Býgin Qazaqstan Preziydenti Núrsúltan Nazarbaev jyl sayynghy Qazaqstan halqyna Joldauyn joldady. Biylghy Joldaudyng taqyryby - «Qazaqstandyqtardyng   әl-auqatynyng ósui: tabys pen túrmys sapasyn arttyru» dep ataldy.

Jiyngha QR Parlament palatalarynyng tóraghalary, deputattar, QR Ýkimet mýsheleri, QR Jogharghy Soty, Konstitusiyalyq Kenesi jәne Qazaqstan Respublikasynyng Preziydentine tikeley baghynatyn jәne esep beretin memlekettik organdardyng basshylary, últtyq kompaniyalardyng birinshi basshylary, iri qoghamdyq úiymdar jetekshileri, BAQ ókilderi qatysty. Joldaudyng tolyq mәtini «Abai.kz» aqparattyq portalynda jariyalandy.

Ayta keteyik, elimizding әleumettik-ekonomikalyq damuynyng ózekti mәselelerine jәne qazaqstandyqtardyng әl-auqatyn odan әri arttyru mindetterine arnaldy.

Sonymen, Elbasy Núrsúltan Nazarbaevtyng biylghy Joldauynda qamtylghan mәselelerding birqataryna biz sholu jasap shyqtyq.

-Preziydent 2019 jyldy «Jastar jyly» dep jariyalady.

-«Auyl - El besigi» jobasynyng bastalghanyn jariyalady.
-Últtyq janghyru komiytetin qúrudy;
-Ýkimetting jәne basqa memlekettik organdardyng júmysynda burokratizm men formalizmdi qysqartudy;

-qúqyq qorghaushylardy attestasiyadan ótkizudi;

-2019 jyly memlekettik qyzmetting 80%, al 2020 jyly 90%-nan kem emes elektrondy formatqa auystyrudy;

-Polisiya júmysyn servistik modelige auystyrudy;

-poliyseylerding jalaqysyn kóterudi;

-Ishki ister organdaryn janghyrtu boyynsha jol kartasy әzirleudi;

-2019 jyldyng basynan IIM-de Reforma jýrgizudi;

-janadan Industriyalyq-innovasiyalyq damu, Núrly jol, Núrly jer, 2025 jylgha deyingi biznesting jol kartasy baghdarlamalaryn әzirleudi;

-2025 jylgha deyingi Aymaqtardy damytu baghdarlamasyn әzirleudi;

-budjetten bólingen qarajat tiyimdi әri maqsatty týrde júmsaluyn qadaghalaudy;

-ýsh auysymdaghy mektepter mәselesin sheshudi;

-әkimderge eng aldymen adamdardy alandatatyn infraqúrylymdyq mәselelerdi sheshudi tapsyrdy.

Sonday-aq;

- Túrghyn ýy qúrylysy boyynsha 5 jyldyng ishinde 650 myng otbasynyng nemese 2 million adamnyng baspana mәselesin sheshiledi.

-qazaqstandyqtardy búqaralyq sportqa tartu ýshin Ýkimet men әkimderge aimaqtarda 100 dene shynyqtyru-sauyqtyru keshenin saludy jýktedi.

-Uchaskelik dәrigerlerding ailyghy 20 payyzgha kóbeyedi.

-2019 jyly «Pedagogtardyng mәrtebesi» turaly Zang qabyldanady.

-«Biznesting Jol kartasy - 2020» baghdarlamasyn jýzege asyru ýshin jyl sayyn 30 milliard tenge bólinetin bolady.

-Últtyq bank basym baghyttaghy óndiris salasyn, shaghyn jәne orta biznesti nesiyeleu ýshin 600 milliard tenge bóledi.

-Óndeu ónerkәsibi men shiykizattyq emes eksportty qoldaugha aldaghy 3 jylda qosymsha 500 milliard tenge bólinedi.

-eng tómengi jalaqynyng mólsherin 1,5 esege arttyrudy tapsyrdy. Búl arqyly 2019 jyldyng 1 qantarynan bastap jalaqysy tómen 1,3 million qazaqstandyqtyng kirisi ósedi.

Elbasy Núrsúltan Nazarbaevtyng biylghy Joldauynda kóterilgen bitqatar mәselelerdi tizbelep shyqtyq. Osyghan oray «Abai.kz» aqparattyq portaly sarapshylardyng pikirin súraghan edi. Endi soghan kóz jýgirteyik:

Jasúlan Qúdaybergenúly Shaymardanov, ShQMTU rektory:

-Býgin Elbasymyz Núrsúltan Ábishúly Nazarbaev ózining dәstýrli Qazaqstan halqyna joldauyn joldady. Onda bizding halyqtyng әleumettik túrmysyna qatysty kóptegen mәseleler qamtyldy. Biz Joldaudy újym bolyp otyryp, tyndadyq. Bizding újym ústazdar újymy.

