Qalada jylu, elektr quaty, su jәne kәriz jýiesining tarifteri jyldyng sonyna deyin búrynghy dengeyde qalady, al gazgha tipten 4 payyzgha tómendeydi. Ol turaly «Núr Otan» partiyasynyng qalalyq kensesinde ótken sayasy keneste belgili boldy.

Almaty әkimi Bauyrjan Baybek kommunaldyq qyzmetterge tarif qalyptastyru jýiesi qala túrghyndary arasyndaghy eng ózekti mәselelerding biri ekenin jәne ol biyleushi partiyanyng túraqty baqylauynda ekenin atap aitty. Býgingi tanda 1,5 mln.-gha juyq almatylyqtar kommunaldyq qyzmetterdi jergilikti budjet esebinen shektelgen bagha boyynsha aluda. Kommunaldyq tólemderi jalpy tabysynyng 10%-nan asatyn qala túrghyndaryna túrghyn ýy kómegine qarajat bólinude.

«Memleket basshysy negizsiz tarifty jogharylatugha jol bermeuge núsqau berdi. Ol tikeley adamdardyng ómir sýru dengeyine, kәsipkerlerge, baghalargha, bәrine әser etedi. Osy maqsatta qalalyq prokuraturamen monopolister arasynda auqymdy, jan-jaqty tekseru jurgizildi. Negizsiz baghalardy kóteru faktileri anyqtaldy. Qabyldanghan sharalar arqasynda 1,5 mln.- gha juyq azamattardyng qúqyqtary qorghaldy, 4,7 mlrd. tengege juyq ótemaqylyq tarifter engizildi. Kommunaldyq qyzmet qúnyn arttyru ýshin eshqanday da negiz joq. Bizding almatylyqtar artyq tólem jasamauy ýshin, kez-kelgen negizsiz әreketter toqtatylady. Preziydentting tapsyrmasy bar jәne ol oryndalady», - dedi Bauyrjan Baybek.

Tarifty qalyptastyru salasyndaghy jaghdaydy bayandau barysynda, Almaty prokurory Berik Juyriktaev qalanyng basty qadaghalaushy organdar tarapynan jurgizilgen tekseru barysynda birqatar monopoliya subektileri jóninde shyghyndardyng negizsiz ósui, onyng ishinde shyghyndardyng jasandy ósui jәne investisiyalyq baghdarlamardyng oryndalmauy anyqtalghanyn aitty.

«Biz Almatyenergosbytta elektr quatyn retteu qyzmetine tariftik smetada jariyalanghan sommanyng 70%-, al amortizasiyalyq audarymdar boyynsha 30% ghana júmsalghanyn dәleldedik. Yaghni, josparlaghan 500 mln. tengening ornyna 150 mln. tenge. Nәtiyjesinde ýsh jyl ishinde tariyfqa negizsiz 1 mlrd. 370 mln. tenge bólingen. Búl somma 2018 jylgha arnalgan tarifty kelisu kezinde shegerilgen. Energosbyt óz kinәsin moyyndap, jauapkershilikke tartyldy. Óz kezeginde «Alatau Jaryq Kompaniyasy» tótenshe retteu sharalaryn engizu esebinen elektr quatyn beru tarifyn kóterdi. Keyinirek anyqtalghanday, olar búl sharany tótenshe jaghday sanatyna jatpaytyn kishigirim avariyalar men aghymdaghy jóndeu kerektigimen negizdegen. Bizding talaptargha sәikes, uәkiletti organ óz sheshimining kýshin joydy. Qabyldanghan sharalarmen 2,17 mlrd. tengege shyghyndardy óteu ýshin ótemdik tarifteri engizildi. 2,83 mlrd. tengege bolashaq shyghynnyng aldy alyndy. Aghymdaghy tarif 5,6%-gha tómendedi», - dep habarlady Berik Jýirikbaev.

Qala prokurorynyng aqparaty boyynsha, sonymen qatar KazTransGaz Aymaq–ta tekserildi. Múnda infestisiyalyq baghdarlamanyng belgili bir sharalary oryndalmaghany belgilendi. Prokurorlyq sharalardyng arqasynda 425 mln.tenge ótemaqylyq tarif engizildi. Kәsiporyn 50 mln. tengege әkimshilik jauapkershilikke tartyldy.

«Almaty Su» jyldan jylgha ózderining jasandy qarjylylyq esepterinde tehnikalyq shyghyndardyng eki ese artuyn kórsetedi. yaghny bekitilgen 17,8% ornyna 35% kórsetedi, demek búl 70 mln. tekshe su. Búl Taldyqorghan jәne Qaraghandy qalalarynyng auyz sudy tútynu mólsherine sәikes keledi. Sonymen qatar elektr quatyn satyp alu shyghyndary esebinen de tarif kóterilgen. Ayyrmashylyq 400 mln. tenge-ni qúrady. Odan bólek AO «Almaty elektr stansiyasy» boyynsha tariftik smetada otyn shyghyndaryna 11,3 mlrd. tenge belgilengen. Is jýzinde bar-joghy 10,2 mlrd.tenge ghana júmsalghan. Biz 110 mln. tengege ótemaqy tariyfin engizdik», - dedi ol.

Óz kezeginde monopoliyagha qarsy ókilderding esepterteuleri boyynsha, Almaty qalasynyng túrghyndary ýshin ortasha eseppen bir jylda bir bólmeli pәter ýshin 4,2 myng tenge, eki bólmeli pәter ýshin 6,6 myng tenge, ýsh bólmeli pәter ýshin 9,6 myng tenge ýnemdeledi.

«Tútynushylar búnyng bәrin qazan aiynda óz týbirtekterinen kóre alady» - dep habarlady Kazahstan Respublikasy Últtyq ekonomika ministrligining tabighy monopoliyalardy retteu, bәsekestikti jәne tútynushylardyng qúqyqtaryn qorghau komiyteti. Olardyng boljamdaryna sәikes búl sharalar keler jyly energetika men kommunaldy sharuashylyqtyng negizgi týrlerine tarif qalyptastyruda ózgeristerge jol bermeydi.

Jalpy alghanda ótken jyly Almatyda 800 shaqyrymdyq injenerlik komunikasiyalar salynyp, kayta qúryldy. Tamyz aiynyng sonyna qaray 12 shaqyrymdyq jylu jelilerin jóndeu júmystary, qoldanystaghy gaz qúbyrlaryn keneytu jәne 120 mynnan astam túrghyndardy sumen qamtamasyz etetin jana su jelilerin salu ayaqtalady.

Abai.kz