Júma, 29 Nauryz 2024
Ádebiyet 6040 0 pikir 24 Qazan, 2017 saghat 19:49

"Búl men ghoy, Áshten..."

Dulat Isabekov. Búl kisining kitaptarymen qazaqtyng birneshe buyny tәrbiyelendi-au. «Qarghyn» jastardyng kulitovyy romanyna ainaldy, «Eskertkish», «Talahan-186», «Bonaparttyng ýilenui», «Aqyramashtan nauryzgha deyin», «Konfrontasiya» siyaqty usoyqy әngimeleri uytty da ótkir sarkazmymen oqyrmandy qalyng kýlkige qaryq qyldy. «Sosializm zәulimi» tipti sol sәbet ókimeti qúlamay jatyp, onyng «janazasyn shygharyp» tastady. «Ertegi elinde» hikayatynda da «qiyalgha berilgen» bop otyryp sәbet memleketin «sabap» alatyn tústar bar. Búl kisi oqyrmanyn kýldirip qana qoyghan joq, jylatty da. «Sýiekshidegi», «Tirshiliktegi», «Biz soghysty kórgen joqpyzdaghy», «Tynyshtyq kýzetshisindegi» taghdyrlar kózine jas aldyrmay qoya ma... «Gauhartas» pen «Qara shanyraq», «Shaldar» men «Kempirler» qanday móldir, qanday shynayy!
«Dermene» she? Ómirde de qiyanat pen әdiletsizdik – Omash siyaqty ojar da әldi, quatty da kýshti ghoy. Al әdildik pen meyirim – tura Toqsanbay qart pen onyng nemeresindey әlsiz de nәzik. Sosyn bir erekshe riza bolatynym: Omash tittey balany sabaghanda, oghan qauqarsyz qausaghan shaldyng arasha týse almauy... keyin úiyqtap jatqan balanyng jaman týs kórip (Omashty ma?), «Kóke!» dep dauystap jiberetini, sonda nemeresin titteyinen әkesining joqtyghyn bayqatpay baghyp-qaghyp kele jatqan qarttyn: «Apyray, «kóke!» dedi me? Bú shyraq degende shyghar janymyz bólek, kókesining ornyna kóke bop, shyrkóbelek bop kele jatqanymyz mynau, sonda da qatty qoryqqanda, qinalghanda «ata!» demey, «kóke» dedi-au. Adam sonday sheshushi sәtte kórsin-kórmesin, bilsin-bilmesin, tughan әkesin oilaydy eken-au, ә? Sol kep qútqaryp, sol ghana kómektesetindey kóredi eken ghoy» dep tolghanatyny, qaytys bolghan úlyn esine ap, egiletin túsy...
Dramaturgiyadaghy tabystary turaly aitsaq, úzaqqa ketemiz. Sondyqtan keshe ghana 75 jyldyghyn Londonda toylap, sonda teatr festivalin ótkizip, Lordtar palatasynda sóz sóilep qaytqanyn jetkizsek te jeter. Óz oiyn ashyq aitatyny, qanday mәselege baylanysty bolsyn pikir bildiruden qashpaytyny – basqany qaydam, bizge, jurnalist qauymyna jaghady-aq. Súhbatqa, saualnamagha, qoghamda bolyp jatqan shúghyl oqighalargha oray habarlassan, telefonyn óshirip, esigin tars jauyp alyp, tyrs etpey jata beretin aqyn-jazushy da az emes, óitkeni...
Dulat kókemizding basty baghy – ol óte oqylymdy jazushy. Birde Taldyqorghan ónirine, Qapaldyng ar jaghyndaghy Dәuren Quat dosymnyng auylyna barghanymyzda, tau bókterinde qoy baghyp jýrgen shopannyng etigining qonyshynan «Tirshilik» shygha kelgende tang qalghanbyz. Meninshe, Dulat Isabekov shygharmashylyghy – telegey teniz siyaqty: suda balyqsha jýze alatyndar sonau ortasyna deyin qúlashtay maltyp, terenine sýngip, injuin ilip shyghady, alysqa bara almaytyndar da enshisiz qalmaydy, olar sol tenizding jaghalaugha jaqyn jerlerinde shomylyp jýrip-aq onyng jaqsylyghyn úghynyp, sharapatyn sezine alady.
Jaqsy oqylghan jazushy ekenining bir ghana dәleli: onyng ómirden alghan keyipkerleri sol ómirge qaytyp enip ketti. Moldahan degen dosymyzdyng shyn aty jayyna qalyp, aqyry Moldarәsilge (Kiyevangha) ainaldy, ótkende bir toyda auyl jaqtan kelgen Ábdәshim degen jigitti kezdestirip, «Bonaparttyng әkesin» esimizge alyp, әbden kýldik. Asqar Sýleymenov te ýnemi týnning bir uaghynda Dýkene zvandap: «Búl men ghoy, Áshten», – deytin bolghan...
Býgin (20 qazan) sýiikti jazushymyz 75 jasqa toldy. Qúday oghan úzaq ghúmyr bersin dep tileymin!

Sәken Sybynbay

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1578
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2280
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3597