Birinshiden, Elbasymyz qazaqstandyqtardyng jalaqysyn ósiru mәselesin kóterdi. 2019 jyldyng 1-qantarynan bastap qazaqstandyqtardyng eng tómengi jalaqysyn qazirgiden 1,5 esege kóteru turaly Ýkimetke naqty tapsyrma berdi. Qazir elimiz boyynsha eng tómengi jalaqy mólsheri 28 myng tenge bolsa, endi keler jyldan bastap eng tómengi jalaqy 42 myngha deyin kóterniletin boldy. Búl óte dúrys dep esepteymin. Biz Joldaudy 300 múghalәm otyryp tyndadyq. Elbasynyng әrbir kótergen bastamalary sol auditoriyagha jiylghan júrttyng kónilinen shyghyp otyrdy.

Ekinshiden, biz JOO bolghan song jastarmen júmys jasaymyz. Elbasy osy jastardyng jana pәter alu mәselesin kóterdi. Keler jyly Qazaqstanda Jastar jyly dep jariyalady. Búl degeniniz jastar mәselesi Ýkimettin, Elbasynyng nazarynan tys qalmaydy degen sóz. Preziyden Núrsúltan Ábishúly Qazaqstannyng bolashaghy jastardyng qolynda ekenin birinshi mәrte aityp otyrghan joq.

Odan keyin, býgingi Joldaudan úqqanymyz – Preziydentimiz eldegi jaghdaydy egjey-tegjeyli bilip otyr eken. Sondyqtan da, býgingi Joldauda abstraktili emes, naqty-naqty tapsyrmalar aitylyp, mәseleler kóterilip otyr.

Ol ksining taghy bir aitqany Qazaqstandaghy Jogharghy oqu oryndary turaly boldy. Búl endi bizge tikeley qatysty sala bolghan son, sol turaly pikir aitqandy jón kórdim.

Qazirgi uaqytta JOO júmysyna qalay bagha beruge bolady? Onyng jalghyz joly bar. JOO týlegi júmysqa túra ma? Túrsa qanday jalaqy alady? Bitti. Osy eki kriyteriy arqyly JOO bilim beru sapasyna diagnoz qoigha bolady. Búny da Elbasy býgin óz Joldauynda qadap aitty.

Ol óte dúrys dep esepteymin. Sebebi, bizding týlekter qoldaryna diplom alyp, uniyversiytet bitirip shyqqan song júmysqa ornalasady. Júmysqa túrghanda mindetti salyqtyq tirkeuge túrady. Al biz sodan-aq, olardyng qansha jalaqy alyp otyrghanyn kórip otyramyz.

Mysaly, bizding Uniyversiytetti byltyrghy týlekteri turaly aitar bolsam, bizding byltyrghy týlekterding 94 payyzy júmysqa ornalasqan eken. Biz búl derekti biringhay elektrondy bazadan alyp otyrmyz. Búl óte jaqsy nәtiyje dep oilaymyn.

Núrlan Óteshov, «Azamattyq bastamalardy qoldau» KEAQ basqarma tóraghasy, «Ruhany janghyru» basqaru kensesining «Atameken» ishki baghdarlamasynyng bas menedjeri:

-Elbasynyng Qazaqstan halqyna, qazaq qoghamyna jyl sayynghy dәstýrli Joldauyn joldady. Biylghy Joldaudyng dәl qazir joldanuynyng ózi de elimizdegi әleumettik mәselelerding sonday bir manyzgha ie bolyp otyrghandyghyn kórsetedi. Elding túrmys-tirshiligi, әl-auqaty ýnemi Elbasynyn, Ýkimetting nazarynda ekenin taghy bir mәrte eske saldy. Sondyqtan da, biylghy Joldau taqyryby – «Qazaqstandyqtardyng әl-auqatynyng ósui: tabys pen túrmys sapasyn arttyru» dep ataldy.

Meninshe, biylghy Joldaudyng basty artyqshylyghy jylpylama emes, naqty әleumettik salagha, yaghny әr azamattyng ahual-túrmysyna baghyttaldy. Men osylay dep aita alamyn.

Mening bayqaghanym, Joldau ekonomikalyq mәselelerdi qamtyp bastaldy da, ayaghynda әrbir adamnyn, Qazaqstanda túryp jatqan әr azamattyng mәselesin qamtyp ótti. Búlay deytin sebebimiz, qazirgidey jyldam ózgerip, kóz ilespes jyldamdyqpen damyp kele jatqan әlemde eng manyzdysy – әrbir adamnyng bәsekege qabilettiligi boluy. Joldaudyng basynda Elbasy Qazaqstannyng enbekkerlik qoghamyn qalyptastyru degen manyzdy mәsleni aitty. Áriyne, enbekqorlyq qana bizding elding ózgelermen bәsekelesuine, azamatardyng enbekkerligin ósiruge yqpal etedi. Sondyqtan da búl manyzdy faktor. Óitkeni elding ekonomikasyn óz azamattarymyz jasauy kerek.

