Býgin – jazushy Ghabbas Qabyshúly (surette) aqsaqal seksen degen jastyng sengirine kóterildi. Jazushy, kósemsózshi, qogham qayratkeri. Ghabit Mýsirepov alghash qol qoyyp shygharghan әigili «Ara» jurnalynyng sayypqyran sardarlarynyng biri. Býgingi sózmergenderding serkesi, ardager satiriyk. Keshegi Sovet zamany men býgingi qogham minezin әrqashan salqyn syngha aludan qajymaghan jazushy jan serigi - qalamyn suyta qoyghan joq. Suytu bylay túrsyn, shar bolattay suaryp, sharshy toptyng aldyna salyp otyr. Búl kisi qazir qalam men qaghazdyng jana órisi – kompiuterde. Ghalamtordy da qapysyz mengerip alghan. Jeke elektrondy poshtasy bar. Bala-shaghanyng shimay-shatpaghyna keyigen kezderinde bloger bolyp ta ketkisi keledi. Abai.kz aqparattyq portalynyng túraqty avtory.

Enkeymey, ensesin aldyrmay, seksenning biyigine sergek jetken aqsaqalymyzdy býgingi tughan kýnimen qúttyqtap, redaksiyamyzdyng hat qorjynyna kelip týsken jyly lebizder men ystyq tilekterdi jariya ettik.

Abai.kz aqparattyq portalynyng újymy. 

ASA QÚRMETTI GhABBAS AGhA!

Siz últ ruhaniyaty iygiligi jolynda jalyqpay enbek etip kele jatqan jansyz. 

Maqsatqa jetu jolyndaghy qaytalanbas erik-jigerinizge, berik azamattyq ústanymynyzgha shygharmashylyq talantynyzgha, sezimtaldyghynyz ben adaldyghynyzgha, adamy kelbetinizge qayran qalamyz. Siz qayda jýrseniz de últtyng ruhyna degen sýiispenshilik pen ana tili aldyndaghy boryshqa adaldyqtyng jarqyn ýlgisin kórsete bildiniz.

Ar isine adaldyqpen qarap, әdebiyet ghylymyn kózinizding qarashyghynday qasterlegen Sizdey el aghasyna tughan halqynyzdyng alghysynan artyq mәrtebe joq dep bilemiz. Sizding qayratkerlik qalpynyz, ghalymdyq hatynyz – ónege men ólshemning aiqyn ýlgisi.

Qayym Múhamedhanovty erekshe este saqtaghanynyz ýshin Sizdi shynayy qúrmetteymiz.

Qúrmetti Ghabbas agha! Kemel shaghynyz seksen jasqa tolghan mәrtebeli mereytoyynyzben qúttyqtay otyra, deninizge saulyq, úrpaghynyzgha baqyt pen bereke, qazynaly qarttyq, enbeginizge jemis tileymiz.  Jýz jasynyzdy júrt bolyp toylayyq.

«Q.Múhamedhanov atyndaghy bilim jәne mәdeniyet» qoghamdyq qory.

9 sәuir 2015 j.

GhABBAS QABYShÚLY - býgin 80 jasqa TOLDY!

Býgin – Qazaqtyng qabyrghaly qalamgeri, Halyqaralyq "ALASh" syilyghynyng laureaty, jurnalist, qogham qayratkeri, satirik jazushy Ghabbas QABYShÚLY aghamyzdyng tughan kýni. Aghamyz 80-ning sengirine shyghyp otyr.

Qúrmetti Ghaba, tughan kýniniz qútty bolsyn! Densaulyghynyz myqty bolsyn! Qazaq degen halqynyz ýshin әli de enbek ete beriniz! Allanyng bergen jasyn jasanyz!

Ózinizge degen iygi niyetpen ininiz

Júmash KENEBAY

TOTYaYYN-TILDING TARLANY 

Qazaqtyng ot tildi, oraq auyzdy, shyrqyraghan shyndyqty der kezinde qanyn sorghalatyp aityp jýrgen belgili jazushysy, Halyqaralyq «Alash» syilyghynyng laureaty, úzaq jyldar Qazaqstan jazushylar odaghynda jauapty qyzmetter atqarghan Ghabbas QABYShÚLY aghamyz 2015 jyldyng 9 sәuirinde syry mol, salmaghy zor 80 jasqa toldy.

