– Durak! – dedi әielim!

– Memelekettik tilde úrysayyq! – dedim men.

– Vchera s kem spal?

– Men oryssha týsinbeymin! Sen mening әielimsing be, qazaqsha sóile! Chisto qazaqsha!

– Ya sama znai! Vchera kimning ýiinde qondyng deymin?

– Dosym Bolattyng ýiinde. Ishtik, jedik, qaytugha kesh, taksiyge aqsha qalmaghan...

– Potom?

– Qatyn, qazaqsha sóilesenshi! «Halyqsorghysh» bankine júmysqa túrghaly oryssha sóilep ketting ghoy! Nemene, kelushilerge de orys tilinde jauap berip jýrmisin? Sen siyaqty qazaq tilin mensinbeytinderding bar ghoy, tilderine tok tiygizu kerek. Sender bar ghoy, sender...

Áyelim eki býiirin tayanyp túr. Jep qoymaqshy meni. Qylghyta salmaqshy meni. Memlekettik tilde úryspaytynyn qarashy? Bank qyzmetkerlerining birazy osynday!

Dereu úyaly telefonymmen úrysqanymyzdy beynebayangha týsire bastadym.

– Ubery kameru! – dedi әielim qolyn sermep.

– Uberu etpeymin! Qazaq tilinde úrysugha bolady ghoy?

– Sviniya!

– Shoshqa de!

– Osel!

– Esek desenshi!

– Kozel!

– Eshki!

– Baran!

– Qoy. Nemene dep ketting qatyn? Mal sharuashylyghynyng ministrimin be ne?

– A ty ne perevodi!

– Qoyshy endi, bayqamay qonyp qaldyq.

– Kak bayqamay? Kimmen jattyn?

– Ózim. Bólek jatqanmyn. Bir qarasam, úiqy súrap, dosym men onyng әielining ortasynda jatyr ekenmin...

– Vot idiot!

– Kim kele jatyr?

– Idiotsyng deymin!

– E, iydet degenge bireu kele jatyr ma dep qalsam.

– Ubery kameru!

Men qashyp jýrip týsire bastadym. Ol qolyna sypyrghy alyp, úra bastady. Sýrinip qúlasam da, enbektey qashyp, týsirip әlekpin.

– Al, úrysqanymyzdy snimati ettin. Ne isteysin?

– Feysbukke salamyn.

– Pozorymdy shygharmaqshysyng ghoy? Podrugalarym kórsin deysing ghoy? Ubery kameru!

Men onyng qasyna jaqyndap, ekeumizdi qatar týsire bastadym. Endi әielim ózining úyaly telefonyn alyp, meni týsire bastady.

– Ah, ya ne smogu chto li? Obeziyan!

– Maymyl dep mazaqta! Qazaqsha mazaqta!

– Shimpanze!

– Shimpәnze de!

– Gorilla!

– Gәrelke de!

– King Kong!

– Qymqonyq de! Memlekettik tilimdi qorlama! Men memlekettik tilde balaghattasam bar ghoy, jeti atana deyin týgendep bere alamyn! Ana tilim–arym! Sondyqtan, ondaygha bara almaymyn! Men Qazaqstan azamatymyn! Sondyqtan qazaqsha qargha! Qazaqsha úrys! Dosymnyng ýiine qonyp qalghan ekenmin, sonsha qyzghanghanyng ne? Býite bersen, keshe uәde bergen altyn syrgha men jýzikterindi әpermeymin!

Sol eken, әielim ózgerip shygha keldi. Jymidy.

– Oi, dorogoy...

– Qazaqsha erkele...

– Izveni, janym...

– Qazaqsha keshirim súra...

– Keshirshi, dosynnyng ýiine kýnde qona salshy, tek altyn әperemin degen uәdendi úmytpa... Ýi, janym menin!

– Shimpanzem desenshi! Duragym desenshi.

– Oi, oryssha ot dushy úrysamyn! Keshir janym! Jýr as bólmesine, ekeumiz kofe isheyik!

– Qazaqshalap «qonyr topyraqty» shәy isheyik desenshi!

Ol meni qoltyqtay jóneldi. Áyelim ghoy, qayda baramyn, bylq-sylq ete qaldym. Qayran, qazaq tilim-ay, qatynym qaqtay jazdady ghoy!

Múhtar Sherimning Facebook-tegi paraqshasynan

Abai.kz