Qazaqtyng tanghajayyp әni әlemdik sahnany dýr silkindirude. Qazaq operalarynyng jauharlary san myndaghan kórermege tanday qaqtyryp, kóptegen shet elderdi aralap qaytuda.  Qazaq kinosynyng tynysy ashylyp, kókjiyegi keneyip, әlemdik órkeniyetke batyl bet aluda. Ghasyrlar boyy tonalyp kelgen qasiyetti qabirlerimiz ben qorghandarymyz zang jýzinde naqty qorghaugha alynuda. Jerding jannatynday aluan súlulyqqa toly qazaq jerine qyzyghushylyq artyp, shetel turisteri elimizge jýzdep-myndap aghyluda. Sayypqyran sportshylarymyz top-tobymen әlemdik arenalarda qazaqtyng kók bayraghyn jelbiretip, jasynday jarqyrap kórinude. Qay zamanda qazaqtyng mәdeniyeti men óneri alys shetelderde dәl osynday qyzyghushylyq pen súranysqa ie bolyp edi?

Mineki, aghayyn, tәu eter Tәuelsizdigimizdin  tәtti jemisin biz endi ghana tata bastaghandaymyz. Oghan aghymdaghy aqpannyng 19-da ótken Mәdeniyet jәne sport ministrligining keneytilgen alqa mәjilisinde bәrimizding kózimiz jetkendey bolghan.

Qalamger retinde men osy  mәjilisten alghan, ózime erekshe kóringen әserimmen bólispekpin... Qyzmet babynda týrli ministrlikterding alqa mәjilisterine talay qatysyp jýrmiz ghoy. Sodan biletinimiz –  jalpy ministrlik mәjilisterining birinen birining aiyrmashylyghy onshalyqty bola bermeydi. Ejelden qalyptasqan dәstýrli bir format, búljymas protokol. Tek qaralatyn mәseleler ghana auyq-auyq ózgerip otyrady.

Al juyqtaghy Mәdeniyet jәne sport ministrligining alqa mәjilisi memlekettik qyzmetting mayyn ishken bizdi de qayran qaldyrghany ras. Aldymen, mәjilisting ótken jerine qaranyzshy! Astana tórindegi bes myng adam siyatyn «Qazaqstan» konsert zaly! Oipyrmay, dep oiladyq, múnday әidik ghimaratqa adamdardy qalay toltyrady eken?

Kýdigimiz beker bopty, eng jogharydaghy balkondar bolmasa, parter men belqabattar, tómengi balkondar  jinalghandargha lyqa toldy.

Tolatyn da jóni bar, óitkeni  búl ministrlikting býgin qamtyp otyrghan aumaghy orasan, ekining birining qúshaghy jete bermes ken. Bayaghydaghy birneshe ministrlikting shash-etek sharuasy qazir osy jalghyz vedomstvonyng moynynda. Soghan baylanysty da bolar, Astana men Almatydan kórnekti aqyn-jazushylar, Preziydent Ákimshiligi men Ýkimet apparatynyng qyzmetkerleri, Parlament deputattary, shygharmashyl odaqtardyng basshylary, ziyaly qauym ókildiri, respublikalyq, oblystyq mәdeniyet basqarmalarynyng basshylary, muzeyler, arhiv pen qoryq-múrajaylardyng diyrektorlary shaqyrylypty. Olargha qosymsha respublikalyq, ónirlik sport salasynyng jetekshileri,  olimpiada jýldegerleri, aluan dengeydegi turizm jýiesinde qyzmet jasaytyndar, qysqasy,  el azamattarynyng sýtting betine shyqqan qaymaghynyng barshasy osy zalda bas qosqanday әserde qaldyq. Búl mәjilis shyn mәnindegi mәdeniyet, sport, turizm, sonday-aq shygharmashyl odaqtardyng birikken qúryltayyna úqsap ketken.

