Aldynghy kýni Prezdent Núrsúltan Nazarbaev Memlekettik tilding mәrtebesin ósiru jóninde pikir bildirip, Ýkimet pen Parlamentke tapsyrma bergen edi. Endi, Ýkimet te, Parlament te júmysty tek Memlekettik tilde, yaghny qazaq tilinde júrgizui tiyis.

Osyghan oray, býgin Mәjilistegi "Aqjol" fraksiyasynyng deputattary Ýkimet basshysy Baqytjan Saghyntaevtyng atyna deputattyq saual joldady. Elbasynyng qazaq tili turaly berilgen tapsyrmasyn naqty oryndau maqsatynda, «Memlekettik tildi qoldanu salasyn keneytu turaly» zang jobasyn dayyndaugha shaqyrady.

Kýni keshe ghana,Elbasymyz memlekettik tilding qoldanu ayasyn keneytu maqsatynda: «Parlament pen Ýkimetting júmysy tek memlekettik tilde jýrgizilui tiyis» dep, taygha tanba basqanday naqty tapsyrma berdi.

Búl Tәuelsizdigi shiyrek ghasyrdan asqan Qazaq Eli ýshin óte oryndy jәne der kezinde bergen tapsyrma.

Biz, Aqjol fraksiyasy Elbasynyng búl tapsyrmasyn tolyq jәne qyzu qolday otyra, ony jýzege asyrugha atsalysugha dayyndyghymyzdy bildiremiz.

Esterinizge sala keteyik, 2012 jyly Aqjol partiyasynyng túnghysh ret parlamenttik fraksiyasy qúrylghannan keyin, bizding eng alghashqy dayyndaghany da dәl osy «Memlekettik tildi qoldanu salasyn keneytu turaly» zang jobasy edi.

Biraq, biz ony úsynghan kezde, Ýkimetting vedomstvo-aralyq komissiyasy jobany qoldaudan bas tartyp, iske asyrugha jol bermedi.

Mýmkin, Ýkimet ol kezde osynday әreket әli erte dep sanaghan shyghar.

Al býginde Elbasymyzdyng ózi búnday bastamagha úitqy bolghandyqtan, búl mәseleni keyinge qaldyrugha bolmaydy.

Bizding oiymyzsha qazirgi kezde qogham da pisip jetilip, uaqyt ta keldi.

Barshanyzgha belgili, býginde mektep qabyrghasyndaghy oqushylardyng 80 payyzy qazaq tilinde bilim aluda, yaghny bizding bolashaghymyz, 21 ghasyrdaghy ómirimiz de osy qazaq tilimen tyghyz baylanysty, tipti qazaq tilinsiz mýmkin emes dep te aitugha bolady.

Sol sebepti, «Aq jol», biznes partiyasy retinde búl iygi bastamany tek sayasat pen memlekettik qyzmet ayasynda ghana emes, jalpy ekonomikalyq negizde de qoldanudy súraydy.

Memlekettik tilimizge ekonomikada súranys tuyp, ana tilimiz ghylym men tehnologiya tiline ainalatyn bolsa, tilimizding bolashaghy da senimdi bolar edi.

Elbasynyng naqty tapsyrmalaryn qúptay otyra, ony kelesi úsynystarymen tolyqtyrsaq:

1.1.Kazirgi kezde qazaq tilinen emtihandy tek Preziydentikke ýmitkerler ghana tapsyrady.

Bizdin oiymyzsha, memlekettik tildi mindetti týrde iygeruge tiyisti lauazymdy sheneunekterding tizimin odan da keneytudi qarastyru kerek.

2.1.Qoghamdyq ómirding әrtýrli salalarynda memlekettik tilding qoladanylu salasyn keneytu, sonday-aq kadrlarda qazaqstandyq qamtudy úlghaytu maqsatynda әleuetti investorlargha (sheteldik kompaniyalardy qosa alghanda) investisiyalyq preferensiyalardy bergende, jer qoynauyn paydalanugha qúqyq alugha kelisim-sharttarda konstitusiyalyq normalargha sәikes memlekettik tildi mindetti týrde paydalanu talabyn belgileu.

Osynday kózqarastyng qajettigi turaly óz óndirushilerin qoldau jәne ózining múnay-gaz salasyn damytuda ýlgi bolghan Norvegiyanyng ondy tәjiriybesine sýienuge bolady.

Norvegiyada «Múnay turaly» Zannyng 6 jәne 37-baptarynda bylay delingen: «Múnaygha qatysty qyzmette mýmkindiginshe norveg tili basym paydalanylugha tiyis. Basqa tilder qajetti nemese aqylgha qonymdy bolghan jaghdayda qyzmetti jýzege asyru kezinde paydalanyluy mýmkin».

Biz búl mysaldy tilding damuy men dәrejesinde ekonomikanyng orny erekshe ekenin kórsetu ýshin keltirip otyrmyz.

Barshamyzgha mәlim Elbasymyzdyng taghdyrsheshushi tapsyrmalary qoghamda qyzu talqylanuda.

Onyng ishinde ekonomikamyzdy sifrlandyru, tilimizdi latyn әrpine kóshiru siyaqty bastamalary bar.

Búl óte dúrys baghyt, óitkeni qazirgi zamanda ekonomikada, bizneste kýndelikti súranysqa ie tilding ghana bolashaghy senimdi. Sonymen birge sifrlandyru men latyn әlippesi arqasynda tilimiz de zamangha say jinaqy, qolayly bolyp damuyna mýmkindik tuady.

Qoryta aitatyn bolsaq, «Aq jol» fraksiyasy Elbasynyng qazaq tili turaly berilgen tapsyrmasyn naqty oryndau maqsatynda, jogharyda aitylghan úsynystarymen qatar, Ýkimetti, «Memlekettik tildi qoldanu salasyn keneytu turaly» zang jobasyn dayyndaugha shaqyrady.

Qúrmetpen «Aq jol» partiyasynyng deputattary

B.Dýisenbinov, A.Peruashev, E.Barlybaev,

M.Qazbekova, E.Nikitinskaya, D.Espaeva, K.Absatirov

Abai.kz