Shymkentten Marat Boryqbay dos maghan bylay dep hat jazypty: "Ýsh til demekshi, bizdegi bir superaqyly baqshada býldirshinder tilderdi sayrap ýirenip jatyr eken. Bir әdisker telearnada súhbat berip, "bir jarym jasar býldirshinderding tili aghylshynsha shyghyp jatyr» - depti, quanyshy qúshaghyna simay... Tilshining "Ol dúrys pa?" - degen saualyna: -"IYә, dúrys dep oilaymyn" - dep jauap beripti" deydi ...

Ne aitugha bolady?

Jaman aitsaq: búl - balany intellektualdy mýgedek etuding tóte joly. Sebebi, tili aghylshynsha shyqqan bala ózge tildik ortada qala berse  (qazaq ne orystildi delik) -  óse kele "tilin qayta shygharugha" mәjbýr bolady. Al búl balanyng psihologiyalyq-tanymdyq damuyn sonshama jylgha shegeredi. Pedagogika ilimi múny әldeqashan dәleldep qoyghan!

Sondyqtan, balany "ruhany mýgedek" etip almau ýshin, ony, yaghny - tili aghylshynsha shyqqan balany - tez arada aghylshyn tildi ortagha jetkizu qajet. Meyli ol AQSh pa, әlde Angliya ma - bәribir, manyzdy emes...

Bolmasa bala shekteledi. Al,  ózderinizge belgili, býldirshinning damu qarqyny bylay −  balanyng ər kýni - aigha, aiy - jylgha ten! Osyny eskere kele, búl sharany shúghyl jýzege asyru qajet!

Ony qalay jýzege asyramyz?

Ol ýshin, jaqsy aitar bolsaq: balany qútqaru maqsatynda onyng "tilin shygharghan" pedagog-tәrbiyeshiler men «shyghartqyzghan» sheneunikter jәne taghy basqalar «bala jәne ata-ana jolyna» dep óz qaltalarynan, bala kәmeletke tolghansha sol jaqta túruy ýshin aqsha jinap bergenderi jón.  Eger olar naghyz pedagogtar bolsa, onda  bala taghdyrynan eshqashan teris ainalyp kete qoymas... Olay ete almaydy dep sanaymyz.

Al, Bilim jәne ghylym ministrligi, óz tarapynan, osy mәsele boyynsha qauly shygharyp, budjetten qomaqty aqsha qarastyryp −  shúghyl týrde ol elderdegi bala qabyldaytyn mekemelermen ne otbasylarmen kelisim jasay bastaulary qajet! Halyqaralyq zandargha say, sәbiyding ata-analaryna da jatyn oryn berilip,  audarmashy taghayyndalsyn.

Eskere keteyik, bizding bala baqsha qyzmetkerleri de, ministrlik qyzmetkerleri de jalaqy alyp otyr! Endeshe, kredit alsa da, búl olardyng qoldarynan keler tirlik!

Olar bala ýshin enbegi men aqshasyn ayamaydy dep seneyik!

Olar әruaqytta "balanyng densaulyghy jəne bolashaghy bәrinen joghary túruy tiyis!" dep sanaydy, oghan esh kýmandanbayyq!!!

Qúrmetpen

Ábdirashit Bәkirúly,

zeynetker ata, Almaty qalasy

Abai.kz