Osynday airyqsha úiymdastyrylghan sәn-saltanatyna oray alqa mәjilisining mazmúny da soghan layyq boldy. Tartymdy, qyzyqty әri maghynaly  ótkenin erekshe atap aitugha tiyispiz!

Elbasymyz últtyq mәdeni, ruhany kodty saqtay biluimiz kerektigin, sonday-aq tól tarihymyz ben mәdeniyetimizdi barsha әlemge dәripteuge tiyis ekenimizdi údayy eskertip otyr. Osy orayda Mәdeniyet jәne sport ministrligining qolgha alghan isteri qomaqty, atqarghan sharualary auqymdy ekenine jinalghan kópshilik kuә boldyq... Ministr Arystanbek Múhamediyúlynyng alqa mәjilisinde mәdeniyet pen óner, ruhaniyat salasynda atqarylyp jatqan is-sharalary tóniregindegi kónil marqaytqan, naqty argumenttermen shegelengen bayandamasy bәrimizdi sergitip te, serpiltip te tastaghan. Bayandama barysynda ministrlik atqarghan qyruar júmystardyng nәtiyjesimen tanysyp, ekranda aishyqtalghan kórneki mysaldardy qyzyqtaymyz dep, eki saghat uaqyttyng zymyrap qalay ótip ketkenin de angharmappyz. Rasynda da,  ministrlik iske asyra bastaghan «Úly Dalanyng jeti qyry» baghdarlamasy ayasyndaghy «Týrki әlemining geneziysi», «Dala foliklory men muzykasynyng myng jyly», «Tarihtyng kino óneri men televiziyadaghy kórinisi» jobalary – memleketimizding ótkenimizdi dәriptep, jana qadamdargha erekshe qúlshynyspen kirisip jatqandyghynyng aiqyn kórinisindey edi. Mәjiliste sóz alghan belgili rejisser Ermek Túrsynov atap ótkendey, mәdeniyet kópshilik tarapynan ýnemi syngha úshyrap otyratyn sala bolyp kelip edi. Endi mineki, shýkir deyik, 2018 jyldyng qorytyndysyna qarap otyrsaq, búl salada kónil kórkeyter jetistikter, jýrek jylytar jaqsy janalyqtar, tyng ózgerister jetip artylady eken. Endigi kezekte biz sol jetistikterimizding qadau qadau birnesheuin atap ótsek deymiz.

2017 jyldan bastap ministrlik «Ruhany janghyru» baghdarlamasy ayasynda elding tarihiy-mәdeny múrasyn bir jýiege keltirudi kózdeytin «Qazaqstannyng kiyeli jerlerining geografiyasy» atty asa auqymdy jobany nәtiyjeli iske asyrghan. Osy maqsatta Últtyq muzey janynan «Qasiyetti Qazaqstan» ortalyghy qúrylypty. Ortalyqqa ghylymy qauymdastyqtyng ýzdik ghalymdary, daryndy mamandar shaqyrylyp, olar qazir kәsiby túrghyda birshama iygilikti sharualargha bel sheship kirisip ketipti.

Memleket basshysynyng Týrkistan qalasyna oblys ortalyghy mәrtebesin beru turaly sheshimin qalyng búqara zor quanyshpen qabyldaghany belgili. Osy sheshimning ayasynda 2018 jylghy qyrkýiekte «Áziret-Súltan» muzey-qoryghyn YuNESKO-nyng biregey eskertkishi retinde qalpyna keltiru jospary bekitilipti. «Joba ejelgi rimdik Pompey qalasynyng muzeyi, Osman imperiyasynyng «Topkapy» sarayy, IYerusalim qalasy siyaqty әlem eskertkishterining tәjiriybesine sýiene otyryp, әzirlendi... 2023 jylgha qaray Týrkistangha keletin turisterding sany 5 millionnan asa adamdy qúraytyn bolady, olardyng kelu uaqyty da 3 saghattan 4-5 kýnge deyin úlghayady» – dedi ministr.

