Jadyraghan jaz da ótti, kýrkireui kýshti, biraq jauary belgisiz kýz keldi. Jana sayasy mausym bastaldy. Ádette, osynday kezde sayasattanushylar, BAQ ókilderi biyliktegi ózgerister turaly aluan-týrli boljam jasay bastaydy. Sonyng ishinde eng jii atalatyny – kezekten tys saylau men ýkimetting auysuy.

Búl joly da solay bop jatqan synayly.

Áriyne, biz de bәri de boluy – ýkimetting auysuy, ne auyspauy – әbden mýmkin: ókinishke oray, bizding sayasy ómirimizding eng basty sheshimderi qogham bolmysynyng obektivti zandaryna sәikes emes, biylik basyndaghy yqpaldy lobbist toptardyng subektivti qalauy boyynsha qabyldanyp jatady. Sondyqtan óz basym onday sayasy sәuegeylikpen ainalysqym kelmeydi.

Biraq osy jyldyng bir qyzyq janalyghy da joq emes.

«Abai.kz» tanymal portal búl joly boluy yqtimal ýkimet auysuyna qatysty atqarushy biylik tarmaghynyng bolashaq nobayyn jariyalapty. «Oppozisiya birge bolsyn» dep, әzirshe sayasy ambisiyasyn tyiyp, badyraytpay jýrgen men siyaqty paqyrdy alypty da ýkimet basshysy etip qoyypty. Al mening orynbasarlarym men kabiynet mýsheleri retinde búrynghy, qazirgi shendilermen qatar azamattyq qogham ókilderin «bekitip» tastapty.

Osyghan baylanysty portal menen de bolashaq ýkimet qúramyna qatysty oiymdy súrady. Naqty adamdardyng aty-jónin atauymdy qalap otyr.

Mening jauabym mynaday.

«Abai.kz» portalynyng búl bastamasyn óz basym qoldaymyn. Mәsele úsynylyp otyrghan naqty jobada nemese sol núsqada atalghan birqatar óz basym syilap, qadir tútatyn túlghalarda emes.

Mәsele mynaday asa ózekti әri Qazaqstanda әzirshe ornygha qoymaghan manyzdy prinsipte – Qazaqstan azamattary biylikting barlyq tarmaqtary turaly óz pikirin ashyq aityp, bolashaqta biylik basynda kimdi kórgisi keletini turaly da býkpesiz, eshkimge jaltaqtamay kózqarasyn bildiruge qaqyly! Demokratiya men órkeniyetti sayasattyng bir ústyny – osy!

Ashy bolsa da, shyndyghyn aitayyn: «Abai.kz»-ting osy úsynysyn oqyghan keybir aghayyn: «olardan kim súrap jatyr eken osy? Biylik ózi-aq sheshpey me?», - dep, bir jaghynan mysqyldap, ekinshi jaghynan týsinbey jatty. Mine, osynyng ózi bizdegi sayasy mәdeniyetting dengeyi qay jerde ekenin anyq bayqatty.

Osynau oy oramynda «ýkimet sekildi atqarushy organnyng qúraluyna halyqtyng ne qatysy bar?» degen erekshe qate, әri katerli oy jatyr!

Meninshe, elde birazdan beri aitylyp kele jatqan sayasy reforma turaly sóz qozghaghanda biz kóbinese preziydenttik institutty qayta qúrugha basa kónil bólemiz de, parlament jәne ýkimet sekildi asa jauapty organdardy «úmytyp ketemiz». Osynau payymnyng artynda «jә, preziydent túrghanda, olar ne sheshe alady?» degen taptauryn tújyrym jatqany da ras.

Oppozisiya synap jýrgen songhy konstitusiyalyq ózgeristerding ózi ýkimetting sayasy biylik tarmaqtary jýiesindegi rólin birshama arttyrghanday (әriyne, ol jetkiliksiz, biraq ol óz aldyna bólek bir әngime). Sondyqtan da biz, qogham, qazirding ózinde ýkimet qalay, nening negizinde qúralady degen saualdargha jauapty izdestire bastauymyz kerek.

Meninshe, qazirgi ýkimetting bir «ahilles ókshesi» bar (jәne ol turaly kópshilik aita bermeydi). Onyng mәni mynada – bizdegi ýkimet bir jaghadan bas, bir jennen qol shygharghan, birauyzdy, birsheshimdi, birqimyldy komanda emes, әrtýrli klandar men toptardyng ókilderinen qúralghan ala-qúla jiyn! IYә, formalidy týrde olardyng bәri - bir partiyanyng mýshesi. Biraq, jeme-jemge kelgende, әr ministr óz tobynyng kýiin kýittep, soyylyn soghady. Keyde bir ýkimette júmys istep jýrgen premier, onyng orynbasarlary, ministrler men әkimder bir-birin andyp, bir-birine qarsy júmys istep, bir-birining sýringenin qalap jýrgendey kórinedi maghan! Onday kezde júmyla jýk kóteru degen turaly tipti aitugha da bolmaydy ghoy!

Órkeniyetti elderde bolsa, jaghday mýldem basqasha. Ol jaqta parlament saylauynda jeniske jetken partiya ýkimetti jasaqtaydy da, saylau kezinde jariyalaghan baghdarlamasyn oryndaugha kirisedi. Kelesi saylaugha deyin bergen uәdelerin jýzege asyrsa, halyq ol ýkimetti taghy da qoldaydy. Baghdarlamasyn orynday almasa, masqara bop ornynan ketedi. Bir-eki adam emes, bәri ornyn bosatady da, yaghny komanda bolyp ketedi. Jәne de jay ketpey, resmy týrde oppozisiyagha ótedi jәne de jeniske jetken óz qarsylastarynyng әrbir qadamyn andyp otyrady!

Mine, bizde de dәl osynday órkeniyetti dәstýr qalyptasuy kerek.

Sonda ghana ýkimetting júmysy tiyimdi әri jemisti bolady, qogham onyng baghdarlamasy men kýndelikti qimyl-әreketine yqpal ete alady.

Portal jurnalisteri maghan «ýkimetting óziniz qalaghan qúramyn atap berseniz», - dep qolqa saldy.

Bermey-aq qoyayyn. Onyng eki sebebi bar.

Birinshiden, men maqtaghan qogham men biyliktegi túlghalargha salqynym tiyip keter: «seni Qosanov maqtap jatyr» dep, shendilerge bastyqtary shýiligip jýrer, maghan bir qatysy bolar dep ósirmey qoyar (kýledi).

Ekinshi sebep turaly jogharyda aittym: tek qana әdil de ashyq saylauda jeniske jetken partiya óz ýkimetining qúramyn jasaqtap, parlamentte bekitip, júmys jasauy tiyis!

Abai.kz