Zau zamannyng qara dauyly qara jer ýstin titirentip, kýlin aspangha shashqan doyyr silkinisterding dýmpui yzgharly qyspen qosylyp qarasha halyqty qaltyratty-ay kep.

Ensesi týsip el qaldy, sýiekke tolyp jer qaldy. Eki alyptyng azghantay aiqasy emes, eki eldi qosa qaymyqtyratyn úzaq jylghy azaptyng shoghy bolmaq. Kókiregin kýiik kernegen oghlandar úiqy kýlki degendi úmytqan. Myna súm zaman súqty kózderding oiyny boldy-au, – degen zarlaular búltqa jútylyp jatty.

«Búl dýniyening bәri beybitshilikten sadagha ketsin» dep oilaghandar da boldy. Shynymen de júmyr jer basqan tirshilik iyesining ishinde adam atty oilau jýiesi damyghan pendening aqyl-oyy sheksiz. Azaby da, quanyshy da, qayghysy da qatar jýredi. Basqan jer, jútqan auasyna da, ortaq bir niyettilik bolyp, shyn kózqaras qalyptasqansha jyldar jyljy bermekshi.

Qara týnek aspandy torlap, qús baghytynan janylyp úshty. Áue ainalyp jerge týskendey sәtte auyl irgesinen jәne shu shyqty. «Attan, attan!» – degen úrandar kýlli ólkeni oyatty.

Qarager atyna qamshy basyp, tolyq qaruymen әzirlengen Azamat Batyrbayúly jaugha attandy. Azamat jeke bas qamy ýshin emes, býkil elining arman-maqsatyn, múnyn arqalap ketip barady. Sonynan ergender Nysana Mergenbayúly, Uaqyt Taghdyrbayúly, Aqniyet Tilekbayúly syndy auyldyng atqaminerleri edi. El shetine iline bastaghan joyqyn tolqynnyng aldyn bógeytin batyrlar óz-ózimen serttesip, Jaratqangha siynyp, jau jasaghymen shayqasyp úly tolqyngha aralasyp ketti.

«Qara qylysh qangha bókken kýn», – degen osy eken. Óktem kýsh qay jaqta bolsa, jenisting jalauy sol jaqta jelbireytini dausyz. Kelgen jaudyng topany siyrey bastady. Kirgen jaghyn japyryp, Nysana batyr alda ketip bara  jatqan. Jeke bas mýddesin kózdegen Uaqyt batyr ózining oiynsha, «Erteng mening erligim auyzgha alynbaydy», – degen súm niyetpen Nysana batyrdy kózdep sadaghyn tartyp qaldy. Nysana batyr atynan qúlap jerge týsti.

Qarager kisinep toptan bos shygha bergende jәne bir jebe januardyng keudesine qadalyp, ol da omaqasty. Jau әldeqashan jenilgen. Biraq, ishki taytalas osylay jyldar salyp janara berdi. Bәlkim, búl kórinis tarihpen birge jasaytyn sekildi.

Qaragerdin  keudesine qadalghan jebe, o, tәiir-ay, biyik mәueli aghashqa ainalyp kóktep túr. Sәmbi bútaqtaryna týrli-týsti qústar qonyp, úzaq sayraytyndy shyghardy. Olardyng sayraghan dauysynan «Jalghandyq, jalghandyq» – degen ýn bir sәt tolastamaydy. Dauystar qashan ósher eken?!

Kógeday ShÁMERHAN 

Abai.kz