Tarihiy-mәdeny múralarymyzdy qorghau ghana emes, olardy saqtaudy da mindetteytin «Tarihiy-mәdeny múralar turaly» zang jobasy dayyndalyp, ol Parlament Mәjilisinde alghashqy oqylymnan ótipti. Búl zang keleshekte  osy salanyng mamandary ýshin, jalpy eljandy azamattar ýshin  shyn mәninde zor jenis bolmaq. Óitkeni, sonau Petr patshanyng kórqazushy jendetterinen bastap, kýni býginge deyingi altyn izdeushi qaraqshylar saqtyng qorghandaryn tonaumen keledi. Mineki, atalmysh zang keleshekte arheologiyalyq jәne restavrasiyalyq júmystardy kóldeneng kók attynyng qanjyghasyna baylap bermey,  olardy qatang liysenziyalaudy qarastyratyn bolady. Oghan qosymsha, izdeu men qalpyna keltiru júmystaryna  josparlau mehanizmderin engizu, atalmysh obiektilerge mindetti týrde tarihiy-mәdeny saraptama jýrgizu isi de osy zanda kórinis tappaq.

Bayandamada halqymyzdyng últtyq qúndylyghyna ainalghan «Abay» operasy әlemdegi eng ghajayyp óner ordasynyng biri – Genuya qalasyndaghy «Karlo Filiche» teatrynda qazaq tilinde qoyylghany atap ótildi. Aldaghy eki jylda «Abay», «Qyz Jibek», «Birjan-Sara» jәne basqa da ýzdik opera tuyndylary AQSh-tyn, Kanadanyn, Japoniya men Grekiyanyng teatrlarynda, Týrkiya men Korey elderinde qoyylmaqshy. Búl arada atap óter tyng janalyq –  ónerimizdi dәripteu ýshin búrynghy jyldardaghyday jalynyp-jalpayyp,  jol qarajaty, jatyn oryn, zaldyng arendasy siyaqty zor shyghyndardy ózimiz tólemeymiz, shaqyrushy jaq bәrin ózderi kóterip alatyn bolady. Búl degening biz ýshin – aituly jenis, shet elderding qazaq ónerin joghary baghalauynyng jarqyn mysaly!

Sonymen qatar, ótken jyly europalyq turnir ayasynda «Astana Opera» balet truppasy Italiya men Ispaniyada  18 ret spektakli qoyyp qaytypty, oghan 20 mynnan astam sheteldik kórermen tәnti bolghan. Tanghajayyp dauysymen dýniyeni dýr silkindirgen Dimash Qúdaybergenning de әlemdik sahnagha jol tartuy – Mәdeniyet jәne sport ministrligi jýzege asyrghan jemisti júmystardyng biri. Jalpy estrada ónerine qatysty kez kelgen aqparat әrqashan alda jýredi. Sondyqtan  búl jaghdayda muzey men arhiyv, kitaphana, teatr, turizm men sport salasyndaghy sony janalyqtar, qol jetken tyng tabystar turaly aqparat kópshilikke Dimashtyng әnindey tez jete qoymaytynyn da eskeru kerek. Áytpese, atalghan baghyttardaghy qol jetkizgen jetistikter úshan-teniz, kókjiyegi ken. Elbasy Núrsúltan Nazarbaev ózining Joldaulary men strategiyalyq maqalalarynda kórsetip bergen naqty basymdyqtar men mindetterdi eskere otyryp, ministrlik búl salany qaryshtap ilgeriletkenine jinalghandar tәnti boldy. Týsirilip jatqan filimder, ashylyp jatqan muzeyler, shyghyp jatqan kitaptar, qalpyna keltirilip, restavrasiyadan ótip jatqan tarihiy-mәdeny qoryqtar men eskertkishter – búl sózimizge aiqyn dәlel.

