DDSÚ. Qazaqstanda qabyldanghan qos deklarasiyanyng arasy 40 jyl
QR Ýkimet basshysy Baqytjan Ábdirúly Saghyntaev Dýniyejýzilik densaulyq saqtau úiymynyng bas diyrektory Tedros Gebreyesuspen kezdesu ótkizdi. Búl turaly Abai.kz aqparattyq portaly habarlaydy.
Kezdesu barysynda әlemde densaulyq saqtau jýiesin damytugha, medisinalyq qyzmetter men bilimning sapasy men qoljetimdiligin arttyrugha, sonday-aq densaulyq saqtau infraqúrylymyn jetildiru ayasynda zamanauy sifrlyq tehnologiyalardy engizuge qatysty ózara is-qimyl jәne ortaq tәsilderdi әzirleu mәseleleri talqylandy.
Ýkimet basshysy Baqytjan Ábdirúly óz kezeginde Tedros Gebreyesus myrzagha alghashqy medisinalyq-sanitarlyq kómek jónindegi Almaty deklarasiyasy qabyldanghan kýnnen beri 40 jyl ótuine oray ótkizilgeli jatqan Jahandyq konferensiyany úiymdastyrugha kórsetken qoldauy ýshin alghys aityp, osynday manyzdy qorytyndy qújat qabyldanatynyna senim bildirdi.
Ayta keteyik, osydan tura 40 jyl búryn, 1978 jyly Almaty qalasynda әlemdegi densaulyq saqtau salasyn damytugha eleuli әser etken alghashqy medisinalyq-sanitarlyq kómek jónindegi Almaty deklarasiyasy qabyldanghan bolatyn.
Osy bir aituly datagha biyl naq 40 jyl uaqyt tolyp otyr. Odan beri Qazaqstannyng әlemdik densaulyq saqtau qoghamdastyghy aldynda bedeli artty. Elimiz Dýniyejýzilik densaulyq saqtau úiymyna 1992 jyldyng 19 tamyzynda, úiymnyng 180-mýshesi bolyp qosyldy. Qazaqstan geografiyalyq jaghynan DDSÚ-nyng Europalyq aimaghyna jatady. Býginde DDSÚ mýshelerining sany 194 memleketke jetti.
Qazirgi tanda Qazaqstan men DDSÚ arasynda tyghyz seriktestik qatynastar qalyptasqan. DDSÚ sharalary ayasynda júqpaly emes jәne júqpaly aurularmen, әsirese poliomiyelitpen, tuberkulezben kýres jәne halyqaralyq densaulyq saqtau erejelerin jan-jaqty nasihattau boyynsha qarqyndy júmys atqaryldy. DDSÚ ana men bala densaulyghyn qorghau, tuberkulez jәne AITV/JITS aldyn-alu jәne baqylau, sanitarlyq qyzmet kórsetudi jaqsartu sekildi memlekettik sayasatty jýzege asyruda Qazaqstangha túraqty tehnikalyq jәne konsulitasiyalyq kómek kórsetip keledi. Densaulyq saqtau salasyndaghy túraqty damu boyynsha kózdegen maqsattargha jetu ýshin kóp júmys jasaluda.
Osydan keyin DDSÚ bas diyrektory Tedros Gebreyesus myrza QR Parlamenti Senatynyng tóraghasy Qasym-Jomart Toqaev myrzanyng qabyldauynda boldy.
Taraptar Astanada ótken medisinalyq-sanitarlyq alghashqy kómek kórsetu jónindegi konferensiyany qorytyndylap, ózara pikir almasty.
Úiym basshysy Qazaqstanda úiymdastyrylghan jahandyq jiynnyng manyzdylyghyna toqtalyp, búl salada bizding elde tolymdy isterding atqarylyp jatqanyn aitty.
Ásirese Astana deklarasiyasynyng qabyldanuy otandyq medisinanyng qúlashtap damuyna serpin beredi dedi. Onyng aituynsha, Qazaqstannyng densaulyq saqtau salasynda ústanghan sarabdal sayasaty kóptegen elge ýlgi boluy tiyis. Sondyqtan olar Astana deklarasiyasyn әlem tilderine audaru kerek dep esepteydi. Óz kezeginde Senat tóraghasy syily meymangha alghys bildirip, aradaghy baylanystyng әli de beky týsuine atsalysatynyn aitty.
Al keshe Almaty qalasynyng әkimi Bauyrjan Baybek Dýniyejýzilik densaulyq saqtau úiymy Europalyq burosynyng diyrektory Jujanna Yakabpen kezdesip, megapoliste ótip jatqan "Salauatty qalalar" Europalyq jelisi merlerining sammiyti júmysyn hәm ózara yntymaqtastyqtyng perspektivalaryn talqylaghan bolatyn.
Sóz barysynda Jujanna Yakab DDSÚ-nyng Almatymen, jalpy Qazaqstanmen yntymaqtastyghy dengeyin joghary baghalady, salauatty ómirdi qalyptastyru men densaulyq saqtau salasyn modernizasiyalaudyng ong nәtiyjelerin atap ótti.
"Jayly qala kenistigin arttyru, qoghamdyq kólikti damytu, velosiypedshiler jәne sportshylar ýshin qolayly infraqúrylymdy qalyptastyru qala túrghyndarynyng densaulyghyn jaqsartady. Jýrgizilgen zertteuler kórsetkendey, qalany dúrys josparlau onkologiyalyq jәne jýrek- qan tamyrlary aurulary saldarynan bolatyn ólim dengeyin orta eseppen 25 payyzgha qysqartady eken. Almatynyng tәjiriybesi tek Qazaqstangha ghana emes, Europa ónirining birqatar qalalaryna da paydaly", -dedi ol.
"Memleket basshysynyng Joldauynda elimizding odan әri damuyna yqpal etetin qalalardy túraqty óristetuge erekshe mәn berilgen. Ja yly jәne ekologiyalyq qala kenistigin,OSER elderindegidey sapaly bilim men densaulyq saqtau qyzmetin qalyptastyru bizding basty baghyttarymyzdyng biri bolyp tabylady. Osy orayda sapaly, joghary damyghan medisinalyq qyzmet kórsetudegi ózge qalalardyng ozyq tәjiriybeleri bizge óte qyzyq", -dep atap ótti óz kezeginde Bauyrjan Baybek.
Ayta keteyik, Astanada 25–26 qazan kýnderi Medisinalyq-sanitarlyq alghashqy kómek (MSAK) jónindegi jahandyq konferensiyasy ótedi.
Abai.kz
