Qazirgi uaqytta elimizde «Ruhany janghyru» baghdarlamasy kezen-kezenimen,  josparly týrde jýzege asyryla bastady. Eng aldymen memlekettik tildi latyn әripterine kóshiru mәselesi belsendi týrde qolgha alyndy. «Jana gumanitarlyq bilim», «Qazaq tilinde 100 oqulyq», «Tughan jer», «Qazaqstannyng jana 100 túlghasy» baghytyndaghy sharalar boyynsha júrtshylyq arasynda týsindiru júmystary keng qanat jaydy.

Qoghamdyq janghyru sharalary turaly sóz bolghanda qazirgi mektep ómirindegi keybir mәseleler de aitylyp qalady. Mysaly, mektepterde soghylatyn qonyrau turaly da tam-túmdap әngime qozghalyp jýr. Bir basqosuda bayyrghy ústaz, joghary sanatty múghalim, qazir Semey qalasynda túratyn zeynetker Kýlәsh Bәkitaeva mynaday bir әngime aitty.

- Aqsuat mektebinde oqyp jýrgende bizge Qazaq SSR Jogharghy Soveti Prezidiumynyng 1967 jylghy 15 tamyzdaghy ukazymen «Qazaq SSR-ining enbek sinirgen mektep múghalimi» qúrmetti ataghyna ie bolghan Orazalin Qabdrahman degen múghalim sabaq berdi. Ol kisi óte bilimdi, tәjiriybeli, bala oqytu men tәrbie mәselesin jan-jaqty oilaytyn ghajap adam edi. «Oy týbinde jatqan sóz, sher tolqytsa shyghady» degendey, bir әngimesinde Qabdrahman agha: - Búrynghy ótken ghasyrlarda hristian dinindegiler adamdardy minajat etuge shirkeuge qonyraulatyp shaqyrghan eken. Sol qonyrau bizding bilim ordamyzda qalyp qoydy,- dedi.

Ol kezde búl sózge eshqaysymyz mәn bermedik. Sovet ýkimetining dýrildep túrghan kezi. Osy pikirdi aitqanda Qabdrahman agha sol kezde mekteptegi qonyrau soghu әdetine ishtey qynjylyp jýrdi me eken, kim biledi?

Osydan ýsh-tórt jyl búryn bolar, «Ayqyn» basylymynda «Qonyraulatqandy qoysaq qaytedi?» degen taqyrypta bir maqala jariyalanghan bolatyn. «Almatyda bir mektep qonyraudyng ornyna kýy oinatady eken» dep úzynqúlaqtan estigen edim, naqtysyn bilmedim. Jigerli, ekpindi kýilerding birinen ýzindi alyp, mektepterde qonyrau ýnining ornyna sony shyrqatyp qoysa bolady ghoy dep oilaymyn, - deydi Kýlәsh Bәkitaeva.

Joghary sanatty ardager ústazdyng búl pikirlerin eskerusiz qaldyrugha dәtimiz shydamady, kópshilik nazaryna úsynghandy jón kórdik. Shyndyghynda, qonyrau ýnining adamzat balasymen birge jasasyp kele jatqany belgili nәrse. Jer-jerde qytay, orys, japon, kәris sheberlerining qonyraudy týrli metaldan qúyatyn zauyttary erteden bolghan eken. Adamdardy shirkeuge shaqyru ýshin qonyrau dauysy әli de paydalanylyp keledi. Qytaylyqtar qonyrau soghu arqyly kýnning shyghuy men batuyn júrtqa habarlaghan eken. Sonymen birge oqys oqighalardyng habarshysy da sol qonyrau dausy bolghan. Mine osy jaghdaylargha qaraghanda qonyrau ýnin joqqa shygharugha bolmaydy. Alayda, órkeniyet jolymen óshkenimizdi jandyryp, ólgenimizdi tiriltip, janalyqqa, janghyrugha týbegeyli bet búrghan qazirgi zamanda elimizding mektepterinde qonyrau dauysyn halqymyzdyng ghasyrlar boyy birge jasasqan muzykalyq tól aspaby, últ ruhyn kóteretin dombyranyng adam etikasy men estetikasyn janartatyn, jangha jayly, jýrekke jyly tiyetin, qonyr ýnimen almastyrsa qalay bolar edi?

Hamza Sәtiyev, Qazaqstannyng qúrmetti jurnaliysi

Abai.kz