Vedomstvo әsirese últtyq kinonyng damuyna airyqsha kónil bólude.  Biylghy 3 qantar – barlyq kinoqauymdastyq pen qalyng kórermen ýshin  tarihy mәnge ie kýn bolypty. Osy kýni memleket basshysy Qazaqstan tarihyndaghy alghashqy «Kiynematografiya turaly» Zangha qol qoyghan. Álemde kino óneri – qoghamnyng damuyna jәne qoghamdyq sananyng qalyptasuyna yqpal etetin, әri orasan zor әleumettik jәne iydeologiyalyq әseri bar dýnie sanalady. Sondyqtan, damyghan 30 elding qataryna enuge talpynghan bizding memleket ýshin búl – manyzdy oqigha bolghany týsinikti. Ekinshiden, qazaqstandyq kinony jappay prokatta ilgeriletuge jәrdemdesetin jәne onyng sheteldik filimder aldynda basymdyghyn qamtamasyz etetin jәne, ýshinshiden, últtyq kinogha әlemdik kino naryghyna shyghugha mýmkindik beretin tamasha Zang qabyldanyp otyr. Arystanbek Múhamediyúly bayandamasynda kópten kýtken osy jaghymdy janalyqqa basa nazar audartty. «Qazirgi kezde kino – tek iydeologiya qúraly ghana emes, sonymen qatar, ýlken biznes kózi» ekenin eskertip ótti. Atalghan Zangha sýiensek, qazaq tilindegi filimder kinoteatrlarda qoyylghanda salyqtan bosatylady. Demek, kino prokatymen ainalysatyn úiymdar ýshin búdan bylay qazaq filimderin kórsetu ózderi ýshin ekonomikalyq jaghynan tiyimdi bolmaq.

Myna bir derekke nazar salayyqshy, songhy on jyl ishinde últtyq kinonyng prokattaghy ýles salmaghy 10 ese ósipti!  «National Geographic», «BBC World news», «Discovery», «Viasat History» siyaqty әlemdik  jetekshi arnalarmen birlesip, tarihiy-mәdeny múrany keninen nasihattau jәne kópshilikke taratu maqsatynda Qazaqstannyng kiyeli obektileri turaly tolyq metrajdy tarihy derekti filimder sikli efirge shygharylghan. Solardyng bir parasy mynalar: «Kýltegin. Jana kózqaras», «Qoja Ahmet Yasauy jәne Aysha biybi mavzoleyleri», «Kóshpendiler jeri».  Al 2019 jyly «Botay», «Tәnirlik kýntizbe», «Úly Dalanyng ejelgi metallurgiyasy» sekildi seriyalar iske qosylmaq. Kónil kónshiter osy aqparatty vedomstvo basshysy erekshe maqtanysh sezimimen bayan etti.

Ótken jyly Ádebiyet pen óner salasyndaghy memlekettik syilyq «Anagha aparar jol» filimin jasaushy újymgha bperilgenin bilemiz.  Búl kartina juyqtaghy «Welink» halyqaralyq kinofestivalinde «ýzdik filim» atanypty. Quanyshty habar! Al, Rejisser Satybaldy  Narymbetovtyng elimizding bir tuar túlghasy Ermúqan Bekmahanovtyng talayly taghdyryn әngime etken «Amanat» filimi kópshilikting kókeyinen shyqqanyna ózimiz de kuәmiz. Odan bólek, el nazaryna úsynylghan Dosqan Joljaqsynovtyng «Qúnanbay» filimi, Sәbit Qúrmanbekovtyng «Oralman» filimi ziyaly kórermenning shynayy yqylasyna bólengeni taghy ras. Rýstem Ábdirashtyng «Almas qylyshy» da qazaqstandyq kinoprokatta erekshe jetistikke ie boldy. Ministrding aituynsha, aqpannyng sonyna qaray  Rýstemning «Altyn taq» kartinasy kópshilikke jol tartpaqshy. Tarihy taqyrypty arqau etken Aqan Sataevtyng  «Tomiriys» filimi týsirilip bolypty, qazir ony montajdau júmystary jýrip jatqanynan habardar boldyq. «Abylay han», «Qasym han» atty tarihy filimder men «Botay – arghymaqtar mekeni» atty animasiyalyq filimderin týsiru qolgha alynghan eken.