Sodan keyin, Elbasy óz Joldauynda elimizdegi ghylym men bilim salasyna basty nazar bóldi. Ásirese, orta bilim beretin mektepterge, mektepke deyingi bilim beriu ortalyqtaryna nazar audardy.

Kelesi jyldy Jastar jyly dep jariyalady. Jalpy meinng kózqarasym bylay: Qazaqstan Preziydenti Núrsúltan Ábishúlynyng biylghy Joldauy – týgelimen derlik jastar mәselesine arnaldy. Sondyqtan biylghy Joldau – jastargha arnalghan Joldau boldy dep aita alamyn.

Elimizdegi biylik salalary, ekonomikalyq, qarjylyq, qoghamdyq úiymdar, Ýkimettik jәne Ýkimettik emes úiymdardyng barly derlik jastar mәselesine nazar audaruy tiyis. Óitkeni, Qazaqstannyng bolshaghy jastardyng qolynda ekenin Elbasy jii aityp jýr.

Sodan keyin, mening bir quanghanym – Elbasy keler jyly múghalimning mәrtebesi turaly zang qabyldanatynyn aitty. Búl óte quantarlyq janalyq. Býgingidey, múghalimder kýni qarsanynda búl ýlken syy boldy dese de bolady.

Árbir adamnyng túlgha bolyp qalyptasuynda, damuy men bilim aluynda ústazdyng eng manyzdy ról atqaratynyn bilemiz.

Darigha Ismaghambetova, «Núr Otan» partiyasy Aqtóbe oblystyq filialy tóraghasynyng birinshi orynbasary:

-Qazaqstan Respublikasynyng Túnghysh Preziydenti – Elbasynyng bylghy jylghy dәstýrli Joldauynyng negizgi ózegi - barsha qazaqstandyqtardyng әl-auqatyn arttyru, túrmysyn jaqsartu. Sondyqtan da Memleket basshysy Joldauynda әleumettik mәselelerge airyqsha mәn bergenin erekshe atap ótken jón.

Preziydent túrghyn ýy qúrylysy, bilim beru jәne densaulyq saqtau salalaryn damytu әdettegidey basty nazarda qala beretinin mәlimdedi. Partiyanyng qoghamdyq qabyldauyna keletin túrghyndardyng negizgi mәselesi - baspana.

Búl orayda Elbasynyng әkimderge iri qalalarda halyqtyng әleumettik osal toptary ýshin jalgha beriletin túrghyn ýy qúrylysyn ósirudi tapsyruy mәselelerding ontayly sheshiluine yqpal etetini sózsiz. Elbasy ýy alarda halyqtyng bas auruy – bastapqy jarna ekenin de dóp basty.

Sondyqtan jergilikti budjetten jenildetilgen ipoteka boyynsha bastapqy jarnalardy ishinara subsidiyalau mәselesin pysyqtau qajet ekenin atap ótti. Aqtóbedegi az qamtylghan otbasylardyng baspanaly boluyna jana mýmkindik jasalyp jasalghanyn atap ótken jón. «7-20-25» memlekettik baghdarlamasy boyynsha tólenetin alghashqy jarnanyng 10 payyzy jergilikti budjetten subsidiyalanady. Búghan Aqtóbe oblys әkimdigi men "Baspana" ipotekalyq kompaniyasy arasyndaghy memorandum negizinde qol jetkizildi.

Elbasynyng 2019 jyldyng 1 qantarynan bastap eng tómengi jalaqy dengeyin 1,5 ese kóterudi mindetteui de qarapayym halyqtyng qamy. Búryn 28 myng 300 tenge alghan azamattardyng jalaqysy endi 42 myng 500 tengege deyin ósuge tiyis.

Keleshegi bar auyldardy damytyp, joldardy manyzy bar baghytqa salu ýshin Memleket basshysy 2019 jylghy 1 qyrkýiekke deyin elding aumaqtyq-kenistiktik damuynyng 2030 jylgha deyingi boljamdy shemasyn әzirleudi jәne Ónirlerdi damytudyng 2025 jylgha deyingi pragmatikalyq baghdarlamasyn әzirleudi tapsyrdy.

Qoryta aitqanda, Elbasy atap ótkendey әrbir qazaqstandyq jýrgizilip jatqan reformalardyng mәnin jәne olardyng Otanymyzdy órkendetu jolyndaghy manyzyn jete týsinuge tiyis. Reformalardy tabysty jýzege asyru ýshin qoghamymyzdyng ortaq maqsatqa júmyluy asa manyzdy.

Abai.kz