enbek ótili joq joghary oqu oryndarynyng týlekteri de qatysa alady.

Memlekettik qyzmet ótilin esepteu tәrtibi turaly

Memlekettik qyzmetshilerding enbek ótilin esepteu mәselesi býgingi kýnde eng ózekti mәselelerding biri. Tóraghanyng blogy men agenttikting resmy saytyna keletin saualdardyng basym bóligi naq osy mәselege qatysty.

Memlekettik qyzmet ótiline memlekettik organdardaghy atqarylghan qyzmet ótili kiredi. Mansaptyq ilgerileu barysynda memlekettik qyzmet ótilining boluy basty shart bolyp sanalady.

Ýstimizdegi jyldyng shilde aiynan beri lauazymdyq jalaqyny bekituge qúqyq beretin enbek ótilin esepteuding jana erejeleri qoldanysqa engizildi. 

Búl erejelerge sәikes, lauazymdyq jalaqyny bekituge qúqyq beretin enbek ótiline әskery qyzmet, qúqyq qorghau jәne arnayy memlekettik organdardaghy qyzmet ótili, arnayy oqu oryndaryndaghy jәne arnayy bastapqy oqytu oryndaryndaghy bilim alu merzimi esepteledi. Alayda, enbek ótiline tek otandyq bilim ordalaryndaghy oqu merzimi esepteledi. (IIM, ÚQK, Bas prokuraturanyn  Akademiyalary jәne taratylghan qarjy polisiyasynyng akademiyasy).

Sonymen qatar, lauazymdyq jalaqyny bekituge qúqyq beretin enbek ótiline memlekettik mekemelerdegi basshylyq qyzmetterdegi enbek ótili de qosyla alady. Búl jerde memlekettik mekeme qataryna memlekettik zandy túlghalar – memlekettik mekemeler men memlekettik kәsiporyndar nazargha alynady. 

Memlekettik organdardyng joldauy boyynsha oqu merzimi, sonyng ishinde shetelde bilim alu merzimi, memlekettik qyzmet ótiline qosyluy mýmkin eger qyzmetshi oqugha attanar kezde memlekettik qyzmette enbek etse jәne oquy ayaqtalysymen memlekettik qyzmetke oralsa.

Barlyq memlekettik organdarda enbek ótilin bekitu jónindegi komissiya júmys isteydi. Memlekettik qyzmetshiler oghan aryzdanugha qúqyly.   

Eske sala keteyik, 2016 jyldyng 1-shi qantarynan bastap «Qazaqstan Respublikasynyng Memlekettik qyzmeti turaly» Zang kýshine endi. Ol «Kәsiby memlekettik apparat qalyptastyru» aty birinshi institusionaldyq reformany jýzege asyrudyng zannamalyq negizin qalady.

Agenttik atalghan Zannyng jәne «100 naqty qadam» Últ josparynyng jýzege asyryluyn qamtamasyz etetin basqa da normativtik-qúqyqtyq aktilerding negizgi erejelerin týsindiru boyynsha júmystardy odan әri jalghastyrady.

Abai.kz