Sóz joq, tól tarihymyzdy keler úrpaqqa ónege etu – taghlymy mol tәlimdi sharua, alayda tek tarihty ghana talghajau ete bermeu kerektigin  bayandamashy taghy qúlaqqaghys etken. Yaghni, býgingi kýn taqyrybyn da nazardan tys qaldyrmay, әleumettik, qoghamdyq qúbylystardy da este ústaghan lәzim bolmaq. Búl orayda jaqynda ghana kórsetilimi ótken Azizjan Zairov pen Muhamad Mamyrbekovtyng «Qyz ben teniz»  atty kartinasyn, ministrlikting tapsyrysymen týsirilgen Emir Bayghazinning «Ózen» atty tuyndysyn mysal etuge layyq. Alghashqysy mýmkindigi shekteuli, kәsiby emes akterlar oinaghan kartina bolsa, ekinshisi meyirim men izgilik syndy adamy qasiyetterdi joghary qúndylyq retinde baghalaugha shaqyratyn kórkem tuyndy. Jәne osy «Ózen» kartinasy ýshin  qazaqstandyq rejisser Venesiyanyng kinofestvalinde «Ýzdik rejisser» ataghyna ie bolypty. Búl da zor quanysh ekeni sózsiz! Kino salasynda búdan da ózge jetistikter jetip artylatynyn estidik. Keshegi Kann kinofestivalinde júldyzday jarq etken Samal Eslyamova qaryndasymyzdyng da kelesheginen ýlken ýmit kýtemiz. Tek osynday talantty túlghalarymyzdyng qadirine jetip, olardyng daryndarynyng jarqyrap ashyluyna jaghday jasau bizding abyroyly mindetimiz, deydi ministr. Kiynematografiya turaly zanymyzdyng arqasynda salanyng qaryshtap órkendeytinine mamandardyng senimi býginde molaya týsken.

«Jaqsynyng jaqsylyghyn ait, núry tasysyn» demekshi, osy jetistikterding barshasy Mәdeniyet  jәne sport ministrligi enbegining jemisi ekenin bizge aitu mindet, jәne ony moyyndau paryz!

Qazaq tili әlipbiyin latyn grafikasyna kóshiru kezeni, sóz joq,  últ tarihynda altyn әrippen jazylatyn manyzdy oqigha bolmaq. Alghashynda әlipbiyimizdi digrafpen jazamyz dedik, artynsha apostrofpen jazbaqshy boldyq. Alayda onyng ekeui de halyq arasynda talqygha týsip, ótpey qaldy. Áuel basta Bilim jәne ghylym ministrligine jýktelgen  búl kýrdeli de qiyn sharua – keyin  Mәdeniyet jәne sport ministrligine tapsyrylghan eken. Ministrlik shyn mәnindegi búl tarihy jauapkershilikti moyyndaryna alghan boyda, eng aldymen  jetekshi til mamandarynan jasaqtalghan «Til-qazyna» atty últtyq ghylymiy-praktikalyq ortalyq qúrady. Ortalyq halyqtyng úsynys-pikirlerin saraptap, dereu әlipbiyding ýshinshi núsqasyn әzirleydi. Kópshilik arasynda osy ýshinshi núsqa qoldau tauyp, quattalady. Osydan keyin ghana búl baghyttaghy júmys  jandana týsip, erekshe  qarqyn alady. Sóitip, Ýkimet janyndaghy Últtyq komissiya otyrysynda, 2018 jylghy 6 jeltoqsanda «Jana әlipby negizindegi qazaq tili emlesining erejeleri» birauyzdan maqúldanady.

