Qazirgi ótpeli kezende Qazaqstan Respublikasynyng aldynda túrghan mýdde-maqsattar óte kóp. Solardyng biri — halqymyzdyng qúqyqtyq sauattylyghyn kóteru.

Qúqyqtyq sana qúqyq qoldanumen tikeley baylanysta jəne araqatynastary óte tyghyz. Qúqyq qoldanatyn memlekettik organ, lauazymdy túlgha qúqyqtyq sana dengeyin paydalana otyryp, óz qúzyry shenberinde arnayy normativtik-qúqyqtyq kesimder, sheshimder, ýkimder, búiryqtar shygharady. Biraq qúqyqtyq sananyng negizgi iydeyalary  qoghamdyq  qatynastardy  retteytin normalarda bekitilgen, jariyalanghan. Sonymen qatar qúqyq salalarynda kórsetilgen qaghidalar qúqyqtyq sananyng negizgi talaptary bolyp sanalady. Mysaly, Qazaqstan Respublikasynyng Azamattyq is jýrgizu kodeksining 16-baby: «Sudiya iste bar dəleldemelerdi olardyng jiyntyghymen ədil, jan-jaqty jəne tolyq qaraugha negizdelgen ózining ishki senimi boyynsha baghalaydy, búl orayda ol zang men ar-úyatty basshylyqqa alady». Búl norma sudiyany isti «jan-jaqty», «tolyq» qaraugha mindettep túr jəne zang sudiyagha dəleldemelerdi «ózining ishki senimi  boyynsha»  baghalaugha,  búl kýrdeli jaghdayda tek «zang men ar-úyatty basshylyqqa aludy» mindettep túr. Qúqyq qoldanu barysynda da, yaghny ədil sheshim qabyldau ýshin, sudiya zangha baghynyp, ar-úyattyng negizinde sheshim shygharu tiyistigi kórsetilgen. Al, ədilettilik ərqashan joghary, kəsiby dərejedegi qúqyqtyq sananyng qalyptasuyn talap etedi

Sonymen qatar qúqyqtyq sana qúqyqtyng ózine de tikeley əser etedi. Onyng múnday qasiyetteri sanalyq əser, kelesi kórinisterden bayqalady.

Qúqyqtyq sana qúqyq normalarynyng oryndaluyn tikeley qamtamasyz etedi. Qúqyqtyq sana neghúrlym joghary bolghan sayyn, soghúrlym qúqyq búzushylyqtyng dinamikasy tómen.

Qoghamda azamattardyng qúqyqtary mindetterimen tikeley baylanysty. Qúqyqtar men bostandyqtardy bir-birinen eshuaqytta bólip qaraugha bolmaydy. Qúqyqtyq sana ərqashan azamattardyng konstitusiyalyq mindetterin búljytpay oryndaudy talap etedi. Mysaly, Qazakstan Respublikasynyng ərbir azamaty Konstitusiyany saqtaugha, salyq tóleuge, otandy jəne tabighatty qorghaugha mindetti. Sondyqtan barlyq jaghynan alyp qaraghanda, qúqyqtyq sana zandylyqty nyghaytudyng berik kepili retinde tanylady.

Qúqyqtyq sana qúqyq normalarynyng mənin, mazmúnyn týsinuge mýmkindik beredi. Qúqyq qoldanatyn subekt qúqyqtyq sana mýmkindigin paydalana otyryp, qúqyq normasyn mənin úghynady, sodan keyin ghana onyn, mazmúnyn týsindiru, qoldanu qúqyna ie bolady. Mysaly, tergeushi, sudiya naqtyly is boyynsha jasalghan qylmysty dəleldemeler arqyly anyqtap, qylmystyq kodeksting normasyn qoldanady. Búl kýrdeli jəne asqan jauapkershilikti talap etetin əreket bolghandyqtan, qúqyqtyq sananyng is boyynsha jinalghan dəleldemelerdi baghalaudaghy ról óte zor.

Qazaqstan Respublikasynyng Ádilet ministrligi atalghan baghyttar boyynsha jәne túrghyndar arasynda qúqyqtyq sanany janghyrtu boyynsha auqymdy sharalar atqaryp keledi.

Sonyng biri qúqyqtyq aghartushylyq júmystary men kenes beru mәselelerine toqtalghandy jón kórdik.