Horvatiya jәne Qazaq futboly
Áleumettik jeliden bayqap otyrmyz. Júrttyng kóbi tegining týbine "ICh" jalghapty. Óitpese qazaq bola ma. Ýp etken janalyqty ózimdiki dep tanyp, onay oljany maldanu mýlde jaqsy qasiyet te shyghar. «Oqjetpestin» oiynyn kórmeytinder «Hala, Real» dep ózinshe әue jayylyp, «Qyrangha» kózin salmaytyndar «Barselona» bayraghyn bosaghasyna sýiep qoysa, «e, elimiz órkeniyet kóshine ergen shyghar», - dep qana oilaymyz.. Eger, erinbesek...
Horvatiyanyng finalgha shyghuy – taza erlik! Ong qoldy jýrek túsyna aparyp, qúrmet kórsetuge túratyn! Bapkering Zlatko Dalich sekildi, qazir. Domogayyn da, ózgelerin de jusatyp, órgizetin. Jýzi jyly. Aqyly әlpetine kórik berip túr. Qazaq bolsa, imanjýzdige balaushy edik. Elin jaqsy kóredi. Óte jaqsy kóredi. Patriot deushi ma edik. Dalich qyp-qyzyl patriottyng ózi! Komanda qayraghy! Qalay qayraydy! Soghys kórgen, namysty órgen úrpaqty qayrap, qayrap komanda jasap aldy da, endi jolyqqanyn úryp, jyghyp jýr. Jigit! «Chiro» sekildi. Miroslav Blajevich deushi edik qoy.
Jayratyp, futbol oinamasa da, kez kelgen matchty jaynatyp jiberetin qarym bar. Ony bildik. Sauattylyq degen týsinik bar. Býgingi Horvatiya futboldy barynsha sauatty oinap jýr. Olarda búghan deyin de futbol iya, futbolshylar boldy. Davor Shukerding ózi nege túrady. Robert Yarny únaushy edi. Niko Kranchar da este. Qaysy birin týsteyik. Ózindik mektebi bar ólke.
Qazaq elining múnday biyikke shyghar shamasy bar ma? IYekti qolmen sauyp otyryp, san oilanghan sәtter bar. Jauabyn izdep she. Tabylady da, taban astynda ghayyp bolady. Ol ýshin kóp is tyndyru kerek.
Aldymen, anau legioner degen bәleden arylghan jón. Bapker tasyghandy da toqtata alsaq. Sodan shyghatyn mýiiz bolsa, ústap kóruge keletin zaman ótti ghoy.
Ol da emes. Óz futbolymyzdy týzeuge niyetti kisi kerek. Ár ónirde. Ákimder futbol әmirshisi atanudan jalyqsa shirkin... bólingen qomaqty qarjy sol ayaqdopty óristetuge ghana arnalsa.. әitpese sharshatty... bitpeytin qaryzdar.. sizderdi qaydam, ana komanda múnsha qaryz eken degendi estigende ornymyzdan atyp túramyz... tәp bir sonsha tengeni ózimiz joghaltyp alghanday... ertigige ózek syltaular.... bәlenbay milllion qaryz.. Jәne kimge deysiz ghoy. Syrttan kelgenderge... Bir kiltipannyng bar ras qoy... Kiltipan kilti ashylghansha omalyp otyrghanymyz, otyrghan.
Jibi týzu baghdarlama bar edi. Sәrsenbek Keljanov pen Bauyrjan Sәrskenov syndy aghalarda. Ekeui de o dýniyelik. Josparlary jýzege aspady. Negizi óte sauatty jazylghan.. ony jýzege asyrugha eshkim asyqpady.
Birdi aityp, birge ketemiz.. bәlkim birdene biletindikten.. bәlkim dym týsinbeytindikten.. Nadandyqtyng da belgisi shyghar, týsinikting tarlyghy degendey...
Bir ókinish. Nemese ... búl - ókinish... Qoldan keletin sharuany retteuge mýmkindikting joqtighy... Aytylar, qalar... Kimning qúlaghyna syrgha bolyp, taghylsyn... Kim taqtyrady, ә?
Bir ýmit... Áli de buyn auysqan shaqta әlgi bir josparlar jýzege asatyn bolar... Ýmitten kýder ýzuge bolmaydy ghoy.. Qanday edin, el futboly.. Ár ónirding óz komandasy boldy.. әr komanda sapynda óz jigitterimiz óner kórsetti... eshkimnen kem oinamaytyn... ónir basshylary keng oilaytyn...
«Gornyagyn» qayda, Hromtau? «Bolatyn» qayda, Temirtau? «Lashynyn» qayda, Qaratau? "Ilen" qayda, Ótegen batyr auyly? «Aqbúlaghyn», qayda Talghar? «Súnqaryn» qayda, Qaskelen? Súnqyldaghan qart jankýierdi kórdik.. «Halany» qara dep týsinbeytin... «Ile-Sәuletti» ghana qabyldaytyn... Ol eski adam. ICh ti de tegine «tegtep» almaytyn... Ony eshkim týsinbeydi...
Álemdik futbol daghdarysqa tap bolghan myna zamanda Bayan Badaghúlov, Talghat Baysufinov, Tileuhan Túrmaghambetov, Marat Esmúratov, Ghany Qaynazarov, Asqar Qojabergenov dengeyles oiynshylarmen de talay sharuany sheship alar edik... olardyng izbasarlary da kóp edi ghoy...
Elinde jiyrma shaqty ghana komandang qaldy... Elinde legionerler tolyp jýr.. Olardyng agentteri qazynandy toryp jýr.. futbolshy әkimder әlgi futbolshylar men agentterding «jemi» bolyp jýr... Jolyng bolsyn, bizding futbol... Sening baghyna da bireu tudy ma eken, osy?
Amangeldi Seyithan
Facebook-gi paraqshasynan alyndy
Abai.kz