Jalpy ómirde tórt qúbylasy týgel әlipbiydi kezdestiru qiyn eken. Kóp mysal keltirmey-aq, ministr Germaniya, Fransiya, Britaniya siyaqty  memleketterde ýsh jәne odan da kóp әripterding birigip, bir ghana dybys beretin jazu núsqalary baryn, al bizding әlipby halyqtyng mengeruine óte ynghayly әri jenil etip jasalghanyn atap ótti.

Ótken jyly 14 qarashada ministrlikting bastamasymen Últtyq akademiyalyq kitaphanada alghash ret jalpyhalyqtyq diktant ótkizilipti. Diktantqa opera әnshisi Mayra Múhamedqyzy, balet әrtisi Bahtiyar Adamjan, jazushy Roza Múqanova, dzudodan әlem chempiony Maksim Rakov siyaqty tanymal túlghalar qatysqan eken. Diktanttyng mәtini tikeley efirde «Qazaq radiosy» men «Shalqardan» berilip, oghan  2 millionnan astam azamat qatysypty.  «Býgingi tanda júrtshylyqtyng jana әlipbiydi tez әri tiyimdi mengeruine jol ashatyn «Qazlatyn.kz» (Qazlatyn.kz), «Tilqural.kz» (Tilqúral.kz), «Sozdikqor.kz» (Sózdikqor.kz) siyaqty últtyq portaldar júmys isteude. Sonday-aq 3D formatta әzirlengen «IQdos» (Aykudos), «Selteng seri» animasiyalyq filimderi balalargha jana әlipbiydi jyldam iygeruge mýmkindik beretin bolady» – dedi ministr.

Turizm men sport salasyndaghy jetistikter men janalyqtarymyz da alqa mәjilisine qatysushylardyng kóniline quanysh syilaghanday boldy. Bayandamashy 2018 jyldyng 1-qyrkýieginde Parlament sessiyasynyng kezekti ashyluynda Memleket basshysy turizmdi damytudyng memlekettik baghdarlamasyn әzirleudi jәne turizm mәseleleri boyynsha últtyq zannamagha tiyisti ózgerister engizudi tapsyrghanyn eske saldy. Qazirgi kezde turizm – ekonomikanyng erekshe basymdyq berilgen  6 salasynyng qataryna jatady eken. Ótken jyly halyqaralyq turisterdi kóptep tartu ýshin bizding memlekette tendessiz qadamdar jasalypty. Eng aldymen, elimizding aumaghyna vizasyz kiruge qúqyghy bar shet memleketterding tizimi keneytilgen.  Ol tizimge sapaly, tólem qabileti joghary sanalatyn әlemning sayasy damyghan 64 memleketi kiripti. Ekinshiden, Ýndistan men Qytay azamattary ýshin 72 saghattyq vizasyz tranzit engizilgen. Ýshinshiden, osy jyldyng 1 qantarynan bastap pilottyq rejimde әlemning 128 eli ýshin E-VISA elektrondyq vizalarynyng tetigi iske qosylypty. Sonday-aq, «Jibek joly» vizasy sheteldik qonaqtar ýshin viza alu merzimin 30 kýnnen 5 kýnge deyin qysqartugha mýmkindik bermekshi. Osy jenildikter elimizdegi turizm salasyn damyta otyryp, ekonomikamyzgha da eleuli ýles qosary dausyz, dep tújyrym jasady ministr.