Ghibratty qalamger Ghabbas aghanyng ómir joly da qyzyqty. Ol 1935 jyldyng 9 sәuirinde Shyghys Qazaqstan oblysyndaghy Úlan audanynyng Úranhay auylynda dýniyege keldi. 1955 jyly oblystyq «Altay bolisheviygi» (qazirgi «Didar») gazetinde korrektor, bólim mengerushisi, jauapty hatshy boldy. 1966 jyly respublikalyq «Qazaq әdebiyeti» gazetining redaksiyasyna auysyp, jauapty hatshynyng orynbasary, kórkem әdebiyet, әdeby syn bólimderinde mengerushi qyzmetin atqardy. 1962-1968 jj. Qazaq memlekettik uniyversiytetining jurnalistika fakulitetinde syrttay oqyp, joghary bilim aldy. 1974 jyly KSRO Ádeby qory Qazaq bólimshesining diyrektory, 1983 jyly respublikalyq «Ara-Shmeli» satira jurnalynyng Bas redaktory, 1989 jyly Qazaqstan Jazushylar Odaghy (QJO) qúzyryndaghy Kórkem audarma jәne әdeby baylanys Bas redaksiyasy alqasynyng bólim mengerushisi, 1994-1996 jj. QJO basqarmasynyng ekinshi hatshysy lauzymdaryn abyroymen oryndap, zeynetkerlikke shyqty.
Ghabbas QABYShÚLY әzil-syqaq, әngime, hikayat, syn, kórkem ocherk, kósem­sóz, maqalalar jazdy. 14 jinaq­tyng avtory. Orys әdebiyeti­nen A.Chehov, D.Lench, S.Mihalkovtyn, ukrain әdebiyeti­nen O.Vishnyannyn, serb әdebiyetinen B.Nushichting әngime­lerin, týrik әdebiyetinen Á.Ne­sinning «Futbol koroli» syqaq romanyn, tandauly әzil-syqaq әngimelerin (jiyny 2 kitap), moldovan әzilqoyy A.Busuyoktyng «Mening parijdik naghashym» hikayatyn audarghan.
Ghabbas agha «Jan qayyghyn jar­gha úrdym» (I.Jansýgirov turaly este­likter jinaghy); «Mening Sәbiytim» (S.Mú­qan­ov­tyng júbayy Mәriyam apaydyng esteligi) en­bek­terin úiymdastyrdy. Jeke bastamasymen «Kórgenim, kónil­ge týigenim»; «Kýlkindi jýrmiz saghy­nyp»; «Álem tanyghan Ánuar. Priyz­nannyy mirom Anuar»; «Ha­kim. Mihail Ivanovich. Mәke» estelik­ter jinaqtaryn qúrastyrdy. O.Áubәkirovting 4 tomdyq tandama­ly­sy men H.Esenәliyevting 4 tomdyq tandamalysyn qúrastyrugha tikeley úiytqy boldy.
Ázil-syqaq әngimeleri qazaqtyng mandayaldy «Qymyzhana» jәne «Tamasha» teatrlarynyng sahnalarynda qoyylghan Ghabbas aghanyng «Minezdeme», «Mysyqta saqal nege joq?», «Kýlemiz be, qaytemiz?», «Tarihta qalghyng kele me?», «Búl әlgi kim ghoy…», «Haliniz qalay?» «Kadr mәselesin… mәsele sheshedi», «Jetim jinalys», «Smeh y slezy», «Eki hikaya», «Kóldeneng kitap», «Saghynysh sazy», «Adamnyng keybir kezderi», «Jolaushylar», «Sayynnan sayaq qúrly saya tappay...», «Tórt hat», «Targhyl tagh­dyr», «Gýl ansaghan bir ghúmyr. Ayghyr kempir», «Uday uәde», «...izasiya», «Arynnyng sózin aita bil. Skajy vse po sovestiy», «Anau-myn­au­izasiya» atty kitaptardyng avtory.
Ghabbas QABYShÚLY, eng aldy­men, tilining totiyayyny bar qalamger.
Totiyayyn degen ne? Totiyayyn degenimiz – himiyalyq qospa-qúbylys, yaghni, birneshe eki valentti jay metaldardyng suly sulifattary. Ártýrli dәri-dәrmek retinde qoldanghan sulifattardyng jalpy atyn halyq ejelden «totiyayyn» deydi. Qúramyndaghy metaldaryna qaray totiyayyn mys, temir, myrysh, niykeli, kobalit, magniyden týzilip, әraluan bolady. Eng kóp kezdesetin jәne qoldanylatyn – totiyayyn (mys kuporosy). Miyneraldyq aty «halikantiyt» deytin mys totiyayynyn týsi ashyq kók bolghandyqtan, «kók tas» dep te ataydy. Bir qyzyghy, mys totiyayynynyng ertindisin temir ydysta saqtaugha bolmaydy. Sebebi, reaksiya quaty zor әri kereghar boluy yqtimal.
Sol sekildi, tilining totiyayy­ny bar jazushy Ghabbas QABYSh­ÚLYnyng da ótkir satirasy, ómir­sheng súqbattary, ózekti maqa­la­la­rynyng reaksiyalyq quaty zor bol­ghan­dyqtan, qazirgi qúzyrly әleu­metke kereghar әser etui әbden mýmkin.
Ómiri men qalamynyng qarimi ónegege toly Ghabbas aghamyzdyng 80-inshi asuy, ókinishke qaray, ókimetting tarapynan ýnsiz ótip otyr. Basqa-basqa, ózi kóp jyldar jauapty qyzmet atqarghan Qazaqstan Jazushylar Odaghy men onyng basshysy, kórnekti aqyn, senator Núrlan Orazalinning «kórmes, týieni de kórmes» dep, júmghan auyzdaryn ashpaghan qylyghy – kisilikke de, týsinikke de jatpaydy...
Sanlaq satiriyk, jalyndy jazushy, ghajayyp jurnalist, qogham qayratkeri Ghabbas QABYShÚLYnyng qabyrghaly enbegin qalyng qazaghynyng baghalaudan tanbaytyndyghyna shýbә joq.
Ghab-aghamyzdyng kýsh-quaty kemel, ómir jasy úzaq bolghay!

Qajymúqan GhABDOLLA

Abai.kz