Qazirgi kezde әlemde kóptegen operasiyalar onlayn-rejimde jýzege asyrylyp jatqany ayan. Álemdik týrli sayttar arqyly dýniyening kez kelgen týkpirindegi elge tur bronday alasyn. Sol siyaqty bizding elimizde de naryqqa keng kólemde, әlemdik dәrejede shyghu maqsatynda  «Kazakhstan.travel» atty últtyq turistik portal iske qosylypty. Osy portal arqyly elimizge keletin turister  turlardy ózderi brondap, satyp alu siyaqty týrli operasiyalardy ózderi jýzege asyra alady.  Búl da qazaq jerine turisterdi tartudy jenildetetin tiyimdi әri jemisti qadam bolmaq!

Burabay, Alakól, Kaspiy jaghalauy siyaqty tolyp jatqan kórikti jer, súlu meken, kurortty aimaqtardy órkendetu de turizmdi damytu isimen  qatar atqarylyp jatqan sharualar eken. Alakól tek mausymdyq qyzmet kórsetetin kurorttar qataryna jatsa, Burabayda jyldyng tórt mezgili boyyna ýzdiksiz qyzmet kórsetu qarastyrylypty. Ol jerde býginde  «Burabay» shanghy kesheni iske qosylghan, jastargha arnalghan týrli qysqy festivaldar sol arada ótkiziledi. Óner men turizmning ghajap ýndestigining jarqyn ýlgisi  retinde ministrlikting bastamasymen Birjan saldyng tughan jerinde, ashyq aspan astynda «Birjan – Sara» últtyq operasyn qoyylypty. Búl janalyqty biz tәn men jandy qatar sauyqtyrudyng tamasha mysaly dep qabyldadyq! Ministrding aituynsha, ótken 2018 jyly ghana Burabay kurortty aimaghyna 1 millionnan astam turist kelip dem alghan. Búl aimaqqa súranys jyl sayyn ósip kele jatqan siyaqty. Sony eskerip,  súranysty qanaghattandyru maqsatynda aldaghy jyldary 233 gektar alqapty alyp jatqan alyp «Aq bura» otbasylyq demalys ortalyghy salynbaq kórinedi.

Al Alakól shipaly suy ejelden anyzgha ainalghan aidynymyzdyng biri ghana emes, biregeyi ghoy. Ataqty kólding byltyrghy «Jyl mausymyn» Resey men Qazaqstannyng Talghat Músabaev,  Yuriy Malenchenko,   Anatoliy Arsebarskiy syndy attarynan at ýrketin úshqysh-gharyshkerleri ashypty. Kenes zamanyndaghyday, densaulyqtaryn  týzeuge qazirgi gharyshkerlerding baryp jatqandary – kól suynyng emdik  qasiyetining airyqsha ekenin dәleldese kerek. Derek boyynsha, osy Alakólge ótken  jyly bir millionnan astam turist kelip, demalypty.

Kaspiy jaghalaularyndaghy kurorttar, Imantau-Shalqar demalys mekenderi de qyzu júmys istep jatqan aimaqtar eken. Ásirese sheteldik turister Aqtau aumaghyndaghy «Tree of life» demalys bazasyna kóp qyzyghushylyq tudyryp jýrgen siyaqty. Búl jerde býgingi tanda  Elbasynyng tikeley tapsyrmasymen  әlemdik dәrejedegi jaghajaylyq demalys orny jasaqtalyp jatqanynan da habardar boldyq.

Osynday tyng aqparattardyng barlyghyn arnayy slayd týrindegi kórneki surettermen, shemalarmen, sifrlarmen bezendire otyryp, әngime etken  ministrding bayandamasynan ózimiz әnsheyinde kónil bóle bermeytin jaghdaylargha molynan qanyqtyq, san tarauly salanyng auyz toltyryp aitugha layyq  jetistiktermen tanystyq. Búdan bólek Bayqonyrdaghy gharyshtyq turizm, Almaty tau klasteri men olardyng júmystary turaly da aqparat aldyq.

Sport salasyna keletin bolsaq, elimiz býgingi kýni TMD arasynda Phenchanda ótetin HIII Qysqy Olimpiada oiyndaryna qatysugha eng kóp liysenziya alghan memleketter qataryna qosylypty.

«Sporttyng fristayl týri oiyndary tarihynda Qazaqstan ýshin alghashqy olimpiadalyq qola jýldeni tamasha sportshy Yuliya Galysheva jenip aldy. Sonday-aq, shanghy jarysy boyynsha birinshi altyn medalidi paralimpiadalyq sportshy Aleksandr Kolyadin iyelendi. Odan da joghary nәtiyjeler kýtken edik, alayda jas sportshylargha basymdyq bergendikten, búl jetistikti de jaman dep eseptemeymiz» –  dedi Arystanbek Múhamediyúly.

Rasynda da últtyq qúramanyng mýsheleri órimdey jastar eken, kóbisi 16-18 jastaghy jetkinshekter kórinedi. Yaghni, búl – bolashaghymyz әli alda degen sóz. Osy jastar eseye kele  tәjiriybe jinaqtap, qúryshtay shynygha týsip, elimizge  әli talay jenisterdi syilaydy degen sóz! Qalyng kópshilikting sýiikti sporty boks desek, múnda da biyik belesterdi baghyndyryp jatqan órenderimiz jetkilikti eken. Mysaly, Daniyar Eleusinov, Jәnibek Álimhanúly, Meyirim Núrsúltanov, Ály Ahmetov, Feruza Shәripova, Sadriddin Ahmetovter әlemdik arenada jasynday oinap jýrgen daryndy jastarymyz, dedi ministr.

Ministrding sózinen shahmat, shaybaly hokkey, parapauerlifting, kýres, triatlon siyaqty sporttyng týrli salalarynda auyz toltyryp aitarlyqtay jetistikter barynan habardar boldyq. Qarapayym halyq ainalysatyn sport týrlerin damytu ýshin jasalyp jatqan qadamdar da jetip jatyr eken. Ásirese qoghamda jii aitylyp jýrgen – el ishinde, auyl-aymaqtarda sportpen ainalysugha mýmkindikter jasauda da ministrlik tyndyrymdy sharalardy qolgha alypty.

***

Arystanbek Múhamediyúly ózining bayandamasynda  elimizding mәdeniyeti men ruhaniyaty, sporty men turizmi salasynda ótken jyly atqarylghan úshan-teniz júmystardy saralap qana qoymay, ministrlikting aldaghy kezendegi atqarylar isterin de aldymyzgha jayyp salghan.  Olardyng auqymdylyghy sonsha, bir maqalagha syighyzu mýmkin emes. Mәjilis barysynda bizding bir bayqaghanymyz, ministrding bayandama jasaghan kezdegi zaldy baurap alghan energetikasynyng ereksheligi boldy.  Alqa mәjilisining aurasynyng da jangha jaylylyghyn sezindik. Óitkeni myndaghan adam basqosqan búl alqaly jiyn – sala basshysynyng qoghammen, ziyaly qauymmen, әriptesterimen  ashyq әngime sipatynda, erkin atmosfera jaghdayynda ótken edi.

Atqarylghan isterding nәtiyjesin kórip-bile otyryp, ziyaly júrtshylyq ministr Arystanbek Múhamediyúlynyng tyndyrymdy qyzmetine, iygilikti isterine  rahmetterin aitysyp, layyqty baghasyn berisip jatty.

Biz de ózgeler sekildi qulyghy joq, aqyryn jýrip, andap basudy bilmeytin anghal, qashanda oiyndaghysyn jasyrmay aityp salatyn aqkónil, tas talauy  syrtynda, basshy qútaymaytyn qiyn da kýrdeli salany úzaq jyldar boyy basqaryp kele jatqan Arystanbek inimizge rizashylyghymyzdy bildirip, aq jýrekten osy maqalany jazdyq.

Álibek Asqarov

jazushy, Qazaqstannyn

enbek sinirgen qayratkeri

Abai.kz